Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου: Τέσσερις παραγωγοί μιλούν για τη μαγεία του

Μια ολόκληρη δεκαετία πέρασε από τότε που η UNESCO καθιέρωσε ως Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου την 13η Φεβρουαρίου. Τι είναι όμως το ραδιόφωνο; Είναι η επικοινωνία; Είναι η ενημέρωση; Τα τραγούδια και τα λόγια;

Το σίγουρο είναι πως το ραδιόφωνο σε όλο τον κόσμο, και στην Ελλάδα, παρά τις πιέσεις που δέχτηκε από τα υπόλοιπα ΜΜΕ, πρώτα από την τηλεόραση και εσχάτως από το διαδίκτυο, άντεξε και αντέχει. Σταθερή αξία, αξιόπιστη δύναμη. Επιτρέπει στον δέκτη να νιώσει το μέσο περισσότερο «δικό του» κι αυτό το αποδεικνύουν ποιοτικές έρευνες συνεχώς.

Με αφορμή τον σημερινό εορτασμό, τέσσερις αγαπημένοι ραδιοφωνικοί παραγωγοί επιχειρούν να περιγράψουν «το πιο μαγικό» από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Οι δύο βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη, ο ένας στα Χανιά και η μία στην Αθήνα αποδεικνύοντας πως το ραδιόφωνο βρίσκεται παντού όπου υπάρχουν άνθρωποι.

Παναγιώτης Ορφανίδης

Από μικρός άκουγα συνέχεια και παντού ραδιόφωνο. Στο σπίτι, σε όλα τα δωμάτια υπήρχε από ένα και όλα μαζί στον ίδιο σταθμό. Καμιά φορά καθόμουνα στο χωλ και απολάμβανα τον ήχο να έρχεται από παντού. Είναι μία συνήθεια, που συνεχίζεται.

Το ραδιόφωνο πάντα δημιουργούσε πολύχρωμες εικόνες. Κι όταν ήρθε το διαδίκτυο μπήκαν περισσότερες εικόνες. Κάποτε ανοίγαμε μικρόφωνα και στέλναμε καλημέρες μέχρι εκεί που έφτανε το ραδιοφωνικό σήμα, σήμερα μας έρχονται καλημέρες απ’ όλο τον κόσμο. Από την κρύα λίμνη στο Σικάγο με ζεστό καφέ, μέχρι έναν ατελείωτο δρόμο στην έρημο του Κατάρ. Από τον Μάνο, ο οποίος κάνει τζόκιγκ στη Χαβάη μέχρι το Βέλγιο. Κάποια στιγμή μία ακροάτρια μας έστειλε ένα μήνυμα στο chat από κάποια πόλη του Βελγίου και την ίδια στιγμή απάντησε μία άλλη κοπέλα που άκουγε κι αυτή από το Βέλγιο. Την άλλη μέρα μας έστειλαν καλημέρα από τον ίδιο υπολογιστή πίνοντας καφέ μαζί, καθώς ήταν γειτόνισσες και γνωρίστηκαν μέσα από το ραδιόφωνο που εξέπεμπε από τα Χανιά.

Ξεκίνησα να κάνω ραδιόφωνο όταν τελείωσα από τον στρατό και είχα μάθει ότι ο Μύθος στα Fm έψαχνε να βρει παραγωγούς. Ξεκίνησα ως αντικαταστάτης σε μία εκπομπή και έμεινα. Θυμάμαι πάντα το άγχος όλων των πρώτων εκπομπών, θυμάμαι να γράφω ακόμη και τα επιφωνήματα στο χαρτί, μη και τα ξεχάσω. Θυμάμαι να ζηλεύω τον Άκη Σακισλόγλου, ο οποίος άνοιγε μικρόφωνο και ξεκινούσε να μιλάει με άνεση κοιτώντας απλά τον τοίχο. Θυμάμαι το θράσος μου να καλέσω για πρώτη συνέντευξη τη Σωτηρία Λεονάρδου. Αλλά θυμάμαι και τη Χρύσα Σάμου να μου κάνει ιδιαίτερα για το πώς γίνεται σωστά μία συνέντευξη, τονίζοντάς μου πάντα ότι πρέπει συνέχεια να διαβάζεις.

Και βεβαίως θυμάμαι όλη την αγάπη από τους ακροατές, γιατί το ραδιόφωνο είναι όλη αυτή η αγάπη, όλο αυτό το νοιάξιμο. Καθημερινά μπαίνεις μέσα σε τόσα σπίτια, τις δουλειές και τις συνήθειες τόσων πολλών ανθρώπων. Καταλαβαίνεις ότι σε κάνουν μέρος της καθημερινότητάς τους. Αυτό προσπαθώ να σκέφτομαι όσες μέρες βαριέμαι να πάω στη δουλειά. Γιατί εν τέλει μια δουλειά είναι, αλλά μια δουλειά, που σου δίνει τόση αγάπη και απ’ όπου πάντα βγαίνεις κερδισμένος μέσα από τις κουβέντες με τους καλλιτέχνες και τους ακροατές.Το ραδιόφωνο είναι το μοναδικό μέσο, που σε ακολουθεί παντού… όταν μαγειρεύεις, όταν οδηγείς, όταν δουλεύεις και κυρίως όταν κάνεις μπάνιο και καταλαβαίνει όλη η γειτονιά ποιον ραδιοφωνικό σταθμό ακούς!Στο πέρασμα του χρόνου όλα άλλαξαν, αλλά το ραδιόφωνο έχει τη δική του θέση και μάλιστα σταθερή ( σύμφωνα με έρευνα της Focus Bari). Το ραδιόφωνο μας ταξιδεύει κι απ’ ό,τι όλα δείχνουν αυτό το ταξίδι θα κρατήσει για πολλά ακόμη χρόνια.  Καλή μας ακρόαση λοιπόν!

*Ο Παναγιώτης Ορφανίδης έχει εκπομπή καθημερινά 12.00 με 15.00 στον Δίκτυο 91.5 στα Χανιά.

Σαπφώ Ματσιώρη: «Μαγεία, αλήθεια, ελευθερία»

Το ραδιόφωνό (μου) πολλές φορές το  νιώθω ως πρόσωπο, κάνοντας διάλογο μαζί του. Αν κουράστηκε, αν κουράστηκα, αν η σχέση είναι καθηλωμένη και δεν εξελίσσεται… Τα τελευταία χρόνια ανανεώνουμε διαρκώς τους όρκους μας και κάθε φορά πάλι από την αρχή με τον ίδιο ενθουσιασμό όπως στα 19 μου που ξεκίνησα.

Το Ραδιόφωνό (μας): Μαγεία, αλήθεια, ελευθερία· την απαιτεί την αλήθεια σου, αναζητά την μαγεία που μπορεί να κρύβεις μέσα σου, σε ελευθερώνει. Πάντα σου υπενθυμίζει, και πρέπει να το ακούς, πως το μικρόφωνο είναι μπροστά σου όχι για να “υπηρετείς” τον εαυτό σου αλλά την μουσική και τον κόσμο που σε ακούει.

Ακροατές: Πολύ σπάνια χρησιμοποιώ αυτή την λέξη στον αέρα για τους ανθρώπους που ακούνε ραδιόφωνο. Κυρίες και κύριοι… Είναι μαγικό να συντονίζονται οι ψυχές στο άκουσμα ενός τραγουδιού, να ταυτίζονται με ένα σχόλιο που θα κάνεις, να σου λένε πως γλυκαίνει η ζωή τους έστω για λίγο. Η μόνη μου επιθυμία κάθε μέρα είναι να αισθάνονται λίγο καλύτερα, έστω και για μια στιγμή …

Άνθρωποι του ραδιοφώνου: Είναι σημαντικό σε θέσεις καίριες να βρίσκονται άνθρωποι που γνωρίζουν και αγαπούν το ραδιόφωνο. Αυτοί είναι που δίνουν την δυνατότητα στους ραδιοφωνικούς παραγωγούς να κινηθούν δημιουργικά και ελευθέρα. Μια τέτοια συνθήκη απολαμβάνω αυτή την περίοδο και χαίρομαι πολύ γι’ αυτό.

Σήμερα: Βιώνουμε μια τεράστια, ριζική κοινωνική αλλαγή και καλούμαστε να επιλέξουμε τον ρόλο μας στον “Ρινόκερο” του Ιονέσκο. Θέλω να πιστεύω πως η μουσική, το ραδιόφωνο και οι άνθρωποί του «δεν θα συνθηκολογήσουν».

*Την Σαπφώ Ματσιώρη την ακούμε καθημερινά 18.00 με 20.00 στον Αθήνα 9.84

Πέτρα Καρυώτη: «Κατάθεση ψυχής χωρίς εκπτώσεις»

Παγκόσμια ημέρα Ραδιοφώνου η 13η Φλεβάρη και κάθομαι και αναρωτιέμαι ότι ναι μεν για εμένα προσωπικά είναι σαν να έχω γενέθλια μια που το ραδιόφωνο είναι η προέκταση του εαυτού μου… αλλά ταυτόχρονα σκέφτομαι ότι κάθε μέρα είναι σπουδαία όταν βρίσκεσαι πίσω από ένα μικρόφωνο και αφουγκράζεσαι τις ανάγκες του κόσμου αλλά τολμώ να πω και τις δικές μου… Διότι μέσα από ένα άκουσμα ξεκλειδώνονται εκείνα τα συρταράκια που έχεις στοιβαγμένα στην ψυχή σου.. Ο Άκης μου ζήτησε να μιλήσω για το ραδιόφωνο..Μου ζήτησε ουσιαστικά να ξεδιπλώσω τον εαυτό μου σε 5 αράδες… Και εκεί κόμπιασα.18 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας πως τα συμπυκνώνεις..

Θα σταθώ στο εξής: Ραδιόφωνο για μένα ως Πέτρα είναι μια φωνή που δημιουργεί τη γέφυρα ανάμεσα στη μουσική και στον άνθρωπο. Ραδιόφωνο για μένα είναι η ανατριχίλα που σε διαπερνά όταν ξεπερνάς την ματαιοδοξία σου και χωρίς φανφάρες  μέσα από ένα τραγούδι που σου ζήτησαν μπαίνεις στη ψυχοσύνθεση του ακροατή-φίλου σου. Ραδιόφωνο είναι να καταθέτεις την ψυχή σου χωρίς εκπτώσεις και αν γουστάρεις ή γουστάρουν να ακούσουν Πάολα ή Bach NA EXEIΣ το δικαίωμα και τα κότσια να το πραγματοποιήσεις.

Ραδιόφωνο είναι να μην κάνεις εκπτώσεις, συμβιβασμούς ,να έχεις γήινη επαφή και αυθεντικότητα… Ραδιόφωνο είναι η επαφή με τον κόσμο… το ΜΑΖΙ …όχι το ΕΓΩ και το ΕΣΕΙΣ… χωρίς διαχωρισμούς.

Από την εποχή μας λείπει η γνησιότητα… η ευελιξία… Είναι τόσο οι σημερινές αντίξοες οικονομικές συνθήκες  όσο και η γραμμή πολλών ραδιοφώνων που δυστυχώς χάνεται η προσωπικότητα του εκάστοτε παραγωγού γνησιότητα του -που δυστυχώς αν και έχουμε σπουδαίους ραδιοφωνικούς παραγωγούς- αναγκάζονται να προσαρμοστούν σε νόρμες και κανόνες. Όχι αδικαιολόγητα.

Επιτρέψτε μου να πω το εξής: Εγκατέλειψα τον κόσμο των μεγάλων Ραδιοφώνων εξαιτίας αυτής μου της ανάγκης.  Προτίμησα να βιοπορίζομαι από  άλλη δουλειά αλλά να μην κάνω καμία έκπτωση στη ραδιοφωνική μου παρουσία. Έστησα ένα webradio –ανάμεσα στα χιλιάδες – με την ταυτότητα των ανθρώπων που ταιριάζουν στο προφίλ μου και τη λαχτάρα να σταθώ αντάξια των προσδοκιών τους και όχι κατώτερη. Το ΜΑΖΙ4ΑALL είναι η Κοινότητα στην οποία λατρεύω να είμαι μέλος. Ένα γήινο ,αληθινό ραδιόφωνο σαν εκείνο των πειρατικών μας χρόνων που θα μας κάνει να χαμογελούμε, να αισιοδοξούμε ακόμη και να ξενυχτούμε όταν η παρέα απλά το θέλει. Γιατί μόνο ΜΑΖΙ θα βγούμε από αυτόν τον βούρκο.

*Την Πέτρα Καρυώτη την ακούτε καθημερινά 11 – 1 μμ με την εκπομπή «Η Ζωή είναι ωραία» στο  www.mazi4all.gr

Δημήτρης Ιατρού: «Οπως και να ‘χει, θα επιβιώσει»

Ραδιόφωνο. Αγάπη. Έρωτας. Ζωή. Ελευθερία. Μαγεία…. ΜΟΥΣΙΚΗ. Δύσκολο να νιώσει κανείς την αδρεναλίνη ενός πιλότου αγώνων αυτοκινήτου, όταν δεν το έχει δοκιμάσει ποτέ.  Το ίδιο δύσκολο να νιώσει κάποιος τον ενθουσιασμό και τη λαχτάρα ενός ραδιοφωνικού παραγωγού, πίσω από ένα μικρόφωνο. Την λαχτάρα για επικοινωνία με τον ακροατή. Την ανείπωτη χαρά που νιώθει μεταδίδοντας ένα τραγούδι που ο ακροατής θα ακούσει για πρώτη φορά. Τη συγκίνηση στο πρώτο τηλεφώνημα, μόλις έχει πέσει το σήμα της εκπομπής απλά και μόνο για να σου πουν την πρώτη καλησπέρα.

Ξεκινώντας το ραδιόφωνο έφηβος ακόμη, δεν φαντάστηκα ποτέ πως θα ήταν η πιο σταθερή σχέση της ζωής μου. Από το πιο μικρό και ερασιτεχνικό ραδιόφωνο, ως τα πιο σύγχρονα στούντιο αργότερα, πάντα η προσμονή μου πριν από κάθε εκπομπή ήταν το ίδιο έντονη. Πάντα ένιωθα το μικρόφωνο ως προέκταση του εαυτού μου.

Πάντα η μαγεία που υπάρχει  σε αυτή την επικοινωνία με τον κάθε ένα ακροατή, είναι μοναδική. Άνθρωποι που δεν κοιταχτήκαμε ποτέ, που μπορεί να περνούσαμε καθημερινά ο ένας μπροστά από τον άλλο αλλά να μην κοιταζόμασταν ή υπό άλλες συνθήκες δε θα γνωριζόμασταν ποτέ, τις ώρες της εκπομπής γινόμαστε ο ένας φίλος του άλλου, ερωτευόμαστε μαζί, ονειρευόμαστε μαζί. Γινόμαστε μια μεγάλη παρέα κι ας είμαστε όλοι τόσο διαφορετικοί. Κι ας μη γνωριζόμαστε. Μαγικό. Να διαβάζεις με τον φοιτητή, να μαγειρεύεις με τη νοικοκυρά να ταξιδεύεις με τον οδηγό.

Πόσο μοναχικό και συνάμα πόσο συντροφικό μέσο το ραδιόφωνο.  Συγκινητικό να παίρνεις τόση αγάπη. Σπουδαίο να απαλύνεις τον πόνο του ενός, απλώς με ένα τραγούδι. Όμορφο να ξέρεις πως αυτοί οι δύο φίλοι γνωρίστηκαν στην δική σου εκπομπή.

Από την εποχή του βινυλίου, στην εποχή του cd, μετά στην εποχή του υπολογιστή. Από τα βραχέα στα μεσαία, από τα fm, στο ιντερνετικό ραδιόφωνο. Όπως και να χει, το ραδιόφωνο θα επιβιώσει, όσο οι άνθρωποι θα αναζητούν την συντροφιά και την παρέα μέσα από αυτό και όσο υπάρχει ένας άνθρωπος πίσω από ένα μικρόφωνο.

*Ο Δημήτρης Ιατρού έχει εκπομπή καθημερινά 15.00 με 18.00 στον «ΜΗΝΥΜΑ στο διαδίκτυο».