ΤΕΥΧΟΣ 243
Parallaxi 30 Years Anniversary Issue | Η Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια μας
Τον Νοέμβριο του 2019, η Parallaxi κλείνει τα 30 χρόνια δημιουργικής πορείας της. Ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1989 ως κινηματογραφικό free press, σχολή κινηματογράφου και ομάδα που διοργάνωνε κινηματογραφικές προβολές. Στη συνέχεια εξελίχθηκε σε ένα free press πόλης, ενώ το 2011 απέκτησε και διαδικτυακή εκδοχή, το parallaximag.gr.
Στη διάρκεια των 30 χρόνων παρουσίας της, διοργάνωσε δεκάδες δράσεις στην πόλη, με αποκορύφωμα το αστικό πείραμα «H Θεσσαλονίκη Αλλιώς», που παρεμβαίνει δημιουργικά με μικρές και μεγάλες δράσεις που αφορούν στη ζωή, την καθημερινότητα της πόλης, το δημόσιο χώρο, την αρχιτεκτονική και ιστορική της κληρονομιά. Στο επετειακό της τεύχος των 30 χρόνων, η Parallaxi σας δείχνει την «Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια μας» με την συνεισφορά δεκάδων δημιουργικών ανθρώπων της πόλης.
Τι έχει μείνει από τη φωτιά
Τριάντα χρόνια είναι καιρός πολύς. Αν πρόκειται για μια αγάπη, για μια συνήθεια, για αυτό που σου τρώει το μυαλό. Που σε κρατά σε εγρήγορση. Που λειτουργεί μέσα σου σαν αφορμή για να μην αλλάξεις πόλη, χώρα, καθημερινότητα. Ο Γιώργος Τούλας στην αποτίμηση 30 χρόνων.
Η δική μου Θεσσαλονίκη
Όταν ένα περιοδικό προχωρά και αντέχει στο χρόνο σημαίνει ότι έχει καταφέρει κάτι σημαντικό. Όταν μάλιστα τα χρόνια είναι 30, όσο περίπου μία γενιά, τότε αντιλαμβάνονται όλοι πως η παρουσία του έχει κριθεί από το αναγνωστικό κοινό, έχει αξιολογηθεί θετικά και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής της πόλης, του δημόσιου λόγου. Η φωνή της Parallaxi είναι της κοινωνίας των πολιτών. Είναι ένας άτυπος λόγος που ελέγχει, κρίνει, επιδοκιμάζει και αποδοκιμάζει επιλογές. Αναμφίβολα όμως εμπλουτίζει, φωτίζει σκοτεινές γωνιές και με τις παράλληλες δράσεις που οργανώνει, μετασχηματίζει ανησυχίες και ελπίδες σε υλική πραγματικότητα, σε απτή καθημερινότητα. Ο δήμαρχος της Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας γράφει για την Parallaxi.
Parallaxi, ένα παλλόμενο «ιστορικό αρχείο»
Παρακολουθώ αδιαλείπτως και με φανατισμό τον μελετημένο αλλά και αγαπητικό τρόπο με τον οποίο η Parallaxi καταγράφει και παρουσιάζει το παρόν της Θεσσαλονίκης, ρίχνει διεισδυτικές ματιές στο παρελθόν της και οραματίζεται το μέλλον της. Νέα πρόσωπα και σχήματα, αξιοσημείωτα τοπόσημα, καινούργια ή ανανεωμένα στέκια, μεγάλες ή μικρότερες καλλιτεχνικές διοργανώσεις, βρίσκουν σταθερά φιλόξενη θέση στις σελίδες της, στοιχεία που καθιστούν την Parallaxi περιοδικό πόλης με την πιο ουσιαστική έννοια του όρου. Στον λόγο ο Γιώργος Κορδομενίδης.
Parallaxi Story
Ο τριαντάχρονος δρόμος της Parallaxi, από την στιγμή γέννησής της, τον Νοέμβριο του 1989, μέχρι σήμερα. Τα σημεία σταθμοί που σημάδεψαν την πορεία της.
