Ο επίλογος της Πέμπτης: Να μπει επιγραφή με το όνομα Κυριάκος Μητσοτάκης στο σταθμό Βενιζέλου

Η κυβέρνηση γνωρίζει εδώ και μια εβδομάδα πως το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε την προσφυγή της κίνησης πολιτών κατά της απόσπασης των αρχαίων της Βενιζέλου. Κι όμως, ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη ήρθε το περασμένο Σάββατο για να εγκαινιάσει Μονάδες Εντατικής Θεραπείας που εξασφαλίστηκαν από δωρεές και να αγοράσει τσουρέκια.

Η κοροϊδία συνεχίστηκε και σήμερα που, εντέχνως, διέρρευσε η είδηση της απόφασης από την ίδια την κυβέρνηση. Σου λέει, Μεγάλη Πέμπτη είναι. Με τις αργίες της επόμενης εβδομάδας θα ξεχαστεί το θέμα. Θα καταλαγιάσει. Ακόμα και στη διοίκηση της Αττικό Μετρό, όπου σήμερα άνοιγαν σαμπάνιες, η επίσημη τοποθέτηση είναι: «εμείς δε γνωρίζουμε τίποτα. Εφόσον δεν έχει καθαρογραφεί η απόφαση είναι σαν να μην υπάρχει».

Μάλιστα. Δουλευόμαστε μεταξύ μας, έτσι…

«Ο κύβος ερρίφθη», λοιπόν. Τα αρχαία που αποκάλυψαν οι εργασίες στο σταθμό του μετρό στην οδό Βενιζέλου θα αποσπαστούν και θα επανατοποθετηθούν μετά την ολοκλήρωση του έργου. Δηλαδή εκατοντάδες κομμάτια θα σπάσουν, θα βγουν από μια τρύπα, θα αποθηκευτούν όσο χρειαστεί και μετά θα συναρμολογηθούν. Κι όλα αυτά, τα γνωστά, τα χιλιοειπωμένα, θα περάσουν στην ιστορία γιατί, νομικά, πολιτισμένα, οι δρόμοι αντίδρασης έφτασαν σε αδιέξοδο.

Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι στο ζήτημα των αρχαίων της Βενιζέλου, όσοι διαφωνούσαμε με την απόσπαση, ΧΑΣΑΜΕ.  Η απόφαση του ΣΤΕ, σωστά το γράφει ο Γιώργος Τούλας, είναι μια ήττα της πόλης. Χάσαμε, όχι γιατί η συγκεκριμένη κυβέρνηση δρομολόγησε τη λύση της απόσπασης κι εμείς δεν καταφέραμε να αντιδράσουμε. Όχι γιατί το διορισμένο (κατά ένα μέρος) από την κυβέρνηση ΚΑΣ, γνωμοδότησε υπέρ της απόσπασης. Όχι. Δε χάσαμε γι αυτό. Δε χάσαμε καν όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε 13-12 εναντίον της άποψής μας. Στο κάτω κάτω, δύσκολο ζήτημα είναι. Λεπτό. Λογικό είναι οι νομικοί να διχαστούν.  Υπό μία έννοια το 13-12 το λες και νίκη.

Όσοι είμαστε υπέρ της διατήρησης των αρχαίων στη θέση τους και της δημιουργίας μιας ωραίας «ιστορίας», «αφήγησης του παρελθόντος της Θεσσαλονίκης για τις επόμενες γενιές, χάσαμε γιατί δεν καταφέραμε να πείσουμε την πόλη μας και τη χώρα για την αξία και το νόημα αυτού του αρχαιολογικού εγχειρήματος. Χάσαμε γιατί η μεγάλη πλειοψηφία δεν δίνει, ακόμα και τώρα, ιδιαίτερη σημασία στο αν θα μείνουν ή θα αποσπαστούν τα αρχαία της Βενιζέλου. Ειλικρινά, κάποιες στιγμές συνειδητοποίησα ότι οι ξένοι, οι άγνωστοι, νοιάστηκαν περισσότερο για τα αρχαία απ’ ότι (με την ευρεία έννοια) εμείς οι Θεσσαλονικείς. Ακόμα και οι δικαστές, μέλη του ΣΤΕ, περισσότερο προβληματίστηκαν στο τι στάση θα κρατήσουν από την ίδια την πόλη. Η Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, δεν είναι 13-12, υπέρ της απόσπασης των αρχαίων. Είναι πολύ περισσότερο υπέρ της.

