Σεξουαλική παρενόχληση: Πόσες φορές υπήρξες θύμα;

Λέξεις: Ελεάννα Χαραλαμπίδου

Η σεξουαλική παρενόχληση, ιδίως προς τις γυναίκες, αποτελεί ένα ιδιαίτερα συχνό, ακόμα και καθημερινό φαινόμενο. Συγκεκριμένα, όταν μιλάμε για σεξουαλική παρενόχληση αναφερόμαστε σε οποιαδήποτε ανεπιθύμητη συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα (λεκτική, μη λεκτική, σωματική), με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, με την δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Μπορεί να συμβεί στο δρόμο, σε μαγαζιά, στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, στο διαδίκτυο, στο χώρο εργασίας αλλά και στο σπίτι.

Ο θύτης μπορεί να είναι κάποιος εντελώς άγνωστος του θύματος ή αντίθετα, πολύ οικείος του. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι η σεξουαλική παρενόχληση δεν προϋποθέτει σωματική επαφή ή άμεση βία, αλλά περιλαμβάνει όλες τις συμπεριφορές που μπορεί να προσβάλουν την αξιοπρέπεια και την ανθρώπινη υπόσταση του θύματος.

Στην παρούσα έρευνα ερωτήθηκαν για την σεξουαλική παρενόχληση 370 άτομα ηλικίας 18-60 ετών, εκ των οποίων 326 ήταν γυναίκες, 37 άνδρες και 7 άτομα απροσδιόριστου φύλου.

Σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό που δόθηκε για την σεξουαλική παρενόχληση, το 329 άτομα απάντησαν θετικά στην ερώτηση αν θεωρούν ότι έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, έστω και μία φορά κατά τη διάρκεια ζωή τους. Αυτοί που απάντησαν αρνητικά ήταν 31, ενώ την απάντηση «δεν γνωρίζω» επέλεξαν 10 άτομα.

Στην πραγματικότητα όμως τα αρνητικά νούμερα είναι πολύ χαμηλότερα, αφού όταν κλήθηκαν να επιλέξουν κάποιες μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης, τις οποίες έχουν βιώσει προσωπικά, μόνο οι 17 από τους 31 που είχαν δώσει αρνητική απάντηση, επέλεξαν την απάντηση «καμία», ενώ από τους 10 που «δεν γνώριζαν», οι 8 είχαν βιώσει τουλάχιστον μια μορφή παρενόχλησης.

Αυτό αποδεικνύει ότι πολλοί άνθρωποι έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης χωρίς να το έχουν αντιληφθεί. Οι πιο συχνές μορφές παρενόχλησης ήταν τα μηνύματα σεξουαλικής φύσεως, σεξουαλικά σχόλια, σφύριγμα ή γιουχάισμα, επίμονο κοίταγμα, ανεπιθύμητη επαφή, έμμονη παρακολούθηση, αλλά και την ανεπιθύμητη επίδειξη γενετικών οργάνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους 370 συμμετέχοντες το 10% έχουν βιώσει κακοποίηση και περίπου το 7% βιασμό. Συνολικά επομένως, από τους 370 ερωτηθέντες, οι 351 έχουν δεχθεί κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Από τους 19 που δεν έχουν πέσει θύματα, οι 14 είναι άντρες και οι 3 γυναίκες.

Για την Τατιάνα, 22 ετών, που μένει στην Αθήνα, η σεξουαλική παρενόχληση αποτελεί καθημερινό φαινόμενο:

«Είναι κάτι καθημερινό για μένα και επειδή εμφανισιακά θεωρούμαι εκκεντρική για τα κοινωνικά πρότυπα, με πολλά τατουάζ και χρωματιστά μαλλιά, θεωρώ ότι αυτό “τραβάει” και μου προσάπτει μια επιπλέον προσοχή, που πολλές φορές τους κάνει να θέλουν να με μειώσουν. Μου σφυρίζουν στο δρόμο τουλάχιστον πέντε φορές την ημέρα. Όσες φορές σχολιάζω αυτά που μου συμβαίνουν, με κατηγορούν ότι τραβάω παραπάνω την προσοχή, επειδή είναι έτσι η εμφάνισή μου. Συνήθως οι άντρες το σχολιάζουν αυτό και παρατηρώ ότι αρνούνται να αναγνωρίσουν ότι αυτό είναι θέμα έμφυλο και όχι προσωπικό». Η Ιωάννα, 23 ετών, μένει επίσης στην Αθήνα και αναφέρει ότι τα σχόλια για την εμφάνισή της είναι καθημερινά «ό, τι και να φοράω είτε καλοκαίρι είτε χειμώνα. Το καλοκαίρι ίσως είναι λίγο πιο έντονα, γιατί εδώ και πολλά χρόνια δεν φοράω σουτιέν και ίσως αυτό κεντρίζει περισσότερο τα βλέμματά τους. Παρόλα αυτά και τον χειμώνα δεν σταματάνε είτε να με ακολουθούν στο δρόμο είτε τα σχόλια για την εμφάνισή μου είτε να σταματάνε αυτοκίνητα δίπλα μου.

Το πιο ακραίο σκηνικό που έχω ζήσει, το οποίο θα μπορούσε να οδηγηθεί σε βιασμό, ήταν στην Αθήνα, έντεκα το βράδυ, ήμουν σε κεντρικό δρόμο και για λίγα λεπτά δεν υπήρχε κόσμος ούτε αυτοκίνητα. Ένας αλλοδαπός βρισκόταν στο απέναντι πεζοδρόμιο, με είδε, πέρασε τον δρόμο, με πλησίασε και με χούφτωσε πολύ έντονα. Εγώ ασυναίσθητα τον χτύπησα στο γόνατο και αυτός με έπιασε δυνατά από τα χέρια και με πήγε προς ένα στενό. Τότε, άρχισα να φωνάζω πάρα πολύ δυνατά και έτσι τρόμαξε και έφυγε. Για κάποιο καιρό φοβόμουν και καθώς πήγαινα σπίτι μου, τηλεφωνούσα σε φίλους μου, για να νιώθω ασφάλεια, αλλά στη συνέχεια το ελάττωσα. Εκτός από αυτό, για κάποια περίοδο, όταν κυκλοφορούσα είχα μαζί μου έναν ελβετικό σουγιά, με τιρμπουσόν, τον οποίο κρατούσα ανάμεσα από τα δάχτυλά μου γιατί φοβόμουν πάρα πολύ και έτσι ένιωθα ασφάλεια».

Όσον αφορά την αντίδραση των θυμάτων, είναι γεγονός ότι δεν αντιδρούν πάντα όταν κάποιος τα παρενοχλεί σεξουαλικά. Συγκεκριμένα, η έρευνα έδειξε ότι το 56% αντέδρασαν, το 30% όχι, ενώ το υπόλοιπο 14% κάποιες φορές αντέδρασαν και άλλες όχι.

Η Ιωάννα αναφέρει ότι αν βρίσκεται σε ένα δρόμο μόνη προτιμά να τρέξει. «Αν υπάρχει κόσμος τριγύρω και δεν φοβάμαι μήπως βγει από το αμάξι και ασκήσει βία εναντίον μου, τότε απαντάω λεκτικά. Έχει τύχει να τρέξω και να με κυνηγήσει κάποιος, αλλά ευτυχώς βρέθηκε μια παρέα μπροστά μου, οπότε εκείνος έστριψε κατευθείαν σε ένα στενό, επειδή φοβήθηκε».

Η Μαριαλένα, 23 ετών, μοιράστηκε την μία από τις δύο απόπειρες βιασμού που έχει βιώσει:

«Την πρώτη φορά γυρνούσα σπίτι μου, αφού είχα βγει με τους φίλους μου. Θυμάμαι ένα τζιπάκι με μαύρα φιμέ τζάμια που πήγαινε με πολύ χαμηλή ταχύτητα δίπλα μου σε όλη τη διαδρομή. Ο συνοδηγός κατέβασε το τζάμι, με κοιτούσε και μιλούσε στον οδηγό. Φοβήθηκα και πήγα δίπλα σε ένα βενζινάδικο, περιμένοντας να φύγουν, ενώ το τζιπ σταμάτησε λίγο πιο κάτω και περίμενε εκεί. Αφού πέρασαν 2-3 λεπτά σκέφτηκα ότι είμαι χαζή και υπερβολική. Ίσως απλώς ήθελαν να σταματήσουν. Ίσως δεν γνώριζαν την περιοχή ή περίμεναν κάποιον. Συνέχισα τον δρόμο μου. Στρίβοντας στο στενό του σπιτιού μου, γύρισα και είδα το τζιπ να ξεκινάει και να με δείχνουν. Έτρεξα προς το σπίτι μου, αλλά δεν είχα χρόνο να βρω τα κλειδιά μου. Ξάπλωσα στο δρόμο και κρύφτηκα ανάμεσα σε 2 αμάξια.

Θυμάμαι πόσο φοβισμένη ήμουν και πόσο καταριόμουν που είχα βάλει άσπρο μπουφάν εκείνη την μέρα και «φώτιζε». Το τζιπ έκλεισε το δρόμο από το στενό μου. Οι τύποι βγήκαν έξω και άρχισαν να λένε «που πήγε; Την είδες; Αφού σε αυτό το στενό έστριψε! Που πήγε η π*α; Βρες την, είχε ωραίο κώλο η κ*α, θα την ξεσκίσω όταν την βρω» Ψάχνανε στο στενό και κάνανε αρκετούς γύρους. Είχα συρθεί και χωθεί σχεδόν κάτω από το αμάξι που ένιωθα ανήμπορη να σηκωθώ. Μετά από αρκετή ώρα βρήκα τα κλειδιά μου και μπήκα σπίτι».

Η ενστικτώδης κίνηση της Μαριαλένας σε αυτήν την περίπτωση ήταν να ξεφύγει τρέχοντας, αλλά όπως λέει, δεν αντέδρασε σχεδόν σε κανένα περιστατικό από όσα έχει ζήσει.

«Στα περισσότερα παρέμενα σοκαρισμένη και τρομοκρατημένη, χωρίς να μπορώ να αρθρώσω λέξη. Φυσικά αφού μου πέρναγε το σοκ και ο φόβος θα ευχόμουν να έχω αντιδράσει διαφορετικά, λεκτικά ή με κάποια καταγγελία. Πολλές φορές σκέφτομαι αυτά τα περιστατικά, καθώς και άλλα, τα οποία δεν έχω μοιραστεί και νευριάζω με το πως θα μπορούσα να έχω αντιδράσει και πως με κέρδισε το σοκ, ο φόβος και άλλες φορές με πρόδωσε η ηλικία μου, που ήμουν μικρή. Σε αντίστοιχα περιστατικά, τώρα που είμαι 23 θα αντιδράσω διαφορετικά και δραστικά. Θα προχωρήσω σε καταγγελίες, θα δημοσιεύσω υλικό και θα κάνω ό, τι μπορώ για να ακουστώ, για να συνειδητοποιήσουν κάποιοι και κάποιες ότι αυτά δεν είναι μόνο σε ταινίες. Συμβαίνουν κάθε μέρα και είναι μπροστά σου».

Σύμφωνα με τα ίδια τα θύματα, πολλές φορές το σοκ και ο φόβος, που αισθάνονται τους εμποδίζει από το να αντιδράσουν. Πολύ συχνό είναι το «πάγωμα», με το θύμα να βρίσκεται σε μια κατάσταση αδράνειας, χωρίς να μπορεί να κουνηθεί ή να μιλήσει. Η Τατιάνα βιώνει πολύ συχνά αυτό το συναίσθημα, αφού σύμφωνα με την ίδια, συναντάει πολύ συχνά παρεμβατικές συμπεριφορές στο λεωφορείο:

«Πολλές φορές, άντρες έχουν κάτσει δίπλα μου και έχουν προσπαθήσει να αυνανιστούν και να με ακουμπήσουν. Μία από αυτές τις φορές, κάποιος το έκανε απέναντί μου, ενώ ταυτόχρονα μου έλεγε χυδαία πράγματα και απειλούσε να με σκοτώσει. Εγώ αρχικά «πάγωσα», επειδή μου είναι πάρα πολύ οικείο το παρεμβατικό και η αντίδραση συνήθως είναι να «παγώνω» και να φοβάμαι πολύ. Μόλις κατάφερα να ηρεμήσω από το σοκ και να μπορέσω να αντιδράσω, του είπα δυνατά να σταματήσει, αλλά είχα τρομάξει πολύ. Τα άτομα που καθόντουσαν πίσω μου στο λεωφορείο δεν αντέδρασαν, ενώ το είχαν δει, παρά μόνο ένας άντρας, που του έκανε νόημα με το χέρι να σταματήσει, αφού εγώ άρχισα να αντιδράω».

Η Ιωάννα συνήθως αντιδράει, αλλά επισημαίνει ότι αυτό δεν είναι πάντα εφικτό: «Υπάρχει συνέχεια η προτροπή “να είσαι δυνατή”. Δεν είμαστε όλοι οι άνθρωποι το ίδιο και δεν έχουμε όλοι την ψυχική δύναμη να αντιμετωπίσουμε με τον ίδιο τρόπο κάποιες καταστάσεις. Κάποιες γυναίκες, ίσως να μη είναι στο χαρακτήρα τους να αντιμιλήσουν ή να μιλήσουν άσχημα. Έχω ακούσει πάρα πολλές φορές “μακάρι να είχα την δύναμη εκείνη τη στιγμή να μιλήσω”. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, αν αντιδράσεις να κινδυνέψεις παραπάνω, γιατί δεν ξέρεις τι έχει ο άλλος στο μυαλό του. Μπορεί να τον βρίσω, εκείνος να τα πάρει στο κρανίο και να με χτυπήσει».

Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι αυτά τα περιστατικά δεν είναι ασήμαντα. Για τα θύματα δεν αποτελούν απλώς μια άσχημη εμπειρία, αλλά αντίθετα, είναι καθοριστικά για τη ζωή τους. Συγκεκριμένα, οι εμπειρίες της Τατιάνας, έχουν αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεται και ζει:

«Είμαι πάντα σε εγρήγορση, παρατηρώ τα πάντα. Κοιτάω ποιος μπήκε στο λεωφορείο, ποιος με κοιτάει, πού θα βγει, κοιτάω συνέχεια πίσω μου, γιατί έχει τύχει να με ακολουθήσουν πολλές φορές. Γενικά έχω μαζί μου σουγιά και έχω κατά νου τι θα φοράω, δηλαδή να είναι κάτι με το οποίο νιώθω άνετα να ανταπεξέλθω. Πλέον είναι από τα κύρια προβλήματά μου το έμφυλο, το πόσο δύσκολο μου είναι στην καθημερινότητα μου και πως νιώθω ότι τραυματίζομαι κάθε μέρα ξανά και ξανά. Το μόνο που θα το έκανε πιο ελαφρύ είναι το να μην ήμουν τόσο σε αναταραχή. Θα ήθελα να ήμουν πιο χαλαρή έξω». Το ίδιο συμβαίνει και στη Μαριαλένα, η οποία επιβεβαιώνει ότι όσα έχει περάσει την έχουν επηρεάσει στη ζωή της.

«Όταν γυρνάω μόνη μου, στην Αθήνα, κρατάω τα κλειδιά μου πάντα στο χέρι μου, έτοιμα για χρήση ως όπλο. Κοιτάω και παρατηρώ πινακίδες, πρόσωπα, χωρίς καθόλου διακριτικότητα. Θέλω να με δουν ότι τους βλέπω. Δεν είμαι 17 ή 20 πλέον, μπορώ να τα διαχειριστώ διαφορετικά όλα πλέον».

Φυσικά, η σεξουαλική παρενόχληση δεν γίνεται πάντα από αγνώστους. Πολλές φορές, ένα οικείο πρόσωπο του θύματος μπορεί να ασκήσει σεξουαλική βία εναντίον του ή να το πιέσει σε κάποια σεξουαλική πράξη. Σχεδόν το 19% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι γνώριζαν τον θύτη σε κλίμακα «καλά – πολύ καλά».

Το πρώτο βίαιο περιστατικό, που βίωσε η Τατιάνα, δεν ήταν από κάποιον άγνωστο, αλλά από ένα άτομο που θεωρούσε φίλο:

«Όταν ήμουν 14-15 ετών, κάποιος που νόμισα ότι ήταν φίλος μου, μεγαλύτερης ηλικίας, δηλαδή 17-18, μετά το σχολείο μου είπε να πάμε σπίτι του να κάτσουμε. Εγώ σε εκείνη την ηλικία δεν είχα απολύτως καμία εμπειρία και δεν μου πέρασε καν από το μυαλό κάτι άλλο. Με το που μπήκαμε στο σπίτι έβγαλε τη ζώνη του και μου είπε «μη φοβάσαι, εγώ έτσι κάνω» και στη συνέχεια πιέστηκε πάνω μου. Εγώ έπαθα σοκ, και ήμουν σε μία κατάσταση που ένιωθα να αιωρούμαι χωρίς να μπορώ να κουνηθώ. Πιέστηκα πάρα πολύ εκείνη την ώρα προσπαθώντας να συνέλθω, αλλά δεν μπορούσα να βάλω δύναμη. Επαναλάμβανα συνέχεια στον εαυτό μου τι συνέβαινε εκείνη την ώρα για να αντιδράσω. Όταν επιτέλους συνήλθα, τον έσπρωξα και έφυγα τρέχοντας. Το τραύμα έχει παραμείνει, αφού με το σεξ και την οικειότητα έχω ακόμα θέμα, αλλά ειδικά στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο, για χρόνια».

Σύμφωνα με την ίδια, συνειδητοποίησε αυτό που της συνέβη χρόνια αργότερα:

«Σίγουρα σε αυτή την ηλικία δεν ήμουν σε θέση να καταλάβω τι ήταν αυτό που μου συνέβη, δεν είχα τις ίδιες γνώσεις. Κατάλαβα ότι ήταν σεξουαλική παρενόχληση χρόνια μετά. Στην αρχή δεν μπορούσα καθόλου να το διαχειριστώ και έτσι το «έσπρωξα κάτω από το χαλί». Άρχισα να «γυρνάω» την ιστορία ακόμα και στον εαυτό μου, δηλαδή το παρουσίαζα ως το πρώτο αγόρι, με το οποίο ήρθα πιο κοντά, ενώ ήξερα ότι δεν ήταν έτσι. Το κατάλαβα όταν προσπάθησα να έχω σεξουαλικές σχέσεις. Σοκαριζόμουν και καταλάβαινα ότι με το που με άγγιζαν «πάγωνα», ήθελα να πεθάνω. Τότε άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι δεν ήταν φυσιολογικό και ότι έπρεπε να δω πού είναι το πρόβλημα».

Η Μαριαλένα ξεκίνησε για ένα τριήμερο διακοπών με τους φίλους της, αλλά η καθημερινή παρενόχληση από τον πρώην σύντροφό της εκεί, αποτελεί ένα ευαίσθητο θέμα για την ίδια, το οποίο δεν έχει ξεπεράσει ακόμα:

«Ήμουν 17 χρονών. Ήταν το καλοκαίρι πριν την Γ’Λυκείου. Με την παρέα μου αποφασίσαμε να πάμε για 3 μέρες στο εξοχικό ενός φίλου. Με ένα παιδί από την παρέα, είχαμε σχέση παλιότερα, ένα χρόνο πριν πάμε αυτές τις διακοπές. Κάθε βράδυ που ήμασταν εκεί με παρενοχλούσε σεξουαλικά. Ήταν πιο δυνατός από εμένα και δεν έπαιρνε από όχι. Κάθε πρωί ντρεπόμουν πάρα πολύ να μοιραστώ αυτά που συνέβαιναν τα βράδια. Ένιωθα ότι εγώ φταίω. Εγώ προκαλούσα. Οι φίλοι μου απλά βλέπανε ότι τον απέφευγα και ότι τσακωνόμασταν συνεχώς. Άκουγαν καβγάδες και πόρτες να κοπανάνε. Μια φορά με είχε κολλήσει στον τοίχο και είχε πάει να μου δώσει μπουνιά».

Η έρευνα έδειξε επίσης κατά πόσο οι ερωτηθέντες αντέδρασαν όταν είδαν κάποιο περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης να συμβαίνει σε ένα τρίτο άτομο. Σύμφωνα με τις απαντήσεις λοιπόν, στις πιο «ήπιες» μορφές παρενόχλησης (σεξουαλικά σχόλια, ανεπιθύμητες ερωτήσεις, σφύριγματα), αντέδρασε το 53%, περίπου το 32% δεν αντέδρασε, ενώ το υπόλοιπο 15% αντέδρασε ανά περίπτωση. Στις πιο βίαιες μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης (ανεπιθύμητη επαφή, επίδειξη, κακοποίηση, βιασμός), τα νούμερα είναι μικρότερα. Ειδικότερα, μόνο το 44% αντέδρασε, ενώ το 47% όχι. Το υπόλοιπο 9% αντέδρασε κάποιες φορές, ανάλογα με την περίσταση.

Σύμφωνα με τα θύματα, ο κόσμος που βλέπει τα περιστατικά συνήθως δεν αντιδράει και αυτό κάνει την κατάσταση ακόμη πιο δυσμενή. Πολλές φορές τα θύματα φοβούνται να αντιδράσουν, λόγω του απροσδόκητου, της πιθανότητας ο δράστης να γίνει περισσότερο βίαιος απέναντί τους και να μην υπάρξει τρόπος διαφυγής, αφού δεν υπάρχει συμπαράσταση από τον περίγυρο.

Συγκεκριμένα, η Τατιάνα επισημαίνει ότι δεν έχει αντιδράσει ποτέ κάποιος, όταν δέχτηκε σεξουαλική παρενόχληση:

«Αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι η πλειονότητα δεν θα κάνει κάτι, δεν θα αντιδράσει. Πολλές φορές φοβάμαι να αντιδράσω επειδή δεν ξέρω τι θα μου κάνει ο άλλος. Αν ένιωθα την ασφάλεια ότι ο περίγυρος δεν θα θεωρούσε αποδεκτό αυτό που μου συνέβη, τότε θα ένιωθα ότι έχω υποστήριξη. Ότι κάποιος άλλος θα έρθει να με βοηθήσει, να με υπερασπιστεί και ότι έχω ένα στήριγμα από πίσω μου. Όταν βλέπω επανειλημμένα ότι ο κόσμος αδιαφορεί τότε δεν νιώθω καθόλου ασφάλεια».

Οι γυναίκες αυτές, έχοντας βιώσει πολλά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης προτρέπουν τα δυνάμει θύματα να αντιδράνε. Παρακινούν τον κόσμο που είναι παρών σε αυτά τα περιστατικά να βοηθήσει τα θύματα και να αποδοκιμάσει τον θύτη. Να μην μένουμε αμέτοχοι. Πρόκειται για ένα κοινωνικό φαινόμενο, για μια κακοποίηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και υπόστασης, που οφείλουμε να σταματήσουμε. Η σιωπή, όταν γινόμαστε μάρτυρες αυτών των φαινομένων, συμβάλει στην κανονικοποίηση και στην συνέχισή τους.

Σύμφωνα με την Τατιάνα, αν το θύμα νιώθει ότι δεν είναι πολύ ριψοκίνδυνο καλό είναι να αντιδράσει, «γιατί όταν δεν κάνουμε τίποτα είναι σαν να τους δίνουμε “πάσο”. Παίρνουν την επιβεβαίωση ότι μας μείωσαν και επιβλήθηκαν, ότι μπορούν να κάνουν και να λένε ό, τι θέλουν και να την γλιτώνουν. Ότι εμείς απλά κατεβάζουμε το κεφάλι και κάνουμε ότι δεν έγινε».

Η Ιωάννα συμπληρώνει ότι «υπάρχουν πάρα πολλές γυναίκες, που δε θέλουν να συνειδητοποιήσουν ότι αυτό που βίωσαν ήταν σεξουαλική παρενόχληση. Προτιμούν να φυσικοποιούν την σεξουαλική βία, παρά να το ονομάσουν έτσι όπως είναι. Είναι πολύ βαρύ να συνειδητοποιείς ότι σου συνέβη και χρειάζεται πολλή δύναμη για να το δουλέψεις μέσα σου. Δεν με πειράζει η λέξη “θύμα”, γιατί είμαστε θύματα. Mε ενοχλεί όμως όταν βάζουμε μια άσχημη ταμπέλα στο θύμα, ότι είναι κακό που είναι το θύμα. Δεν φταίμε εμείς, δεν θέλαμε να γίνουμε θύματα ούτε το επιδιώξαμε».

Τέλος, η συμβουλή της Μαριαλένας στα ήδη υπάρχοντα και στα μελλοντικά θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης είναι να μιλήσουν. «Να μη νιώσουν ποτέ ότι είναι υπερβολικοί ούτε ότι έφταιγαν. Δεν φταίει ποτέ το θύμα, πάντα ο θύτης», προσθέτει η Μαριαλένα. «Δεν φταίνε ούτε οι κοντές φούστες ούτε ένα πλούσιο μπούστο. Φταίει η κοινωνία που ασφυκτιά από πατριαρχία. Μιλάμε και αντιδράμε. Κανένας και καμία μόνη της».

Το ερωτηματολόγιο στο οποίο βασίστηκε η έρευνα: https://forms.gle/Qx2a4RpAd4ngezW8A

*Η Ελεάννα Χαραλαμπίδου είναι Φοιτήτρια του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