Ποιο πιστοποιητικό γλωσσομάθειας να επιλέξω;

Λέξεις: Άντα Τσεσμελή Edwards 

Τα τελευταία χρόνια γίνεται συχνά λόγος για την επιλογή αλλά και την εγκυρότητα των πιστοποιητικών της αγγλικής γλωσσομάθειας. Δεν είναι λίγες οι φορές που καλείται ένας καθηγητής να εξηγήσει τη διαφορά ανάμεσα στα διαθέσιμα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας, ή «πτυχία», όπως λανθασμένα συνηθίζουν να τα αποκαλούν πολλοί γονείς και καθηγητές. 

  Δυστυχώς, η παραπληροφόρηση από ανεπίσημους φορείς που απλά εξυπηρετούν την εκμάθηση ξένων γλωσσών έχει προκαλέσει αναστάτωση και καχυποψία σε πολλούς γονείς.  Είναι σημαντικό να γνωρίζουν εκατέρωθεν, γονείς και καθηγητές, ποιες είναι οι επιλογές των σπουδαστών και ποια η χρησιμότητα και εγκυρότητα του εκάστοτε πιστοποιητικού γλωσσομάθειας. 

 Αρχικά θα ήθελα επίσημα να αναφέρω πως η γνώση της Αγγλικής γλώσσας διακρίνεται σε τρία επίπεδα: Άριστη (C2), Πολύ Καλή (C1) και Καλή (B2). 

Από τον ΑΣΕΠ μέχρι και σήμερα γίνονται δεκτά τα εξής πιστοποιητικά: 

• CPE – FCE του Πανεπιστημίου Cambridge.
• ECPE – ECCE του Πανεπιστημίου Michigan.
• CELP – CELC Michigan State University 
• LRN Certificate in ESOL International (Β2 | C2)
• International English Language Testing System (IELTS) από το University of Cambridge Local Examinations Syndicate (UCLES)
• Bulats English Language Test
• London Tests του Edexcel, ή Pearson Test of English  του Edexcel 
• ISE IV Integrated Skills in English ESOL International του Trinity College London.
• City & Guilds in ESOL International (reading, writing and listening) 
• EDI in ESOL International 
• Pearson LCCI EFB (Ενότητες: Reading, Writing, Listening, Speaking, με βαθμό “Distinction” ή “Credit”).
• OCNW Certificate in ESOL International.
• Ascentis in ESOL International.
• ESB in ESOL International All Modes
• Test of Interactive English, (ACELS) ή Test of Interactive English (Gatehouse Awards).
• NOCN in ESOL International .
• AIM Awards Certificate in ESOL International  (Ενότητες: Listening, Reading, Writing, Speaking).
• GA  Certificate in ESOL International  

Τα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας Β1, Β2, C1, C2 δίνονται εφ΄άπαξ και ισχύουν για πάντα. To IELTS ισχύει για δύο χρόνια και χρησιμοποιείται για αιτήσεις προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα, σε ιδρύματα της Μεγάλης Βρετανίας, των Η.Π.Α, καθώς και σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. 

Συχνά με ρωτάνε οι γονείς ποιο πιστοποιητικό γλωσσομάθειας είναι «ισχυρότερο» η «καλύτερο» και πόσος χρόνος χρειάζεται για να αποκτηθεί, νιώθοντας αποπροσανατολισμένοι λόγω της παραπληροφόρησης.  

Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πως το κάθε πιστοποιητικό απευθύνεται στις δυνατότητες του εκάστοτε σπουδαστή. Είναι καθήκον των καθηγητών και των φροντιστηρίων να ενημερώνονται για τη μορφή όλων των πιστοποιητικών, έτσι ώστε να λειτουργήσουν ευεργετικά για τον σπουδαστή και όχι κερδοσκοπικά για τους ίδιους. 

Για να αναλύσω τα δεδομένα, είναι απαραίτητο να γνωστοποιήσω πως το Β2 (κατά κόσμο lower) σε γνωστικό επίπεδο ισοδυναμεί με γνώσεις Αγγλικής ισάξιες του δημοτικού. Το πιστοποιητικό C2 ισοδυναμεί με επίπεδο γνώσεων λυκείου. Είναι μύθος αυτό που υποστηρίζουν κάποιοι καθηγητές, πως παιδιά Ε᾽και Στ᾽ δημοτικού είναι μικρά να δώσουν εξετάσεις Β2. Αυτό που έχω παρατηρήσει στην πολυετή σταδιοδρομία μου είναι πως η σύμβαση καθηγητή σπουδαστή στηρίζεται σε μια άτυπη συμφωνία πως χρειάζονται εφτά ολόκληρα χρόνια για να καταφέρουν να ολοκληρώσουν έναν κύκλο σπουδών επιπέδου Β2. Η έρευνα μου Case Study I – M|O τεκμηριώνει πως ο μέσος εγκέφαλος ενός δεκάχρονου παιδιού μπορεί με επιτυχία και άνεση να ανταπεξέλθει στην εκμάθηση της Αγγλικής Γλώσσας, επιπέδου Β2, κατανοώντας με ευκολία την γραμματική, την ανάλυση κειμένων και την αναπαραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου. 

Ωστόσο, δεν θα επεκταθώ περαιτέρω στα επιστημονικά ευρήματα διότι σκοπός του άρθρου είναι να δοθεί έμφαση στην κοινωνικοοικονομική τάση που παρατηρείται στην Ελλάδα, η οποία δυστυχώς ευνοεί μόνο τους καθηγητές που αρνούνται να καθοδηγήσουν τους μαθητές τους με γνώμονα την εξελικτική τους πορεία. Οι καθηγητές οφείλουν να αξιολογούν τον κάθε σπουδαστή ξεχωριστά και να μην ομαδοποιούν τις μαθησιακές ικανότητες των μαθητών. 

Θα αναρωτηθεί κάποιος πώς είναι εφικτό να συμβεί αυτό μέσα σε μια τάξη σχολείου ή φροντιστηρίου. Είναι εφικτό. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να λειτουργήσει ένα αξιοκρατικό σύστημα αξιολόγησης και να εφαρμοστεί η ανάλογη μέθοδος εκμάθησης βασισμένη στις πραγματικές δυνατότητες των σπουδαστών και όχι σε ό,τι εξυπηρετεί τον κάθε καθηγητή ο οποίος δεν είναι διατεθειμένος να κάνει το αυτονόητο, να εμπνεύσει και να καλλιεργήσει αυτοπεποίθηση. 

Άλλη μια σημαντική επισήμανση είναι πως η επιλογή του πιστοποιητικού είναι προσωπική υπόθεση του σπουδαστή. Είναι αδικαιολόγητο να υποστηρίζουν οι καθηγητές πως ο επίσημος φορέας που τυγχάνει να συνεργάζονται είναι ο καλύτερος για όλους τους μαθητές. Είναι απαραίτητο να δίνεται η ευκαιρία στον κάθε σπουδαστή να εξεταστεί στον καταλληλότερο για αυτόν τύπο εξέτασης. 

Είναι καιρός να καταρριφθεί ο μύθος πως το ένα ή το άλλο πιστοποιητικό είναι καλύτερο εφόσον υπάρχει μια πλειάδα πιστοποιητικών αναγνωρισμένα από τον ΑΣΕΠ κατάλληλα για μοριοδότηση ή όποια άλλη χρήση στην Ελλάδα (ακαδημαϊκή η επαγγελματική). 

Εν κατακλείδι, αυτό που προτείνω στους γονείς είναι να μην προβληματίζονται τόσο με το είδος του πιστοποιητικού ή τον χρόνο που θα χρειαστεί για να το πάρει το παιδί τους. Είναι πιο σημαντική η επιλογή του κατάλληλου καθηγητή που θα έχει τις γνώσεις, το μεράκι και θα είναι ικανός να κάνει το μαθητή να αγαπήσει την αγγλική γλώσσα καθώς και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση. Ο καθηγητής πρέπει να μπορεί να βοηθήσει τον μαθητή να αναδείξει τις προσωπικές του δεξιότητες και τα ταλέντα του, χωρίς να εκμεταλλεύεται το άγχος που συνοδεύει συνήθως τους γονείς παρατείνοντας τα χρόνια σπουδών για το προσωπικό του οικονομικό όφελος.  

Άντα Τσεσμελή Edwards 

Ακαδημαϊκή ερευνήτρια 

MSc Brain & Mind Sciences