Οι μπανάνες ως σήμα κατατεθέν και σύμβολα αντίστασης

Τις συναντά κανείς έξω από μουσεία, γκαλερί και εμβληματικά κτήρια σε πολλές πόλεις της Γερμανίας και όχι μόνο.

Πρόκειται για τις περιβόητες μπανάνες του Κολωνού καλλιτέχνη .

Αποτελούν το σήμα κατατεθέν του και εκτός από υπογραφή τις χρησιμοποιεί για να σχολιάσει θέματα της επικαιρότητας.

Και ενώ οι αρχές της Γερμανίας καθώς και οι κάτοικοι φροντίζουν για την καθαριότητα των πόλεων και την απομάκρυνση των γκράφιτι από τοίχους οι μπανάνες αποτελούν έργα ενός διάσημου και αναγνωρισμένου καλλιτέχνη και έτσι εκτός του ότι διατηρούνται οι υπεύθυνοι των κτηρίων καμαρώνουν για αυτές.

Την δεκαετία του 1980 στις καλοκαιρινές μας διακοπές στην Ελλάδα το καλύτερο δώρο που μπορούσαμε να φέρουμε στους συγγενείς μας από την Γερμανία ήταν μπανάνες.

Για ένα μεγάλο διάστημα προκειμένου να μην έχει ανταγωνισμό η ντόπια παραγωγή μπανάνας απαγορευόταν η εισαγωγή της. Φαίνεται απίστευτο στην σημερινή γενιά που μπορεί να τις βρει άφθονες παντού πως για ένα διάστημα στην Ελλάδα θεωρούνταν απαγορευμένος καρπός. Το μεταναστευτικό κύμα δεκάδων Ελλήνων προς την Γερμανία ήταν η μοναδική ευκαιρία να δοκιμάσει κάποιος μπανάνες και έτσι για πολλά χρόνια συνδέθηκε άμεσα το κίτρινο θρεπτικό αυτό φρούτο με την χώρα.

Ο καλλιτέχνης Thomas Baumgärtel γνωστός και ως “Banana sprayer” που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει “αυτός που ψεκάζει με σπρέι μπανάνες” εμπνεύστηκε την υπογραφή του από το εξώφυλλο του πρώτου δίσκου των Velvet Underground και του Γερμανού τραγουδιστή Nico που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1967 μέσω της Verve Records και απεικονίζει μια μπανάνα και έχει την υπογραφή του Andy Warhol.

Το άλμπουμ αρχικά αγνοήθηκε από κοινό και κριτικούς και χρόνια αργότερα έφτασε να θεωρείτε ένα από τα πιο σημαντικά άλμπουμ στην ιστορία της ροκ και της ποπ μουσικής. Ο Thomas Baumgärtel με όπλο του την τέχνη του stencil καθιέρωσε την δική του υπογραφή και το δικό του καλλιτεχνικό σχολιασμό αρχικά από την Κολωνία, την Γερμανία φτάνοντας σήμερα να έχει αφήσει πάνω από 4.000 μπανάνες σε τοίχους μουσείων, γκαλερί και ιστορικών κτηρίων σε όλο το κόσμο.

Με σπουδές ψυχολογίας και εφαρμοσμένων τεχνών στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας η πρώτη μπανάνα του εμφανίστηκε δημόσια το 1986.

Σήμερα κάνοντας κανείς βόλτα κυρίως στο κέντρο της Κολωνίας θα βρει πολλές από αυτές, κάποιες μάλιστα αποτελούν σχόλια της επικαιρότητας όπως οι μπανάνες κορονοιός δίπλα σε εξεταστικά και εμβολιαστικά κέντρα, η μπανάνα με το ποντίκι για τον εορτασμό των 50 χρόνων του πιο διάσημου κινουμένου σχεδίου της Γερμανίας κ.α

Τον Μάρτιο του 2012 μια μπανάνα κάνει την εμφάνιση της στον Καθεδρικό Ναό της Κολωνίας στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής εκστρατείας από την Ένωση Νεολαίας της Κολωνίας, στις αρχές του 2015 στο Neuwied ως απάντηση στην επίθεση στο σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo.

Το 2018 κατά τη διάρκεια του Art Karlsruhe ο καλλιτέχνης εκθέτει ένα έργο που απεικονίζει τον Ερντογάν με μια μπανάνα στους γλουτούς. Μετά από έντονες διαμαρτυρίες και απειλές ο ιδιοκτήτης της γκαλερί αφαίρεσε την εικόνα με αποτέλεσμα ο Baumgärtel να μιλήσει για λογοκρισία στην καλλιτεχνική έκφραση και να διακόψει την συνεργασία του με τον γκαλερίστα.

Περισσότερα στην προσωπική του ιστοσελίδα https://www.bananensprayer.de/