Boy’s Love: Η queer ταυτότητα της Ασιατικής δημοφιλούς κουλτούρας

Λέξεις: Σοφία Πολίτου

Για την Ασία ο όρος «BL» (Boys’ Love) θεωρείται ξεχωριστό είδος (genre) queer ψυχαγωγικού περιεχομένου που απεικονίζει gay (BL) σχέσεις στην δημοφιλή κουλτούρα των χωρών, κυρίως, της Ανατολική Ασίας.

Η κατηγορία έχει τις ρίζες της στο ομοερωτικό φαινόμενο της Ιαπωνικής δημοφιλούς κουλτούρας, γνωστό και ως «Yaoi» (προφ. Γιά-ο-ι). Ο όρος πηγάζει από την φράση “Yama Nashi Ochi Nashi Imi Nashi” που στα αγγλικά μεταφράζετε ως «No climax, no point, no meaning» και είναι μία κατηγορία μέσα στα δημοφιλείς media της χώρας που παρουσιάζεται σε μάνγκα, άνιμε, μυθιστορήματα, video games, fan art και fanfictions που περιγράφουν ρομαντικές και ερωτικές σχέσεις μεταξύ ανδρών.

Το πρώτο BL έργο είναι γενικά συμφωνημένο ότι ανήκει στο μυθιστόρημα “Koibitotachi no ori” (The Lover’s Forest) από την συγγραφέα Mari Mori, που δημοσιεύτηκε το 1961. Ιστορίες με νεαρούς άντρες που ερωτεύονται ο ένας τον άλλον θα αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται με τη είσοδο των shōjo manga στην Ιαπωνία του 1970. Ο όρος BL (Boys’ Love) θα επινοηθεί αργότερα από τις Iαπωνικές εκδόσεις της δεκαετίας του 1990 ως ομπρέλα για τα «άντρας προς άντρα» ομοερωτικά ρομάντζα.

Η ανάγκη για κοινωνική και καλλιτεχνική ελευθερία

Το BL είδος, με τη γενική έννοια, εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως shōnen-ai στα manga για κορίτσια της δεκαετίας του 1970, προσφέροντας απεικονίσεις ισχυρών δεσμών και ρομαντικών συναντήσεων μεταξύ εφήβων αγοριών.

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960, τα περισσότερα manga για κορίτσια δημιουργούνταν από άνδρες καλλιτέχνες. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 όμως, εμφανίστηκε ένα νέο κύμα γυναικών καλλιτεχνών που γεννήθηκαν μετά τον πόλεμο. Ξαφνικά γυναίκες καλλιτέχνιδες, όχι πολύ μεγαλύτερες από το κοινό τους, άρχισαν να παράγουν manga που οι ίδιες ήθελαν να διαβάσουν.

Αυτό, δημιούργησε την έννοια της αγάπης των εφήβων αγοριών. Παλαιότερα τα manga για κορίτσια παρουσίαζαν γυναίκες πρωταγωνίστριες, περιορίζοντας αναπόφευκτα την έκφραση, λόγω της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία. Με άνδρες πρωταγωνιστές, οι δημιουργοί θα μπορούσαν να απεικονίσουν πιο ανεξάρτητους και ενεργητικούς χαρακτήρες και να συμπεριλάβουν τολμηρές ερωτικές αφηγήσεις. Αυτή η συνειδητοποίηση προσέφερε μια ευκαιρία.

Μια ομάδα γυναικών συγγραφέων, συμπεριλαμβανομένων των Takemiya Keiko και Hagio Moto, δημιούργησαν το πρώτο μάνγκα shōnen-ai. Χαρακτηρίστηκαν ως “Η ομάδα των λουλουδιών του έτους 24” (year 24 group). Το όνομα ήταν μια αναφορά στις λαμπρές επιδόσεις της γενιάς τους και στην ηλικία των μελών τους, που ήταν όλα περίπου γεννημένα το 1949.

