Εσύ τί έκανες;

Λέξεις: Θεοδώρα Δαγκαλάκου

Πόσο θα ήθελα να γυρίσω λίγο στα παλιά. Σε ‘κείνα τα ξέγνοιαστα χρόνια που η πίστη μου ήταν μεγαλύτερη και ομορφότερη από τον αλήθεια που πλάσαμε με τα ίδια μας τα χέρια. Πίστη στους ανθρώπους. Πίστη σε έναν κόσμο καλύτερο και φιλόξενο για όλους. Πόσο μου έλειψαν εκείνα τα χρόνια. Τότε που νόμιζα ότι όλοι οι άνθρωποι θέλουν το καλό των γύρω τους. Ότι λίγοι είναι αυτοί που νοιάζονται μόνο για τον εαυτό τους. Τι όμορφα χρόνια! Σήμερα όλα αυτά φαντάζουν σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Ποιος νοιάζεται και γιατί να νοιαστεί;

Δες μας! Τί “μεγάλοι” που φαντάξαμε δίπλα στα σφάλματα μας!

Και παλεύεις και κοπιάζεις για να σε αποδεχτούν για τη μοναδικότητά σου. Και θέλεις να σπάσεις κάθε στερεότυπο και προσπαθείς να δείξεις στους ανθρώπους τη μαγεία του να αφήνεις ελεύθερο τον άλλο να είναι όπως του αρέσει (αρκεί να μην περιορίζει τη δική σου ελευθερία). Και ‘ρχεται η μέρα που απαγορεύεις στο ίδιο σου το παιδί να γίνει μοναδικό, που δεν του επιτρέπεις να κάνει παρέα με “ξένους”. Που το γεμίζεις μίσος και άρνηση για το διαφορετικό, απ’ όπου κι αν προέρχεται. Που δεν το αφήνεις να αποφασίσει για τίποτα, απλώς επιβάλεις τα νέα, τα πιο εξελιγμένα στερεότυπα των ημερών σου, που εσύ ο ίδιος κατασκεύασες. Έρχεται η μέρα που βγάζεις όλο σου τον εγωισμό και την μεγαλομανία με την πεποίθηση ότι εσύ ξέρεις καλύτερα το καλό του. Άψογα, κατάφερες και γκρέμισες τα στερεότυπα της γενιάς των γονιών σου, για να έρθεις σήμερα να στρώσεις τα δικά σου. Καταλαβαίνεις τώρα για ποιο πρόβλημα σου μιλάω;

Και παλεύεις και κοπιάζεις και ανησυχείς. Και δεν ξέρεις από που να το πιάσεις και τι να πρωτομαζέψεις. Και τελικά δεν κάνεις τίποτα. Εσύ θα βγάλεις το φίδι απ’ την τρύπα; Όχι φυσικά, σιγά μην βγεις εσύ μπροστά για όλους, άσε που έχεις και τόσα άλλα προβλήματα. Άσε που θα σε πουν και τρελό. Κι αντί να παραδεχτείς τα λάθη σου κι ότι τα παράτησες, βρίσκεις απλώς κάτι να κατηγορήσεις. Κάτι άλλο να φταίει γι’ αυτά που τραβάς, οτιδήποτε άλλο εκτός από ‘σένα. Και επαναπαύεσαι στην αυταπάτη σου και δεν κάνεις τίποτα άλλο παρά μόνο να κρίνεις. Και όλη εκείνη τη δύναμη, όλο εκείνο το θέλγητρο για έναν καλύτερο κόσμο, τα θάβεις πίσω από ένα ας κάνει κανένας άλλος την αρχή και εγώ μετά θ’ ακολουθήσω. Και σταματάς να συζητάς βέβαια για όσα δεν κατάφερες. Ναι, ναι είναι άβολο να νιώθεις άπραγος και πόσο μάλλον συνεργός σε όλα αυτά που σε τρώνε. Και τελικά φτάνεις στο σημείο να ασχολείσαι μόνο με το πόσους πήγε η Σούλα, τι μαλλιοτράβηγμα έγινε χθες στα ριάλιτι που ενώ δεν συμφωνείς βλέπεις νυχθημερόν κι ας κάνω κι ένα στόρι για την παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος με φόντο το πράσινο απ’ το αυθαίρετο εξοχικό μου κι ας πετάω σκουπίδια στο δρόμο, κι ας καεί όλο το βουνό αύριο, το ‘χω σε φωτογραφίες! Καταλαβαίνεις τώρα για ποιο πρόβλημα σου μιλάω;

