Θεσσαλονίκη: Το θλιμμένο παραμύθι μιας πόλης-παρακόρης
Μια σειρά σημειώματα για την κατάσταση της Θεσσαλονίκης. Για τη διαρκή εγκατάλειψη της, την απαξίωση της...
Κεντρική εικόνα: Έφη Τσακρακλίδου
Πριν λίγες μέρες ξεκίνησα στη σελίδα μου στο fb μια σειρά σημειώματα για την κατάσταση της Θεσσαλονίκης. Τη διαρκή εγκατάλειψη της, την απαξίωση της νοημοσύνης των κατοίκων της, την έλλειψη εξέλιξης και υποδομών, την ανυπαρξία των τοπικών βουλευτών, την αδυναμία εκφοράς ενός ισχυρού διεκδικητικού λόγου από τους τοπικούς φορείς, παράγοντες εξουσίας και επιχειρηματίες και φυσικά παραίτησης από την πλευρά των κατοίκων.
Δεκαετίες παρακμής που καταδίκασαν τη Θεσσαλονίκη σε ένα ρόλο αποπαιδιού. Αυτό που εμφατικά περιγράφει η χρήση της λέξης παρακόρη, που μπορεί να ενοχλεί κάποιους, θεωρώντας ότι εκφράζει έναν κομπλεξισμό ή μια μιζέρια, όμως ας είμαστε αντικειμενικοί: είναι η εικόνα της Θεσσαλονίκης σήμερα. Μια ακόμα επίσκεψη υπουργού που θα ”επιθεωρήσει” έργα που υλοποιούνται δεκαετίες και ποτέ δεν τελειώνουν, μια ακόμα επίσκεψη πρωθυπουργού που θα εξαγγείλει έργα, είναι πάντα μέρος αυτής της τραγωδίας που παίζεται εις βάρος μας ατέλειωτες σεζόν…
Ιδού τα είκοσι σημειώματα:
Θα σου πω γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη: Αθήνα, Τατόι. Το ΥΠΠΟ αποφασίζει να διαθέσει από 97-130 εκ ευρώ για να μετατρέψει το βασιλικό κτήμα σε ένα τόπο ιστορίας και πολιτισμού, υπαίθριας άθλησης και αναψυχής, αγροτικής οικονομίας, έρευνας και γνώσης, ευεξίας και ηρεμίας. Για την πόλη των Αθηνών. Θεσσαλονίκη Κυβερνείο. Αντί να αποφασιστεί η μετατροπή του Κόρδα, του Παλατιού και των παρακείμενων μαρίνων σε ένα υπερτοπικό μοναδικό προορισμό πλάι στη θάλασσα, με βύθιση του τμήματος του δρόμου που περνά ανάμεσα, αποφασίζεται να δοθεί σε έναν ιδιώτη για να το κάνει κανένα μπαράκι, άντε κανένα ξενοδοχείο με μπαράκι και να το χαίρονται πελάτες. Για όποιον έχει ακόμα ψευδαισθήσεις.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη, νο2: Αθήνα-Γκάζι το 1984 κλείνει το εργοστάσιο φωταερίου. Η περιοχή υποβαθμίζεται. Το 1990 ο δήμος Αθηναίων, μετά από μια μεγάλη ανάπλαση παρέδωσε το κτίριο για χρήσεις στην πόλη. Η γειτονιά άλλαξε όψη. Θεσσαλονίκη-Ντεπό: Το περίφημο αμαξοστάσιο των τραμ, ένα σύμπλεγμα κτιρίων που σχεδίασε ο σπουδαίος Πιέρο Αριγκόνι, διατηρητέα από το 1994, ρημάζει. 10000 τ.μ. που θα άλλαζαν μια ολόκληρη περιοχή αφημένα στη μοίρα τους.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη, νο3: Εκατό χρόνια πριν η πλατεία Ελευθερίας ήταν το πιο κοσμοπολίτικο μέρος στη Θεσσαλονίκη. Είχε από πολυκαταστήματα ευρωπαϊκά ανδρικής ένδυσης όπως το Στάιν έως τα καλύτερα εστιατόρια και σπουδαίες ορχήστρες. Σήμερα είναι ένα μάτσο χώμα και αγριόχορτα πίσω από λαμαρίνες. Η ανάπλαση της, που συζητούσαμε δεκαετίες σταμάτησε, ο εργολάβος την παράτησε και έφυγε με ελαφρά πηδηματάκια και συζητάμε αν θα κάνουμε ανασκαφές που θα βρουν αρχαία τείχη για να κάνουμε μετά υπόγειο πάρκινγκ και μετά πλατεία να τη χαρούν τα δισέγγονα μας…
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη, νο4: Πριν δέκα χρόνια το Goethe οργάνωσε ένα ταξίδι για δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο, στη Γερμανία να δούμε δημιουργική οικονομία. Ανάμεσα στις υπόλοιπες πόλεις πήγαμε στην Έσση και είδαμε ένα παλιό εργοστάσιο να έχει μετατραπεί στο Red Dot Design Museum Essen. Ντράπηκα. Αργότερα είδα τον υπέροχο Μύλο των Ξωτικών στα Τρίκαλα, που συγκεντρώνει 1 εκ τουρίστες το χρόνο και τον Μύλο του Παππά στη Λάρισα, εξαιρετικά αναπλασμένο. Στη Θεσσαλονίκη έχουμε το συγκρότημα Φιξ, ένα μοναδικό απόθεμα βιομηχανικής κληρονομιάς, που από το 1983, εκτός από κάποιες χρήσεις μπουζουκιών και κλαμπ παλαιότερα ρημάζει έτσι. Στην Αθήνα το Φιξ έγινε Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη νο5: Όσλο: Πριν μερικά χρόνια στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας θαύμαζα τις στάσεις των μικρών καραβιών που εκτελούν την θαλάσσια συγκοινωνία ανάμεσα στα παράλια προάστια. Κανένα μποτιλιάρισμα, καμιά μόλυνση, κανένας εκνευρισμός στους ανθρώπους. Θεσσαλονίκη: Το καλοκαίρι του 1971 ο πατέρας μου πήρε μια δουλειά στην Αγία Τριάδα. Μετακομίσαμε όλοι οικογενειακώς για πέντε μήνες εκεί. Αυτοκίνητο δεν είχαμε, πηγαινοερχόμασταν στην πόλη για τις δουλειές με τα καραβάκια που εκτελούσαν τη συγκοινωνία. Μετά ο ΟΑΣΘ πάτησε πόδι και έκλεισε, ως ανταγωνιστικό μέσο τα καραβάκια. Από το 1996 η Θεσσαλονίκη μέχρι σήμερα συζητά ξανά για μια οργανωμένη θαλάσσια συγκοινωνία με στάσεις που θα γίνονται σε όλο τον κλειστό της κόλπο μέχρι απέναντι. Έγιναν μελέτες επί μελετών, σχεδιάστηκαν στάσεις, προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί, δεσμεύτηκαν δήμαρχοι και υπουργοί…Ακόμα περιμένουμε στην Καλαμαριά να σκάσει μύτη το καράβι για να κατέβουμε στο κέντρο…
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη, νο6: Ηράκλειο. Στην πόλη της Κρήτης ο δήμος βάζει μπρος ένα μητροπολιτικό πάρκο, το Πάρκο Ερυθραίας, 60 στρεμμάτων που θα αλλάξει τα νότια προάστια και θα κοστίσει 11 εκ. ευρώ. Θεσσαλονίκη: Οι Λαχανόκηποι είναι μια μακρόστενη λωρίδα γης, έκτασης περίπου 2.130 στρεμμάτων, μεταξύ των οδών Γιαννιτσών και 28ης Οκτωβρίου. Στη δυτική είσοδο της πόλης, στις υποβαθμισμένες δυτικές συνοικίες που δεν διαθέτουν πνεύμονες πρασίνου. Εκεί που ένα μητροπολιτικό πάρκο θα άλλαζε την καθημερινότητα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που ζουν ασφυκτικά. Απόλυτα εγκαταλειμμένοι στη μοίρα τους, οι Λαχανόκηποι, εδώ και δεκαετίες, αποτελούν αποθετήριο σκουπιδιών, τόπο ψωνιστηριού και εστία μόλυνσης. Έχουν ακουστεί διάφορα φιλόδοξα σχέδια κατά καιρούς που κατέληξαν σε ανέκδοτα. Enjoy!
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη νο7: Οι περισσότερες παραθαλάσσιες πόλεις του κόσμου απολαμβάνουν την θάλασσα τους ποικιλοτρόπως. Η Θεσσαλονίκη όχι. 69 διαφορετικοί φορείς με 25 γραμματείς προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να λύσουν το θέμα της ρύπανσης του κόλπου. Βλεννώδης μάζα, από την αναερόβια αποσύνθεση των φυκιών, χημικά, απόβλητα, λύματα, αποστραγγιστικά κανάλια, τάφροι, αγωγοί βιομηχανιών, ρέματα, χαβούζες δημιούργησαν μια νεκρή θάλασσα. Εκατοντάδες μελέτες από το 1975, εργασίες, συσκέψεις, προγράμματα υποσχέθηκαν ότι κάποτε θα κολυμπήσουμε ξανά. Από χθες μπήκαν και πλωτά φράγματα για να μη φτάνει η ρύπανση στην παραλία των προαστίων και να σκοτώνουν τα ψάρια.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη, νο8: Αθήνα: Η έκταση της ΕΡΤ στο Ίλιον, το οικόπεδο που φιλοξενούσε τον Σταθμό των Μεσαίων Κυμάτων της Ραδιοφωνίας της ΕΡΤ συνολικής έκτασης 33 στρεμμάτων μετατρέπεται σε ένα εντυπωσιακό υπερ-τοπικό πάρκο για τους κατοίκους. Θεσσαλονίκη: Το οικόπεδο της ΕΡΤ στην Περαία, όπου θα χτιζόταν οι νέες εγκαταστάσεις όλων των δομών της ΕΡΤ στη Θεσσαλονίκη, αφού εγκαταλείφθηκε στη μοίρα του, έγινε καταυλισμός Ρομά, έγινε σκουπιδότοπος, κάηκε αρκετές φορές, πήγε στο ΤΑΙΠΕΔ. Ναι ξέρω, είμαστε κομπλεξικοί και γκρινιάρηδες στη Θεσσαλονίκη.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη νο9. Στον εμβληματικό πεζόδρομο της Αριστοτέλους βρίσκονται παρκαρισμένα κάθε μέρα περιπολικά και συμβατικά αυτοκίνητα του αστυνομικού τμήματος του Λ. Πύργου. Πενήντα μέτρα από κει είναι το πάρκινγκ Πλατεία, όμως η αστυνομία ισχυρίζεται ότι δεν της δίνεται η δυνατότητα να παρκάρουν εκεί. Σε συνέντευξη μου το 2014 με τον διευθυντή τροχαίας μου είχε πει: Δεν μας τιμάει αυτή η εικόνα και κάνουμε προσπάθειες να βρούμε μέρος να φύγει το τμήμα από εκεί, και από ότι γνωρίζω θα μεταστεγαστεί.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη νο10: Λάρισα: Από το 1981 μέχρι το 2008 το ΥΠΠΟ, η νομαρχία και ο δήμος γκρέμισαν πολυκατοικίες και ένα επισκοπικό μέγαρο, αφού τα απαλλοτρίωσαν πρώτα, για να αναδείξουν το υπέροχο αρχαίο θέατρο της πόλης. Θεσσαλονίκη: Κάτω από την οδό Εγνατία ανακαλύφθηκε ένας ρωμαϊκός και βυζαντινός δρόμος, η Μέση Οδός, απίστευτης αρχαιολογικής σημασίας. Η κυβέρνηση και οι τοπικοί παρατρεχάμενοι της αποφάσισαν να τεμαχίσουν το μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και να το αποσπάσουν, ενώ υπάρχει λύση, αποδεδειγμένη, που την είχε αποδεχτεί και ο εργολάβος, να παραμείνουν τα αρχαία επί τόπου και να τελειώσει και ο σταθμός. Όλα αυτά για χάρη συμφερόντων. Ουρλιάζει η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα να μη γίνει το έγκλημα, το χαβά τους αυτοί. Κληρώνει για τα αρχαία. Μακάρι το ΣτΕ να σκεφτεί το αιώνιο καλό της πόλης.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο11. Στη διάρκεια των μνημονίων δυο νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, το Λοιμωδών, ιστορικό νοσοκομείο γνωστό παλιά ως Βασίλισσα Μαργαρίτα, στο εμβληματικό κτίριο του Ελί Μοδιάνο, και το Παναγία στην Κρήνη, έκλεισαν. Μαζί με το παλαιό στρατιωτικό νοσοκομείο 424 παραμένουν κουφάρια έως σήμερα και στην πόλη άνθρωποι περιμένουν να κλείσουν ραντεβού για προγραμματισμένες επεμβάσεις το λιγότερο έξι μήνες…
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη νο12. Το Μετρό της Θεσσαλονίκης σαν σκέψη ξεκίνησε ως πρώτες επιστημονικές προτάσεις για ένα υπόγειο σύστημα σιδηροδρόμων για την Θεσσαλονίκη, από τον Τομ Μόουσον το 1918. Στον προϋπολογισμό του 1976 αναφέρεται κωδικός: Μετρό Θεσσαλονίκης. Η πρώτη απόπειρα κατασκευής μετρό στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε την τριετία 1986-1989, επί δημαρχίας Σωτήρη Κούβελα με τη γνωστή τρύπα στην Εγνατία και χρηματοδότηση FM100!. Το έργο ξεκίνησε να δημοπρατείται εκ νέου το 1992, το 1998 υπογράφηκε σύμβαση με την κοινοπραξία «Θεσσαλονίκη Μετρό. To 2006 ορίστηκε ανάδοχος με ορίζοντα αποπεράτωσης το 2012. Σήμερα μας λένε ότι το 2023 θα μπούμε στα βαγόνια. Μας το έχουν πει ίσα με άλλες 32 φορές στο παρελθόν. Μάλιστα βλέπουμε σε ”εντυπωσιακά” ρεπορτάζ βαγόνια να κινούνται μέσα στο αμαξοστάσιο, ενώ έχουμε δει και μουσαμάδες με ζωγραφισμένα εκδοτήρια εισιτηρίων να εγκαινιάζονται. Στις περιοχές που περνά το Μετρό επικρατεί η απόλυτη καταστροφή. Άνθρωποι έχασαν περιουσίες, νοικοκυριά θάφτηκαν πίσω από λαμαρίνες, ζωές διαλύθηκαν. Είναι οι περίφημοι και αφανείς Μετρόπληκτοι.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο13. Σε μια λίστα με τον πιο μολυσμένο αέρα σε πόλεις στον κόσμο για το 2021, η Θεσσαλονίκη, αν εξαιρέσεις πόλεις του τρίτου κόσμου κυρίως βρίσκεται μέσα στις δέκα πρώτες πόλεις στην Ευρώπη.
Η ρύπανση στη Θεσσαλονίκη ξεπέρασε τα ανώτατα όρια για τα σωματίδια PM10 όλα τα έτη από το 2005 έως σήμερα με εξαίρεση το 2013. Η Ελλάδα παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την αποτυχία της να περιορίσει τη σωματιδιακή ρύπανση στη Θεσσαλονίκη. Αιωρούμενα σωματίδια, φωτοχημική ρύπανση, δυσοσμία στα Δυτικά, καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών δημιουργούν ένα ασφυκτικό κοκτέιλ. Έρευνα που έγινε από το 1953 έως το 2003 αποδεικνύει ότι αυξήθηκαν οι θάνατοι που οφείλονται στην περιβαλλοντική υποβάθμιση της Δυτικής Θεσσαλονίκης.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο14. Πέρσι το χειμώνα, πριν την πανδημία η ανεργία στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΚΘ ήταν 30%, σχεδόν διπλάσιο από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Το φθινόπωρο του 20, με τη μισή πανδημία να έχει περάσει, το ποσοστό στην πόλη σκαρφάλωσε στο 40%. Επισιτισμός, το εμπόριο και η οικοδομή προστέθηκαν στην αποβιομηχάνιση της πόλης, και την ερήμωση της βιομηχανικής ζώνης με τη μεταφορά επιχειρήσεων στα Βαλκάνια όπου τα κίνητρα ήταν πολύ μεγαλύτερα, την εξαφάνιση του δευτερογενή τομέα, στην έλλειψη μεγάλων έργων, στην συρρίκνωση της κλωστοϋφαντουργίας, της ένδυσης, του κλάδου του ξύλου και του επίπλου, των εκδόσεων και των γραφικών τεχνών. Το τρίωρο και τετράωρο, επί πληρωμή ενώ η πραγματική εργασία είναι 8ωρη, 9ωρη και 10ωρη είναι συνηθισμένο ακόμα και σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. Στο νομό Θεσσαλονίκης, από το σύνολο των ΑΕ και ΕΠΕ, ενεργές είναι το 31% και ανενεργές το 69%. (εικόνα Θανάσης Σταθόπουλος για το αφιέρωμα της parallaxi στη ΒΙΠΕΘ).
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο15. Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων σήμερα. Το ΥΠΠΟ και η κ. Μενδώνη ανέβασαν στο fb του υπουργείου ένα post για την σημερινή ημέρα που γιορτάζουμε τους θησαυρούς μας. Μόνο που στην ανάρτηση οι εικόνες που επέλεξαν να βάλουν είναι όλες από τους Δελφούς, τη Μεσσήνη, το Σούνιο, την Ολυμπία και την Ακρόπολη. Η Ροτόντα, η Καμάρα, το ανάκτορο του Γαλέριου είναι ανάξια λόγου. Η ένδοξη Ελλάδα του παρελθόντος για το ΥΠΠΟ δεν συμπεριλαμβάνει τη Θεσσαλία, τη Θράκη, την Ήπειρο, τη Μακεδονία. Και φυσικά τη Θεσσαλονίκη, που ιδρύθηκε το 316/5 π.Χ. από τον Μακεδόνα στρατηγό Κάσσανδρο. Ναι ξέρω, η Μακεδονία είναι ελληνική…Enjoy! ΥΓ. Όποιος πει ότι είμαι γκρινιάρης έφαγε μπλοκ αμέσως.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο16: Στις 27/8/2008 ο Γιώργος Σουφλιάς όταν ρωτήθηκε γιατί δεν προχωρά το Μετρό της Θεσσαλονίκης απάντησε: “Εκπλήσσομαι για το πόσο εύκολα υπάρχουν τέτοιου τύπου διαπιστώσεις. Δεν υπάρχουν καθυστερήσεις στην κατασκευή του μετρό. Το έργο θα είναι έτοιμο το 2012”. Το έργο του ανισόπεδου κόμβου Κ16 (Λαχαναγορά) δημοπρατήθηκε το 2010 έπρεπε να παραδοθεί τον Αύγουστο του 2015, παραδόθηκε τον Ιούνιο του 17 με αρκετά σημεία ανολοκλήρωτα. Ο κάθετος Άξονας 56 — Ολοκλήρωση σύνδεσης αυτοκινητοδρόμου Π.Α.Θ.Ε. και Εγνατίας Οδού με τον 6ο προβλήτα λιμένα Θεσσαλονίκης, με σχετική σύμβαση για το έργο να έχει υπογραφεί για πρώτη φορά το 2006 αναμένεται το καλοκαίρι του 23.
