Σιωπηλή τραγωδία στη σκιά της λάμψης

Έναν χρόνο πριν από ένα ήδη αιματοβαμμένο Μουντιάλ. Χιλιάδες ανεξήγητοι θάνατοι εργατών, άθλιες εργασιακές συνθήκες, έλλειψη βασικών εργασιακών δικαιωμάτων.

Ραφαήλ Γκαϊδατζής
σιωπηλή-τραγωδία-στη-σκιά-της-λάμψης-843688
Ραφαήλ Γκαϊδατζής
Πηγή: Unsplash

Πέπλο σκανδάλου καλύπτει τα τελευταία χρόνια τις προετοιμασίες για την τελική φάση του Παγκοσμίου κυπέλλου ποδοσφαίρου στο Κατάρ τον χειμώνα του 2022.

Χιλιάδες θάνατοι εργατών που περνούν στα ψιλά, άνθρωποι που δουλεύουν για ώρες κάτω από άθλιες συνθήκες, ένα σκάνδαλο δωροδοκίας που συνδέθηκε με την ανάληψη της διοργάνωσης από τη χώρα η οποία δεν διέθετε τις απαραίτητες υποδομές για να φιλοξενήσει τη μεγάλη ποδοσφαιρική γιορτή που για πρώτη φορά στα χρονικά θα πραγματοποιηθεί χειμώνα, φέρνοντας τα πάνω κάτω στο καλεντάρι της επόμενης αγωνιστικής χρονιάς.

Έναν χρόνο πριν από την πρώτη σέντρα, νέες βαριές κατηγορίες έρχονται να επιβεβαιώσουν όσους μιλάνε για ένα Μουντιάλ αιματοβαμμένο, που όλα θυσιάζονται στο βωμό του χρήματος.

Σύμφωνα με έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας την οποία επικαλείται η Daily Mail, το Κατάρ είχε ειδοποιήσει μετανάστες εργαζόμενους στην επικράτεια να εγκαταλείψουν τη χώρα έως τον Αύγουστο του 2022, λίγους μήνες πριν από την έναρξη του Μουντιάλ.

Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας αποτελείται από μετανάστες από χώρες όπως το Πακιστάν, η Ινδία, το Νεπάλ και το Μπαγκλαντές, η πλειοψηφία των οποίων, χωρίς να έχουν την υπηκοότητα του Κατάρ, εργάζονται στον κατασκευαστικό τομέα και στις προετοιμασίες που γίνονται ενόψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Και φυσικά, η πρεμούρα της κυβέρνησης του Κατάρ να ζητήσει από τους παραπάνω να εγκαταλείψουν τη χώρα το καλοκαίρι, γίνεται μόνο και μόνο για να αποσιωπηθούν οι συνθήκες διαβίωσης τους όλο αυτό το διάστημα. Οι εργαζόμενοι θα αφεθούν στη μοίρα τους, χωρίς να λάβουν αμοιβή και δε θα είναι σε θέση να αποπληρώσουν τα χρέη τους.

«Η FA, ως μέρος της Ομάδας Εργασίας της UEFA για τα Δικαιώματα των Εργαζομένων στο Κατάρ, θα πρέπει να ασκήσει πίεση στο Κατάρ για να ενισχύσει επειγόντως την προστασία των μεταναστών εργαζομένων, να αποζημιώσει όλους τους εργαζόμενους οικονομικά και να διερευνήσει ανεξήγητους θανάτους», υπογράμμισε η Αγγλική Ομοσπονδία.

Αιματοβαμμένο Μουντιάλ

Το Κατάρ δεν βρίσκεται για πρώτη φορά στο επίκεντρο για τους λάθους λόγους. Τους τελευταίους μήνες η Guardian δημοσίευσε έρευνα που αναφέρονταν στους χιλιάδες θανάτους εργατών κάτω από ανεξήγητες συνθήκες, φέρνοντας στο φως τις άθλιες εργασιακές συνθήκες και την έλλειψη βασικών εργασιακών δικαιωμάτων των ανθρώπων αυτών.

Κατά μέσο όρο, 12 μετανάστες – εργαζόμενοι πεθαίνουν κάθε εβδομάδα, τα τελευταία έντεκα χρόνια, από τότε δηλαδή που ανατέθηκε στο Κατάρ η διοργάνωση και ξεκίνησαν οι εργασίες.

Τα στοιχεία από την Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Νεπάλ και τη Σρι Λάνκα αποκάλυψαν ότι υπήρχαν 5.927 θάνατοι μεταναστών εργαζομένων κατά την περίοδο 2011 – 2020. Ξεχωριστά, στοιχεία από την πρεσβεία του Πακιστάν στο Κατάρ ανέφεραν επιπλέον 824 θανάτους Πακιστανών εργαζομένων, στο διάστημα 2010 – 2020.

Ο αριθμός των νεκρών πάντως μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερος, αφού στα παραπάνω νούμερα δεν συμπεριλαμβάνονται οι εργαζόμενοι από χώρες όπως οι Φιλιππίνες και η Κένυα που επίσης έφτασαν στο Κατάρ για να λάβουν μέρος στις προετοιμασίες. Και φυσικά, δεν γνωρίζουμε τον αριθμό των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους, τους τελευταίους μήνες.

Χαρακτηριστικό γεγονός της προσπάθειας που κάνει η χώρα για να «κουκουλώσει» το θέμα ήταν και η σύλληψη δημοσιογράφων του BBC που βρέθηκαν στη χώρα για να ερευνήσουν το τι συμβαίνει με τους τόσους θανάτους εργαζομένων και τελικά αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από δύο ημέρες.

Ανάθεση διοργάνωσης σε χώρα χωρίς εγκαταστάσεις

Δεν είναι μόνο οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στη χώρα, ούτε το γεγονός ότι δεν διαθέτει κάποια ιδιαίτερη ποδοσφαιρική κουλτούρα. Η ανάληψη της διοργάνωσης από το Κατάρ ήταν ένα γεγονός που επικρίθηκε ιδιαίτερα καθώς η χώρα δεν διέθετε τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για να φιλοξενήσει το κορυφαίο ποδοσφαιρικό ραντεβού του πλανήτη.

Οι περισσότεροι από τους εκλέκτορες της FIFA που ψήφισαν την υποψηφιότητα του Κατάρ μπήκαν στο μικροσκόπιο για δωροδοκία.

Το Κατάρ μετατράπηκε την τελευταία δεκαετία σε ένα απέραντο εργοτάξιο προκειμένου να κατασκευαστούν επτά νέα στάδια και δεκάδες μεγάλα έργα, όπως ένα νέο αεροδρόμιο, δρόμοι, ξενοδοχεία, αλλά και μια ολόκληρη νέα πόλη η οποία θα φιλοξενήσει τον τελικό του Μουντιάλ.

Ένα τεράστιο πρότζεκτ για το οποίο η Οργανωτική Επιτροπή της διοργάνωσης ισχυρίζεται ότι οι θάνατοι που συνδέονται με τα έργα του Μουντιάλ είναι μόλις 37 και ότι οι τρεις από αυτούς σημειώθηκαν εν ώρα εργασιών.

Όπως βέβαια σημείωσε η Guardian στην έρευνα της, FIFA και Οργανωτική Επιτροπή στηρίζονται σε γενικολογίες, αφού δεν παρουσίασαν κανένα στοιχείο που να υποστηρίζει τα λεγόμενα τους.

Η σύλληψη Πλατινί

Τον Ιούνιο του 2019 ο πρώην πρόεδρος της UEFA Μισέλ Πλατινί κρατήθηκε σε αστυνομικό τμήμα στο Παρίσι στα πλαίσια των ερευνών για την ανάθεση του Μουντιάλ του 2022 στο Κατάρ. Αντικείμενο της έρευνας είναι αν η ψηφοφορία του Δεκεμβρίου του 2010 ήταν στημένη με τον τότε πρόεδρο της UEFA να ψηφίζει υπέρ του Κατάρ. Ο Πλατινί διετέλεσε πρόεδρος της UEFA από το 2007 έως το 2015.

Το 2014 ο Πλατινί είχε παραδεχθεί ότι είχε μυστική συνάντηση με τον τον αξιωματούχο του Κατάρ λίγο πριν την επίμαχη ψηφοφορία του 2010.

