Pedro Almodovar: Σκέψεις και συναισθήματα από τη δική του Καραντίνα

Ο διάσημος Ισπανός σκηνοθέτης περνά την ώρα της καραντίνας βλέποντας τον Σον Κόνερι ως James Bond στον «Goldfinger», θρηνεί για την απώλεια της Lucia Bosé, θυμάται με νοσταλγία αγαπημένες γυναίκες της ζωής του που έχουν «φύγει», αγανακτεί με τον Donald Trump και “ανατριχιάζει”στην είδηση της επίταξης του παγοδρόμιου της Μαδρίτης σε νεκροτομείο.

Καταγράφει την εμπειρία του δικού του «εγκλεισμού» αποτυπώνοντας με λέξεις συναισθήματα, σκέψεις, αλλά και αναμνήσεις, που ξεδιπλώνονται σε αυτό το μοναχικό ταξίδι. Παρακάτω ακολουθούν αποσπάσματα από το πρώτο του δοκίμιο με τίτλο “Το μακρύ ταξίδι στη νύχτα, όπου “μπλέκονται” η μυθοπλασία με προσωπικά του στοιχεία. Όπως ακριβώς και στις ταινίες του.

«Αρνιόμουν να γράψω έως τώρα. Δεν ήθελα να αφήσω γραπτή απόδειξη των συναισθημάτων που προκαλούν οι πρώτες μέρες της αυτό- απομόνωσής μου. Ίσως γιατί, ανακάλυψα ότι αυτή η κατάσταση μοιάζει ούτως ή άλλως με την καθημερινότητά μου – συνηθίζω να μένω μόνος σε μία κατάσταση “συναγερμού”- μία όχι και τόσο ευχάριστη ανακάλυψη. Σήμερα όμως το πρωί είδα έναν τίτλο ειδήσεων που έμοιαζε με άρθρο περιοδικού που ειδικεύεται στο μαύρο χιούμορ: “Το παγοδρόμιο της Μαδρίτης μετατρέπεται σε προσωρινό νεκροτομείο”.

Σήμερα είναι η 11η μέρα μου σε καραντίνα. Προσπαθώ να οργανωθώ για να αντιμετωπίσω τον ερχομό της νύχτας, το σκοτάδι. Ζω να σα να βρίσκομαι μακριά από τον πολιτισμό, ακολουθώντας τον ρυθμό που καθορίζεται από το φως που μπαίνει από τα παράθυρα και το μπαλκόνι.

Είναι άνοιξη κι ο καιρός είναι πράγματι ανοιξιάτικος! Είναι ένα από αυτά τα υπέροχα καθημερινά συναισθήματα, που είχα ξεχάσει την ύπαρξή τους. Το φως της ημέρας και το πολύμορφο ταξίδι του μέχρι τη νύχτα. Το μακρύ ταξίδι έως τη νύχτα. Όχι σαν κάτι τρομερό, αλλά σαν κάτι χαρούμενο. ( Ή τουλάχιστον έτσι επιλέγω να το βλέπω, γυρνώντας την πλάτη στην ανελέητη ροή πληροφοριών).

Σταμάτησα να κοιτώ το ρολόι μου. Το βλέπω μόνο για να μετρήσω τα βήματα που κάνω πάνω κάτω στο μακρύ διάδρομο του σπιτιού μου. Τον ίδιο διάδρομο στον οποίο η Julieta Serrano επέκρινε τον Antonio Banderas για το ότι δεν είναι καλός γιος, εννοώντας εμένα. (Ταινία Πόνος και Δόξα 2019)

Το σκοτάδι απέξω μου λέει ότι είναι κιόλας νύχτα, ωστόσο η μέρα και η νύχτα δεν έχουν χρονολόγιο. Σταμάτησα πλέον να βιάζομαι για οτιδήποτε.

Δεν είμαι τόσο ευδιάθετος ώστε να αρχίσω να γράφω μυθοπλασία -όλα πρέπει να γίνονται στην ώρα τους, ωστόσο μπορώ να σκεφτώ διάφορα επίκαιρα σενάρια. (Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξει “baby boom” στο τέλος όλου αυτού, αλλά είμαι εξίσου σίγουρος ότι θα υπάρχουν και πολλοί χωρισμοί – η κόλαση είναι οι άλλοι, όπως είπε ο Σαρτρ – κάποια ζευγάρια θα αντιμετωπίσουν και τις δύο καταστάσεις ταυτόχρονα, χωρισμό και έλευση ενός νέου μέλους στη διαλυμένη πλέον οικογένεια).

Κυρίως αναζητώ ψυχαγωγία, αυτό κάνω και τούτη τη στιγμή. Το σπίτι μου είναι ένα ίδρυμα κι εγώ είμαι ο μοναδικός θαμώνας…

Αυτό που ζούμε μοιάζει περισσότερο με έργο φαντασίας παρά με ρεαλιστικό αφήγημα. Η νέα παγκόσμια πανδημία φαίνεται να προέρχεται από ιστορία επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του ’50, τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Ταινίες φρίκης με τη σκληρότερη αντι-κομμουνιστική προπαγάνδα. Το «κακό» πάντα έρχεται από έξω εξωτερικό (κομμουνιστές, πρόσφυγες, εξωγήινοι από τον ‘Αρη και χρησιμοποιείται ως επιχείρημα για τον χειρότερο λαϊκισμό). Ο Trump φαίνεται ήδη σίγουρος ότι η κατάσταση που βιώνουμε μοιάζει με ταινία τρόμου της δεκαετίας του ’50, αποκαλώντας τον ιό “Κινέζικο Ιό”. Trump: μια άλλη από τις μεγάλες ασθένειες της εποχής μας.

Για την ψυχαγωγία μου, έχω συνδυάσει ένα πρόγραμμα από ταινίες, δελτία ειδήσεων και βιβλία καθ όλη τη διάρκεια της μέρας μου. Έχω επιλέξει την ταινία «Dirty Money” για το απόγευμα και εκπλήσσω τον ίδιο μου τον εαυτό επιλέγοντας το φιλμ James Bond «Goldfinger» για το βράδυ. Αυτό θα πει αγνή διαφυγή και ατόφια ψυχαγωγία.

Καθώς παρακολουθώ το φιλμ, νοιώθω ικανοποιημένος από την επιλογή μου. Συναντήθηκα με τον Sean Connery σε ένα δείπνο στις Κάννες και με εξέπληξαν οι κινηματογραφικές γνώσεις του και ιδιαίτερα το γεγονός ότι έδειχνε ειλικρινές ενδιαφέρον για τις ταινίες μου. Ανταλλάξαμε τηλέφωνα – κάτι που ήμουν σίγουρος ότι κανένας από εμάς δεν θα χρησιμοποιούσε ποτέ. Και όμως, λίγους μήνες αργότερα, ήταν το 2001/2002, μου τηλεφώνησε καθώς έβγαινε από μια προβολή του “Talk to Her”. Δεν είμαι φετιχιστής, ούτε μυθομανής, αλλά ακούγοντας τον να μιλάει για την ταινία ένοιωσα βαθιά συγκινημένος . Αυτά σκεφτόμουν ενώ παρακολουθούσα το “Goldfinger” εκείνο το βράδυ. Η καραντίνα, η νύχτα, ο Sean Connery και εγώ, καλπάζουσες σκέψεις με κάποιες μικρές παρεμβάσεις.

Γυρίζω στην τηλεόραση για λίγο κι ακούω οτι η η Lucia Bosé «εφυγε» από αυτόν τον ανεμοστρόβιλο του οποίου γνωρίζουμε μόνο το όνομά του. Κι έτσι έριξα τα πρώτα δάκρυα της ημέρας. Ήμουν γοητευμένος από τη Lucia, τόσο ως ηθοποιός όσο και ως άνθρωπος. Τη θυμάμαι στην «Ιστορία μιας ερωτικής σχέσης» του Antonioni, μια γυναίκα ομορφιάς άνευ προηγουμένου. Όπως και η Jeanne Moreau, η Chavela Vargas, η Pina Bausch και η Lauren Bacall, η Lucia αποτελούν μέρος ενός ολύμπιου πάνθεον μοντέρνων γυναικών, ελεύθερες, ανεξάρτητες και πιο αρσενικές από τους άντρες που τις περιτριγύριζαν. Ημουν εξαιρετικά τυχερός για να τις γνωρίσω όλες και να έρθω κοντά τους. Ένα από τα πλεονεκτήματα τουν να μένεις απομονωμένος στο σπίτι, είναι οτι γίνεσαι εύκολη λεία για τη νοσταλγίας..

Το καλό με τι ναμην έχεις κάποιο αυστηρό χρονοδιάγραμμα στη διάρκεια της καραντίνας, είναι ότι εξαφανίζεται η βιασύνη. Όπως και η πίεση και το στρες . Είμαι από τη φύση μου αγχώδης και ποτέ έως τώρα δεν έχω βιώσει λιγότερο άγχος. Ναι, το ξέρω ότι η πραγματικότητα που βρίσκεται έξω από το παράθυρό μου είναι τρομερή και αβέβαιη, γι’ αυτό και με εκπλήσσει αυτή η έλλειψη έντονης ανησυχίας και άγχους. Αποφάσισα όμως να αγκιστρωθώ από αυτό το συναίσθημα για να αντιμετωπίσω τον φόβο και την παράνοια. Δε σκέφτομαι τον θάνατο, ούτε τους πεθαμένους.

Η κύρια ασχολία μου – κάτι πρωτόγνωρο για μένα, καθώς έχω γενικότερα τη συνήθεια να μην απαντώ στα περισσότερα μηνύματα –είναι ότι απαντώ σε ολους όσους με ρωτάνε για μένα και την οικογένειά μου . Γιατί για πρώτη φορά δεν είναι κοινότυπες συζητήσεις και οι λέξεις έχουν ένα νόημα. Αφιερώνω πολύ χρόνο για να απαντήσω και κάθε βράδυ κάνω έναν γύρο στους δικούς μου για να μάθω πώς είναι.

Διακόπτω ξανά την προβολή για να απαντήσω στο τηλεφώνημα της αδερφής μου, η οποία με πληροφορεί ότι στην τηλεόραση προβάλλεται ένα ντοκιμαντέρ για την Chavela (Vargas). Ακόμα κι αν έχω δει κάτι ξανά, όπως αυτό το ντοκιμαντέρ, με χτυπά αυτή την ώρα με μια συναισθηματική ένταση που δεν μπορώ αλλά ούτε και θα ήθελα να ελέγξω. Συνεχίζω να βλέπω το ντοκιμαντέρ, κλαίγοντας μέχρι το τελευταίο του κάδρο…

Με δάκρυα ακόμη στα μάτια, παίρνω μία ανάσα πριν συνεχίσω την ταινία του James Bond , αλλά μετά τη Chavela έχουν άλλο ντοκιμαντέρ με τίτλο « La luz de Antonio”/“Dream of Light». Είναι για τον ζωγράφο, Antonio López και το “φως των ματιών του” είναι η γυναίκα του, María Moreno, η μεγάλη ζωγράφος του κύματος του ρεαλισμού, που έμεινε στο περιθώριο, πίσω από τον άντρα της και την ομάδα των μεγάλων ρεαλιστών ζωγράφων της δεκαετιας του 50. Η María Moreno πέθανε πριν από λίγες εβδομάδες, την θυμάμαι σαν άγγελο, η δουλειά της αποπνέει μια ευχάριστη, μυστηριώδη ατμόσφαιρα, τόσο διαφορετική από τις ζωγραφιές του Antonio López.

Έχει πάει ήδη πολύ αργά όταν κλείνω την τηλεόραση για να επιστρέψω στην ταινία.Δεν πειράζει όμως, ο χρόνος στην απομόνωση είναι κυκλικός και εξάλλου δεν θέλω να απογοητεύσω τον Τζέιμς Μποντ. Δε θέλω να πάω στο κρεβάτι προτού δω τον Sean Connery να εμποδίζει τα σχέδια του μακιαβελικού και χοντρού Golfdfinger, και να μας σώσει όλους.”

Πηγή: Indiewire