Οι δημιουργοί είχαν συνειδητά ως στόχο να ταρακουνήσουν την κοινωνία μέσω νέων μορφών έκφρασης στα manga. Η ίδια Takemiya η είπε ότι είχε ως στόχο να προκαλέσει μια επανάσταση μέσω των κοριτσίστικων μάνγκα της.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 παρατηρήθηκε απότομη αύξηση σε παραγωγές έργων, γνωστών ως Yaoi manga παρωδιών, που δημοσιεύονταν σε ερασιτεχνικά, αυτοεκδιδόμενα περιοδικά. Το πρώτο από αυτά παρωδούσε το manga για αγόρια Captain Tsubasa. Τα περισσότερα Yaoi τότε έπαιρναν χαρακτήρες από διάσημα manga και anime για αγόρια, και τους μετέφεραν σε ρομαντικές καταστάσεις. Το εμπορικό BL είδος του σήμερα προέκυψε από τέτοια Yaoi κόμικς, εξελισσόμενο σε ιστορίες εφηβικής αγάπης, σαν στόχο, τη δημιουργία μιας πιο ανάλαφρης ψυχαγωγίας.

Οι εκδοτικοί οίκοι συνειδητοποίησαν την εμπορική αξία των Yaoi στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ξεκινώντας ειδικά περιοδικά BL. Συγγραφείς που είχαν αρχικά αποκτήσει φήμη σαν αυτό-εκδιδόμενοι, εξασφάλισαν προσφορές για να σχεδιάσουν πρωτότυπα manga. Χάρη στο λανσάρισμα περιοδικών BL, όπως το Be × Boy, το είδος καθιερώθηκε ως εμπορικό. Αλλά ήταν η καλλιτέχνης μάνγκα, Ozaki Minami, αρχικά συγγραφέας Yaoi, που πυροδότησε τον παγκόσμιο πυρετό για το ιαπωνικό BL με το μάνγκα “Zetsuai 1989” (Απελπισμένη αγάπη 1989).

Σήμερα, υπάρχουν πολλά τολμηρά ερωτικά εμπορικά BL. Πράγματι, μέχρι πρόσφατα, στην Ιαπωνία υπήρχε ελάχιστη λογοκρισία της καλλιτεχνικής έκφρασης στα έργα BL. Θεωρείται ότι η ελευθερία της έκφρασης που υπάρχει στη σύγχρονη Ιαπωνία είναι μια αντίδραση στη ρύθμιση της ελευθερίας του λόγου κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι άνθρωποι που κατανοούν την τιτάνια μεταβολή των μεταπολεμικών αξιών, ιδίως οι παλαιότεροι ή οι πιο ισχυροί, συμπεριλαμβανομένων των συντηρητικών, γνωρίζουν καλύτερα τον κίνδυνο της νομικής ρύθμισης της ελευθερίας της έκφρασης. Ο συμβατικός ιαπωνικός σεβασμός στη λογική και την ηθική επιτρέπει στη φαντασία να υπάρχει ως μια μορφή εκτόνωσης του άγχους. Με τα BL, το γραφικό ερωτικό περιεχόμενο θεωρείται ότι διαφέρει από την πορνογραφία, επειδή απλώς δίνει έμφαση στη σχέση μεταξύ δύο χαρακτήρων. Επίσης, το ερωτικό υλικό για γυναίκες σπάνια λαμβάνεται σοβαρά υπόψη. Πρόσφατα, όμως, το είδος υπόκειται σε αυστηρότερη κριτική. Στο Τόκιο και σε άλλες δικαιοδοσίες, τα έργα BL χαρακτηρίζονται όλο και περισσότερο ως επιβλαβής λογοτεχνία.

Ιστορία της ομοερωτικής Ιαπωνικής κουλτούρας

Ίσως ακόμα ένας λόγος που αυτού του είδους η κατηγορία βρήκε σχετικά πρόσφορο έδαφος στην Ιαπωνία του 20ου αιώνα, έχει να κάνει με την ίδια ιστορία της χώρας, η οποία διακατεχόταν από μεγάλη ανεκτικότητα ως προς τον ομοφυλόφιλο έρωτα εξαιτίας της θρησκείας της. Δεδομένου ότι η Σίντο θρησκεία και ο Βουδισμός δεν είχαν τα ίδια αντι-ομοφυλοφιλικά αισθήματα με τον Χριστιανισμό και ιδιαίτερα κατά την Edo περίοδο (1603 – 1867) που οι ομοερωτικές πράξεις, ιδιαίτερα ανάμεσα σε νεαρούς και πιο ώριμους άντρες, ήταν μέρος της κουλτούρας της χώρας. Παραδείγματα όπως οι πρακτικές του shudō (ομοφυλοφιλική πρακτική μεταξύ των Σαμουράι και των συντρόφων τους) και το kagema (φαινόμενο ανδρών σεξεργατών που υπηρετούσαν και ως μαθητευόμενοι ηθοποιοί kabuki), φανέρωναν την ανεκτικότητα της κοινωνίας.

Όσον αφορά τον ομοφυλόφιλο έρωτα μεταξύ των γυναικών, δεν είχε την ίδια κοινωνική βαρύτητα με εκείνο των ανδρών και η ανεκτικότητα περιοριζόταν στην σεξουαλική επαφή προορισμένη για το ανδρικό μάτι.

Η χώρα απομακρύνθηκε από την ανοχή της ομοφυλοφιλίας εν μέσω της δυτικοποίησής της, κατά τη διάρκεια της εποχής Meiji (1868-1912) και κινήθηκε προς εχθρικές κοινωνικές στάσεις απέναντι στην ομοφυλοφιλία, με εφαρμογή νόμων κατά της σοδομίας. Ο νόμος μπορεί να μην κράτησε για μεγάλο χρονικό διάστημα αλλά είχε ήδη ριζώσει στις συνειδήσεις των ανθρώπων ως κάτι το αναχρονιστικό και ηθικά απαγορευμένο.

Η επέκταση των Boy’s Love media

Αφού το είδος έγινε αποδεχτό από την ψυχαγωγική σκηνή της Ιαπωνίας, όταν ήρθε η στιγμή της Ιαπωνικής δημοφιλούς κουλτούρας να σαρώσει τον κόσμο, η Yaoi κατηγορία δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Το είδος έγινε αρκετά δημοφιλή μεταξύ νεαρών γυναικών και εκτός Ιαπωνίας δημιουργώντας μια δική του υποκουλτούρα στα διαδικτυακά anime / manga fandoms, κάνοντας την κατηγορία αναπόσπαστο κομμάτι του “Ιαπωνικού ρεύματος”. Ο πυρετός αυτού του queer τρεντ άρχισε το 1990 μέσω διεθνών αδειών διανομής, καθώς και μέσω της κυκλοφορίας BL έργων από οπαδούς του είδους στο διαδίκτυο.

Μεταφρασμένα queer ιαπωνικά προϊόντα όπως manga και μυθιστορήματα, έχουν δημοσιευθεί σε αφθονία στην Ταϊβάν, το Χονγκ Κονγκ αλλά και σε όλο τον Ασιατικό κόσμο, και πολλά περισσότερα έχουν μεταφραστεί και ανέβει στο διαδίκτυο για δημόσια κατανάλωση. Η BL κατηγορία γενικά θεωρείται ως η πρώτη πραγματική LGBTQ + εκπροσώπηση στην Ανατολική Ασιατική ψυχαγωγία. Μπορεί επίσης να αποτελέσει έκπληξη αλλά οι χώρες της Ανατολικής Ασίας έχουν μια ακμάζουσα τηλεοπτική και κινηματογραφική βιομηχανία που τονίζει το queer περιεχόμενο. Τα Boys’ Love δράματα γίνονται όλο και πιο δημοφιλή μεταξύ διαφορετικών χωρών σε όλο τον κόσμο. Η Ταϊλάνδη και η Ταϊβάν, οι κορυφαίοι παραγωγοί αυτών των έργων, έχουν κυκλοφορήσει πάνω από 80 σειρές BL μόνο το 2020.

Ακόμα και έτσι όμως τα Boys’ Love δράματα είναι μια κάπως «ταμπού» κατηγορία ρομαντισμού στις χώρες όπου παράγονται, ακόμα κι αν η Ταϊβάν είναι γνωστή, ως μία από τις πιο προοδευτικές χώρες στην Ασία (έχοντας νομιμοποιήσει το γάμο του ιδίου φύλου).

Η λογοκρισία

Η κεντρική Κίνα γνώρισε την queer κουλτούρα στις αρχές του 1990 όταν εισήχθησαν τα πρώτα ιαπωνικά BL και Yaoi μέσω της Ταιβάν και του Χονγκ Κονγκ. Τότε η διάδοση τoυς βασιζόταν κυρίως στο διαδίκτυο, από το 2000 και μετά όμως αυτό το είδος ψυχαγωγίας έγινε ακόμα πιο δημοφιλές.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, και με την ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, η παραγωγή και η κατανάλωση queer υλικού στην Κίνα σημείωσε αύξηση, φαινόμενο που απασχόλησε την Κινέζικη κυβέρνηση. Ειδικότερα, το 2007 η Εθνική Διοίκηση Ραδιοφώνου και Τηλεόρασης ανέφερε πως η ομοφυλοφιλία αποτελεί ανήθικη σεξουαλική αναπαράσταση και θα πρέπει να διαγράφετε. Για παράδειγμα, το 2011 συνελήφθησαν πάνω από 30 γυναίκες, συγγραφείς BL ιστοριών, με την κατηγορία της διακίνησης άσεμνου υλικού. Ανεξάρτητα όμως από τη στάση της κυβέρνησης, η queer κοινότητα δημιουργεί νέους τρόπους για να αποφύγει τη λογοκρισία.

Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετές BL σειρές που προβάλλονται στην Κίνα, κυρίως διαδικτυακά, ενώ από τις πιο διάσημες είναι οι σειρές Guardian (2018), The Untamed (2019) και Winter Begonia (2020). Η σειρά Guardian είναι βασισμένη σε danmei, και ακολουθεί την εξέλιξη της σχέσης των δύο πρωταγωνιστών. Παρ’ όλο που στην ιστορία οι ήρωες έχουν ερωτική σχέση αυτό δεν απεικονίζεται στην σειρά. Αντιθέτως η σχέση τους παίρνει την μορφή της στενής φιλίας (bromance). Αυτή η αλλαγή στο είδος της σχέσης αποτελεί φαινόμενο λογοκρισίας και εφαρμόζετε σε κάθε σειρά που υιοθετήθηκε από bl/damnei μυθιστορήματα.

Οι fans για να αποφύγουν την κρατική απαγόρευση δημιουργούν δικούς τους κώδικες επικοινωνίας που έχουν ως στόχο τη κάλυψη queer περιεχομένου στο διαδίκτυο. Για παράδειγμα, οι fans της σειράς “Guardian” και “The Untamed” συζητούσαν το ομοερωτικό περιεχόμενο της σειράς, κάτω από το hashtag “σοσιαλιστική αδελφότητα” για να αποφευχθεί η ανίχνευση του περιεχομένου από τους κρατικούς λογοκριτές, αποφεύγοντας την άμεση αναφορά της ομοφυλοφιλικής σχέσης των πρωταγωνιστών.

Το κενό ανάμεσα στην ψυχαγωγία και την πραγματικότητα (μοτίβα και φαινόμενα)

Στην Ιαπωνία, υπάρχει μια βαθιά αναντιστοιχία μεταξύ της ζωής των πραγματικών ομοφυλόφιλων ανδρών και των χαρακτήρων BL και παρόμοιων έργων. Αυτός ο διαχωρισμός είναι ο λόγος για τον οποίο το είδος δεν φέρνει υποστήριξη ή αλληλεγγύη από τους ομοφυλόφιλους στην ιαπωνική κοινωνία. Ωστόσο, τα yaoi και άλλα έργα φαντασίας ξεκίνησαν ως παρωδίες των manga και των anime και προορίζονταν για φαντασία. Οι συγγραφείς έτσι δεν είχαν κανένα ενδιαφέρον για την πραγματικότητα.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 έγινε έντονη συζήτηση για τo Yaoi/BL είδος, με σχόλια ότι αντιμετώπιζαν το γκέι σεξ επιπόλαια, φετίχποιούσαν τους ομοφυλόφιλους άντρες, φαντασιώνονταν και επέβαλλαν αισθητικές νόρμες πάνω τους. Πλέον η συζήτηση αυτή έγινε πιο έντονη, καθώς ο αριθμός γυναικών αλλά και αντρών που παρακολουθούν τα BL media έχει αυξηθεί σε τεράστιο βαθμό.