Τότε μια πηγή κοντά στον Πλατινί είχε πει στη βρετανική εφημερίδα Telegraph ότι ο Πλατινί είχε συναντήσει τον Καταριανό αξιωματούχο για πρωινό σε ξενοδοχείο της Ελβετίας. Το 2015 στον Μισέλ Πλατινί είχε επιβληθεί πολυετή ποινή αποκλεισμού από το ποδόσφαιρο για την πληρωμή στον ίδιο του ποσού των 2 εκατ. φράγκων από τον πρώην πρόεδρο της FIFA Σεπ Μπλάτερ, το 2011.

Το 2016 ο Πλατινί είχε παραιτηθεί από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της UEFA μετά την απόφαση του Αθλητικού Διαιτητικού Δικαστηρίου η οποία μείωσε σε τέσσερα χρόνια την ποινή αποκλεισμού του από κάθε ποδοσφαιρικό γεγονός. Σύμφωνα με τον Πλατινί τα χρήματα του είχαν δοθεί ως αντάλλαγμα για συμβουλευτικό έργο που είχε κάνει για τη FIFA από το 1998 έως το 2002 με τους δύο άνδρες να έχουν κάνει, κατά τους ισχυρισμούς του, μια «συμφωνία κυρίων» για το πότε θα εκταμιευόταν η αμοιβή.

Εκτός από τον Μισέλ Πλατινί, πρώην αφεντικό της UEFA, ο πρώην προσωπάρχης του Σαρκοζί, Κλοντ Γκεάν όπως και η πρώην σύμβουλος του Νικολά Σαρκοζί, Σοφί Ντιόν τέθηκαν υπό κράτηση.

«Ο Μισέλ Πλατινί, η Σοφί Ντιόν και ο Κλοντ Γκεάν ανακρίνονται την Κεντρική Υπηρεσία Καταπολέμησης της Διαφθοράς και Οικονομικών και Φορολογικών Αδικημάτων (OCLCIFF)» ανέφερε τότε η Le Monde.

Η έρευνα επικεντρώθηκε κυρίως στο γεύμα που πραγματοποιήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 2010 στο Μέγαρο των Ηλυσίων, παρουσία του Νικολά Σαρκοζί, με τους Μισέλ Πλατινί, την Εμίρη του Κατάρ, Ταμίμ μπιν Χαμάντ, και τον σείχη Χαμάντ μπιν γιάσεμ , τότε πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών του εμιράτου.

Σύμφωνα με τα αρχεία του Ελιζέ , στα οποία είχε πρόσβαση η γαλλική εφημερίδα «Le Monde»,ο Κλοντ Γκεάν και η Σοφί Ντιόν, που είχαν επιφορτιστεί τότε με αθλητικά θέματα, συμμετείχαν επίσης στο γεύμα.

‘Οπως γράφει η γαλλική εφημερίδα «Le Figaro», ο 63χρονος παλαίμαχος Γάλλος ποδοσφαιριστής έχει βρεθεί κατηγορηθεί και για άλλο σκάνδαλο και το πλήρωσε ακριβά.

Ο Πλατινί έχει ήδη τιμωρηθεί κι έχει χάσει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, λόγω της παράτυπης, όπως αποδείχθηκε, πληρωμής 1,8 εκατομμυρίων ευρώ από τον Σεπ Μπλάτερ το 2011, τρεις μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές που κέρδισε ο Ελβετός παράγοντας. Ο άλλοτε κορυφαίος παίκτης του κόσμου ισχυρίστηκε ότι τα χρήματα αυτά αφορούσαν την εργασία του ως σύμβουλος της FIFA μεταξύ 1998 και 2001 και πως τα ζήτησε με καθυστέρηση εννέα ετών, θεωρώντας ότι έχει προφορικό συμβόλαιο με τον Μπλάτερ, κάτι που έχει νομική ισχύ στην Ελβετία. Ο Πλατινί καθαιρέθηκε το 2016 και τιμωρήθηκε με έξι χρόνια απαγόρευσης ενασχόλησης με το ποδόσφαιρο.

Μπλάτερ: Το Κατάρ 2022 αγοράστηκε από Σαρκοζί και Πλατινί

Ο πρώην πρόεδρος της FIFA, Σεπ Μπλάτερ, το έχει πει πολλές φορές: «Στο ποδόσφαιρο, για να πάρεις τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου όλα είναι δυνατά. Δεν ξέρω αν πλήρωσαν, γιατί δεν τους έχω δει να το κάνουν».

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις «βαριές κουβέντες» του πρώην νούμερο ένα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, πρωταγωνιστή ντοκιμαντέρ με στόχο την αναδρομή στην ανάθεση του Μουντιάλ 2022 στο Κατάρ.

«Είναι ένα ταξίδι σχεδόν 20 ετών», υπογραμμίζει η εφημερίδα La Verità. Μια έρευνα από το FBI ξεκίνησε το 2015.

Τότε, η Ομοσπονδία ανέθεσε στον δικηγόρο Μάικλ Γκαρσία, επικεφαλής του Γραφείου Ερευνών της Επιτροπής Δεοντολογίας, να διερευνήσει εάν μπορεί να είχαν καταβληθεί δωροδοκίες για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 και του 2022 ανατέθηκαν, αντίστοιχα, Ρωσία και Κατάρ.

Τα αποτελέσματα της δουλειάς του Γκαρσία κατέληξαν σε έναν φάκελο που δεν δόθηκε ποτέ στη δημοσιότητα. Ο Γκαρσία τον πήγε προσωπικά στο FBI, ανάβοντας το φιτίλι ενός σκανδάλου το οποίο, μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να έχει τελειώσει.

Σε σαράντα δύο άτομα απαγγέλθηκαν κατηγορίες και 26 εξ αυτών κρίθηκαν ένοχοι για διαφθορά, απάτη, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, συνωμοσία.

Ο Μπλάτερ, μόλις τέσσερις ημέρες μετά την επανεκλογή του ως πρόεδρος της FIFA, παραιτήθηκε. Μήνες αργότερα, κρίθηκε ένοχος για διαφθορά και καταδικάστηκε σε αποκλεισμό από την ενασχόλησή του με το ποδόσφαιρο, ποινή στην οποία τον Ιούνιο του 2021 προστέθηκαν άλλα έξι χρόνια και οκτώ μήνες για «παραβιάσεις του κώδικα δεοντολογίας της FIFA».

«Η FIFA δεν είναι διεφθαρμένη. Οι άνθρωποι μέσα σε αυτή είναι. Αλλά, δεδομένου ότι είναι μια ομοσπονδία, η ευθύνη βαρύνει φυσικά τον πρόεδρο», επιτέθηκε ο Μπλάτερ στο ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε στο Discovery +, εξηγώντας ότι είχε προσπαθήσει μόνο να υπηρετήσει τον κόσμο αυτού του υπέροχου αθλήματος: «Θα πρέπει να με θυμούνται ως αρχιτέκτονα του ποδοσφαίρου».

«Όσοι λένε ότι το άφησα να εξελιχθεί για να κρατήσω την εξουσία μου, κάνουν πολύ λάθος. Προσπαθήσαμε να τους σταματήσουμε, αλλά δεν κατέστη δυνατό», παραδέχθηκε ο Μπλάτερ, ο οποίος στο ντοκιμαντέρ επιστρέφει αρκετές φορές στην υπόθεση του Κατάρ και διατυπώνει βαριές κατηγορίες.

«Μια εβδομάδα πριν από την απόφαση έλαβα ένα τηλεφώνημα από τον Μισέλ Πλατινί, ο οποίος μου είπε ότι κάτι είχε συμβεί και ότι θα προκύψουν δυσκολίες. Ήταν πρόεδρος της UEFA τότε και μου είπε ότι είχε ζητηθεί να ψηφίσει υπέρ του Κατάρ», ισχυρίστηκε ο Μπλάτερ.