Και παλεύεις και κοπιάζεις και μαζεύεις, για να κορνιζώσεις καμιά δεκαριά πτυχία, σεμινάρια, μεταπτυχιακά και άλλα τέτοια βαρύγδουπα. Και πιστεύεις και ελπίζεις πως μια μέρα θα τα καταφέρεις, θα αναγνωριστούν οι κόποι σου. Και έρχεται μια ωραία πρωία και ανακαλύπτεις θέση που ζητάει ότι προσόν έχεις και ‘κει που τρίβεις τα χέρια σου και λες “ήρθε η ώρα να αξιοποιήσω τις γνώσεις μου” και τσουπ καλύφθηκε, από άλλον, χωρίς κανένα προσόν! Και μάλιστα από τον φίλο σου, γιατί είχε βάλει μέσο τον ξάδερφο της μάνας του Γιωργάκη! Τον κολλητό σου, που περάσατε μαζί αμέτρητα βράδια συζητώντας τέτοια θέματα, περί αδικίας κλπ. Και τα παίρνεις με τον κολλητό που σου ‘φαγε τη θέση και φέρθηκε έτσι μπαμπέσικα και τον επόμενο χρόνο βάζεις και ‘συ μέσο και παίρνεις μια άλλη θέση χωρίς κανένα προσόν, μια θέση κομμένη και ραμμένη για τον μικρό αδερφό σου. Αλλά την παίρνεις, τί πειράζει, αφού και ‘συ πέρυσι το ίδιο έπαθες, είναι άδικος ο κόσμος και για να επιβιώσεις πρέπει να παίξεις με τους ίδιους όρους.

Καταλαβαίνεις τώρα για ποιο πρόβλημα σου μιλάω;

Και παλεύεις και κοπιάζεις και δέχεσαι.. Και δουλεύεις χρόνια, ανασφάλιστος, για ένα μεροκάματο της κακιάς ώρας, που πολλές φορές πρέπει να εκλιπαρείς για να το πάρεις κι ας το ‘χεις δουλέψει. Και καταριέσαι την μαύρη σου τη μοίρα και βρίζεις αφεντικά και ‘ρχεται η ώρα που η τύχη σου χαμογελά και κάνεις δική σου επιχείρηση και γίνεσαι το ίδιο και χειρότερο αφεντικό. Δεν πληρώνεις, δεν ασφαλίζεις, φέρεσαι στους υπαλλήλους σαν ζώα και και και…Και οι υπάλληλοι σου με την σειρά τους, το βουλώνουν και δέχονται, γιατί αν πάνε στην επιθεώρηση εργασίας ξέρουν ότι δεν θα βρουν ξανά ποτέ των ποτών δουλειά και άσε που και το αφεντικό έχει τα μέσα και δεν θα τον αγγίξει τίποτα. Καταλαβαίνεις τώρα για ποιο πρόβλημα σου μιλάω;

Και παλεύεις και κοπιάζεις για να καταλύσεις την αδικία. Και βρίσκεις κάτι που σε παθιάζει, που σε γεμίζει δύναμη να παλέψεις. Και αναζητάς ανθρώπους σαν εσένα, που θέλουν να φτιάξουν και όχι να γκρεμίσουν. Και χώνεσαι σε τοπικές δράσεις και οργανώσεις για το κοινό καλό. Και βρίσκεις εκεί μέσα κάθε καρυδιάς καρύδι που όχι μόνο για το καλό του τόπου δεν νοιάζονται αλλά στέκονται και εμπόδιο και σε ότι καλό πάει να γίνει. Οι ίδιοι που σ’ έφεραν σ’ αυτή τη κατάσταση, είναι τώρα με “το μέρος σου” και υπόσχονται αλλαγές. Μίζες, συμφέροντα και άλλα τέτοια ωραία, παίρνουν τη θέση του δικαίου. Και οι αλλαγές αυτές δεν έρχονται ποτέ, αλλά συνεχίζεται ακριβώς η ίδια άδικη κατάσταση απλώς με άλλα πρόσωπα. Και γίνεσαι και ‘συ ομάδα τους και τους υποστηρίζεις. Ίσως έτσι μείνει καμιά θεσούλα και για ‘σένα, τόσο τρέξιμο έκανες. Δεν είναι βόλεμα αυτό, για το κοινό καλό το έκανες, ξέρω. Γιατί μόλις μπεις εσύ μέσα, ξέρω δεν θα γίνεις ίδιος, θα παλεύεις για όλο τον κόσμο και όχι μόνο για τη πάρτη σου. Ξέρω ναι, εσύ είσαι αλλιώς. Και παίρνεις τη θεσούλα και ξεχνάς γιατί ξεκίνησες, γιατί χώθηκες εδώ. Και τα προβλήματα όχι μόνο δεν λύνονται, αλλά διογκώνονται και σκεπάζουν τον ουρανό μας.

Καταλαβαίνεις τώρα για ποιο πρόβλημα σου μιλάω;

Μερικά, μικρά, καθημερινά παραδείγματα, που αποδεικνύουν το βάθος του προβλήματός μας. Θα μπορούσα να γράψω άπειρες σελίδες με τέτοια παραδείγματα, αλλά νομίζω δεν χρειάζεται. Κατάλαβες φαντάζομαι για ποιο πρόβλημα σου μιλάω.

Απ’ αυτά τα μικρά, “τα ασήμαντα” σκάβεται ο λάκκος μας.

Η άρρωστη κοινωνία που έχουμε κατασκευάσει, συντηρείται καθημερινά με τέτοιου είδους πράξεις.

Δεν με πειράζουν ούτε μ’ ενοχλούν πια οι άνθρωποι που βολεύτηκαν σ’ αυτή την αδικία. Αυτοί που στα ίσια λένε, ναι εγώ θα κάνω ότι μπορώ και δεν μπορώ για να βολευτώ, αφού το κάνουν όλοι.

Άλλωστε η δημοκρατία είναι αυτό ακριβώς. Να δέχεσαι τη γνώμη της πλειοψηφίας ακόμα κι αν η ίδια η πλειοψηφία, λειτουργεί εναντίον σου.

Με ενοχλεί όμως πολύ, να ακούω ανθρώπους “αγανακτισμένους” που όταν έρθει η σειρά τους γίνονται χειρότερα τέρατα απ’ αυτό που τους γέννησε. Που δεν συνάδουν οι λέξεις με τις πράξεις τους. Που δεν υπολογίζουν οικογένεια και φίλους, που δεν έχουν κρατημένη μέσα τους την παραμικρή αξία και ηθική.

Δεν μπορείς να δηλώνεις ότι δεν μπορείς άλλο να αδικείσαι και στο επόμενο λεπτό να αδικείς εσύ ο ίδιος. Πως θα λύσεις έτσι το πρόβλημα; Δεν λύνεται έτσι. Και το ξέρεις και ‘συ καλά. Απλώς να, βολεύει μωρέ να ρίχνεις το φταίξιμο στους άλλους και να δικαιολογείς τον εαυτό σου. Κοιμάσαι ήσυχα τα βράδια αν ξεγελάσεις τους γύρω σου πως εσύ είσαι ενάντια σε κάθε μορφή αδικίας. Είναι βαριά η ευθύνη, το ξέρω. Μα κάποιος πρέπει να την πάρει.

Δεν είναι κακό να μην θέλεις ν’ αλλάξεις. Η δύναμη της συνήθειας είναι τεράστια. Είναι όμως τραγελαφικό να προσπαθείς να πείσεις τους γύρω σου και πιο πολύ τον ίδιο σου τον εαυτό, πως δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για ν’ αλλάξει ο κόσμος. Καλές οι αμπελοφιλοσοφίες, αλλά ήρθε η ώρα και για καμιά πράξη.

Γι’ αυτό την επόμενη φορά που θα ξεκινήσεις το μοίρασμα ευθυνών, κράτα στην άκρη το πιο μεγάλο κομμάτι για ‘σένα.

Φάτο, χώνεψε το και έλα μετά να μου πεις, εσύ τι έκανες για ν’ αλλάξει αυτός ο κόσμος προς το καλύτερο;

Καταλαβαίνεις πολύ καλά για ποιο πρόβλημα σου μιλάω!

~Τα Επίκαιρα – Εσύ τί έκανες;

**Η Θεοδώρα Δαγκαλάκου είναι φιλόλογος

Διαβάστε επίσης: