Πώς να θησαυρίσετε στην Κασσάνδρα με τη βοήθεια των τοπικών Aρχών

Λέξεις: Αικατερίνη Δαναδιάδου, Δημήτριος Λιάτσης

Στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής τα κενά του συστήματος, η αδράνεια των τοπικών αρχών και η απόλυτη ανοχή και επιβράβευση της παραβατικότητας, έχουν δημιουργήσει ιδανικές συνθήκες για τον πλουτισμό πλήθους μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων που κάθε άλλο παρά σέβονται τη νομιμότητα, όχι μόνο στερώντας έσοδα από το Κράτος αλλά και καταπατώντας στο όνομα της «τουριστικής ανάπτυξης» τα δικαιώματα των κατοίκων και επισκεπτών της περιοχής στην ελεύθερη απόλαυση του αιγιαλού και της παραλίας, του φυσικού περιβάλλοντος των δασικών εκτάσεων και το δικαίωμα για ησυχία κατά τις ολιγοήμερες διακοπές τους.

Ως παράδειγμα 20-ετούς ατασθαλίας αναφέρεται η περιοχή μεταξύ Χανιώτης – Πευκοχωρίου. Στις αρχές της νέας χιλιετίας, επιχειρηματίας μισθώνει από τον τότε Δήμο Παλλήνης δασική έκταση που είχε παραχωρηθεί στο Δήμο από το Δασαρχείο για χρήση αθλοπαιδιών και παιδικών κατασκηνώσεων, και στήνει ένα μεγάλης έκτασης beach-bar με εστιατόριο και club που λειτουργούσε όλη την ημέρα και νύχτα.  Μετά από ένα αρχικό διάστημα ήπιας λειτουργίας 2-3 ετών, το beach bar γίνεται τοπόσημο της περιοχής και τα ντεσιμπέλ αυξάνουν, ενώ κάθε Σαββατοκύριακο διοργανώνονται τρία πάρτι (Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή), εντός κατοικημένης περιοχής και παρά τις προβλέψεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας για τήρηση υποχρεωτικής απόστασης 300 μέτρων από την πλησιέστερη κατοικία. Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται, αλλά οι δημοτικοί αστυνόμοι κατά την αυτοψία τους τις ώρες της μεσημεριανής κοινής ησυχίας ρωτούν τους καταγγέλλοντες αν διαθέτουν ντεσιμπελόμετρο (!!!) και επειδή φυσικά δεν έχουν, επισημαίνουν ότι αν υπήρχε ντεσιμπελόμετρο η στάθμη του θορύβου δεν θα ξεπερνούσε την επιτρεπτή στάθμη, παρά το γεγονός ότι τα τζάμια έτριζαν από την ένταση της μουσικής.  

Από το 2014 υποβάλλονται κάποιες δειλές καταγγελίες των περιοίκων, οι περισσότεροι εκ των οποίων φοβούνται να αντιδράσουν μήπως και υπάρξουν αντίποινα από τους λεγόμενους «ανθρώπους της νύχτας». Οι καταγγελίες μένουν αναπάντητες και τίποτα δεν αλλάζει, παρά μόνο όταν το beach bar ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του μετά από 18 χρόνια λειτουργίας και πρέπει να περάσει σε άλλα χέρια. Τότε ακριβώς, η περιβαλλοντική νομοθεσία έρχεται επιτέλους στην επιφάνεια, όχι όμως λόγω των καταγγελιών των περιοίκων, αλλά επειδή κατά τη δημοπρασία αναμετρήθηκαν δύο υποψήφιοι ανάδοχοι «της νύχτας» και ο χαμένος ακύρωσε τη δημοπρασία φέροντας στην επιφάνεια τον δασικό και αναδασωτέο χαρακτήρα της έκτασης. Παρόλ’ αυτά, το beach bar που λειτουργούσε έως τότε χάρισε για τουλάχιστον 12 χρόνια αμέτρητα κέρδη στους συγκεκριμένους επιχειρηματίες – αν όχι και σε εκπροσώπους των αρμόδιων Αρχών που έκλειναν τα μάτια ή διευκόλυναν την παράνομη λειτουργία.  

Στην ίδια περιοχή, ο ιδιοκτήτης, παραβατικός ομπρελιέρης είχε ήδη αρχίσει να εκμεταλλεύεται «τα απόνερα» της προαναφερθείσας ευημερούσας επιχείρησης, απλώνοντας αυθαίρετα ομπρέλες και ξαπλώστρες στη ζώνη αιγιαλού δίπλα στο παραπάνω beach bar.  Την επόμενη χρονιά ζητά από τον Δήμο Κασσάνδρας την εκμίσθωση ζώνης αιγιαλού στη συγκεκριμένη θέση, όμως η δημοπρασία αφορά περιοχή 200 μέτρα μακριά από το άλλο beach bar, ώστε να διασφαλίζονται επαρκείς αποστάσεις για την ελεύθερη χρήση της παραλίας από τον κόσμο. Παρόλ’ αυτά ο ιδιοκτήτης αναπτύσσει τις ομπρέλες του σε άλλη από τη δημοπρατηθείσα θέση (αυτήν που επιθυμούσε), χωρίς αυτό να ενοχλήσει τις αρμόδιες Αρχές. Τα επόμενα χρόνια, κάθε χειμώνα σταδιακά εκχερσώνει τη γειτονική δασική έκταση και κτίζει αυθαίρετο κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ώστε να τροφοδοτεί τους πελάτες του με καφέδες, ποτά και φαγητά, ενώ οι συντεταγμένες της προς δημοπράτηση έκτασης αιγιαλού και παραλίας «διορθώνονται» από την Κτηματική Υπηρεσία Χαλκιδικής και το Δήμο Κασσάνδρας ώστε να ταυτίζονται με την έκταση που βολεύει τον ιδιοκτήτη.  Οι καταγγελίες των περιοίκων πέφτουν στο κενό, με τους τρεις συναρμόδιους φορείς (Δήμο Κασσάνδρας, Κτηματική Υπηρεσία και Δασαρχείο) να ρίχνουν ο ένας το μπαλάκι στον άλλο ως αναρμόδιοι: ο Δήμος Κασσάνδρας είναι υπεύθυνος μόνο για τη δημοπράτηση του αιγιαλού, αλλά δεν διαθέτει ελεγκτές για την τήρηση των όρων, η Κτηματική Υπηρεσία έχει την αφ’ υψηλού επίβλεψη των αιγιαλών αλλά διενεργεί τις αυτοψίες της από τον Οκτώβριο μέχρι τον Απρίλιο και το Δασαρχείο έχει στην ευθύνη του μόνο τη δασική έκταση την οποία καταπάτησε το αυθαίρετο. Αποτέλεσμα είναι το beach bar να συνεχίζει τη λειτουργία του ανενόχλητο εμφανίζοντας τις εγκαταστάσεις του πότε πάνω στον αιγιαλό και πότε μέσα στη δασική έκταση, ανάλογα με ποια Υπηρεσία έχει απέναντί του.  

Όταν οι περίοικοι περνούν από τις απλές καταγγελίες στα εξώδικα, το Δασαρχείο Κασσάνδρας προβαίνει σε πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής και αποφάσεις κατεδάφισης του αυθαίρετου κτίσματος στη δασική έκταση, που όμως ουδέποτε εκτελούνται με τη δικαιολογία ότι το κράτος δεν τους παρέχει τους αναγκαίους πόρους. Αυτό φυσικά επιτρέπει στον ιδιοκτήτη να λειτουργεί το κατάστημά του ανενόχλητος, ο Δήμος δηλώνει εγγράφως ότι το κατάστημα ουδέποτε έλαβε άδεια λειτουργίας και ότι είναι σφραγισμένο (!!!), ωστόσο παρά τις πλείστες γραπτές και τηλεφωνικές καταγγελίες των περιοίκων καμία εκ των Αρχών δεν σταματά τη λειτουργία του. Απόλυτη προσβολή της κοινής λογικής.  

Η ανοχή των Αρχών παρέχουν στον ιδιοκτήτη την ευκαιρία να επεκτείνει την παράνομη κατάληψη πρόσθετης δασικής έκτασης: περιφράσσει παραρεμάτια δασική λωρίδα που αποτελεί μια από τις ελάχιστες ελεύθερες διόδους – προσβάσεις – εξόδους κινδύνου του κοινού προς τη θάλασσα, την οποία διαμορφώνει εν μέρει σε πάρκινγκ πελατών και εν μέρει σε υπαίθριο μπαρ με τραπεζάκια και γκαζόν. Όλα αυτά ηλεκτροδοτούνται από παράνομη γεννήτρια εντός του ρέματος. υδροδοτούνται από παράνομη γεώτρηση εντός της δασικής έκτασης, όσο δε για αποχέτευση… στο ρέμα και στη θάλασσα. Η Κτηματική Υπηρεσία Πολυγύρου δεν δύναται να προβεί σε αυτοψία λόγω έλλειψης προσωπικού, αυτοκινήτου και καυσίμων. Οι αυτοψίες της πραγματοποιούνται τους χειμερινούς μήνες, κατά τους οποίους δεν διαπιστώνονται αυθαίρετες κατασκευές στον αιγιαλό! Ξανά απόλυτη προσβολή της νοημοσύνης.

Το 2020 οι περίοικοι υποβάλλουν ένσταση κατά της διακήρυξης για την εκμίσθωση του αιγιαλού στο συγκεκριμένο σημείο, έως ότου εκτελεστούν τα πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής από τις δασικές εκτάσεις.  Οι υπηρεσιακοί διευθυντές του Δήμου Κασσάνδρας αναγνωρίζουν την «κακοτοπιά» και εισηγούνται στους αιρετούς να μη δημοπρατηθεί ο αιγιαλός εκείνη τη χρονιά. Το Δημοτικό Συμβούλιο, όμως, αγνοεί τη γνώμη των Υπηρεσιών και ψηφίζει τη δημοπράτηση, διότι, προφανώς, οι αιρετοί με προεξάρχοντα τον δημοτικό σύμβουλο της αντιπολίτευσης  έχουν άλλες προτεραιότητες. Τελικά η Υπηρεσία δεν υπακούει στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και δεν δημοπρατεί το συγκεκριμένο σημείο.  Ο ιδιοκτήτης ωστόσο έχει ήδη αναπτύξει τις πλείστες ομπρέλες και ξαπλώστρες του χωρίς καμία άδεια και απολαμβάνει ανενόχλητος έσοδα έως τα μέσα Αυγούστου, όταν η Δήμαρχος Κασσάνδρας, κατόπιν έντονων τηλεφωνικών οχλήσεων από τους περιοίκους, προβαίνει δια της Ελληνικής Αστυνομίας κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας σε «οριστική» σφράγιση του καταστήματος.  Οι ομπρέλες μαζεύονται από τον επιχειρηματία, η μουσική παύει αλλά για τον ιδιοκτήτη δεν υπάρχει ποινή ούτε η περιοχή αστυνομεύεται, με αποτέλεσμα ο ιδιοκτήτης να εξακολουθεί να εισπράττει παράνομα κέρδη διότι «κατέχει τα στενά» που οδηγούν στη θάλασσα.  Οι παραθεριστές που προσπαθούν να βγουν στη θάλασσα διέρχονται υποχρεωτικά μέσα από την παράνομα περιφραγμένη δασική έκταση, στους οποίους δίνει / νοικιάζει πρόχειρες φορητές πάνινες ομπρέλες και φορητές ξαπλώστρες, προσφέροντας επίσης καφέδες και μπύρες με self-service.  Τα κέρδη είναι περίπου τα ίδια, διότι πλέον δεν πληρώνει σερβιτόρους.  

Τη φετινή χρονιά, τον Απρίλιο 2021 η Κτηματική Υπηρεσία Χαλκιδικής διαπιστώνει ότι η αμμουδιά δεν είναι κατειλημμένη από ομπρέλες (λες και υπήρχε περίπτωση να υπάρχουν ομπρέλες τότε) και συναινεί στη δημοπράτηση. Ο Δήμος Κασσάνδρας προχωρά στη δημοπράτηση παρά την αρνητική εισήγηση των υπηρεσιακών διευθυντών του Δήμου, οι οποίοι παραδέχονται στα δημοσιευμένα πρακτικά της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου ότι ο Δήμος δεν έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει τις νόμιμες προϋποθέσεις της λειτουργίας της επιχείρησης στο συγκεκριμένο ενοικιαζόμενο τμήμα του αιγιαλού. Από μία τρομερή σύμπτωση εμφανίζεται ένας και μοναδικός υποψήφιος και πλειοδότης αναδεικνύεται για 9η συνεχή χρονιά ο ιδιοκτήτης μέσω της συζύγου του. Έτσι, ένα μικρό τμήμα της αμμουδιάς είναι νόμιμα νοικιασμένο καθώς πενταπλάσια έκταση καταλαμβάνεται αυθαίρετα και το κατεδαφιστέο αυθαίρετο εντός της δασικής έκτασης λειτουργεί ως μπαρ και παίζει δυνατά μουσική από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ παρόλο που είναι σφραγισμένο επ’ αόριστον. Το τρίγωνο Δήμος – Κτηματική – Δασαρχείο λειτουργεί πάντα σε όφελος του παράνομου «επιχειρηματία» και το σύστημα φροντίζει ώστε κάθε χρόνο την άνοιξη να παραγράφονται οι περσινές αμαρτίες, το κοντέρ να μηδενίζει και τα παράνομα κέρδη να διαιωνίζονται. 

Υπολογίζεται ότι ο τζίρος του ιδιοκτήτη ανέρχεται ετησίως σε ύψος της τάξης των 200.000 €, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο εισπράττει μόνον το ετήσιο μίσθωμα του αιγιαλού ύψους 7.000 € για λιγότερο από το 1/5 της έκτασης που καταλαμβάνεται αυθαίρετα.  Όπως δε αναφέρουν στα σχόλια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οι πελάτες, το κατάστημα δεν δέχεται πληρωμή με κάρτα και δεν κόβει αποδείξεις.  

Αυτή είναι η κακώς εννοούμενη τουριστική ανάπτυξη της Χαλκιδικής, που οδηγεί σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος και σε κακής ποιότητας τουριστικές υπηρεσίες, διώχνει τον απαιτητικό τουρίστα και παράλληλα αναγκάζει τους κατοίκους της περιοχής να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω της όχλησης και γενικής υποβάθμισης.  

*Η Κατερίνα Δαναδιάδου είναι αρχιτέκτων και ο Δημήτριος Λιάτσης, χημικός μηχανικός