«Υπήρχαν τέσσερις ψήφοι που αγόρασε το Κατάρ. Ήταν αδύνατο για τις Ηνωμένες Πολιτείες να κερδίσουν. Ο Πλατινί δεν είχε το θάρρος, έπρεπε να πει όχι στον πρόεδρο (Νικολά Σαρκοζί), ο οποίος έπρεπε να σκέφτεται όλο τον κόσμο και όχι μόνο μια χώρα», κατέληξε το Ελβετός παράγοντας.

Πίσω από τα νούμερα είναι ανθρώπινες ψυχές και τραγικές ιστορίες

Διαλυμένες οικογένειες, παιδιά και σύζυγοι που θα μείνουν με αναπάντητα ερωτήματα.

Ο Μοχάμαντ Σαχίντ Μιαχ, 29 ετών, από το Μπαγκλαντές, πέθανε όταν το δωμάτιό του πλημμύρισε με νερά, που ήρθαν σε επαφή με ένα εκτεθειμένο ηλεκτρικό καλώδιο και του προκάλεσαν ηλεκτροπληξία.

Ο Γκαλ Σινγκ Ράι από το Νεπάλ πλήρωσε περίπου 1.000 ευρώ για να καταφέρει να ταξιδέψει και να δουλέψει ως καθαριστής. Μια εβδομάδα μετά έβαλε τέλος στη ζωή του.

Αυτές είναι μόλις δύο από τις χιλιάδες τραγικές ιστορίες που συνοδεύουν τους θανάτους ανθρώπων κατά τη διάρκεια των εργασιών στο Κατάρ.

Κύμα διαμαρτυρίας, αλλά…

Τον περασμένο Μάρτιο, οι αποκαλύψεις για τους θανάτους εργαζομένων στο Κατάρ, προκάλεσε αντιδράσεις στις τάξεις ποδοσφαιριστών και προπονητών των εθνικών ομάδων που έπαιρναν μέρος στην προκριματική φάση της διοργάνωσης.

Οι ποδοσφαιριστές της Νορβηγίας και της Γερμανίας διαμαρτυρήθηκαν με μπλουζάκια που έγραφαν: «Ανθρώπινα δικαιώματα εντός κι εκτός γηπέδου». Το ίδιο συνέβη και στην αναμέτρηση Γερμανίας – Ισλανδίας, όταν μετά την ανάκρουση των εθνικών ύμνων, οι Γερμανοί ποδοσφαιριστές ενώθηκαν φορώντας ο καθένας μια μαύρη φανέλα με ένα λευκό γράμμα, σχηματίζοντας τη λέξη «Human Rights» («Ανθρώπινα Δικαιώματα»).

twitter/DFB_Team

«Το έχουμε συζητήσει εδώ και πολύ καιρό, είναι ένα ευαίσθητο θέμα, αλλά νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο ποια είναι η γνώμη μας. Όλοι έχουν διαβάσει για την κατάσταση (με τους εργαζόμενους) στο Κατάρ, φυσικά, αλλά ξεκινήσαμε να το συζητάμε και να το συζητάμε από τις αυξημένες αναφορές των μέσων ενημέρωσης» είχε αναφέρει σε δηλώσεις του ο Ολλανδός ποδοσφαιριστής, Ντε Λιχτ.

«Όλοι γνωρίζουν ότι αυτό που συμβαίνει εκεί δεν είναι καλό» είχε σημειώσει από την πλευρά του ο προπονητής της εθνικής Ολλανδίας, Φρανκ Ντε Μπουρ.

Η Σουηδή ποδοσφαιρίστρια, Μάγκντα Έρρικσον, ως ομοφυλόφιλη, έχει δηλώσει ότι δεν προτίθεται να πάει στο Κατάρ, σε μια χώρα που δεν προασπίζει τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.

Παράλληλα, καυτηρίασε τη στάση συμπατριωτών της, ποδοσφαιριστών, που δεν μίλησαν ανοιχτά ποτέ για τα όσα συμβαίνουν στο Κατάρ.

«Υπάρχουν δύο δρόμοι. Είτε μποϊκοτάρεις τη διοργάνωση, είτε πηγαίνεις εκεί και δεν κρύβεις τι πρεσβεύεις. Γιατί να μην ψηφίζει ο κόσμος για το πού θέλει να διοργανωθεί το Μουντιάλ;» συμπληρώνει η Έρρικσον.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα