Επειγόντως ένα σχέδιο για τη Θεσσαλονίκη
Σκέψεις μπροστά σε μια στασιμότητα
Λέξεις: Μαρία Ζουρνά
Έξι μεγάλοι δημόσιοι χώροι χαρακτηρίζουν το θαλάσσιο μέτωπο της πόλης και απολήγουν διαδοχικά στην παλιά Παραλία: η πλατεία Λευκού Πύργου, η πλατεία Φαναριωτών (πεζόδρομος Δημ. Γούναρη), η πλατεία Μητρόπολης (πεζόδρομος Αγίας Σοφίας), η πλατεία Αριστοτέλους, η πλατεία Ελευθερίας και ο Α΄ προβλήτας του λιμανιού. Η αλληλουχία των πλατειών αυτών με τους ιστορικούς άξονες και βασικούς πεζόδρομους της πόλης επιτρέπει την κάθετη σύνδεση του πυκνοκατοικημένου κέντρου με το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της πόλης, τη θάλασσα και την απρόσκοπτη θέα του Ολύμπου, δημιουργώντας ένα μοναδικό σύνολο.
Έτσι, σταδιακά με την υλοποίηση τα τελευταία 25 χρόνια μιας σειράς αξιόλογων αρχιτεκτονικών μελετών, αποκαλύφθηκε στους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης μας ένα αναβαθμισμένο ιστορικό θαλάσσιο μέτωπο, με νέους χώρους περιπάτου, πρασίνου, αναψυχής και απόλαυσης του θαλάσσιου ορίζοντα, χώρους που ως τότε μονοπωλούσαν τα οχήματα.
Ποιος θυμάται την πλατεία Λευκού Πύργου πριν το 1997 και την Πολιτιστική Πρωτεύουσα; Ένα απέραντο πάρκιγκ τουριστικών λεωφορείων. Η πλατεία Φαναριωτών, χορηγία του Ιδρύματος Νιάρχου, αναδείχθηκε μόνο όταν το μάτι του αρχιτέκτονα οργάνωσε συνεκτικά τον κατακερματισμένο χώρο. Ο Α΄ προβλήτας αποδόθηκε στην πόλη από τον ΟΛΘ αθόρυβα με το ξύλινο κατάστρωμα και έγινε ένα νέο δημοφιλές σημείο κοινωνικής συναναστροφής.
Δεν είναι ευρέως γνωστό, αλλά η ατολμία του δήμου και κάποιες μεμονωμένες αντιδράσεις δεν άφησαν να υλοποιηθεί πριν το 2010 η εγκεκριμένη μελέτη ανάπλασης της πλατείας Αριστοτέλους, ενώ χάθηκε και εξασφαλισμένη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Το ίδιο βιώσαμε και πρόσφατα. Αν τα προγραμματισμένα έργα αστικών αναπλάσεων του ιστορικού άξονα της Αγίας Σοφίας και της πλατείας Ελευθερίας δεν είχαν ανατραπεί βιαίως από το δημοτικό συμβούλιο με τη διάλυση των εγκατεστημένων εργολαβιών, θα χαιρόμασταν φέτος το καλοκαίρι τελειωμένους δύο ακόμα δημόσιους χώρους υψηλής αρχιτεκτονικής ποιότητας στο ιστορικό θαλάσσιο μέτωπο, τη βιτρίνα της πόλης, τόσο χρήσιμους στον καιρό της πανδημίας. Για τα δύο αυτά έργα είχαν δαπανηθεί πολλά χρόνια μελετητικής προετοιμασίας και ωρίμανσης, ενώ είχαν εξασφαλισθεί με πολύ κόπο και τα απαραίτητα κονδύλια από το Πράσινο Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Αντί αυτών, ας αρκεστούμε σε ένα “προσωρινό” ποδηλατόδρομο στη Νίκης, μια νύξη για την πλατεία Αριστοτέλους και κάποιες ανταλλαγές επιστολών για το περίφημο “ντεκ” της παραλίας. Για την αποκατάσταση της πλατείας Ελευθερίας, που δυστυχώς αντί για πλατεία Ιστορικής Μνήμης μετατράπηκε σε υπαίθριο ουρητήριο, θα περιμένουμε, τι άλλο να κάνουμε, την πρόοδο των εξαγγελιών.