Πήρε τα φιλιά της
Σπονδυλωτό διήγημα από τους: Άκης Δήμου, Σάκης Σερέφας, Σοφία Νικολαΐδου, Ισίδωρος Ζουργός
Η ιδέα μιας συγγραφικής σκυταλοδρομίας δεν είναι καινούργια. Το 1958, 4 κορυφαίοι συγγραφείς της εποχής (Άγγελος Τερζάκης, Στρατής Μυριβήλης, Ηλία Βενέζης και Μ. Καραγάτσης) έγραψαν στην εφημερίδα Ακρόπολη σε συνέχειες ένα μυθιστόρημα χωρίς καμία συνεννόηση μεταξύ τους σχετικά με την εξέλιξη της πλοκής. 70 χρόνια μετά, 4 αγαπημένοι Θεσσαλονικείς συγγραφείς, μας κάνουν ένα αναπάντεχο δώρο με αφορμή τα γενέθλια της Parallaxi. Ένα διήγημα εμπνευσμένο από την Θεσσαλονίκη και το σύμβολο της.
Αφιερωμένο Εξαιρετικά
H Θεσσαλονίκη, την τελευταία δεκαπενταετία, κατάφερε να πρωταγωνιστήσει στη γραφιστική σκηνή της Ελλάδας. Η δημιουργία και η εξέλιξη σπουδαίων εταιριών γραφιστικής και οπτικής επικοινωνίας, οι διαρκείς βραβεύσεις τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, η γέννηση νεότερων γραφείων που ξεπήδησαν στα χρόνια που ακολούθησαν, καθιέρωσε αυτό που ονομάζουμε ”Σχολή της Θεσσαλονίκης”. Είναι μεγάλη μας χαρά και τιμή που 10 κορυφαία γραφεία της πόλης σχεδίασαν το ιδανικό για εκείνους εξώφυλλο των τριάντα χρόνων της Parallaxi. Ταυτόχρονα, 4 εξαιρετικοί εικαστικοί, 4 σπουδαίοι ζωγράφοι, εμπνεύστηκαν από τα γενέθλια του ιστορικού free press και δημιούργησαν για μας 4 μοναδικά έργα.
Ευχαριστούμε τους: Beetroot, Semiotik Design, Red Creative, Red Fish, Metallus, Loopo Studio, Slab, Studio Hervik, Twisted Square, Kitchen.was – Creative Mix, Έλλη Χρυσίδου, Ελένη Θεοφυλάκτου, Βαγγέλης Πλοιαρίδης, Νίκος Τσιαπάρας
Η πόλη μπρος και πίσω
Σε ένα κείμενο για τα 30 χρόνια της Θεσσαλονίκης ίσως η μεγαλύτερη παγίδα είναι να προσπαθήσεις να απαντήσεις στο ερώτημα «Ρε συ, θυμάσαι τι ήταν εκεί;». Κινδυνεύεις να μετατραπείς σε έναν ληξίαρχο του παρελθόντος με τις απαντήσεις να μην έχουν τελειωμό. Κάποια πράγματα, ωστόσο, πρέπει να μείνουν στη μνήμη μας ακόμα και ως διατηρητέα. Τα ορόσημα της δικής μας εφηβείας στη Θεσσαλονίκη. Γράφει ο Δημήτρης Κουγιουμτζόπουλος.
Μια πόλη εκτός θέματος
Στην παρούσα ιστορική συγκυρία που φέρνει μικρότερες και μεγαλύτερες πόλεις αντιμέτωπες, αφενός με την αναζήτηση διακριτού ρόλου σε ένα εξόχως ανταγωνιστικό περιβάλλον, και αφετέρου, με την εξασφάλιση της ίδιας της βιωσιμότητάς τους μέσω της παράλληλης διατήρησης της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους τους, η Θεσσαλονίκη μοιάζει να βρίσκεται εκτός θέματος. Γράφει ο Μιχάλης Γουδής.
Τα 15 προβλήματα της Θεσσαλονίκης
Θεσσαλονίκη. Ευρωπαϊκή Μητρόπολη, κόμβος διαμετακομιστικός, μεταφορικός, εμπορικός, διπλωματικός και ενεργειακός. Αλλά με «πληγές» που είτε τις κρύβουμε επιμελώς κάτω από το χαλί, είτε μάθαμε να ζούμε μ’ αυτές και τον «πόνο» που προκαλούν. Από τη μια οι «γαλυφιές» κάθε εξουσίας και από την άλλη ο ιδρυματισμός των κατοίκων. Αλλά τα προβλήματα είναι υπαρκτά και αναζητούν λύσεις. Στην επετειακή Parallaxi σταχυολογούμε τα δεκαπέντε σημαντικότερα και τις προεκτάσεις τους.
Εγνατία: Ένας δρόμος, 30 χρόνια
Στην Εγνατία άλλαξαν τα πάντα, μπορεί και τίποτα. Λίγα πράγματα μπορούν να συνοψίσουν τόσο ιδανικά τη Θεσσαλονίκη όπως αυτός ο μεγάλος δρόμος με τις τρεις λωρίδες ανά κατεύθυνση. Η οδός Εγνατία είναι ένα εσωτερικό, συνωμοτικό σύνορο για την πόλη που την χωρίζει σαν βαθύς νευρώνας οριζόντια και κάθετα. Ο Κώστας Κουκουμάκας γράφει για τα 30 χρόνια της κεντρικής αρτηρίας της πόλης.
Η Θεσσαλονίκη σε λέξεις
H συντακτική ομάδα της Parallaxi περιγράφει την πόλη με λέξεις.
Τo παλίμψηστο της σύγχρονης Θεσσαλονίκης και οι προοπτικές βιώσιμης προσαρμογής
Η Parallaxi κλείνει 30 χρόνια δημιουργικής παρουσίας στη Θεσσαλονίκη, αρχικά ως κινηματογραφικό περιοδικό, ως free press έντυπο και τώρα ως διαδικτυακό. Οι παράλληλες αστικές παρεμβάσεις της ομάδας «Η Θεσσαλονίκη Αλλιώς» δίνουν την αφορμή για ορισμένες κριτικές σκέψεις. Γράφει ο Νίκος Καλογήρου.
Ώρα να στρέψουμε το βλέμμα προς τα κάτω
Μείζονα κι εξαιρετικά σπάνια στοιχεία της τοπιογραφίας και της πολεοδομίας της Θεσσαλονίκης αποκαλύφθηκαν από το 2006 ως το 2019 μπροστά στα μάτια των αρχαιολόγων. Ένας αληθινός θησαυρός, που ακόμη δεν έχει αποτιμηθεί από την Πολιτεία και την κοινωνία. Στον λόγο η Χρύσα Νάνου.
Ο έρωτας που πληγώναμε
Κάπου στις αρχές του 1990, ο απόλυτος ναός της gay διασκέδασης ανοίγει τις πόρτες του και γεννιέται o θρύλος που ακούσει στο όνομα Ahududu. Όλα τα άλλα είναι πλέον ιστορία. Το μικρό ισόγειο κλάμπ σφράγισε μια ολόκληρη γενιά και χάθηκε για πάντα μετά τη νέα χιλιετία. Από στέκι μοναχικών ψυχών, στη θέση του σήμερα ένα ιατρείο μικρών ζώων. Γράφει ο Γιώργος Τσιτιρίδης.
Το κρασί είναι η διαχρονική αγάπη της Θεσσαλονίκης
Το 1989 βρίσκει τη Θεσσαλονίκη, όπως και την υπόλοιπη χώρα, στο τέλος μίας μεταβατικής περιόδου για το Ελληνικό κρασί όπου πλέον από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 εκσυγχρονίζεται για να οδηγηθεί σε νέα εποχή, της δημιουργίας, της ποιοτικής ανάπτυξης, των επώνυμων οίνων και των brand names. Είναι η εποχή όπου για πρώτη φορά επιστρέφουν από το εξωτερικό Έλληνες οινολόγοι, καταρτισμένοι και έτοιμοι πλέον να εφαρμόσουν νέες τεχνικές οινοποίησης. Η Αλεξάνδρα Ανθίδου μας φτάνει μέχρι και το σήμερα του οίνου στη Θεσσαλονίκη.