Κάποια από τα προβλήματα που έχουν, θαυμαστές και μη, από το Yaoi/BL είδος:

Φετιχοποίηση

Κάποιοι άνθρωποι διαμορφώνουν τις πεποιθήσεις τους, για το πώς θα έπρεπε να είναι οι ομοφυλόφιλοι, βασισμένοι σε αυτό που βλέπουν από yaoi και BL media και όχι σε πραγματικές εμπειρίες. Με αυτόν τον τρόπο αναπαράγονται στερεότυπα για το πως θα πρέπει να είναι μία gay σεξουαλική σχέση. Π.χ. Η εμμονή του top αρρενωπού και του bottom θηλυπρεπή (*seme/uke), του straight άντρα που η απόλαυση του gay sex θα τον κάνει να πέσει στα δίχτυα του ομοφυλόφιλου φίλου του, εχθρού του, μοντέλο, εργοδότη του κλπ.

Ομοφοβία

Στα περισσότερα BL, δεν υπάρχουν συνήθως πολλοί θηλυπρεπoί άνδρες. Ίσως ένας ή δύο, αλλά κυρίως είναι δευτερεύοντες ή παρασκηνιακοί χαρακτήρες που δεν εμπλέκονται στην πλοκή, παρά μόνο ως κωμική ανακούφιση. Είναι πάντα οι πιο αρρενωποί άντρες που βρίσκονται στο προσκήνιο ως μέρος του κύριου ζευγαριού ή των ζευγαριών.

Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούν τους πιο θηλυκούς ομοφυλόφιλους άνδρες μη ελκυστικούς, ανόητους, πολύ θηλυκούς με την ιδέα ότι δεν είναι “πραγματικοί άνδρες”. Έτσι όταν οι σειρές/ταινίες/άνιμε τους βάζουν στο παρασκήνιο και τους αντιμετωπίζουν ως αστείο, αυτό ενισχύει τις αρνητικές στερεοτυπικές αντιλήψεις.

Από την άλλη μεριά ωστόσο, όσο “στερεοτυπικό” κι αν είναι, ο γκέι άντρας που αγαπάει τη μόδα, το μακιγιάζ και τη Lady Gaga υπάρχει. Και δεν υπάρχει τίποτα κακό με αυτό και δεν είναι κακό να τους δείχνεις. Ο τρόπος για να απεικονίσεις έναν στερεότυπο γκέι άνδρα, και να μην τον κάνεις απλώς ένα στερεότυπο, είναι να του δώσεις μια ιστορία, να αναπτύξεις τον χαρακτήρα του και να τον κάνεις ενδιαφέρον.

Το μοτίβο (trope) του βιασμού και η επιρροή της ετεροκανονικότητας

Ένα συνηθισμένο μοτίβο σε BL media είναι ο βιασμός. Ένας άντρας βιάζεται ή δέχεται επίθεση/ παρενοχλείται από έναν άλλο άντρα και στο τέλος ερωτεύονται ο ένας τον άλλον. Αυτό το μοτίβο έχει υιοθετηθεί από τα ετεροκανονικά media και πάει κάπως έτσι: Συνήθως η ιστορία εμπεριέχει έναν γοητευτικό αντικοινωνικό άντρα, οικονομικά και κοινωνικά δυνατό, και μία αθώα γυναικεία ύπαρξη (σε αυτή την περίπτωση αντρική). Η πράξη του βιασμού στην ιστορία συμβαίνει, τις περισσότερες φορές, “εμβρασμό ψυχής” με την δικαιολογία ότι τα συναισθήματα του πρωταγωνιστή ήταν τόσο δυνατά που δεν μπορούσε να αντισταθεί, ή χρησιμοποιείται σαν μέθοδος πλοκής. Ενώ η πρωταγωνίστρια τον συγχωρεί γιατί είναι το κύριο ερωτικό ενδιαφέρον της ιστορίας αλλά και της ίδιας. Έτσι δεν τον βλέπουμε ως τον “κακό” αλλά ως τον παρεξηγημένο ήρωα που θα αλλάξει για χάρη του έρωτα.

Έτσι λοιπόν και στα BL media ο παθητικός ρόλος του πρωταγωνιστή τον κάνει θύμα του ερωτικού ενδιαφέροντος, γιατί στην ιστορία συμβολίζει τον “γυναικείο” ρόλο στο σεξ και ως επί το πλείστον, το θύμα.

Μπορούμε να δούμε λοιπόν ότι ακόμα και σε queer ομοερωτικές ιστορίες η επιρροή των κοινωνικά αποδεχτών ανδρικών πρότυπων φέρει μεγαλύτερης προτίμησης και αξίας, ενώ η επίδειξη θηλυκότητας, γίνετε ένα στερεότυπο παθητικού σεξ και υπερβολής, χωρίς να δίνετε ιδιαίτερο βάθος στην εξέλιξη του χαρακτήρα.

Η θετική επιρροή

Το είδος όμως εξελίσσεται διαρκώς, ειδικά τώρα που έχει αρχίσει να αποκτά περισσότερους LGBT οπαδούς, και τα τελευταία χρόνια έχει καλύτερη και πιο αντιπροσωπευτική απεικόνιση των γκέι ατόμων και των γυναικείων χαρακτήρων.

Για πολλούς τα BL έργα έχουν καταρρίψει, τους κοινωνικούς κανόνες, τη συμβατική συνταγή και τα στερεότυπα στην ψυχαγωγία, παρέχοντας απεικονίσεις ποικιλομορφίας των ανθρώπινων σχέσεων. Τα πιο πρόσφατα ρεαλιστικά BL έργα, έχουν μειώσει το χάσμα μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικής ζωής, και με τις αλλαγές που συμβαίνουν σιγά-σιγά σε χώρες όπως η Ταϊλάνδη και η Ταϊβάν, τα BL που απεικονίζουν τη ζωή των ομοφυλόφιλων αντρών με ρεαλισμό και χωρίς προκαταλήψεις, έχουν εισχωρήσει στη συνείδηση των ανθρώπων εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή.

Τα Ταϊλανδέζικα BL δράματα κερδίζουν μεγαλύτερη αποδοχή, από και για, τα LGBT άτομα

Η Ταϊλάνδη, ειδικότερα, βλέπει μια άνθηση της δικής της κουλτούρας BL – ιδιαίτερα των τηλεοπτικών δραμάτων. Όλα όμως ξεκίνησαν το 2007, όταν μια ταινία για δύο νεαρούς άνδρες, που αναπτύσσουν αισθήματα ο ένας για τον άλλον στο λύκειο, έπιασε απροετοίμαστο το Ταϊλανδέζικο κοινό. Περιτριγυρισμένο από διαμάχες, το “Love of Siam” έγινε μια απροσδόκητη επιτυχία, φέρνοντας πάνω από 40 εκατομμύρια μπατ (2 εκατομμύρια δολάρια) τον πρώτο μήνα προβολής του. Σε μια εποχή που ήταν δύσκολο να βρεθεί ένας ομοφυλόφιλος χαρακτήρας στην τηλεόραση της Ταϊλάνδης, η επιτυχία της ταινίας έστειλε ένα εμφατικό μήνυμα στις εταιρείες ψυχαγωγικών μέσων ενημέρωσης: υπήρχε χρήμα στα ανδρικά ομοερωτικά ρομάντζα.

Τα τελευταία χρόνια το είδος που είναι γνωστό ως “Boy’s Love” έχει εξαπλωθεί γρήγορα σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία και έχει φτάσει σε λατρευτικό επίπεδο σε ορισμένα μέρη της Δύσης παρά τις ανησυχίες των συντηρητικών τμημάτων της Tαϊλανδικής κοινωνίας.

Με την ιστορία των BL σειρών στην Ταϊλάνδη να χρονολογείται από το 2013, η κατηγορία έγινε μόλις πρόσφατα mainstream στην χώρα. Τώρα έχει παραχθεί ένα ευρύ φάσμα BL δραμάτων, προσφέροντας έτσι μια σύνδεση μεταξύ των γυναικών οπαδών του είδους και των ομοφυλόφιλων.

Τα τηλεοπτικά δράματα έτσι παρέχουν έναν “χαμένο κρίκο” για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της μυθοπλασίας BL και των ομοφυλόφιλων. Μέχρι πρόσφατα, τα BL περιοριζόταν σε manga και μυθιστορήματα. Όμως τα τηλεοπτικά δράματα, δημιουργούν μια φυσική σύνδεση με την πραγματικότητα, παρά το γεγονός ότι είναι προφανώς μυθοπλασία. Έτσι προκαλούν μια υποσυνείδητη αλλαγή στην αντίληψη των θεατών, σε σημείο να γίνουν σημαντικές κινήσεις προς την κατεύθυνση της επίσημης νομικής αναγνώρισης των ομοφυλόφιλων ζευγαριών στη χώρα. Τον Ιούλιο του 2020, το υπουργικό συμβούλιο της Ταϊλάνδης ενέκρινε νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης, ο οποίος επιτρέπει στα ζευγάρια του ιδίου φύλου να υιοθετούν παιδιά και να κληροδοτούν. Εάν εγκριθεί από το κοινοβούλιο, θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την υλοποίηση του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου.

