Οι άνθρωποι που γράφουν τις Άγριες Μέλισσες εκ βαθέων

Αν υπάρχει μια σειρά που κατάφερε χωρίς ευκολίες και εκπτώσεις να ξεχωρίσει την περσινή σεζόν και να συνεχίσει ακάθεκτη και με το ίδιο ενδιαφέρον από την πλευρά του κοινού είναι σίγουρα οι Άγριες Μέλισσες.

Λάμποντας κυριολεκτικά μέσα σε ένα βάλτο τηλεοπτικής χυδαιότητας κατάφερε να πείσει πως μπορείς να κάνεις καθημερινό τηλεοπτικό χωρίς να ξεπέφτεις χαϊδεύοντας τα κατώτερα ένστικτα του κοινού.

Μεγάλο μέρος ευθύνης αυτής τη επιτυχίας έχουν οι δυο σεναριογράφοι της, δυο παιδιά από τη Θεσσαλονίκη που δούλεψαν συστηματικά και επίπονα για ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα. Μιλήσαμε μαζί τους. H Μελίνα Τσαμπάνη και ο Πέτρος Καλκόβαλης de profudis.

-Ξεκινήσατε από το σινεμά. Πόσο εύκολο και πόσο αναγκαστικό για την επιβίωση σας ήταν το πέρασμα στην τηλεόραση;

Η αγάπη μας για το σινεμά ήταν η αφετηρία για την μετέπειτα εξέλιξή μας. Άλλωστε οι σπουδές και των δυο μας ήταν πάνω στη σκηνοθεσία και το κινηματογραφικό σενάριο. Όπως το έθεσες σωστά υπάρχει το ζήτημα της επιβίωσης και της επαγγελματικής αποκατάστασης και στην Ελλάδα η τηλεόραση αποτελεί το κύριο μέσο απασχόλησης των περισσότερων επαγγελματιών του χώρου. Έτσι και εμείς περάσαμε από διάφορα πόστα στην τηλεόραση, μέχρι να καταφέρουμε τελικά να κάνουμε αυτό που μας ταιριάζει και που αγαπάμε περισσότερο. Να ασχοληθούμε δηλαδή μόνο με την συγγραφή σεναρίου, σε μία περίοδο μάλιστα που οι τηλεοπτικές σειρές διεθνώς γνωρίζουν τεράστια άνθηση. Και μ’ αυτήν την έννοια δεν θεωρούμε αναγκαστικό το πέρασμα στην τηλεόραση γιατί πλέον το μέσο προσφέρει εξαιρετικά έργα στους θεατές παγκοσμίως και μεγάλη προοπτική για όλους τους δημιουργούς.

-Πόσο μεγάλο ρίσκο είναι η συγγραφή μιας καθημερινής σειράς εποχής για την Ελληνική τηλεόραση;

Το ρίσκο κατά τη γνώμη μας ήταν κυρίως παραγωγικό. Το κατά πόσο δηλαδή ήταν εφικτό μέσα στα σφιχτά χρονοδιαγράμματα μιας καθημερινής σειράς να αποδοθεί σωστά η ατμόσφαιρα της εποχής και να δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους συντελεστές να ξετυλίξουν το ταλέντο τους. Αφού το κοινό αγκάλιασε την προσπάθεια μας, πιστεύουμε ότι το ρίσκο και ο κόπος όλων ανταμείφθηκε και με το παραπάνω. Από συγγραφικής άποψης τα πράγματα ήταν απλούστερα. Ο δικός μας στόχος ήταν να γράψουμε μία δυνατή ιστορία που θα δημιουργούσε ταύτιση και ενδιαφέρον στον τηλεθεατή μεταφέροντας στοιχεία μιας άλλης εποχής στο τώρα, αξιοποιώντας μοντέρνους και σύγχρονους τρόπους αφήγησης.

-Τι θελήσατε από την αρχή να αποφύγετε;

Τις εύκολες λύσεις που συχνά αναγκάζεσαι να ακολουθήσεις όταν παράγεις έναν τόσο μεγάλο όγκο επεισοδίων. Πρόθεσή μας εξαρχής ήταν να εισάγουμε στην φόρμα του καθημερινού καινούρια στοιχεία αφήγησης, να επενδύσουμε περισσότερο στην συνθήκη της κεντρικής ιστορίας και να στήσουμε μια έντονη πλοκή με γρήγορες εξελίξεις, δημιουργώντας πολυδιάστατους και ενδιαφέροντες χαρακτήρες . Αυτό ήταν το προσωπικό μας στοίχημα κι ελπίζουμε να το πετύχαμε.

-Πως επιλέξατε τη συγκεκριμένη εποχή και το θεσσαλικό κάμπο και όχι για παράδειγμα ένα αστικό τοπίο;

Η ίδια η ιστορία που θέλαμε να αφηγηθούμε μας οδήγησε στις συγκεκριμένες επιλογές. Το αγροτικό περιβάλλον είναι πρωταγωνιστής και ο θεσσαλικός κάμπος πρόσφερε το ιδανικό σκηνικό για τη σειρά. Θέλαμε την ατμόσφαιρα της επαρχίας, της κλειστής κοινωνίας. Σε αστικό τοπίο θα έπρεπε να πούμε μια τελείως διαφορετική ιστορία. Όσο για την εποχή διαλέξαμε μια περίοδο που η Ελλάδα έβγαινε από τις πληγές ενός παγκόσμιου πολέμου κι ενός εμφυλίου, προσπαθούσε να ορθοποδήσει και να δημιουργήσει κάτι καινούριο. Μας άρεσε το τέλος της δεκαετίας του ’50 γιατί πρόσφερε την αίσθηση πως μπαίνουμε σε νέα εποχή.

-Τι περιλάμβανε η έρευνα σας για την απόδοση της εποχής;

Ταινίες, φωτογραφίες, ατέλειωτες κουβέντες με ανθρώπους που ζήσανε εκείνα τα χρόνια και φυσικά έρευνα στο διαδίκτυο, που είναι μεγάλο εργαλείο για τους σεναριογράφους. Η έρευνα δε σταματά ποτέ, πάντα ψάχνουμε στοιχεία για να εμπλουτίζουμε την ατμόσφαιρα.

-Παρακολουθούμε καθημερινά τη ροή της ζωής μιας πλειάδας χαρακτήρων. Πόσο εύκολο είναι να δημιουργείς πλοκή για τόσο πολλά και διαφορετικά πρόσωπα χωρίς να κινδυνεύεις να πέσεις σε ευκολίες και κλισέ;

Η πλοκή γεννιέται μέσα από τους χαρακτήρες και την αλληλεπίδρασή τους. Όσο πιο ολοκληρωμένοι είναι, τόσο πιο εύκολα καθορίζεις την πορεία τους. Όλοι οι χαρακτήρες πρέπει να έχουν παρελθόν, παρόν και μέλλον. Να είναι αληθινοί άνθρωποι με αδυναμίες και αρετές. Να έχουν στόχους και απωθημένα και η πορεία τους προς την λύτρωση ή την κάθαρση να επιτυγχάνεται μέσω δυσκολιών. Με άλλα λόγια η δόμηση των χαρακτήρων είναι η βάση πάνω στην οποία ξετυλίγεις την ιστορία σου. Στις Άγριες Μέλισσες υπάρχουν πράγματι πολλοί ήρωες, πρέπει να γράφουμε για τη ζωή μιας ολόκληρης κοινότητας, αυτό όμως είναι μια ωραία πρόκληση που μας κρατάει σε εγρήγορση.

-Πως δουλεύετε στην πράξη; Υπάρχει ένα συγκεκριμένο ωράριο που γράφετε κάθε μέρα; Εντάσεις στη συγγραφή έχουν προκύψει και πως τις χειρίζεστε όταν δεν είστε μόνο συνεργάτες αλλά και σύντροφοι;

Δουλεύουμε καθημερινά και συνήθως πάνω από 8 ώρες. Πολλές φορές δουλεύουμε και τα Σαββατοκύριακα και κουβεντιάζουμε πολύ για τις εξελίξεις και την πορεία των ηρώων. Εντάσεις δεν έχουν προκύψει, γράφουμε μαζί εδώ και 15 χρόνια, έχουμε βρει τους κώδικές μας, οπότε ξέρουμε να χειριζόμαστε ακόμα και τις τυχόν διαφωνίες μας. Αλλά να τσακωθούμε για το τι θα κάνει η Λενιώ ή ο Δούκας όχι αυτό δε μας έχει τύχει.

-Σε τι οφείλουν οι Μέλισσες την επιτυχία τους;

Δεν είμαστε οι κατεξοχήν αρμόδιοι για να το απαντήσουμε αυτό, καθώς η κριτική και η αξιολόγηση μιας δουλειάς πρέπει να γίνεται από ανθρώπους που βρίσκονται έξω από αυτήν. Παρόλα αυτά πιστεύουμε πως το ταίριασμα όλων των συντελεστών και το πάθος τους για την συγκεκριμένη δουλειά έφερε το αποτέλεσμα που βλέπουμε στις οθόνες. Και προσωπικά είμαστε περήφανοι γι’ αυτό.

-Σκεφτήκατε ποτέ ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος Φωσκολοποίησης λόγω των τεράστιων αναγκών παραγωγής ιστοριών μιας καθημερινής σειράς που συνεχίζεται για δύο σεζόν;

Εδώ θα διαφωνήσουμε λίγο με την διατύπωση καθώς θεωρούμε πως ο Νίκος Φώσκολος είναι ένας μεγάλος δημιουργός με πλούσια ιστορία τόσο στον κινηματογράφο όσο και στην τηλεόραση, που υπηρέτησε πολλά και διαφορετικά είδη όπως και αυτό της «σαπουνόπερας» (daily soap). Το κάθε είδος λοιπόν έχει τους δικούς του κώδικες και κανόνες και αναμφισβήτητα μια καθημερινή σειρά που προορίζεται για την prime time έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις και δυσκολίες. Εμείς ωστόσο προσπαθούμε να χειριστούμε τα θέματα και τις ιστορίες μας με βάση τη δική μας αισθητική και τις εμπειρίες μας, γνωρίζοντας καλά το είδος που υπηρετούμε.

-Οι ήρωες σας, στην πλειοψηφία, είναι και θύτες και θύματα. Αρχετυπικό χαρακτηριστικό ηρώων που χειριστήκατε εξαιρετικά, το πέρασμα από τη μία κατάσταση στην άλλη.

Σ’ ευχαριστούμε πολύ! Όπως αναφέραμε και παραπάνω, η δόμηση των χαρακτήρων είναι υψίστης σημασίας για την έκβαση της ιστορίας. Στα σενάριά μας επιδιώκουμε να τονίζουμε τις αδυναμίες και τις ρωγμές των ηρώων μας είτε πρόκειται για πρωταγωνιστές είτε για ανταγωνιστές. Οι ήρωες θέλουμε να έχουν εξέλιξη, να κάνουν λάθη, να μεταλλάσσονται και να ακολουθούν μια ενδιαφέρουσα πορεία με πολλά σκαμπανεβάσματα. Όσο περίεργο και αν ακούγεται συμπάσχουμε με όλους τους χαρακτήρες, είτε καλούς είτε κακούς. Προσπαθούμε να τους δίνουμε άλλοθι για τις πράξεις τους και να τους κατανοούμε.

-Οι αναφορές στα κοινωνικά στερεότυπα των εποχών που περιγράφετε απαιτούν μια κοινωνιολογική και ιστορική έρευνα και την τοποθέτηση σε ένα πλαίσιο, εν προκειμένω της ελληνικής επαρχίας, του πενήντα και του εξήντα. Είχατε καθόλου αναφορές από την εποχή από αφηγήσεις δικών σας ανθρώπων ή είναι αποτέλεσμα μόνο έρευνας;

Όπως προαναφέραμε κάναμε και κάνουμε ακόμα πολλές συζητήσεις με ανθρώπους που ζήσανε αυτές τις εποχές. Οι προσωπικές μαρτυρίες είναι μια εξαιρετική πηγή θεμάτων και πολλές φορές και οι ίδιοι οι θεατές μας στέλνουν μηνύματα λέγοντάς μας ιστορίες από το παρελθόν τους ή από το παρελθόν των γονιών και των παππούδων τους.

-Η έκπληξη πόσο εύκολη υπόθεση είναι σε μια σειρά τόσων πολλών επεισοδίων;

Εύκολη δεν είναι σε καμία περίπτωση. Χρειάζεται προσοχή, συγκέντρωση και έμπνευση για να διαχειριστείς έναν τόσο μεγάλο όγκο σεναρίων. Οι ανατροπές πρέπει να έρχονται ως φυσική εξέλιξη στην ιστορία και να πηγαίνουν κόντρα στις προσδοκίες του κοινού. Όταν το εκβιάζεις δυστυχώς φαίνεται. Εμείς δίνουμε μεγάλο βάρος στο πώς θα υπάρξουν ανατροπές που θα βοηθήσουν ουσιαστικά στην εξέλιξη της πλοκής κι όταν βαλλόμαστε από σπόιλερς είναι η μεγαλύτερη απογοήτευσή μας.

-Σας απασχολεί η κριτική; Από όσα έχετε ακούσει και διαβάσει μέχρι τώρα ως σχόλιο ή κριτική τί σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;

Μας απασχολεί ως ένα βαθμό. Και αυτή που γίνεται από έμπειρους κριτικούς αλλά και αυτή που γίνεται από το ίδιο το κοινό. Βλέπουμε τα σχόλια, ακούμε και διαβάζουμε όσα μπορούμε και μετά τα βάζουμε στην άκρη και συνεχίζουμε το γράψιμο. Δεν επηρεαζόμαστε θετικά ή αρνητικά απ’όσα λέγονται γιατί ακόμα και οι θεατές μεταξύ τους ζητάνε διαφορετικά πράγματα. Μεγαλύτερη εντύπωση μας έχουν κάνει οι αναλύσεις του κ. Τιμογιαννάκη, ο οποίος στα σχόλιά του παραδίδει αληθινά μαθήματα σεναρίου και σωστής θέασης ενός έργου. Είναι άλλωστε ένας σπουδαίος κριτικός και εκτός από την τιμή που μας κάνει καθημερινά με τις αναφορές του, προσφέρει απλόχερα σε όλους μας πολύτιμες γνώσεις. Είμαστε ευγνώμονες γι’αυτό.

-Βλέπετε ξένες σειρές; Τι ζηλεύετε σε κάποιες από αυτές;

Ανελλιπώς! Όπως είπαμε και παραπάνω, οι τηλεοπτικές σειρές γνωρίζουν τεράστια άνθιση παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία. Βλέπουμε δυνατές ιστορίες, πανάκριβες παραγωγές και όλο και περισσότερους δημιουργούς του σινεμά να μεταπηδούν στην τηλεόραση προσφέροντας έργα με σπουδαία καλλιτεχνική αξία. Σε κάθε περίπτωση η τηλεόραση έπαψε να παράγει μόνο εύπεπτα προϊόντα , διεύρυνε την θεματολογία της και αυτό είναι πολύ ευχάριστο για όλους μας. Αν θα ζηλεύαμε κάτι εδώ στην Ελλάδα είναι τα παραγωγικά δεδομένα. Τίποτε άλλο. Έχουμε εξαίρετους συντελεστές, ηθοποιούς , σεναριογράφους και σκηνοθέτες που αν τους δινόταν η ευκαιρία θα δημιουργούσαν έργα εφάμιλλης αξίας.

-Το σινεμά παραμένει μεγάλη σας αγάπη και πιθανότητα επιστροφής ή η τηλεόραση είναι πια μονόδρομος;

Η αγάπη για το σινεμά δεν σβήνει ποτέ και μέσα στις επιδιώξεις μας είναι να γράψουμε μια ταινία στο εγγύς μέλλον. Δεν υπάρχει όμως ζήτημα επιλογής ανάμεσα στην τηλεόραση ή τον κινηματογράφο. Θα τα κάνουμε και τα δύο αν μπορούμε, γιατί μας προσφέρουν διαφορετικά πεδία έκφρασης.

-Με τη Θεσσαλονίκη έχετε κρατήσει επαφή;

Φυσικά! Εκεί βρίσκονται οι οικογένειές μας και οι μνήμες μας.