Cyprus Pap€rs: Η αμαρτωλή ιστορία των «χρυσών διαβατηρίων» και του μαύρου χρήματος

Έντονους πολιτικούς τριγμούς συνεχίζουν να προκαλούν στην Κύπρο οι αποκαλύψεις για το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων στη μάχη κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.

Όλοι στη χώρα φαίνεται ότι γνώριζαν, αλλά κανείς δεν μιλούσε, με τους εμπλεκόμενους και την Πολιτεία να βάζουν συνεχώς το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι, αλλά την έρευνα του Al Jazeera για το πρόγραμμα των «χρυσών διαβατηρίων» να καταστούν πλέον βεβαιότητα τις υποψίες και φήμες για κυκλώματα που κατάφερναν να διασφαλίζουν διαβατήρια σε εγκληματίες από διάφορες χώρες.

Οι αποκαλύψεις έφεραν στο φως την τεράστια «μπίζνα» που στήθηκε όλα αυτά τα χρόνια με πρωταγωνιστές μεγαλοστελέχη εταιριών με ακίνητα, δικηγορικών και ελεγκτικών γραφείων, αλλά και πολιτικών προσώπων που κατάφεραν να αποσπάσουν εκατομμύρια από τις πωλήσεις των «χρυσών διαβατηρίων».

Το χρονικό της υπόθεσης

• Πρόκειται για ένα θέμα που ταλανίζει την Κύπρο από την προηγούμενη δεκαετία και συγκεκριμένα από το 2007. Τότε τα κριτήρια που είχαν τεθεί ήταν ιδιαίτερα αυστηρά και αφορούσαν μόνο μεγάλους επενδυτές γι’ αυτό και οι πολιτογραφήσεις που έγιναν έως το 2012 δεν ξεπερνούσαν τις 140. Μετά το κούρεμα των καταθέσεων οι περιορισμοί πήγαν περίπατο, με το πρόγραμμα να αναπροσαρμόζεται πλήρως και να αρχίζει να αποκτά χαρακτηριστικά πώλησης διαβατηρίων.
• Ο πρώτος «συναγερμός» σήμανε το 2014 όταν η Κομισιόν έστειλε ερωτήματα προς την κυπριακή κυβέρνηση μέσω του EU PILOT.
• Το 2016 η νέα χαλάρωση των κριτηρίων για την παραχώρηση υπηκοότητας έβαλε την Κύπρο στο στόχαστρο μεγάλων διεθνών ΜΜΕ. Το ποσό για επενδύσεις όσων ήθελαν κυπριακό -συνεπώς ευρωπαϊκό- διαβατήριο έπεσε στα δύο εκατομμύρια και δόθηκε προτεραιότητα στην αγορά ακινήτων. Στον τομέα που γίνεται πάρτι, σύμφωνα με την Ε.Ε.
• Την επόμενη χρονιά έρχεται η σειρά του ΔΝΤ να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την κατάσταση που διαμορφώνεται στην Κύπρο απαιτώντας να θεσπιστούν πιο διαφανή κριτήρια.
• Οι αριθμοί ήταν αμείλικτοι. Το 2015 είχαν παραχωρηθεί 337 διαβατήρια, ενώ τρία χρόνια αργότερα το νούμερο αυτό εκτοξεύτηκε πάνω από τα 700. Την περίοδο 2017-2019 βρέθηκαν στο επίκεντρο 119 «γκρίζα» πρόσωπα που πολιτογραφήθηκαν Κύπριοι έναντι 2,5 εκατ. ευρώ ο καθένας. Στο μεταξύ, τα διεθνή ΜΜΕ συνεχίζουν να έχουν στο επίκεντρο την Κύπρο με τον Guardian να αποκαλύπτει λίστες με πάμπλουτος επιχειρηματίες και άτομα με σημαντική πολιτική επιρροή που απέκτησαν «χρυσά διαβατήρια».

• Η διεθνής κατακραυγή συνεχιζόταν, με την Οργάνωση Διεθνής Διαφάνειας και το Παρατηρητήριο για το Οργανωμένο Έγκλημα να καταγγέλλουν με στοιχεία την Κύπρο στην Ε.Ε ότι παρέχει υπηκοότητα σε εγκληματίες. Όλα αυτά την ώρα που η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιούσε ότι διαβρώνονται οι θεσμοί της χώρας, ενώ το ΔΝΤ εξέφραζε τις ανησυχίες του για την οικονομική σταθερότητα της Κύπρου εφόσον συνεχίζει να εξαρτάται από τις επενδύσεις που σε αντάλλαγμα δίνουν διαβατήρια.
• Τον Γενάρη του 2019 η Κομισιόν κατηγόρησε την Κύπρο ότι παραχωρεί τα διαβατήρια χωρίς κανέναν απολύτως έλεγχο με αποτέλεσμα άτομα που αντιμετωπίζουν ποινικές κατηγορίες στη χώρα τους να λαμβάνουν δίπλωμα κράτους – μέλους της Ε.Ε. Στο μεταξύ το ΥΠ.ΕΞ των ΗΠΑ κατέταξε την Κύπρο στη λίστα με τις «γκρίζες χώρες» για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ενώ το Reuters αποκάλυπτε την παραχώρηση «χρυσών διαβατηριών» στην ελίτ του καθεστώτος της Καμπότζης. Ενώ, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ζήτησε την κατάργηση του προγράμματος, οι Financial Times αποκαλύπτουν την υπόθεση με τον Μαλαισιανό κατηγορούμενο Τζο Λόου.
• Τα «καμπανάκια» για την Κύπρο άρχισαν να ηχούν ξανά τον φετινό Φεβρουάριο όταν η Επιτροπή Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης σε έκθεση της επισημαίνει τους αυξημένους κινδύνους για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, μέσω της διοχέτευσης επενδύσεων στον τομέα ακινήτων μέσω της έκδοσης διαβατηρίων. Δύο μήνες μετά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από Κύπρο, Μάλτα και Βουλγαρία την υποβολή του οδικού χάρτη για τον τερματισμό του προγράμματος, με την κυπριακή κυβέρνηση να καθησυχάζει ότι τα μέτρα έχουν αυστηροποιηθεί.
• Η Le Monde κυκλοφορεί ρεπορτάζ με τίτλο: «Το σκάνδαλο των «χρυσών διαβατηρίων στην Κύπρο», ο OCCRP αποκαλύπτει την υπόθεση με τα μέλη της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας και η Κομισιόν ζητάει τη λήψη μέτρων σε σχέση με τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό.
• Το μεγάλο «μπαμ» βέβαια έγινε τις τελευταίες εβδομάδες με το Al Jazeera να φέρνει στο φως περισσότερες από 100 περιπτώσεις. Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ έθεσε την Κύπρο προ των ευθυνών της τονίζοντας ότι είναι υποχρέωση της χώρας να προχωρήσει σε ανάκληση «χρυσών διαβατηρίων» στις περιπτώσεις που απαιτείται να συμβεί κάτι τέτοιο. Το αποκαλυπτικό βίντεο του Al Jazeera αποτέλεσε ηχηρό «χαστούκι» για την Κύπρο που οδήγησε σε δυσφήμιση της χώρας στο εξωτερικό, παραιτήσεις πολιτικών αξιωματούχων, αλλά και την υπαναχώρηση της κυβέρνησης που ανακοίνωσε την κατάργηση του προγράμματος από την 1η Νοεμβρίου.

Το βίντεο που «έκαψε» την Κύπρο

Το βίντεο διάρκειας 58 λεπτών του Al Jazeera για τα Cyprus Papers αποκαλύπτει πως ένας «επενδυτής», χωρίς καν να είναι γνωστό το όνομα του μπορεί με την αξιοποίηση μεσαζόντων να φτάσει μέχρι τον Πρόεδρο της Βουλής και να λάβει διαβεβαιώσεις ότι μπορεί να πάρει χρυσό διαβατήριο, έστω και αν είναι καταδικασμένος για ξέπλυμα χρήματος στη Κίνα.

Οι δημοσιογράφοι του Al Jazeera, αναζητούσαν την πηγή του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος στο Λονδίνο μέσω μια ομάδας υπό κάλυψη δημοσιογράφων. Ζήτησαν αρχικά πληροφόρηση από έναν πρώην αστυνομικό για το πώς ο πελάτης τους (κύριος Χ) μπορεί να πάρει «χρυσό» διαβατήριο.

Η έρευνα τούς οδήγησε στην Κύπρο όπου όπως τους διαβεβαίωσε ο δικηγόρος Ανδρέας Πιττάτζης σε ερώτηση κατά πόσο μπορούν να αλλάξουν ονόματα κάποιου για να εκδοθεί διαβατήριο: «φυσικά μπορούμε να το κάνουμε, εδώ είναι Κύπρος».

Στη συνέχεια εμπλέκονται οι «σωστοί» κτηματομεσίτες. Ο δικηγόρος Α. Πιττάτζης συστήνει τον εργολάβο βουλευτή του ΑΚΕΛ Χριστάκη Τζιοβάνη ο οποίος τους καλεί σε δείπνο στο σπίτι του με προσκεκλημένο και τον πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Συλλούρη.

Ο Δ. Συλλούρης χαλαρός πίνοντας κρασί διαβεβαιώνει τους μεσάζοντες ότι ο κύριος Χ, ο οποίος είχε καταδικαστεί ερήμην στην Κίνα με επτά χρόνια φυλάκιση για δωροδοκία και ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, θα υποστηριχθεί πλήρως «σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο». Μάλιστα ο κ. Συλλούρης κλείνοντας το μάτι στον «μεσάζοντα» του επενδυτή (που υποτίθεται ότι βρίσκεται στο Χονγκ Κονγκ) φαίνεται να προσφέρει με στυλ αρχηγού κράτους κυπριακό διαβατήριο μέσω πολιτογράφησης της συζύγου του.

Ο βουλευτής Χριστάκης Τζιοβάνης εμφανίζεται ως ο άνθρωπος που κάνει θαύματα και λύνει όλα τα προβλήματα πολιτογραφήσεων. Μέσω του βουλευτή, διαβεβαιώνει ο δικηγόρος Α. Πιττάτζης, «σπάζουν όλοι οι κανόνες και με έναν άνευ προηγουμένου τρόπο παρέχεται εγγυημένα το διαβατήριο πολύ γρήγορα»..

Ο δικηγόρος Ανδρέας Πιττάτζης, στο βίντεο φαίνεται να λέει ότι «εάν γνωρίζεις τους αγγέλους γνωρίζεις και τον Θεό». Εξηγεί στους εκπρόσωπους του επίδοξου «επενδυτή» ότι ακόμα και σε περιπτώσεις ξεπλύματος βρόμικου χρήματος, μπορεί να βρεθεί ένας τρόπος να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια μπορεί να προβάλει η τράπεζα, φτάνει τα χρήματα που θα φέρει στην Κύπρο να μην συνδέονται μαζί του, ακόμα και αν έχει καταδικαστεί. Ένας τρόπος είναι οι εταιρείες-κελύφη, εξηγεί, ενώ οι επενδύσεις μπορούν να γίνουν και μέσω συγγενών.

«Τον έχω δει να κάνει πράγματα που μοιάζουν με θαύματα», αναφέρει σε άλλο σημείο ο δικηγόρος αναφερόμενος στον Χ. Τζιοβάνη, εξηγώντας ότι πολλά «προβλήματα» ξεπερνιούνται μέσω της φιλικής σχέσης του βουλευτή με τον τότε γενικό διευθυντή του Υπ. Εσωτερικών Κύπρο Κυπριανού.

Οι κτηματομεσίτες οδηγούν τους «μεσάζοντες» σε δείπνο γνωριμίας με τον βουλευτή και μέλη της διοικητικής ομάδας της κατασκευαστικής του εταιρείας. Ο ίδιος ο βουλευτής φέρεται στο βίντεο να δίνει διαβεβαιώσεις, σημειώνοντας ότι ήδη η εταιρεία του έχει «πελάτες από Ινδία, Καμποτία, Χονγκ Κονγκ και Βιετνάμ».

O εκτελεστικός διευθυντής της Giovani Group φέρεται να εξηγεί ότι το πρώτο βήμα είναι να βρεθεί ένας τρόπος να έρθουν τα χρήματα στην Κύπρο, κάτι που μπορεί να γίνει μέσω της επένδυσης σε ακίνητα. Ο Θεόδωρος Χατζηζαχαρίας, Property Advisor της Giovani Group, διαβεβαιώνει σε άλλη συνάντηση ότι o CEO της εταιρείας επειδή είναι μέλος του Κοινοβουλίου μπορεί «χωρίς να κάνει κάτι παράνομο» με ένα τηλεφώνημα σε υπαλλήλους τμημάτων υπουργείων να επισπεύσει διαδικασίες.

Ο εκτελεστικός διευθυντής της Giovani Group αναλαμβάνει την «ξενάγηση» των υπό κάλυψη δημοσιογράφων σε πιθανούς χώρους όπου θα μπορούσε να επενδύσει ο υποτιθέμενος πελάτης τους. Τους εξηγεί ότι θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε υφιστάμενη επένδυση 18 εκατ. ευρώ. Απαντώντας σε ερώτηση κατά πόσον θα μπορούσαν να γίνουν πληρωμές τοις μετρητοίς, εξηγεί ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω δωρεών σε οργανώσεις. «Δεν μπορώ να σας πω το ακριβές ποσό πριν δούμε τον φάκελο, εάν ο φάκελος είναι ‘καλός’ τότε θα εξετάσουμε τα προβλήματα ένα προς ένα, υπάρχει πάντα ένας τρόπος», εξήγησε.

Σύμφωνα με τις περιγραφές του δικηγόρου Α. Πιττάτζη, ο επίδοξος επενδυτής μπορεί να αρχίσει τη δική του «επιχείρηση» πώλησης διαβατηρίων καθώς η επιχειρούμενη επένδυση εάν είναι μεγάλη μπορεί να διαχωριστεί σε άλλες μικρότερες επενδύσεις. «Μπορεί να διαχωριστεί η επένδυση σε 25 διαβατήρια», είπε χαρακτηριστικά. Εξηγεί ακόμα ότι ο Δ. Συλλούρης ήταν για χρόνια επί πληρωμή μέλος της διοικητικής ομάδας της εταιρείας του κ. Τζιοβάνη προτού αναλάβει τη θέση του προέδρου της Βουλής.

Κατά την «κοινωνική» συνάντηση στο σπίτι του βουλευτή στις 26 Οκτωβρίου του 2019, ερωτώμενος για την πιθανότητα δημιουργίας μιας επένδυσης στην Κύπρο, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής Δ. Συλλούρης φέρεται να προσφέρει διάφορες λύσεις. «Εάν υπάρχει πρόβλημα στην Κύπρο μπορούμε να πάμε σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα με επαφές που έχω με προέδρους Κοινοβουλίων άλλων χωρών, όπως η Μάλτα, η Λετονία και η Σλοβενία αλλά πριν αρχίσουμε πρέπει (ο επενδυτής) να στείλει τα λεφτά εδώ για να είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι και δεν θα αλλάξει τη γνώμη του», αναφέρει.