“Νομίζω ότι το ρομάντζο μεταξύ ανδρών ή οι ομοερωτικές σχέσεις μεταξύ ανδρών έχουν γίνει πλέον μια νέα φυσιολογική κατάσταση στην Ταϊλανδέζικη ποπ κουλτούρα. Αυτό φαίνεται να ήταν αδιανόητο πριν από 10 χρόνια. Επίσης η συνεχής ροή τηλεοπτικών σειρών και ταινιών για την αγάπη των αγοριών έχει προκαλέσει θεμελιώδεις αλλαγές στην κοινωνία της Ταϊλάνδης. Τώρα οι νέοι γκέι άνδρες μπορούν να κρατούν το χέρι του συντρόφου τους δημόσια και δεν χρειάζεται να κρύβουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα”, λέει ο Ταϊλανδός πολιτικός επιστήμονας Poowin Bunyavejchewin.

Συμπεράσματα

Η ιστορία του BL είδους έχει, όπως είδαμε, μια μεγάλη και περίπλοκη ιστορία. Μπορούμε να βρούμε τις ρίζες του μέσα στην κουλτούρα των χωρών που γεννήθηκε, στις συνθήκες και καταστάσεις που το γαλούχησαν και τους ανθρώπους που οδήγησαν στην mainstream αναγνωρισιμότητά του. Από την φαντασία στην πολιτική πραγματικότητα των ανθρώπων της, η κατηγορία έφερε και ακόμα φέρει, την δική της επανάσταση στην ζωή των ΛΟΑΤ ατόμων στης χώρες της Ασίας. Ίσως όχι όπως το Stonewall στην Αμερική, αλλά σίγουρα με το ίδιο πάθος.

Όπως και να έχει η εκπροσώπηση των γκέι ατόμων στα meinstream media σε φυσιολογικές ρομαντικές καταστάσεις είναι κάτι πολύ σημαντικό και ακόμα πιο σημαντικό, το γεγονός ότι ένα αποκλειστικά queer είδος έχει γίνει μέρος της μαλακής ισχύς των χωρών αυτών με θαυμαστές από όλες τις ηλικίες, φύλα και σεξουαλικό προσανατολισμό.

*Side note (1) : Queer είναι ένας όρος “ομπρέλα”, που αφορά τις έμφυλες μειονότητες, που δεν ανήκουν στην κατηγορία των ετεροφυλόφιλων ή/και των ατόμων που προσδιορίζονται με το φύλο που έχουν γεννηθεί (cisgender άτομα). Η λέξη είναι αγγλικής προέλευσης και αρχικά σήμαινε ο “περίεργος”, ο “παράξενος”. Η λέξη με τη σημερινή της διαδεδομένη σημασία ξεκίνησε να χρησιμοποιείται κατά τα τέλη του 19ου αιώνα με μειωτικό χαρακτήρα έναντι των ομοφυλόφιλων. Ωστόσο η λέξη επανοικειοποιήθηκε και σιγά σιγά χρησιμοποιήθηκε μέσα στην Κοινότητα και ξεκίνησε να προσδιορίζει έτσι τα gay άτομα.

* Side note (2) : Yaoi: Πολλές φορές ο τρόπος που χρησιμοποιείται η λέξη, Υaoi, είναι ένας άλλος τρόπος για να αναφερθεί κάποιος στο BL είδος (aka ανδρικά ομοερωτικά media). Αν και τις περισσότερες φορές ο όρος Yaoi έχει έναν πιο κατηγορηματικά ερωτικό/sex themed χαρακτήρα και τον συναντάμε περισσότερo στα manga/anime.

*Side note (3) : Shojo manga είναι τα ιαπωνικά κόμικς που απευθύνονται στο έφηβο/ νεαρό ενήλικο, γυναικείο αναγνωστικό κοινό. Το όνομα μεταφράζεται από τη λέξη 少女 (shōjo), που σημαίνει κυριολεκτικά “νεαρή γυναίκα”. Τα μάνγκα σότζο καλύπτουν πολλά θέματα σε μια ποικιλία αφηγηματικών στυλ, από ιστορικό δράμα μέχρι επιστημονική φαντασία, συχνά με έμφαση στις ρομαντικές σχέσεις ή τα συναισθήματα.

*Side note (4) : shōnen-ai είναι ιαπωνικός όρος για ρομαντικές ή πλατωνικές ιστορίες εφήβων αγοριών ή νεαρών αντρών σε light μυθιστορήματα/μάνγκα προορισμένα για έφηβα κορίτσια ή νεαρές γυναίκες . Το υπό-είδος αυτό, εντάσσεται κάτω από την ομπρέλα των BL έργων και θεωρείται γενικά πιο αθώο στον τρόπο που απεικονίζει τις σχέσεις των πρωταγωνιστών.

Side note (5): Damnei είναι το είδος Yaoi/BL στα Κινέζικα λογοτεχνικά έργα και άλλα έργα φαντασίας στα media. Το Damnei δεν είναι ξεχωριστό απο το Yaoi/ΒL αλλά το ίδιο είδος. Ο όρος danmei είναι δανεισμένος από την ιαπωνική λέξη tanbi (耽美), που σημαίνει “η επιδίωξη της ομορφιάς” και χρησιμοποιείται από τους κινέζους οπαδούς του ΒL είδους.

*Η Σοφία Πολίτου είναι φοιτήτρια του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ – Το κείμενο αρχικά δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα: culturiarides-thessaloniki.webnode.gr

Bιβλιογραφικές αναφορές:

Yang, L., & Xu, Y. (2015). Queer Texts, Gendered Imagination, and Popular Feminism in Contemporary Chinese Web Literature. In E. L. Engebretsen, W. Schroeder, & H. Bao (Eds.), Queer/Tongzhi China: New Perspectives on Research Activism, and Media Cultures (σσ. 131-152). Copenhagen: NIAS Press (Gendering Asia Series)

Youn, G. (2018). Attitudinal Changes Toward Homosexuality During the Past Two Decades (1994-2014) in Korea. Journal of Homosexuality, 65(1), 100-116. https://doi.org/10.1080/00918369.2017.1310512

Zhang, C. (2016). Loving Boys Twice as Much: Chinese Women’s Paradoxical Fandom of “Boys’ Love” Fiction. Women’s Studies in Communication, 39(3), 249-267. https://doi.org/10.1080/07491409.2016.1190806

Zhao, J. J. (2020). It has never been “normal”: queer pop in post-2000 China. Feminist Media Studies, 20(4), 463-478. https://doi.org/10.1080/14680777.2020.1754626

Zhao, Y., Madill, A. (2018). The heteronormative frame in Chinese Yaoi: integrating female Chinese fan interviews with Sinophone and Anglophone survey data. Journal of Graphic Novels and Comics, 9(5), 435-457. https://doi.org/10.1080/21504857.2018.1512508

Tan, B. K. (2008). Unauthorized romances: Female fans and weiss kreuz internet yaoi fanfiction. Master of Arts Department of Japanese Studies. National University of Singapore. Ανακτήθηκε από https://core.ac.uk/download/pdf/48633978.pdf

Verba, J. M. (2003). Boldly Writing: A Trekker Fan and Zine History, 1967-1987. United States: FTL Publications.

Wang, Y. (2020). The paradox of queer aura: a case study of gender-switching video remakes. Feminist Media Studies, 20(4), 496-514. https://doi.org/10.1080/14680777.2020.1754628

Welker, J. (2020). Queer(ing) Japanese Popular Culture. University of Minnesota Press.

The Problem With BL

https://i-d.vice.com/en_uk/article/5dzyqd/the-complex-phenomenon-of-boy-love-dramas

https://www.clozette.co/article/what-are-bl-series-cj-7061

https://www.timeout.com/bangkok/lgbtq/thai-boys-love-culture

The Other Far East: The Thai “Boys’ Love” Series Sweeping Across Asia

https://www.rightstufanime.com/post/whats-the-deal-with-bl