Ετσι δεν απήγαγε ο Βασίλης Παλαιοκώστας τον Γιάννη Μπουτάρη

Το βιβλίο του Βασίλη Παλαιοκώστα δεν είναι καινούργιο. Κυκλοφόρησε το 2019 από τις «Εκδόσεις των συναδέλφων» με τίτλο «Μια φυσιολογική ζωή» και έκτοτε καταγράφει σταθερά υψηλές πωλήσεις. Οταν το αγοράσαμε εμείς, ήταν ήδη στην 14η χιλιάδα.

Στις σελίδες, που ταχυδρόμησε μυστικά ο καταζητούμενος στη δικηγόρο του, παρατίθενται βιογραφικά στοιχεία, σκέψεις και αναλύσεις, γεγονότα και πρόσωπα που σκιαγραφούν τη ζωή του ίδιου του Παλαιοκώστα, των συνεργατών του, πολιτικών που αντιπαρατέθηκαν μαζί τους και επιχειρηματιών που απήγαγε.

Πριν λίγο καιρό το διαβάσαμε με προσοχή και μας προκάλεσε μεγάλη εντύπωση η εκδοχή του συγγραφέα για την περίοδο κατά την οποία ήταν στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη για να σχεδιάσει και να πραγματοποιήσει μια απαγωγή ώστε να ζητήσει λύτρα δισεκατομμυρίων δραχμών.

Η απαγωγή έγινε το 1995 με θύμα τον Αλέξανδρο Χαΐτογλου και συνεργό τον αδελφό του Βασίλη, Νίκο Παλαιοκώστα, ο οποίος εκτίει πολυετή ποινή φυλάκισης. Στο βιβλίο του «Μια φυσιολογική ζωή. Δράσεις και αποδράσεις ενός επικηρυγμένου», ο Βασίλης Παλαιοκώστας αναλύει το σκεπτικό του να περάσει από τις ληστείες τραπεζών στις απαγωγές περιγράφοντας όλη την προετοιμασία και την εκτέλεση αυτής της πρώτης απαγωγής. Νωρίτερα, όμως, αιφνιδιάζει αποκαλύπτοντας ένα πρόσωπο οικείο σε μας που απ’ ότι φαίνεται γλύτωσε από τον απαγωγέα λόγω… «εναλλακτικής ματιάς απέναντι στα πράγματα και τη ζωή».

Τα υποψήφια θύματα εκείνης της εποχής ήταν για τον Παλαιοκώστα πολλά, πάντα άνδρες, και πάντα με συγκεκριμένα κριτήρια, κατά τη γνώμη του, ιδεολογικά. Ο καταζητούμενος αποκαλύπτει περιπτώσεις επιχειρηματιών που κατέγραψε αλλά απέρριψε λόγω ανθρώπινων απωλειών που συνέβησαν στην οικογένειά τους λίγο πριν την απαγωγή και άλλων που «έσβησε από τη λίστα του» γιατί πληροφορήθηκε πως είχαν ανθρώπινο προφίλ επιχειρηματία. Ενας τέτοιος ήταν και ο Γιάννης Μπουτάρης. Πασίγνωστος, πάμπλουτος και πολυσχιδής, που ωστόσο «βγήκε από το κάδρο» του Παλαιοκώστα ο οποίος εξηγεί στο βιβλίο του το γιατί:

«… Επίσης από τη λίστα θα διαγράφονταν αρκετοί άλλοι, όταν διαπίστωνα ότι δεν ήταν στυγνοί επιχειρηματίες. Μα είχαν μια γήινη – ανθρώπινη αντιμετώπιση του επιχειρείν, κάτι που εμένα δε με άφηνε ασυγκίνητο. Τυχαία αναφέρω τον Γιάννη Μπουτάρη», σημειώνει στο βιβλίο του ο δραπέτης – συγγραφέας και προσθέτει: «Διαβάζοντας πολλές από τις συνεντεύξεις του και μαθαίνοντας ότι ήταν ιδρυτής του Αρκτούρου, κατάλαβα ότι διέθετε μια εναλλακτική ματιά απέναντι στα πράγματα και τη ζωή. Ακόμα και στο κομμάτι της κοινωνικής προσφοράς δε λειτουργούσε όπως οι γνωστές επιχειρηματικές οικογένειες, που για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες τους ξαμολάνε κι από ένα μέλος τους ως φιλάνθρωπο λαγό για να απονέμουν και να παραλαμβάνουν συναμεταξύ τους μπροστά στις κάμερες τα δικής τους έμπνευσης φιλανθρωπικά βραβεία. Έτσι βγήκε από το κάδρο. Ελπίζω να μην έκανα λάθος. 

Ο Γιάννης Μπουτάρης τον οποίο ρωτήσαμε αν γνωρίζει την αφήγηση του βιβλίου μας επιβεβαίωσε πως του την διηγήθηκαν πρόσφατα και του προκάλεσε γέλιο και πως αγόρασε το βιβλίο για να το διαβάσει το επόμενο διάστημα.

Στο ίδιο κεφάλαιο της «απαγωγής Χαΐτογλου» (η οποία έλαβε τέλος με την καταβολή λύτρων και την απελευθέρωση του επιχειρηματία), ο Βασίλης Παλαιοκώστας διηγείται πως διευκολύνθηκε το έργο του από ένα τυχαίο γεγονός. Συγκεκριμένα γράφει: «Συνέχισα να διευρύνω τις γνώσεις μου, ερευνώντας όλα τα επίπεδα και πτυχές αυτού που λέμε οικονομικοπολιτικό σύστημα. Κατά τύχη σε κάποιο βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης ανακάλυψα έναν χοντρό τόμο του βιομηχανικού επιμελητηρίου Ελλάδος, που περιείχε όλες τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις με πλήρη καταγραφή οικονομικών στοιχείων και προσωπικών δεδομένων των ιδιοκτητών κάθε ιδιωτικής επιχείρησης, εισηγμένης ή μη στο χρηματιστήριο (ημερομηνία γέννησης, γυναίκα, παιδιά, διεύθυνση κατοικίας κλπ). Αυτό θα μου ήταν άκρως χρήσιμο τον επόμενο καιρό για τον εντοπισμό περισσότερων κατοικιών βιομηχάνων στη Θεσσαλονίκη και αργότερα στην Αττική».

Υπενθυμίζουμε ότι στη Θεσσαλονίκη ο δις δραπέτης των φυλακών Κορυδαλλού επέστρεψε το 2009 και απήγαγε τον επιχειρηματία Γιώργο Μυλωνά που επίσης απελευθέρωσε έπειτα από την καταβολή λύτρων.

σ.σ.: Το άρθρο σε καμία περίπτωση δεν επιχειρεί την «αγιοποίηση» του Βασίλη Παλαιοκώστα. Αλλωστε, αν το διαβάσετε θα καταλάβετε πως ούτε ο ίδιος το επιχειρεί στις 600 σελίδες του. Οφείλουμε, ωστόσο να σημειώσουμε πως πρόκειται για ένα απρόσμενα καλογραμμένο βιβλίο το οποίο, όση φιλολογική παρέμβαση κι αν δέχτηκε, δείχνει ένα εντυπωσιακό επίπεδο γνώσεων και εκφραστικών δυνατοτήτων του καταζητούμενου. Άλλωστε παρόμοια βιβλία κακοποιών σε όλο τον κόσμο που αφηγούνται το βίο του είναι πάντα ιδιαίτερα δημοφιλή στον αναγνώστη.

Προσπαθώντας να κάνουμε, έστω και δυο χρόνια μετά, μια βιβλιοπαρουσίαση θα πούμε ότι μάς συνεπήρε πολύ η γλαφυρή περιγραφή μιας ζωής που λίγο πολύ μάθαμε χρόνια πριν «από τα κανάλια». Ακόμα και η τεχνική της διήγησης με τα συνεχή πίσω μπρος στο χώρο, στο χρόνο και στα κομβικά γεγονότα, μάς οδήγησαν στο να διαβάσουμε το κείμενο μέσα σε λίγες μέρες.