Στη συνάντηση ο κ. Συλλούρης φαίνεται να προτείνει συνάντηση του ιδίου με τον υποτιθέμενο επενδυτή. Μάλιστα, αναφέρει ότι προτίθεται να καλέσει τον τότε υπ. Εσωτερικών και τον τότε γενικό διευθυντή στο γραφείο του για να τους εξηγήσει τα δεδομένα και να προχωρήσει η επένδυση, χωρίς όνομα, αλλά με πληροφορίες γύρω από το προφίλ του επιχειρηματία. Εάν δεν γίνει αποδεκτό κάτι τέτοιο, τότε θα τους προτείνει να προχωρήσει η διαδικασία έκδοσης διαβατηρίου μέσω της συζύγου του, αναφέρει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής. Ο κ. Συλλούρης δίνει την διαβεβαίωση πως κατά 99% θα γίνει η δουλειά και ζητά εχεμύθεια από τους «μεσάζοντες», καθώς όπως αναφέρει «πρέπει να προστατέψω το όνομά μου».

«Πλυντήριο» η ωραία Κύπρος

Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, η Κύπρος έγινε δημοφιλής τόπος ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος, προερχόμενου κυρίως από τη Ρωσία και την Ουκρανία, με τα ανεπίσημα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου να εκτιμούν ότι το ποσό ανέρχονταν στα 12 δισ. ευρώ πριν έξι χρόνια, ενώ σήμερα σε λιγότερο από 5 δισ. Ευρώ.

Τι είναι ξέπλυμα και πώς το σύστημα λειτουργεί ως «πλυντήριο»

Όταν αναφερόμαστε σε βρόμικο ή μαύρο χρήμα εννοούμε την απόκτηση, κατοχή ή και χρήση περιουσίας, γνωρίζοντας ότι τη στιγμή της αποδοχής τέτοιας περιουσίας προήλθε από παράνομες ενέργειες, όπως ναρκωτικά ή άλλες εγκληματικές δραστηριότητες, με σκοπό να συγκαλυφθεί ή να αποκρυφθεί η παράνομη προέλευσή της. Δεν δηλώνεται κατά παράβαση κειμένης φορολογικής νομοθεσίας και αυτό συνιστά οικονομικό έγκλημα. Πιο απλά, μπορούμε να επισημάνουμε ότι ξέπλυμα βρόμικου χρήματος είναι οποιαδήποτε οικονομική συναλλαγή, που γίνεται με διάθεση μαύρου χρήματος, επί νόμιμης πράξης που επιφέρει οικονομικό αγαθό, που δεν αποκρύπτεται και έτσι μεταβάλλεται σε νόμιμο χρήμα.

Ποιοι είναι φορείς μαύρου χρήματος; Είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα ή ακόμα και κυβερνήσεις χωρών. Το μαύρο χρήμα είναι το ισχυρότερο στήριγμα της λεγόμενης παραοικονομίας που αιμοδοτείται και από τις δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος: Ναρκωτικά, πορνεία, τζόγος, κτλ. Πέρσι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα έσοδα του οργανωμένου εγκλήματος, παγκοσμίως, ανήλθαν στο τρομακτικό ποσό των 2,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό αναφέρει έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2011. Από τα 2,1 τρισεκατομμύρια, η έρευνα του ΟΗΕ υπολογίζει ότι το 1,6 τρισεκ. δολάρια ή το 2,7% του παγκόσμιου ΑΕΠ νομιμοποιούνται και απορροφώνται από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μόλις το 0,2% εντοπίζονται και κατάσχονται από τις διωκτικές Αρχές ανά τον κόσμο.

Η διακίνηση ναρκωτικών, π.χ., αποτελεί την πλέον κερδοφόρα δραστηριότητα του οργανωμένου εγκλήματος. Αντιστοιχεί έως 0,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Σε έκθεση του UNODC (United Nations Office of Drugs and Crime – Γραφείο ΟΗΕ για τα ναρκωτικά και το Έγκλημα) επισημαίνεται: «Κάθε δισ. δολάρια, που ξεπλένεται και επενδύεται ξανά, προκαλεί ύφεση στην παγκόσμια οικονομία 0,04 έως 0,06%. Ο ΟΗΕ επισημαίνει ότι η εισροή κεφαλαίων από παράνομες δραστηριότητες στην υγιή οικονομία προκαλεί στρεβλώσεις στις τιμές, στην κατανάλωση, στις εξαγωγές, στον ανταγωνισμό, πολλαπλασιάζει τη διαφθορά», κτλ.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το ξέπλυμα χρήματος στην Κύπρο

Τον Μάρτιο του 2020 η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σημειώνει πως το χρηματοοικονομικό σύστημα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ευάλωτο στο ξέπλυμα παράνομου χρήματος από ντόπιους και ξένους εγκληματίες. Συμπληρώνει πως οι κύριες πηγές παράνομων εσόδων αφορούν σε επενδυτική απάτη, διαφθορά, απάτη που συνδέεται με χρεώσεις, ενώ αυξητική τάση παρουσιάζει το κυβερνοέγκλημα, όπως η διαδικτυακή υποκλοπή στοιχείων (phishing), υποκλοπή στοιχείων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα κακόβολα λογισμικά μπλοκαρίσματος δεδομένων με σκοπό τα λύτρα (ransomware).

Παράλληλα, με αφορμή την παραχώρηση άδειας καζίνο στην Κύπρο, και τη λειτουργία των δορυφορικών καζίνο, το αμερικανικό ΥΠΕΞ σημειώνει ότι ο τομέας παιγνίου ενδέχεται να είναι ευάλωτος σε κατάχρηση. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επιπρόσθετα σημειώνει πως άλλος ένας τομέας ανησυχίας είναι η εικονική τραπεζική και τα εικονικά νομίσματα.

Τέλος, στην έκθεση υπάρχει και ειδικό σκέλος για τις κατεχόμενες περιοχές, όπου παρατηρείται έλλειψη νομικού και θεσμικού πλαισίου για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος.

Πηγή ανησυχίας αποτελούν τα καζίνο και ο υπεράκτιος τραπεζικός τομέας. Για τα 34 καζίνο που λειτουργούσαν το Νοέμβριο του 2019, η έκθεση σημειώνει πως ο τομέας αυτός παρουσιάζει φτωχή εποπτεία και είναι ευάλωτος στο ξέπλυμα.

Μπίζνες πάνω από όλα

Ουρανοξύστες που κατασκευάστηκαν για Ρώσους ολιγάρχες και μαφιόζους. Διαμερίσματα αξίας εκατομμυρίων ευρώ που φτιάχνονται ώστε να αγοραστούν και να δηλωθούν ως μόνιμη κατοικία. Είσοδος στην κατεχόμενη Λευκωσία χωρίς κανέναν έλεγχο πέραν του διαβατηρίου, ενώ πριν δεκαετία χρειαζόταν περισσότερη από μία ώρα μέχρι να επιτραπεί η είσοδος.

Μέσα στην κατεχόμενη Κύπρο franchise καταστήματα. Στο δε Σελιμιγιέ Τζαμί, τουρίστες να εισέρχονται κανονικά.

Στο Mall της Λευκωσίας οι Κύπριοι πίνουν τον αμερικάνικο καφέ τους με θέα τον Πενταδάκτυλο και την τουρκική σημαία στην κατεχόμενη πλευρά του νησιού.

Και όλα αυτά την ώρα που η τουρκική ανοικοδόμηση ανθίζει στην Αμμόχωστο την οποία ετοιμάζουν για τουριστικό θέρετρο.

Η Κύπρος σε τηλεοπτικά και κινηματογραφικά σενάρια

Η ταινία Laudromat θίγει με καυστικό τρόπο ιστορίες γύρω από ξέπλυμα χρήματος που γίνεται σε χώρες – πλυντήρια μεταξύ αυτών και η Κύπρος.

Αυτή δεν είναι η μοναδική αναφορά στην κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, αφού ανάλογες αναφορές έχουν γίνει στις τηλεοπτικές σειρές Ozark και Mr Robot, αλλά και στο πρόγραμμα This Giant Beast – That is the Global Economy.

ΠΗΓΕΣ: euronews.com / ΑΠΕ / Al Jazeera/ Guardian / sigmalive.com / philenews.com