Νεκρά ψάρια, αφροί και μέδουσες – Τι συμβαίνει στις παραλίες της Χαλκιδικής;
Πού οφείλονται και κατά πόσο πρέπει να μας ανησυχούν τα φαινόμενα που παρουσιάζονται το φετινό καλοκαίρι σε διάφορες ακτές της Χαλκιδικής;
Αναστάτωση προκλήθηκε στην παραλία της Βεργιάς Χαλκιδικής, αλλά και σε άλλες ακτές του δήμου Προποντίδας, από το πλήθος νεκρών ψαριών που έκαναν την εμφάνιση τους τις τελευταίες ημέρες.
Τυχαίο περιστατικό μιας και κάποιοι θεωρούν ότι μπορεί να είναι ψάρια που έφυγαν από κάποιο καΐκι και ξεβράστηκαν στις ακτές ή φυσικό φαινόμενο και κατά πόσο μπορεί να μας ανησυχήσει;
Η Parallaxi επικοινώνησε με τον καθηγητή Βιολογίας του ΑΠΘ, Χαρίτων Χιντήρογλου προκειμένου να μας καταθέσει την άποψη του για το αποτρόπαιο θέαμα με το οποίο βρέθηκαν αντιμέτωποι λουόμενοι σε περιοχές της Χαλκιδικής.
«Το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο. Συμβαίνει όταν υπάρχουν παρατεταμένες χρονικοί περίοδοι με αυξημένη θερμοκρασία και άπνοια, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες και προς το τέλος άνοιξης. Τα νερά μένουν στάσιμα, δεν γίνεται ανανέωση των υδάτων για να οξυγονώνονται τα νερά που βρίσκονται στην επιφάνεια της θάλασσας.
Για κάποιο λόγο ένα ή δύο κοπάδια ξεχωριστών ειδών έτυχε να βρεθούν σε μια συνθήκη, ας την πούμε ανοξική, δηλαδή χωρίς οξυγόνο ή με πολύ περιορισμένο, και δεχτήκαν ένα σοκ.
Αυτό το σοκ οδηγεί σε μαζικό θάνατο γιατί πρόκειται για είδη κοπαδιαστά. Έτσι μετακινούνται και έτσι ψαρεύονται κιόλας.
Είναι παρακινδυνευμένο να πούμε ότι πίσω από το περιστατικό μπορεί να κρύβεται κάποια αρρώστια ή κάποια τοξική ουσία. Είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Εάν πιστεύει κάποιος ότι μπορεί να οφείλεται σε κάποιο από τα παραπάνω ας κάνουν βιοψία.
Επίσης, οι περιοχές που βρεθήκαν τα ψάρια δεν είναι βιομηχανικές ζώνες, έχουν έναν ήπιο τουρισμό. Δεν έχουν επίσης μεγάλες βροχές, για να πούμε για παράδειγμα ότι έγινε κάποιος καταποντισμός και ξεπλύθηκαν τα εδάφη από φυτοφάρμακα κτλ. Είναι μάλλον παρατραβηγμένο να σκεφτόμαστε σεναριακά και να αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο με ένα πνεύμα καταστροφολογίας».
Νεκρά μύδια και στην Καβάλα
Με εκατοντάδες νεκρά μύδια γέμισε η αμμουδιά στην παραλία του Περιγιαλίου στην Καβάλα, προκαλώντας το ενδιαφέρον, αλλά και την ανησυχία των λουόμενων.
Και σε αυτήν την περίπτωση φαίνεται ότι το φαινόμενο οφείλεται στις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων εβδομάδων.
Σύμφωνα με το meteology.gr η ρηχή και κλειστή θάλασσα του Θερμαϊκού κόλπου εξαιτίας του καύσωνα, είχε σαν αποτέλεσμα να αναπτύξει θερμοκρασίες τέτοιες ώστε να κάνει το υδάτινο περιβάλλον της παράκτιας ζώνης μη βιώσιμο για δεκάδες οργανισμούς.
Το νερό της θάλασσας, αγγίζει τις τελευταίες ημέρες επίπεδα ρεκόρ, ξεπερνώντας ακόμη και τους 30 βαθμούς, ενώ στην αυστηρά παράκτια ζώνη, η θερμοκρασία νερού, άγγιξε τους 32 βαθμούς.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, εκατοντάδες οστρακοειδή (πεταλίδες, μύδια, κτλ) να έχουν αποκολληθεί από τις γνωστές επιφάνειες που τα συναντάμε και να καταλήγουν νεκρά στον πάτο της θάλασσας, ή εύκολη τροφή στους θηρευτές τους. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται πολύ έντονα στα ρηχά σημεία του Θερμαϊκού.
Η θερμοκρασία του νερού στην θαλάσσια περιοχή του ΒΔ Αιγαίου αγγίζει τις τελευταίες ημέρες τις ιδίες θερμοκρασίες που συναντάμε σε ακτές της Αιγύπτου και της Συρίας!
Οι μέδουσες και οι αφροί
Δεν είναι πάντως πρώτη φορά που οι ακτές της Χαλκιδικής έρχονται στο επίκεντρο το φετινό καλοκαίρι, όχι για τους λόγους που είχαμε συνηθίσει έως σήμερα, αφού τις προηγούμενες εβδομάδες ανησυχία προκάλεσε τόσο η παρουσία των μεδουσών, όσο και οι αφροί που εμφανίστηκαν.
Σύμφωνα με τους ειδικούς στη Χαλκιδική τις προηγούμενες εβδομάδες συναντήθηκαν δύο είδη μεδουσών η «Πελάτζια Νοκτιλούκα» που είναι ιδιαίτερα τοξική και η «Χρυσανθέα» η οποία με τις τοξίνες που ρίχνει και σκοτώνει το ζωοπλαγκτόν για να τραφεί, γεμίζει επιπρόσθετες τοξίνες.
Θα πρέπει πάντως να τονιστεί ότι τα συγκεκριμένα είδη δεν επιβιώνουν παραπάνω από δύο χρόνια, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, αφού δεν είναι ζωοτόκες.
Και στην περίπτωση των μεδουσών πάντως το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο για τις ακτές της Χαλκιδικής, αφού τις παλιότερες δεκαετίες τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα, ενώ δεν μπορεί να συγκριθεί και με την κατάσταση που επικρατεί την τελευταία διετία στον Κορινθιακό Κόλπο, το οποίο επειδή είναι πιο κλειστό σύστημα, συγκεντρώνει μεγάλη ποσότητα μεδουσών, που είναι δύσκολο να απομακρυνθεί.
Επίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η συνήθεια του να μαζεύουμε τις μέδουσες και να τις βγάζουμε στην ακτή μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε άλλους λουόμενους, καθώς εξαιτίας κάποιων κυττάρων που μένουν στο νερό, μπορεί να προκαλέσουν κνησμό σε ανθρώπους με κάποια ευαισθησία στο δέρμα τους, αλλά και στον καθένα μας που κολυμπάει εκεί.
Ιδιαίτερη αίσθηση είχε προκληθεί τις προηγούμενες εβδομάδες και από τους αφρούς που είχαν συγκεντρωθεί στις ακτές της Σιθωνίας, δημιουργώντας για αρκετούς λουόμενους ένα πρωτοφανές περιστατικό.
Πάντως και σε αυτήν την περίπτωση οι ειδικοί αντιμετωπίζουν το φαινόμενο με τη δέουσα επιστημονική προσοχή, αφήνοντας στην άκρη τις τυχόν καταστροφολογίες που κυκλοφορούν κυρίως μέσω των social media.
Όσον αφορά για το πού τελικά οφείλεται, οι ειδικοί στρέφονται στον όρο που τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει… viral, δηλαδή την «κλιματική αλλαγή».
Οι αφροί προκαλούνται από αδιάλυτη οργανική ύλη που για κάποιο φυσικό λόγο, είτε δηλαδή μια βιολογική διεργασία, είτε μια αναταραχή, αυξάνει την ποσότητα σε μεγάλους αριθμούς με αποτέλεσμα να μην μπορεί να διαλυθεί. Μάλιστα και στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρόμοια φαινόμενα υπήρξαν και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές του Βόρειου Αιγαίου και όλα αυτά λίγο μόλις διάστημα μετά την οργανική ρύπανση που είχε παρατηρηθεί στο Βόσπορο, χωρίς να αποκλείεται να συνδέονται τα δύο γεγονότα μεταξύ τους. Τέλος, δεν αποκλείεται το φαινόμενο να οφείλεται και στο φαινόμενο του ευτροφισμού.
Σε αυτή την περίπτωση η υπέρμετρη αύξηση της συγκέντρωσης θρεπτικών στοιχείων συνεπάγεται τη μείωση του διαλυμένου οξυγόνου στο νερό και κατά συνέπεια την αλλοίωση της βιοποικιλότητας σε αυτό.
Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται συνήθως σε λίμνες ή κλειστούς αβαθείς κόλπους και συνήθως αυτό το προκαλεί ο εμπλουτισμός των υδάτων με απορροές θρεπτικών στοιχείων.
Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι ειδικοί δεν υπάρχει κάποιος κίνδυνος για τους λουόμενους.
Δείτε επίσης…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