Όσοι κυβερνητικοί παράγοντες προσπάθησαν και κατάφεραν να τεμαχίσουν τα αρχαία της Βενιζέλου, πάτησαν πάνω σε αυτήν την «αδιαφορία της μεγάλης μάζας», εκμεταλλεύτηκαν το ότι ο κόσμος κουράστηκε, έχασε τα αντανακλαστικά του, βιώνει τις δικές του ματαιώσεις αλλά και τον τεράστιο κίνδυνο της πανδημίας και δεν ασχολήθηκε.

Το σχέδιο της κυβέρνησης το καθόρισαν τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Το βοήθησαν και κάποιοι «επώνυμοι», παλαιότερα λαλίστατοι αλλά εσχάτως «μουγκοί» παράγοντες της Θεσσαλονίκης και προσωπικότητές της που λάμψανε διά της απουσίας τους «δεσμευμένοι» από αυτήν την άτυπη ομερτά και πολλά μικροσυμφέροντα ασήμαντης επαρχιακής διαπλοκής.

Κι έτσι φτάσαμε στο σήμερα. Στο game over του αγώνα. Αν νομίζετε πως η μεθόδευση της απόφασης αυτής είναι άσχετη με όλα όσα συμβαίνουν στο γενικότερο πολιτικό επίπεδο, θεωρώ πως κάνετε λάθος. Ολα συνδέονται με ξεκάθαρο τρόπο. Η κυβέρνηση αυτή κάνει ακριβώς αυτά που εξήγγειλε. Ισως πιο σοκαριστικά γιατί δεν περιμέναμε τέτοια ανοχή από τον κόσμο. Ισως πιο βιαστικά γιατί η κρίση δημιούργησε νέα πεδία. Ισως πιο κυνικά γιατί η απόλυτη αποδοχή και στήριξη από τα ΜΜΕ αυτής της κυβέρνησης, ξεπερνά και το σκληρό εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη. Σε κάθε περίπτωση, είναι κάτι όχι ξεκομμένο, όχι απομονωμένο, όχι τυχαίο αλλά ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΕΝΟ.

Γι αυτό και η πολιτική για τα αρχαία της Βενιζέλου δε διαφέρει σε τίποτα από τις πρακτικές του υπουργείο πολιτισμού στο θέμα της Ακρόπολης, της Εθνικής Πινακοθήκης, της πυρκαγιάς στις Μυκήνες, των πέντε μουσείων, της συμπεριφοράς απέναντι στους καλλιτέχνες. Ολα είναι ένα. Και έχει όνομα αυτό το ένα. Λέγεται Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Δικαίως λοιπόν στο σταθμό Βενιζέλου θα μπει επιγραφή με το όνομα του πρωθυπουργού, όταν και αν ολοκληρωθεί ποτέ αυτή η πρώτη γραμμή του Μετρό.

Φυσικά το θέμα δεν έχει τελειώσει. Σωστά ο σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων ξεκαθαρίζει πως «ο αγώνας συνεχίζεται». Το ζήτημα των αρχαίων της οδού Βενιζέλου έχει και ουσιαστικό αλλά και συμβολικό χαρακτήρα. Κι ο συμβολικός είναι εξίσου ή και περισσότερο σημαντικός καθώς αυτή η πόλη ναι μεν έχει μάθει και να καταστρέφεται και να απαξιώνεται και να αυτοτιμωρείται, ωστόσο πάντα κάτι την κρατάει ψηλά και συνεχίζει 3000 και πλέον χρόνια τώρα. Η απόφαση αυτή, αν τελικά προχωρήσει, θα είναι ένα «αόρατο μνημείο» μιας πολιτικής λαίλαπας που δεν έχει περάσει ποτέ ως τώρα από αυτόν τον τόπο.

Υ.Γ.: Σήμερα ο Κώστας Γεραπετρίτης τόνισε ότι η διατήρηση του SMS για λίγες ήμερες ακόμη, όπως και ο περιορισμός στην κυκλοφορία κατά τις νυχτερινές ώρες, έχει και μια συμβολική σημασία, αλλά και μια παιδαγωγική ιδιότητα. Πραγματικά, δεν θα μπορούσε να το περιγράψει καλύτερα. Απλώς, ξέχασε να πει πως ΓΙ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΠΡΕΠΕΙ ΑΜΕΣΑ ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ.