Ο επίλογος της Τρίτης

Καθώς βραδιάζει σήμερα, Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου, μια υπόκωφη ηρεμία απλώνεται παντού. Οι ανδροπαρέες συνομιλούν συνθηματικά, σχεδόν συνωμοτικά και κανονίζουν σε ποιο καφέ θα δούνε «την μπάλα».

Έχει ποδόσφαιρο απόψε: ΠΑΟΚ – Κράσνονταρ για τα πλέι οφ του Τσάμπιονς Λιγκ και ο αγώνας μεταδίδεται μόνο από καλωδιακό κανάλι. Όπως καταλαβαίνεται, όλοι κανονίζουν να βγούνε έξω.

Τουλάχιστον θα δουλέψουν τα καφέ, οριακά ως τα μεσάνυχτα δηλαδή γιατί μετά… βγαίνουν τα περιπολικά με τα μεγάφωνα…

Είναι εκπληκτικό το πόση πίεση και άγχος, θυμό και στεναχώρια μπορεί να εκτονώσει το ποδόσφαιρο. Κάθε φορά που ένας σημαντικός αγώνας καθηλώνει στην τηλεόραση τη χώρα, παρατηρώ τους φίλους μου, κι εμένα μαζί, να προσπαθούμε να «κρατηθούμε» από την επιτυχία της ομάδας μας, να ξεγελαστούμε πως, αφού αυτή μπορεί και νικά, ίσως τα καταφέρουμε κι εμείς κάποια στιγμή στη ζωή μας. Είναι τότε που θυμάμαι τα κείμενα του Μανώλη Αναγνωστάκη και του Αλμπέρ Καμύ και κατανοώ πως η ανάγκη των ανθρώπων να «ανήκουν κάπου» και να πιστέψουν σε κάτι κοινό, είναι πολύ δυνατή και άκρως ευεργετική.

Όχι δηλαδή πως και στην κεντρική πολιτική σκηνή δε ζήσαμε σήμερα μια μέρα «οπαδισμού» και «ποδοσφαιροποίησης». Το αντίθετο.

Στα σόσιαλ μίντια οι οπαδοί των αμφισβητιών γιατρών ξιφουλκούν εναντίων του… «ιατρικού κατεστημένου». Συνομωσίες με αρνητές μασκών, φαρμακευτικά κατεστημένα και ολίγον από 5G, μπερδεύονται γλυκά. Είναι η ώρα του πολίτη που περιέγραφε κάποτε ο Κάρολος Κουν: «του βλάκα με άποψη».

Και πώς να μην είναι μπερδεμένος δηλαδή κάποιος όταν πρωί πρωί Τρίτης βλέπει τον Νίκο Χαρδαλιά να φιλάει το χέρι ενός παπά ενώ λίγες μέρες πριν επέπληττε (σωστά) έναν υπουργό που κοινώνησε σε δημόσια θέα…

Κι ενώ ισχύει το γνωμικό πως «ο έξυπνος παραδέχεται, ο πονηρός δικαιολογείται και ο ηλίθιος επιμένει», ο Χαρδαλιάς εμμένει να δικαιολογείται πως απλώς «έκλινε το κεφάλι» με σεβασμό υποτιμώντας τη νοημοσύνη μας γι αυτό που είδαμε όλοι με τα μάτια μας από οθόνης.

Το ίδιο, φυσικά, έκανε και ο Γιώργος Κουμουτσάκος πριν λίγες μέρες: δικαιολογήθηκε αντί να παραδεχτεί. Αμφισβήτησε ακόμα και την εικόνα που όλοι είδαμε. Γιατί; Γιατί τελικά είναι χαρακτηριστικό αυτής της κυβέρνησης να φταίει πάντα κάποιος άλλος. Ποτέ αυτή. Σημεία των καιρών.

Την ίδια ώρα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αντί να εξηγήσει για ποιο λόγο δεν ενισχύονται τα δρομολόγια στα μέσα μαζικής μεταφοράς, μάς υπενθυμίζει με περίσσιο θράσος ότι ο συνωστισμός οφείλεται στην ετυμολογία του όρου: Μέσα ΜΑΖΙΚΗΣ μεταφοράς. Τόσο απλά, τόσο κωμικοτραγικά, τόσο «άριστα».

Πρόκειται για τον ίδιο υπουργό ο οποίος χθες αναρωτιόταν γιατί δείχνουμε όλοι τόση εμμονή με τη θεία κοινωνία και δεν αντιδρούμε στη θέα του συνωστισμού που προκάλεσαν οι πορείες για τον Παύλο Φύσσα και τον Ζακ Κωστόπουλο. Όχι, δεν αποτρελάθηκε ο Άδωνις, ούτε μπέρδεψε την εστία της ομάδας του και βάζει αυτογκόλ. Ξέρει πολύ καλά τι κάνει. Ξέρει το κοινό του και του λέει αυτό ακριβώς που θέλει να ακούσει. «Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε…»

Την ίδια ώρα στη Θεσσαλία υπάρχουν περιοχές που για τρεις ολόκληρες μέρες δεν είχαν ρεύμα. Η Καρδίτσα είναι μια πόλη που πρέπει να φτιαχτεί από την αρχή. Δεν είναι σχήμα λόγου αυτό. Όλες οι βασικές υποδομές πρέπει να ξαναφτιαχτούν. Κυριολεκτικά από την αρχή.

Βλέπω εδώ και μέρες τις φωτογραφίες από το κέντρο υγείας Μουζακίου. Αν ακόμα δε σας τρομάζει η θέα της καταστροφής που προκαλείται όταν απλώς τα νερά βρίσκουν τον χαμένο δρόμο τους κι αν νομίζετε πως αυτά συμβαίνουν οπουδήποτε άλλου εκτός από τη δική μας «γειτονιά», απλώς διαβάστε το βιβλίο του Μιχάλη Τρεμόπουλου και του Γιώργου Μηλιώνη «Η Θεσσαλονίκη των νερών» και θα κατανοήσετε πού πήγαν τα ρέματα και οι χείμαρροι της πόλης.

Τίποτα δεν έφυγε. Εδώ είναι όλα. Απλώς περιμένουν τα «μεγάλα νερά» για να ξαναβρούν το δρόμο τους.

Υ.γ.: Επιστρέφοντας το μεσημέρι στο σπίτι, συνάντησα δυο παιδιά που έγραφαν ένα πανό με σπρέι. «Κάτω από τις μάσκες έχουμε φωνή», έλεγε το σύνθημα και το πανό κρεμάστηκε στο κάγκελο του λυκείου Ευκαρπίας.

Εδώ στα δυτικά, είναι παράδοση οι καταλήψεις να ξεκινούν κάθε χρόνο νωρίτερα και να λήγουν τελευταίες. Ίσως γιατί οι γονείς είναι λίγο πιο κουρασμένοι από τους υπόλοιπους γονείς. Ίσως γιατί και οι καθηγητές έχουν λυγίσει στα καθημερινά προβλήματα και τις ελλείψεις.

Μακάρι τα παιδιά κάτω από τις μάσκες να έχουν φωνή. Μακάρι. Και να τη χρησιμοποιούν πάντα. Και τώρα και στο μέλλον. Από την υπερβολική φωνή δεν κινδυνεύουμε. Από τη σιωπή κινδυνεύουμε. «Κάτω από τις μάσκες έχουμε φωνή»!

Ποιος ξέρει, μπορεί στους γονείς τους να απευθύνεται το μήνυμα. Στους γονείς και στους καθηγητές τους. Και σε μας τους παρατηρητές. Μπορεί τα παιδιά να περιμένουν να μιλήσουμε εμείς. Να περιμένουν κάτι από μας. Μέσα από τον χαβαλέ του σκασιαρχείου, μέσα από την παράδοση της κατάληψης «γιατί οι τυρόπιτες είναι στρόγγυλες», εκεί μεταξύ σοβαρού και αστείου, οι μαθητές του λυκείου της Ευκαρπίας σιγοτραγούδησαν σήμερα έναν ωραίο στίχο του Οδυσσέα Ιωάννου που τον ξέρουν χωρίς ποτέ να τον έχουν ακούσει: «δεν είναι η σιωπή φωνή / φωνή είναι μόνον η φωνή».

Δεν είπα τίποτα στα παιδιά. Κάποτε θα καταλάβουν μόνα τους ότι ακριβώς επειδή έχουν φωνή πρέπει να φοράνε τις μάσκες. Το άφησα να πάει στο καλό. Θα ακούγονταν πολύ διδακτικό από μέρους μου. Άλλωστε κι εγώ, έναν χειμώνα του 1990 κοιμόμουν για 20 ολόκληρες μέρες μέσα στο σχολείο παίζοντας χαρτιά γιατί… είχε επανέλθει το πόιντ σίστεμ στην εκπαίδευση.

Οι δρόμοι άδειασαν. Αρχίζει το ματς…