Η απουσία της αναπηρίας από το περίλαμπρο 2021

(Περι)πλανημένος από το καθημερινό scroll down στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μου εμφανίστηκε (πώς όχι) και το βίντεο της ομοιοπαθούσας (περι)πλανημένης καμπάνιας για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ’21. Συνειρμικά και ασυνείδητα έγινε πια μέσα μου η σύνδεση ,”εύρηκα” που θα λέγε και κείνος ο πρόγονος, “2021, το έτος της αναπηρίας”.

Θα εξηγήσω αμέσως τη κυριολεκτική και μεταφορική σχέση των δυο τους.

Έχοντας περάσει ηθελημένα (αντικοινωνικός γαρ) το μεγαλύτερο μέρος των δύο τελευταίων μηνών στο σπίτι και άλλους 5 μήνες ακούσιας παρακολούθησης online μαθημάτων, τίποτα δεν θα με έκανε να φτάσω στο συμπέρασμα του, “τώρα φίλε μου καταλαβαίνεις πώς είναι να “ζεις” με αναπηρία” αν δεν έβγαινα να περπατήσω, να κινηθώ και να παρθώ από τον αέρα, τη φύση και τους δρόμους της πόλης.

Μόνο τότε μπόρεσα να συνειδητοποιήσω την ευλογία της αρτιμέλειας και της ψυχικής υγείας από τη μία, που σε μία ιδανική κοινωνία δεν θα ήταν παρά ένα ακόμη χαρακτηριστικό των ειδών μας, κατάρα από την άλλη, όταν σε κοινωνίες όπως οι δικές μας, δεν τίθενται, παρά ως μέτρο σύγκρισης για άτομα που δεν ανήκουν στο κλειστοφοβικό φάσμα τους.

Επιστρέφοντας γρήγορα από τη βόλτα, έτσι ώστε να προλάβω να μπω στην ουρά για το επόμενο μάθημα, μετρώντας τα δευτερόλεπτα που η καθηγήτρια θα έκανε από στιγμή σε στιγμή pop-up στις οθόνες μας, με κυρίευσε η θλίψη, όταν αισθάνθηκα πως δεν θα μπορούσα παρά να συνηθίσω σε αυτή μου την αναπηρία. Καθηλωμένος σε μια καρέκλα, με το ανοιγόκλεισμα των ματιών, να ναι το μόνο στοιχείο που προδίδει τη ζωή μέσα μου, δίχως την ελευθερία σπάταλων κινήσεων ή φευγαλέων δακτυλισμών, έτσι που να αποδείξω πρωτίστως σε μένα πως είμαι λεύτερος, η μηχανική σιωπή των ήχων μου, της γλώσσας μου, που μετατράπηκαν σε μια αλφάβητο του πληκτρολογίου με τους δικούς της όρους και κανόνες., δίχως να μπορώ να εξηγήσω ή καλύτερα δίχως να έχω τον χρόνο να το κάνω σε καθηγητ@ και συμφοιτητ@. Θα μπορούσα να κλάψω γοερά, κλείνοντας το μικρόφωνο ή την κάμερα μου, στο κλειστό από πόρτες και τοίχους δωμάτιο, όμως σε τι θα διέφερε αν το εκδήλωνα; Αν έλεγα σε ένα ανάπηρο άτομο πως καταλάβαινα τι περνούσε, θα ήμουν ψεύτης. Αν τώρα πια πω πως συμπάσχω, θα είμαι ο εαυτός μου, ένας ανάπηρος ανάμεσα σε τόσους ακόμη.

Ήταν λίγο αργότερα, βέβαια, που συνειδητοποίησα πως ακόμη κι αν ξέφευγα από την φαινομενικά τεχνητή μου αναπηρία, θα εξακολουθούσα να είμαι φύσει ανάπηρος. Μα γιατί; Γιατί το ίδιο μου το σώμα γίνεται πια το τετράγωνο, ο κύκλος, ο ρόμβος εκείνος (δεν έχει σημασία το σχήμα) που υπονομεύει και σχηματοποιεί/κανονικοποιεί, σχεδόν κακοποιεί τις ιδέες και την ταυτότητα μου. Ίσως το ψεγάδι της αρτιμέλειας να φάνταζε πια ως αλληγορία ενός μύθου με αφηγητή το σώμα και τις πάμπολες καταχρηστικές αφηγήσεις του. Κι αν ο Ρολάν Μπαρτ είχε διακηρύξει με θρίαμβο το θάνατο του συγγραφέα, ξέχασε να θάψει το σώμα του με δυο αράδες, έτσι που τώρα πια, να μνημονεύουμε τα έργα του (σώματος) ως προϊόν της κάθε κυρίαρχης και μειονοτικής κουλτούρας και υπο-κουλτούρας.

