Τα πιο διαφορετικά και σκοτεινά Χριστούγεννα της ζωής μας – Οι συντάκτες της Parallaxi γράφουν

Mόλις τρεις μέρες πριν τα Χριστούγεννα. Η άδεια Θεσσαλονίκη στολίστηκε, τα φωτάκια πλαισίωσαν τους έρημους δρόμους, προσφέροντας μία αίσθηση χαρμολύπης. Τα καταστήματα παραμένουν κλειστά μα οι βιτρίνες φωτεινές. Μπήκαμε στο κλίμα για τα πιο διαφορετικά Χριστούγεννα που έχουμε ζήσει, τούτα εδώ που θα στερηθούμε τους συγγενείς, που θα τα περάσουμε με απαγόρευση κυκλοφορίας, έγκλειστοι και κάποιοι απο εμάς μόνοι…Που δεν θα βγούμε στους δρόμους να γιορτάσουμε και να δούμε φίλους για να ευχηθούμε και να τσουγκρίσουμε για τα καλύτερα που θα έρθουν.

Επτά συντάκτες της Parallaxi γράφουν για τα φετινά Χριστούγεννα…

Ας είμαστε εμείς το θαύμα των φετινών Χριστουγέννων

Χριστούγεννα. Δώρα, στολισμένα σπίτια, ρεβεγιόν, οικογενειακά τραπέζια, μαγαζιά γεμάτα κόσμο για τα ψώνια της τελευταίας στιγμής, ανταλλαγές ευχών και εορταστικών μηνυμάτων. Όλοι έχουμε στο μυαλό μας αυτές τις εικόνες όταν μιλάμε για Χριστούγεννα. Πράγματα που τα είχαμε δεδομένα. Τι συμβαίνει φέτος; Ψυχολογικά άδειοι. Σαν δρομείς μαραθωνίου που έχουν μπροστά τους τα τελευταία μέτρα και πιέζονται για να τα δώσουν όλα να φτάσουν στον τερματισμό. Το μυαλό αλλού. Σε αυτούς που δε θα δούμε από κοντά τις φετινές γιορτές, σε όσους δεν θα καταφέρουμε να αγκαλιάσουμε και να φιλήσουμε πριν κάτσουμε στο εορταστικό τραπέζι. Σε εκείνους που δίνουν τις μάχες τους στα νοσοκομεία της χώρας. Είναι Χριστούγεννα όμως. Και αναζητούμε ένα θαύμα. Ας είμαστε εμείς το φετινό θαύμα. Ο καθένας ξεχωριστά. Ο εαυτός μας.

Τι κάναμε λάθος, τι πράξαμε σωστά; Τι κρατάμε και τι αφήνουμε; Μήπως ξεχάσαμε ανθρώπους σημαντικούς στη ζωή μας μέσα στην «τρέλα» της καθημερινότητας; Να λοιπόν η ευκαιρία τα φετινά περίεργα και ενδεχομένως για κάποιους μελαγχολικά Χριστούγεννα να μετατραπούν σε ξεχωριστά. Ας κάνουμε εμείς την έκπληξη φέτος. Να σηκώσουμε το τηλέφωνο, να πάρουμε έναν συγγενή μας, έναν φίλο μας τηλέφωνο, να τον ακούσουμε, να τον αισθανθούμε, να τους κάνουμε το καλύτερο «δώρο» που μπορούμε μιας και δεν θα ανταμώσουμε. Και να δώσουμε ραντεβού για τα επόμενα Χριστούγεννα, από κοντά. Μία μεγάλη παρέα.

*Ραφαήλ Γκαϊδατζής

Τη μελαγχολία όσο κι αν θες να διώξεις…

Πριν από λίγες ημέρες ο δρόμος με έβγαλε έξω από το ΑΧΕΠΑ. Το μάτι μου έπεσε απευθείας στην είσοδο του νοσοκομείου, όπου υπήρχε ένα υπέρλαμπρο δέντρο και μια τοιχογραφία- ύμνος στους νοσηλευτές. Σκέφτηκα πως θα ήταν μια καλή ευκαιρία να τραβήξω ένα καρέ που θα κοσμεί αποκλειστικά και μόνο το αρχείο μου. Άλλωστε, ήταν κι οι γιορτές που πλησίαζαν και που με έκαναν να θέλω να αποτάξω ακόμα πιο πολύ από μέσα μου οποιαδήποτε μαύρη σκέψη. 

Μερικές δοκιμές, δυο τρία ζουμ και έτοιμο το κλικ. Τόσο αισιόδοξο και γεμάτο ελπίδα που η μέρα μπορούσε να συνεχιστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Σε κλάσματα του δευτερολέπτου μια λευκή νεκροφόρα εμφανίστηκε και μπαστακώθηκε πολύ πολύ κοντά μου. Δε θα κρυφτώ, ένιωσα σαν κάποιος να με ταρακούνησε τόσο δυνατά, ώστε με επανέφερε στον Πλανήτη Γη με τον πιο βίαιο και απότομο τρόπο. Την ίδια στιγμή, επανέφερα στο νου όλες εκείνες τις ξερές ειδήσεις που διάβασα μέσα στους μήνες και που συνέταξα πίσω από μια οθόνη. 

Τελικά είχε απόλυτο δίκιο ο καθηγητής τότε, σκέφτηκα λίγο αργότερα περνώντας το κατώφλι του σπιτιού. «Ένα γεγονός είναι τόσο κοντά σου και τόσο μακριά σου», έλεγε τότε στην αίθουσα ξανά και ξανά κι ήταν έξω από το νοσοκομείο αναφοράς, που τα λόγια του έβρισκαν με τον πιο δυστυχή τρόπο αντίκρισμα. 

Ήταν επίσης τότε που συνειδητοποίησα μεταξύ άλλων πως τη μελαγχολία των φετινών Χριστουγέννων δεν θα την κρύψει κανένα δέντρο, κανένα λαμπιόνι και καμιά τοιχογραφία. Μόνος πια δρόμος ίσως ο χρόνος που όλα τα γιατρεύει και όλα τα μαλακώνει. 

*Στέλλα Παϊσανίδη 

Τα σύννεφα της πόλης

Πέρυσι τέτοια εποχή κανονίζαμε σε ομαδικές, τηλέφωνα και συναντήσεις τι θα κάνουμε τα Χριστούγεννα. Βγαίναμε περισσότερο, ξενυχτούσαμε περισσότερο, πίναμε περισσότερο. Οι δρόμοι της Θεσσαλονίκης ήταν γεμάτοι με ανθρώπους που για λίγες μέρες έφεραν ένα χαμόγελο. Όλη αυτή την καλή διάθεση με τα φώτα και τα χαμόγελα της πόλης, από νωρίς το πρωί τέτοιες μέρες την σκέπαζε ένα σύννεφο καπνού από την τσίκνα των ψησταριών που έστηναν πάμπολλα μαγαζιά.

Μυρωδιές που ενώνονταν στον αέρα και μπερδεύονταν με το τσίπουρο και τις ρετσίνες, που πίναμε μέχρι και στο χέρι αλλάζοντας μαγαζί μέχρι να καταλήξουμε στη γεμάτη, ζεσταμένη, μεθυσμένη Βασιλέως Ηρακλείου. Εκεί να δεις σωματική επαφή. Προς το βραδάκι ανεβαίναμε για μπάνιο και μετά ξανά στο κέντρο. Τσίπουρα και τζιν. Δεν λογαριάζαμε την ώρα, τα λεφτά στα ταξί, λες και όλη αυτή η διαδικασία ήταν ένα τελετουργικό. Μεθούσαμε ακριβώς στην ώρα μας για να πάμε σπίτια μας και να βγούμε ξανά μετά. Πηγαίναμε σε κάθε μαγαζί ή στη Βασιλέως την κατάλληλη ώρα από άποψη κόσμου. Μέσα στην πήχτρα.

Ας είναι, δεν μας χωράνε φέτος οι δρόμοι, θέλουνε να πάρουν τις ανάσες τους. Και ο ουρανός θα νηστέψει από την τσίκνα του κρέατος. Αλλά ευτυχώς είμαστε εδώ για να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα και πρέπει να θυμόμαστε την πόλη και πόσους νεκρούς θρήνησε από την πανδημία. Τα οικογενειακά τραπέζια θα πάρουν αναβολή, οι ανταλλαγές δώρων, η ανυπομονησία για το βράδυ και τα μπαρ θα σβήσει, για την ακρίβεια θα μεγαλώσει περιμένοντας. Ας είναι. Στο γλυκό του βιβλίου Πικρούτσικα-Πικρούτσικα (σελ. 42) ο Θάνος Κάππας γράφει σε ένα αφήγημα:

[…] Αλλά τι μας μένει; Να χαζέψουμε τα αιώνια χορευτικά της πλήξης σε μια διαλυμένη Bluesky. Κοίτα μαμά ο Σπύρος ο Παπαδόπουλος. Κάποιοι, κάπου κάνουν πως γιορτάζουν.[…] Και σκέφτομαι δύο ενδεχόμενα, είτε ότι είναι μια ευκαιρία να σκεφτούμε αν όντως κάπου, κάναμε πως γιορτάζαμε, είτε ότι ο Σπύρος Παπαδόπουλος δεν είναι και τόσο πληκτικός. Τίποτα από τα δυο μπορεί να μην ισχύει, αλλά φέτος θα γιορτάσουμε κάπως αλλιώς. Ας κοιτάξουμε να το κάνουμε με τον πιο όμορφο εφικτό τρόπο.

*Χρήστος Ωραιόπουλος

Για εκείνους που τώρα είναι μόνοι…

Ξες είναι η εποχή που την απολαμβάνεις κυριολεκτίκα περισσότερο από όλες τις άλλες. Δουλεύεις ναι μεν κανονικά, αλλά δεν μπορείς το βράδυ να μην βγεις. Είναι τέτοιες οι μέρες που όλοι τους μπαίνουν στο κλίμα, το κέντρο δεν παίρνει ανάσα τα μαγαζιά είναι παντού ασφυχτικά γεμάτα, μουσικές και λαμπιόνια πλαισιώνουν παραμυθένια την κατάσταση κι εσύ βρίσκεσαι συνέχεια με φίλους. Συναντάς κυριολεκτικά όλη την Θεσσαλονίκη σε ένα στενό.

Αυτά τουλάχιστον ίσχυαν μέχρι πέρσυ. Φέτος για ακόμα μία φορά καλούμαστε να γιορτάσουμε διαφορετικά αυτή την περίοδο. Απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 22:00 ανακοινώνει η κυβέρνηση. Και στρατός στους δρόμους, μία δόση δικτατορίας μυρίζει, αλλά όπως μας εξηγούν είναι για το καλό όλων μας. Και θα το δεχτώ. Μα κάπου εδώ χωράει και ένα μεγάλο ερωτηματικό. Εκείνοι που έχουν περάσει τους τελευταίους οκτώ μήνες μόνοι, έγκλειστοι σε 4 τοίχους, και περίμεναν απλά αυτές τις μέρες για να ανταμώσουν με τους κοντινούς τους; Εκείνοι τι; Θα περάσουν άλλους 4 μήνες δίχως να δουν άνθρωπο; Δίχως να μπορούμε να τους επισκεφτούμε; Και αν είναι τα τελευταία Χριστούγεννα που θα κάναμε παρέα; Θα πάνε χαμένα;  Δίχως μία αγκαλιά;

Εκείνους ποιους θα τους σκεφτεί; Ποια κυβέρνηση θα τους παρέχει συντροφιά; Όταν το δίπλα διαμέρισμα θα μετρά αντίστροφα για την αλλαγή του χρόνου; Κανείς είναι η απάντηση. Αν με ρωτήσεις τι σου λείπει περισσότερο αυτή την περίοδο θα σου πω η γιαγιά μου, συνήθιζα να είμαι μέρες στο σπίτι της από μωρό. Μαγειρεύαμε, στολίζαμε το δέντρο της, ετοιμάζαμε το τραπέζι για την υπόλοιπη οικογένεια και τώρα μετρώ μόλις 5 μήνες από τότε που την είδα τελευταία φορά. Και φέτος τα Χριστούγεννα θα είναι πιο άδεια για εμένα.

Γίνεται για καλό, ναι το δέχομαι μα είναι ακόμα μία περίοδος που χάνεις πολύτιμο χρόνο για να προστατεύσεις τις ευπαθείς. Για εκείνους λοιπόν που μένουν μόνοι αυτές τις μέρες, σε εκείνους ας πάνε οι σκέψεις μας, σε εκείνους ας στείλουμε εκείνα που είναι απαραίτητα, σε εκείνους ας φωνάξουμε ”Μου λείπεις, καλή χρονιά…”

Μισά Χριστούγεννα

Ολόκληρο το 2020 είναι μια ιδιαίτερη χρόνια. Μια παρατεταμένη πολύμηνη μελαγχολία. Κρούσματα, θάνατοι, εγκλεισμός, περιορισμοί. Όλα δημιουργούν ένα πρωτοφανές ασφυκτικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσεις μια ακραιφνή ευχάριστη διάθεση. Το ίδιο ισχύει και τώρα, την περίοδο των Χριστουγέννων.

Είναι πολύ λογικό το γεγονός, ότι την ομορφιά, την τρυφερότητα των εορτών, όπως για παράδειγμα των Χριστουγέννων , την διαμορφώνουν οι εξωτερικές μεταβολές που την συνοδεύουν. Φώτα, δέντρα, χρώματα, αλλαγμένη διάθεση, είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία, τα οποία συναντάμε κατα κόρον τις μέρες αναμονής των εορτών. Φέτος αυτό δεν υπάρχει εως ένα βαθμό. Γιατί, ναι μεν, υπάρχουν τα φώτα, τα χρώματα, τα δέντρα, λείπει, όμως, ο πιο βασικός κρίκος. Οι άνθρωποι. Κανείς δεν μπορεί να βγει, να χαρεί , να διασκεδάσει, να πάρει σηκωτή την παρέα του και να ξενυχτήσει στην καρδιά μιας πόλης στολισμένης, μιας πόλης που γιορτάζει. Για τους περισσότερους, οι 40 μέρες μέχρι την 25η Δεκέμβρη είναι οι καλύτερες του χρόνου. Μονίμως ευχάριστη διάθεση, ζεστό κλίμα, παρά την παγωμένη ατμόσφαιρα, και πάμπολλες ευκαιρίες να δραπετεύεις βράδυ, παρά βράδυ.

Φέτος αυτές οι μέρες συνδυάστηκαν με αυστηρούς περιορισμούς και ακόμα πιο αυστηρές συστάσεις. Τίποτα δεν ήταν το ίδιο, τίποτα δεν θύμιζε τα προηγούμενα χρόνια. Υπήρχαν, σχεδόν, όλα, αλλά υπήρχαν διάσπαρτα, ασύνδετα. Έχασαν το νόημα τους. Στολισμός υπήρχε, φώτα υπήρχαν, και άνθρωποι επίσης υπήρχαν. Κανείς, όμως, δεν μπόρεσε να βγει μια βόλτα, να περπατήσει ξέγνοιαστα στο κέντρο της πόλης, να χωθεί απότομα και απρόσμενα σε ένα μπαράκι και να νιώσει στο πετσί του όλη αυτήν την ομορφιά. Μακάρι του χρόνου τα πράγματα να είναι καλύτερα. Μακάρι του χρόνου να μην τα θυμόμαστε καν αυτά που γράφουμε τώρα.

*Βαγγέλης Θεοδωράκης

Τα σκοτεινά Χριστούγεννα

Τα Χριστούγεννα είναι μια περίεργη περίοδος, είναι το επίσημο σημάδι ότι μία χρονιά έρχεται σε τέλος. Οι στόχοι που έχεις βάλει σε βαραίνουν λίγο παραπάνω, αναπολείς το τι έκανες και τι όχι, όλα όσα θα μπορούσες να κάνεις και τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα. Φέτος, οι γιορτές είναι ακόμα πιο περίεργες λόγω της πανδημίας, μία αίσθηση αδράνειας καταβάλει τους περισσότερους μας. Για πρώτη φορά, το δέντρο στολίστηκε επειδή έπρεπε και όχι επειδή θέλαμε. Ίσως ο στολισμός μας έκανε να νιώσουμε κάποια χαρά, μια ευθυμία σε αυτά τα σκοτεινά Χριστούγεννα. Ίσως τα πολύχρωμα λαμπάκια να μας χάριζαν μία χαρά.

Ίσως, οι στιγμές με τους συγγενείς μας να μην μας έλειπαν τόσο πολύ αν όλα τα υπόλοιπα θύμιζαν τα καθιερωμένα Χριστούγεννα. Μακριά από τους δικούς μας, από τους αγαπημένους μας που πάντα γέμισαν το σπίτι με φωνές, γέλια και τραγούδια. Ακόμα και τα μικρά ανεπιθύμητα καβγαδάκια για τις ομάδες και την πολιτική θα μας λείψουν. Είναι περίεργο πώς σε μία χρονιά όλα αυτά που θεωρούμε δεδομένα να απαγορεύονται ή να φοβόμαστε να τα κάνουμε. Φέτος δεν βγει όλο το καλό σερβίτσιο, μόνο τρια πιάτα. Δεν θα κανονίσουμε κάποια έξοδο για μετά την αλλαγή της χρονιάς. Θα μείνουμε σπίτι και θα συνδεθούμε με τους δικούς μας ανθρώπους μέσω του skype για να γιορτάσουμε όλοι μαζί.

*Εύα Καβάζη 

Χριστούγεννα ήρθαν πάλι… μα είσαι πάλι, μακριά μου!

Ίσως να είναι και η πρώτη χρονιά που οι παραπάνω στίχοι αποκτούν άλλο νόημα στο άκουσμα τους. Για πρώτη φορά πρέπει να είμαστε μακριά από όλους τους αγαπημένους μας ανθρώπους. Ή για να είμαστε ακριβεις από όλους εκτός από 8 άτομα που μας επιτρέπουν να επιλέξουμε για να περάσουμε Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά μαζί.

Τα Χριστούγεννα για μένα είναι η αγαπημένη περίοδος της χρονιάς. Από τότε που ήμουν μικρός περίμενα πότε θα έρθει ο Δεκέμβριος. Όταν ξεκίνησαν όλα με την πανδημία, δεν πίστευα ποτέ πως θα φτάσουμε στο σήμερα και θα είμαστε ξανά σε καραντίνα και θα περάσουμε τις γιορτές υπό περιορισμούς. Αυτό που αισθάνομαι για τα φετινά Χριστούγεννα είναι μία χαρμολύπη, θα μπορούσα να πω. Από την μία είμαι χαρούμενος, που σχεδόν έχει φτάσει η πιο γιορτινή μέρα της χρονιάς, όμως από την άλλη είμαι λυπημένος, που τίποτα δεν θα μοιάζει στα προηγούμενα χρόνια. Όλα θα είναι κάπως πιο μοναχικά και περιορισμένα. Μα πως να επιλέξουμε με ποιους θα περάσουμε και με ποιους όχι αυτές τις μέρες; Με όλα αυτά που γίνονται ακόμα και μέχρι το τέλος του 2020 αισθάνομαι πως η πιο παράξενη χρονιά καταλήγει με τον πιο περίεργο τρόπο.

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες ήμουν όλη μέρα έξω στους δρόμους, χόρευα, τραγουδούσα, περνούσα χρόνο με τους φίλους μου. Δεν μπορώ να θυμηθώ καμία χρονιά που δεν γέλασα με την ψυχή μου ή που δεν είδα αληθινά χαμόγελα στα πρόσωπα των ανθρώπων. Φέτος, όμως, δεν μπορώ να δω ούτε αυτά. Οι μάσκες τα κάλυψαν και μαζί τους κάθε διάθεση. Μα πως να έχει όρεξη να γιορτάσεις, όταν ακούς ειδήσεις για απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 6 το απόγευμα;

Ανταλλαγές δώρων και αγκαλιές κάτω από το χριστουγεννιάτικό δέντρο είναι μόνο λίγες από τις αναμνήσεις που έχω. Πράγματα που είχα δεδομένα τόσα χρόνια και φέτος απλά θα εξαφανιστούν.Όμως, δεν θέλω να φανώ αχάριστος, γνωρίζοντας πως κάποιοι άνθρωποι θα είναι εντελώς μόνοι τους αυτές τις γιορτινές μέρες.

Και για να μην φανώ απαισιόδοξος, θα ευχηθώ σε όλους υγεία (που πλέον είναι το πιο σημαντικό), να έχουμε όλους τους αγαπημένους γύρω μας σύντομα και το 2021 να φέρει όσα δεν καταφέραμε φέτος.

*Νίκος Γκάγιας