Θεσσαλονίκη, η πόλη που υποδέχεται και ενσωματώνει πρόσφυγες
Η Θεσσαλονίκη έχει τη φήμη της προσφυγομάνας, και πώς αλλιώς, αφού φιλοξένησε τους μισούς Πόντιους και Μικρασιάτες πρόσφυγες το ’22 και πολλούς από τους πρόσφυγες και μετανάστες τη δεκαετία του ’90, μετά την πτώση του τείχους και τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Όταν το 2015 ξεκίνησε η προσφυγική κρίση, η Θεσσαλονίκη υποδέχτηκε και φιλοξένησε πολλούς πρόσφυγες. «Σαν έτοιμη από καιρό». Στον λόγο η Ελένη Χοντολίδου.
Εικόνες της πόλης το 1989 και το 2019
Ένας ολόκληρος κόσμος και μάλιστα εντελώς διαφορετικός ξετυλίγεται μπροστά σου, ρίχνοντας μια ματιά σε παλιές φωτογραφίες της πόλης. Εμείς, συγκεντρώσαμε και σου παραθέτουμε μερικά κομβικά σημεία της, όπως αυτά αποτυπώθηκαν στο φωτογραφικό φακό 30 χρόνια πριν αλλά και σήμερα για να το διαπιστώσεις. Από την Στέλλα Παϊσανίδη.
30 χρόνια μουσικές ιστορίες της Θεσσαλονίκης, 30 χρόνια Δρόμος
Είναι ένας Δρόμος σπαρμένος με νότες με πάρτες, τζαμαρίσματα και σόλα, με θρυλικά μουσικά στέκια και ένδοξες του νυχτερινού glamour μουσικές σκηνές. Δρόμος που συναντάς μοναχικές φιγούρες αλλά και μαζικές διονυσιακές τραγουδιστικές τελετές, που έγιναν ορόσημα, ωραία ως μύθοι, που άντεξαν στη σκόνη του χρόνου. Γράφει ο Γιάννης Τσολακίδης.
Σημάδια τέχνης εφήμερης / Συνέχειες και ασυνέχειες
Ο θάνατος του Καρόλου Κουν τον Φεβρουάριο του 1989 σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός κύκλου αναζητήσεων του ελληνικού θεάτρου και το πέρασμα σε μια νέα εποχή. Οι νέες τάσεις έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους, άλλωστε πάντοτε το παλαιό συμβαδίζει με το νέο. Στη Θεσσαλονίκη το 1989 θα σημάνει τίτλους τέλους για το Θεατρικό Εργαστήρι, η Ρούλα Πατεράκη έχει ήδη φύγει στην Αθήνα, ενώ το θέατρο Άνετον αγοράζεται από τον Δήμο και παραμένει κλειστό για χρόνια. Δύο δρόμους παρακάτω, στο θέατρο ΑΜΑΛΙΑ, η Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» ετοιμάζεται να γιορτάσει δέκα χρόνια παρουσίας στα θεατρικά πράγματα της πόλης. Η Γιάννα Τσόκου ανατρέχει στα τελευταία 30 χρόνια του θεάτρου της Θεσσαλονίκης.
Ανέσπερος κατακόρυφη παράθλαση
Ο Γιώργος Γκόζης αποτιμά τον κύκλο του βιβλίου και των ανθρώπων του στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία 30 χρόνια. Τον κύκλο των απωλειών. Τον κύκλο των κύκλων, άλλοτε ομόκεντρων, άλλοτε εφαπτόμενων, άλλοτε μηδέποτε τεμνόμενων. Από τα βιβλιοπωλεία και τους εκδοτικούς οίκους μέχρι τις Λέσχες Ανάγνωσης και την ΔΕΒΘ, κι ότι υπάρχει στο ενδιάμεσο.
Πώς ζουν τα παιδιά των Εβραίων σήμερα
Μόνο «πολιτικά» μπορώ να σκεφτώ το Ολοκαύτωμα, για μία κοινότητα που εξοντώθηκε, λεηλατήθηκαν τα σπίτια και οι περιουσίες της, καταπατήθηκε το νεκροταφείο της, στραπατσαρίστηκε η τιμή και η αξιοπρέπειά της. Η Ελένη Χοντολίδου γράφει για τα παιδιά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
11 προσωπικότητες γράφουν για τη δική τους Θεσσαλονίκη
Τι είναι για μένα η Θεσσαλονίκη; Έντεκα προσωπικότητες συνδεδεμένες με την πόλη μας απαντούν: Έλενα Πέγκα, Αθηναγόρας Θ. Λουκατάρης, Γιάννης Σερβετάς, Ελένη Γερασιμίδου, Γλυκερία Καλαϊτζή, Τέλλος Φίλης, Πέτρος Μάλαμας, Αργύρης Μπακιρτζής, Βασίλης Κολώνας, Γιάννης Παρασκευόπουλος, Γιάννης Γουλής.
Εγώ ο ξένος
Πολλοί κατέφυγαν στη Θεσσαλονίκη στο πέρασμα των χρόνων, είτε ως πρόσφυγες, όπως μαρτυρά η παλαιότερη αλλά και η σύγχρονη ιστορία, είτε ως σπουδαστές, οικονομικοί ή και ερωτικοί μετανάστες, άτομα των τεχνών, των γραμμάτων, του αθλητισμού και των διεθνών σχέσεων. Κάνοντας τον απολογισμό των τελευταίων 30 χρόνων, μιλήσαμε με άτομα «ξένα» κι όμως τόσο συνδεδεμένα πια με την Θεσσαλονίκη, άτομα που προσέφεραν σ’ αυτήν το ταλέντο, τη γνώση, τη γνήσια εκτίμηση και την αγάπη τους που τους έκανε να την αποκαλούν σπίτι τους και να επιλέξουν να μείνουν σ’ αυτήν. Απαντούν γιατί διάλεξαν τελικά αυτήν την πόλη, τι αγαπούν σ’ αυτήν περισσότερο ή λιγότερο και πώς οραματίζονται το μέλλον της. Σε επιμέλεια της Χριστίνας Παρασκευοπούλου.
Δέκα πρόσωπα που χαιρόμαστε επειδή ζουν σ’ αυτή την πόλη
Η Ελένη Χοντολίδου γράφει για δέκα σημαντικές προσωπικότητες που είμαστε χαρούμενοι να βρίσκουμε ανάμεσά μας στην Θεσσαλονίκη. Ο λόγος για τους: Σταύρος Ανδρεάδης, Γιώργος Κορδομενίδης, Ρένα Μόλχο, Μίμης Φατούρος, Στέλιος Νέστωρ, Γιάννης Μπουτάρης, Αλεξάνδρα Καραδήμου Γερόλυμπου, Θωμάς Κοροβίνης, Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, Λόης Παπαδόπουλος.
Είμαστε οι καλύτερες μέρες που θα έρθουν
Πέντε τριαντάρηδες, γεννημένοι ακριβώς την ίδια χρονιά που γεννήθηκε και η Parallaxi, αφήνουν το μυαλό τους ελεύθερο και σχεδιάζουν τον κόσμο από την αρχή, πάνω στις δικές τους γραμμές των οριζόντων. Ο Κωστής Ζαφειράκης ακούει, σημειώνει και αναδεικνύει τον παλμό τους.