Μέχρι, λοιπόν, που το σώμα να πεθάνει και να δώσει πια χώρο στις ιδέες μας, όχι εκείνες τις ευπώλητες που εμφιλοχωρούν σαν σχόλια σε chat μαθήματος ή τις άλλες, που βαφτίσαμε δικές μας, μέχρι που η αντιφατικότητα του σώματος ως σύνθεση να επιτρέψει την αποδόμηση και την πτώση του τοίχους που χτίσαμε γύρω από τον υποτιθέμενο εαυτό μας, δεν μπορούμε παρά να καταδικάζουμε πρακτικές κομφορμισμού του σώματος και των εκφάνσεων του (εσύ που διαβάζεις τα παραπάνω μη πιστέψεις ούτε στιγμή πως σώμα νοείται μόνο εκείνη η δακτυλοδεικτούμενη μάζα που φιγουράρει νωχελικά στα μάτια σου καθώς κινείται).

Περνώντας τώρα στην περίφημη καμπάνια, το μόνο που δεν θα παρατηρήσει κανείς, είναι η απουσία της αναπηρίας σε όλο της το μεγαλείο. Προσωπικά αισχύνομαι και εξανίσταμαι με κάθε συμβολική χροιά που επιδιώκει κανείς να προσδώσει στο άτοπο αυτό μπρικολάζ. Και όσο και να προσπαθώ να αποτάξω την ιδέα του σώματος, τόσο περισσότερο προσκολλούμαι σ ‘αυτό.

Νόμιζα πως η Ελλάδα σήμαινε φως, εγώ το μόνο που είδα στο μονταρισμένο (ας ελπίσουμε) βίντεο ήταν ή εξύμνηση του ασπρόμαυρου άρτιου διπόλου ως μείζονος στοιχείου του ιστορικού μας αφηγήματος, σαν να προσωποποιούσαμε αυτό που ο Τσβάιχ έγραφε στη “Σκακιστική Νουβέλα” του “Δεν μας απογοητεύουν οι άνθρωποι και οι καταστάσεις, αλλά τα πρότυπα που θέτουμε”. Και αν παραβλέψουμε το παραπάνω, τότε τι να περιμένουμε ακούγοντας για έναν Μπάμπη άντρακλα που έχει πιει και για μια Λυδία που φυσικά και ντρέπεται, τι άλλο θα μπορούσε να κάνει, γυναίκα δεν είναι; Α και να κρύβεται φυσικά σαν κυνηγημένο ελάφι πίσω από αρχαιοελληνικές προσθήκες καθώς την κυνηγά ο άνδρας κυνηγός.

Έπειτα, η παντελής απουσία ενός ζευγαριού που αντίκειται στο τυπικό παραδοσιακό και πατροπαράδοτο δίπολο. Χαρήκαμε και για το Μπάμπη και για τη Λυδία, και για τον Αχιλλέα με τη Ζωή, πόσο μάλλον για την Έλενα και τον Τάσο (του τραγουδιού) άλλα θα έβλαπτε να υπάρχει μια Χρύσα και μία Μαρία, ένας Αλέξανδρος και ένας Πάτροκλος. Λίγο πιο κάτω και κει που πιστέψαμε πως κάπου θα τελειώσει το αστείο, ξεφωνίζει ο όχλος το περίφημο “Mα η δικιά μας (η κεφαλή) έχει όνομα έχει σώμα και θρησκεία” Όχι, παιδιά, δεν έχει θρησκεία η Ελληνική κεφαλή, είναι η θρησκεία επίσημα εδώ και μερικούς αιώνες και σ ‘αυτό το σημείο απορώ πως οι νεοϊδρυθείσες ομάδες τσιρλίντινγκ στα σχολεία, δεν αποφάσισαν να συνδράμουν, ευλαβικά πάντοτε, στο τσίρκο, ζητωκραυγάζοντας, ένα, δύο, τρία “ζήτω η ορθοδοξία”. Λίγο πιο κάτω πάλι, συμπληρώνουν οι στίχοι “Να μας έχει ο Θεός γερούς”. Ποιος Θεός, ο παγανιστής δωδεκάθεος που νυμφεύτηκε βιαστικά (και με βία και με βιασύνη) την αγνή, παρθένα, αμόλυντη κόρη ορθοδοξία, ο βυζαντινός πολυπολυτισμικός και κρυφοειδωλολατρικός αυτοκράτορας, ο Θεός του 21ου αιώνα που ακόμα ψάχνουμε;

Ίσως, τελικά, το μόνο που μπορεί να κρατήσει και να σταθεί σε μία χώρα ανθρώπων στερευμένων, σχεδόν ερημωμένων από ιδέες, από ανθρώπους, από σώματα, είναι τούτοι οι “χοροί”. Ας κρατήσουν κι ας κρατάνε, λοιπόν. Εναλλακτικά, ας μετατρέψουμε το χρόνο που έρχεται, σε “έτος της αναπηρίας” μας.

*Ο Αντώνης Κίτσιος, 22 ετών φοιτητής Αγγλικής γλώσσας και Λογοτεχνίας.