ΠΑΣΧΑ:Η ώρα δεν μπορεί να ειδωλοποιηθεί. Δεν μπορεί να ιεροποιηθεί.
Μερικά σταράτα λόγια από έναν ειδικό για τη νέα υστερία που ξέσπασε
Λέξεις: Χρυσόστομος Σταμούλης
Πάσχα του 1988, φοιτητής μεταπτυχιακός στο Durham της Αγγλίας. Μαζί με τον καλό φίλο και συνάδελφο Κώστα Κορναράκη κάναμε τους ψάλτες για τις ανάγκες των ημερών. Ιερέας ο καθηγητής μας π. Γεώργιος Δράγας. Εκκλησία στο Durham δεν είχαμε, κάποιες ακολουθίες τις κάναμε στο αγγλικανικό παρεκκλήσι στο κάστρο που μας παραχωρούσαν με πολλή ευγένεια. Εκεί για πρώτη φορά συνειδητοποίησα ότι στην Εκκλησία το βασικό ρόλο κρατάει η ποιμαντική και μαζί η θεολογική αρχή της ανάγκης. Και τούτο κυρίως με αφορμή τον εορτασμό του Πάσχα.
Ο παπά Γιώργης μας είπε πως θα κάναμε δυο αναστάσιμες λειτουργίες, μια νωρίς το απόγευμα στο Newcastle και μια αργότερα στο Stockton. Όπερ και εγένετο. Ήταν μια μοναδική εμπειρία. Οι άνθρωποι στις Εκκλησίες διψούσαν και περίμεναν με αγωνία την ανάσταση. Και η δική μας χαρά μεγάλη! Ναι, μείζων δε τούτων η αγάπη.
Η μεταφορά του μηνύματος της Αναστάσης, που σπάζει τους φραγμούς της τυπολατρίας και της συνήθειας. Αυτό βέβαια συμβαίνει και στην ελληνική επαρχία, όταν ο ιερέας είναι ένας και οι ενορίες περισσότερες. Το ίδιο κάποιες φορές και στους ναούς των νοσοκομείων. Η ώρα δεν μπορεί να ειδωλοποιηθεί. Δεν μπορεί να ιεροποιηθεί. Το Σάββατο έγινε για τον άνθρωπο και οπωσδήποτε όχι το αντίθετο. Πέρα όμως από το μυστήριο της Οικονομίας ας δούμε και την αλήθεια του πράγματος όπως την περιγράφουν τα παρακάτω εξαιρετικά κείμενα.
π. Νικοδήμου Σκλέπα. «Περί των υποτιθέμενων δύο λειτουργιών του Μ. Σαββάτου και της Ανάστασης στις 9.00…»
1ον. Το Μεγάλο Σάββατο για να κυριολεκτούμε δεν τελείται καμμία λειτουργία. Η λεγόμενη «λειτουργία του Μ. Σαββάτου» είναι ο εσπερινός του Πάσχα, δηλαδή ήδη εκκλησιαστικά τελώντας τον εσπερινό του Πάσχα μαζί με την Λειτουργία του Μ. Βασιλείου έχουμε μπει στην Κυριακή της Αναστάσεως, όπερ σημαίνει ότι την ημέρα του Πάσχα τελούμε δυο Θείες Λειτουργίες.
Θα μου πείτε πως είναι δυνατόν ο ίδιος παπάς να κάνει δυο Θείες Λειτουργίες… δεν είναι μόνο δυνατόν αλλά υποχρεωτικό να τις κάνει. Ο λόγος είναι ότι στις τρεις μεγαλύτερες γιορτές της πίστης μας Χριστούγεννα, Θεοφάνεια και Πάσχα οι παραμονές τους είναι ημέρες που δεν τελείται η λειτουργία, ενώ την κύρια ημέρα τελούνται δυο λειτουργίες, μια με τον εσπερινό και μια με τον όρθρο γιατί είναι τέτοια η πανήγυρις που η Εκκλησία θέλει οι χριστιανοί να κοινωνήσουν δυο φορές.
Όλα τα αλλά που λέγονται είναι «ευσεβείς» ανοησίες!
2ον. Ποιος μας είπε ότι σώνει και καλά πρέπει να πούμε «Χριστός Ανέστη» στις 12; Μήπως η αποστολική ή η αρχαία παράδοση της εκκλησίας; Όχι!
Το θέμα είναι πρακτικό και μάλιστα όλοι οι ορθόδοξοι δεν έχουν την ίδια τελετουργία. Η τελετή της Αναστάσεως είναι ελληνικό εφεύρημα και μάλιστα πολύ νεότερο. Οι παππούδες μας οι Βυζαντινοί-Ρωμαίοι δεν ήξεραν από τέτοια τελετή (όπως δεν ήξεραν «εσταυρωμένους», «κουβούκλιο» κλπ!). Οι φίλοι μας οι Σλάβοι δεν έχουν καμμία τελετή του «Χριστός Ανέστη».
3ον. Όλοι αυτοί που κόπτονται για την «παράδοση» να μας πούνε: -πότε πρέπει να πούμε Χριστός Ανέστη στις 12 ή στις 1 τα ξημερώματα; Γιατί αν δεν θυμάστε η κανονική ώρα δεν είναι τρέχουσα αλλά η «παλιά»!
4ον. Γιατί μεταθέτουμε την ακολουθία των Αγίων Παθών την Μ. Πέμπτη το απόγευμα ενώ ξέρουμε ότι ο Χριστός σταυρώθηκε το μεσημέρι και πέθανε το απόγευμα της Μ. Παρασκευής; Γιατί;
5ον. Γιατί μεταθέτουμε την τέλεση της Λειτουργίας του Μ. Σαββάτου δηλαδή του Εσπερινού του Πάσχα, το πρωί ενώ απαγορεύεται να τελεστεί Λειτουργία το Μ. Σάββατο που είναι ημέρα αυστηρής νηστείας;
6ον. Μήπως στο Αγ. Όρος τελούν τη λειτουργία του Μ. Σαββάτου πρωί; Ασφαλώς όχι! Αργά το μεσημέρι και το βράδυ ξαναλειτουργούν μέχρι τα ξημερώματα.
7ον. Γιατί τελούμε τις προηγιασμένες
Λειτουργίες και πρωί, ενώ είναι εσπερινές και προϋποθέτουν την τέλεια νηστεία κατά την διάρκεια της ημέρας, πράξη η οποία καταπατείται όταν την τελούμε πρωί;
-Μπορούμε να θέτουμε ερωτήματα αυτού του είδους άπειρα, η απάντηση είναι μια.
Πρακτικοί λόγοι και λόγοι φιλανθρωπίας και συγκατάβασης ανάγκασαν την Εκκλησία να κάνει «οικονομία».
-Έχουν πάρει χαμπάρι κάποιοι ότι τα νοσοκομεία έχουν γεμίσει παπάδες και ευλαβείς «έχοντες ζήλον ουκ κατ’ επίγνωσιν»;
-Ότι αρκετοί από του σκληροπυρηνικούς μας αποχαιρετούν ο ένας πίσω από τον άλλο για τον άλλο κόσμο;
-Ότι όσοι νοσούν από COVID πεθαίνουν μόνοι τους;
Λοιπόν, αφήστε τις ανοησίες και «πέστε στα γόνατα» ο Θεός να μας ελεήσει και να μας απαλλάξει από αυτή τη μάστιγα.
Δοξάστε το Θεό που φωτίζει τους ερευνητές και τους γιατρούς να βρουν εμβόλια και φάρμακα.
Επειδή, λοιπόν, πολλοί έγιναν τελευταία «θεολόγοι» και «λειτουργιολόγοι», ας μαζευτούν γιατί απλώς γίνονται ρεζίλι με την θεολογική του ένδοια και την εν γένει ανοησία τους -κυρίως οι ρασοφόροι! Το μήνυμα της Αναστάσης πρέπει να φτάνει σε όλον τον κόσμο.
π. Θεοδοσίου Μαρτζούχου. «Η Μεγάλη Εβδομάδα και οι εκ μέρους μας στρεβλώσεις».
* Ο Χρυσόστομος Σταμούλης είναι καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ όπου διδάσκει Δογματική και Συμβολική Θεολογία.
Σχετικά Αρθρα