Εθνική Ελπίδων
Αν δεν έχεις ακούσει ήδη το όνομά τους, ευκαιρία να το συγκρατήσεις. Είναι τα πρόσωπα που ξεχωρίσαμε επιχειρώντας να προβλέψουμε τους Θεσσαλονικείς που θα απασχολήσουν έντονα, έκαστος στα πεδία του, εντός και εκτός πόλης, σ’ αυτό που θέλουμε να ονομάσουμε από τώρα, «πολλά υποσχόμενο μέλλον». Γράφει η Έλενα Ταξίδου.
Σαν πρόκες καρφώνονται οι ρίμες: Η ραπ Θεσσαλονίκη
«Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις. Να μην τις παίρνει ο άνεμος». Από τον Μανόλη Αναγνωστάκη στη ραπ σκηνή της Θεσσαλονίκης, οι στίχοι του ποιητή έρχονται και κουμπώνουν στις διεισδυτικές ρίμες των ράπερ της πόλης που συζητά εδώ και χρόνια ολόκληρη η χώρα. Γράφουν την αστική αντι-ποίηση των ημερών μας, κυκλοφορούν σε γνωστά στέκια χωρίς να κουβαλάνε σταριλίκι, μετράνε εκατομμύρια views στο YouTube χωρίς να ανήκουν στο δυναμικό καμίας δισκογραφικής εταιρείας. Η Κική Μουστακίδου γράφει για την ραπ Θεσσαλονίκη.
Ο Γκάλης που ένωσε μια χώρα
Τον Σεπτέμβριο του 2019, στις 29 πιο συγκεκριμένα, συμπληρώθηκαν σαράντα χρόνια από την έλευση του Νίκου Γκάλη στη Θεσσαλονίκη. Ο Γκάλης δεν είναι μόνο αυτός που −κατά κοινή παραδοχή− άλλαξε τον ρου του ελληνικού αθλητισμού. Ήταν αυτός που σαράντα χρόνια πριν κινήθηκε αντίστροφα από τη λογική που θέλει, τα τελευταία χρόνια, τα πετυχημένα ελληνόπουλα να μεταναστεύουν στο εξωτερικό. Ο Λέων Α. Ναρ γράφει για ίσως τον μοναδικό αθλητή ομαδικού αθλήματος που κατάφερε να ενώσει μια ολόκληρη χώρα.
6 εκδοτικοί οίκοι προτείνουν βιβλία για την Parallaxi
Έξι εκδοτικοί οίκοι μας εύχονται «χρόνια πολλά» με βιβλία πάνω στους πυρήνες που νοηματοδοτούν την Parallaxi: την Πόλη, την Ιστορία & τη Μνήμη, την Αρχιτεκτονική, τους Ανθρώπους και την Τέχνη. Σε επιμέλεια της Κικής Μουστακίδου.
SKG | Sharing the Secrets of Good Urban Life
Ακολουθώντας το τριαντάχρονο αστέρι της Parallaxi στα μυστικά της καλής ζωής στην σύγχρονη αστική πραγματικότητα της Θεσσαλονίκης. Ένας μεγάλος οδηγός πόλης αφιερωμένος σε επιλεγμένα σημεία γαστρονομίας, δημιουργίας, πολιτισμού, αρχιτεκτονικής χώρου και διασκέδασης στην πόλη σήμερα. Σε επιμέλεια της Έλενας Ταξίδου.
Thessaloniki in Red | The wonderful little squares in the Upper City
Στο πλαίσιο μιας συνεργασίας μας με το Τμήμα Αγγλικής Φιλολογίας, φοιτητές και φοιτήτριες στο πλαίσιο της πρακτικής τους μετέφρασαν εμβληματικά κείμενα της Parallaxi, γραμμένα από την Κύα Τζήμου, που έφυγε νωρίς από κοντά μας. Η Μαρία Ταξιάρχη μεταφράζει τα άρθρα «Η Θεσσαλονίκη στα κόκκινα» και «Οι υπέροχες πλατειούλες στην Άνω πόλη».
Διαβάστε το τεύχος εδώ:
[responsive-flipbook id=”Τεύχος_243_12/2019″]
