Ανακαλύψτε τα κτίρια της πόλης: Οικία Μπενβενίστε

Πνιγμένα από το καυσαέριο και τις μοντέρνες πολυκατοικίες. Στέκουν δίπλα μας ενάντια στο χρόνο και την φθορά. Τα προσπερνάμε, δεν τα παρατηρούμε, σε κάποια από αυτά ζούμε και εργαζόμαστε, κάνουμε τα ψώνια μας η πίνουμε έναν καφέ. Άλλα μαραζώνουν από την αδιαφορία μας. Ζωντανά και περήφανα σύμβολα της ιστορίας της πόλης, κρύβουν σημαντικά γεγονότα, σκοτεινά μυστικά, οικογενειακές ιστορίες, τραγωδίες και χαρές. Νεοκλασικά, διατηρητέα, του ευρωπαϊκού εκλεκτισμού, του κλασικισμού, μπαρόκ, σύγχρονα αυτά είναι τα κτίρια σύμβολα της πόλης. 

Η οικία Μπενβενίστε βρίσκεται στη γωνία των οδών Παρασκευοπούλου και Δελφών κατασκευάστηκε την δεκαετία 1910-1919 και το 1984 χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέα. Την εποχή της κατασκευής της στην ίδια περιοχή ξεκίνησαν να χτίζονται μεγάλες πολυτελείς κατοικίες και να δημιουργείται η περιοχή γνωστή με το όνομα “συνοικία των Εξοχών”. Υπάρχουν στοιχεία στο Hulasa (φορολογικό βιβλίο) του 1911 που αναφέρουν ότι στην οδό Αβδούλ Κερήμ, ο Αβδούλ Κερήμ, γιος του Χατζή Μπεκήρ και συγγενής της ιδιοκτήτριας Σερβέτ Χανούμ, το είχε κτίσει ως apartman Hane τo 1909. 

Το οίκημα Μπενβενίστε ή αλλιώς η οικία Σερβέτ Χανούμ απο το όνομα του πρώτου της ιδιοκτήτη είναι διώροφη. Ο κάθε όροφος είναι διαμορφωμένος σε ανεξάρτητο διαμέρισμα με σαλόνι που ενώνει τα δωμάτια. Το ισόγειο λειτουργεί ανεξάρτητα με δική του είσοδο από την αυλή και περιλαμβάνει μια οικία και δύο καταστήματα. Η είσοδος στον πρώτο όροφο γίνεται από τη μαρμάρινη εξωτερική σκάλα της αυλής που οδηγεί σε εσωτερικό κλιμακοστάσιο.

 

Το κτίριο χαρακτηρίζεται από εκλεκτικιστικά στοιχεία με λαϊκή αρχιτεκτονική και ρομαντική διακόσμηση. Εξωτερικά πλαισιώνεται από σιδερένια κιγκλιδώματα των μπαλκονιών, φυτικά και ελικοειδή ανάγλυφα κοσμήματα, απομιμήσεις υφάσματος στα κτιστά φουρούσια και κρεμαστές διάτρητες ξύλινες κορνίζες στη στέγη της σοφίτας. 

Επίσης χαρακτηριστικοί είναι οι δύο εξώστες που δημιουργούν τραπεζοειδή σκεπαστό εξώστη με μπαλούστρες αντί για κάγκελο.

Παρά την χρόνια εγκατάλειψη του και τις φθορές που έχει υποστεί αν το παρατηρήσει κανείς προσεκτικά θα συνειδητοποιήσει πως πρόκειται για ένα έργο σπάνια ομορφιάς με λεπτομέρειες που το κάνουν μοναδικό. 

Αρχικά ήταν ιδιοκτησία της Σερβέτ Χανούμ, συζύγου του Τεφήκ Εφέντη, διευθυντή της Ιδιωτικής σχολής Ντονμέδων Φεϊζιέ Μεκτεμπή. Στο επόμενο παράλληλο στενό, στη σημερινή οδό Αρχαιολογικού μουσείου, βρίσκεται το Γενί Τζαμί (πρώην Αρχαιολογικό Μουσείο),που προορίζονταν αρχικά να είναι ο ιερός χώρος των Ντονμέδων. Αυτό εξηγεί και δικαιολογεί το γεγονός ότι στην περιοχή κατοικούσαν αρκετοί Ντονμέδες. Κάποια στιγμή το οίκημα μισθώθηκε σε εβραϊκές οικογένειες. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, κατοικήθηκε για κάποιο χρονικό διάστημα από πρόσφυγες που ήρθαν από την Σμύρνη, την Ήπειρο, την Αλεξανδρούπολη.

Το 1925 το κτίριο τέθηκε υπό τον έλεγχο της Υπηρεσίας Διαχείρισης Ανταλλάξιμων μουσουλμανικών περιουσιών. Το 1927 η αντίστοιχη υπηρεσία της Εθνικής Τράπεζας το πούλησε στον σημερινό της ιδιοκτήτη Σιντώ Λάου Μπεμβενίστε και το 1942,το 1/4 της οικίας πέρασε στην ιδιοκτησία του Σιντώ Γιουδά Ρεβάχ. Από το 1955 συνιδιοκτήτης ο Στέφανος Παπαϊσίδης.

Με στοιχεία από thessarchitecture.wordpress.com