Χρειάστηκαν 15 χρόνια για να ολοκληρωθεί το έργο της επέκτασης του διαδρόμου 10/28 στο αεροδρόμιο, που χρηματοδοτήθηκε από δημόσια και ευρωπαϊκά κονδύλια. Ο Κώστας Καραμανλής ως πρόεδρος της ΝΔ είχε δηλώσει από τη Θεσσαλονίκη τις μέρες του ΠΑΣΟΚ: ”Μεγάλα έργα στη Θεσσαλονίκη δεν γίνονται. Οι υποσχέσεις στον τομέα των μεταφορών και των συγκοινωνιών, έγιναν πικρό ανέκδοτο”. Επειδή το επώνυμο Καραμανλής εξασφαλίζει σίγουρα μια θέση στην αιωνιότητα, ο νεότερος Κώστας Καραμανλής, σημερινός υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, πλήρωσε τις μέρες αυτές μια διαφήμιση για τα μεγάλα έργα της Θεσσαλονίκης στο fb, με τα δικά μας χρήματα. Ανάμεσα τους αναφέρονται η προβλήτα 6, έργο που αποτελεί μέρος του πακέτου των υποχρεωτικών επενδύσεων που έχει αναλάβει να κατασκευάσει με δικά της έξοδα η εταιρεία που πήρε το λιμάνι και όχι το κράτος και η αναβάθμιση του αεροδρομίου που πλήρωσε η Fraport και όχι το υπουργείο.
Τα οικειοποιήθηκε ο μπαγάσας., ως δικά του έργα ενώ τα κάνουν άλλοι, οι ιδιώτες. Ο δε δρόμος της Γαλάτιστας, που εξαγγέλλεται ξανά, να θυμίσουμε ότι ανατέθηκε σε ανάδοχο, την ΤΡΙΚΑΤ, το καλοκαίρι του 2012 με χρόνο παράδοσης τον Αύγουστο του 2015. Τώρα μας υπόσχεται ότι κάποτε θα τελειώσει. Λέει και για την Ποτίδαια στη διαφήμιση: Το έργο επρόκειτο να ξεκινήσει το 2006, όμως λόγω προβλημάτων της εργολαβίας τα έργα ξεκίνησαν το 2013 και κάποτε θα ολοκληρωθούν. Το να ταΐζεις σανό μια πόλη τόσες δεκαετίες δεν είναι καλό. Θα σου δαγκώσει κάποια στιγμή το χέρι…
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο17. Υπάρχει ένα θέμα ταμπού στη Θεσσαλονίκη. Δεν μιλά κανείς για αυτό, δεν ασχολείται καν. Το παράκτιο μέτωπο που ξεκινά από τη Νέα Κρήνη και τελειώνει στο αεροδρόμιο. Αυτή η Terra Incognita. Ένας αληθινός θησαυρός που διαπερνά το Φοίνικα, τον ιππικό όμιλο, τα παλιά καρνάγια, τα εμπορικά κέντρα, το αγρόκτημα του ΑΠΘ, τη Μίκρα. Δεν θα ακούσεις ποτέ τίποτε απτό για αυτή την εν δυνάμει Ριβιέρα που χάσκει ξεχασμένη για ατέλειωτα χιλιόμετρα. Κάτι γενικά τύπου Αξιοποίηση του Παραλιακού Μετώπου μέσω της δημιουργίας ενός Φορέα Υλοποίησης που θα μπορούσε μέσα στα επόμενα 15 χρόνια…Το 2012 κάναμε μια τεράστια διήμερη δράση σε όλο το μήκος της ακτής, τις Ακτές Αλλιώς. Ήρθαν αρμόδιοι, αντιδήμαρχοι, επιχειρηματίες, μας διαβεβαίωσαν ότι νοιάζονται, καθαρίσαμε τις ακτές, δείξαμε τρόπος ανάπτυξης και αντίο σας.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι παρακόρη, νο18. Η πρώτη φορά που έκανα ρεπορτάζ για τον αργό θάνατο της λίμνης Κορώνεια ήταν πριν 25 χρόνια, στο περιοδικό Μετρό που εργαζόμουν τότε. Από τη δεκαετία του 80 επισημάνθηκαν τα ζητήματα όμως η αδιαφορία και η ανικανότητα του κεντρικού κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε συνδυασμό με την αδιαφορία των ανθρώπων της περιοχής, έφεραν το θάνατο της. Άλλαξαν τουλάχιστον 30 υπουργοί περιβάλλοντος από τότε, Ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια υποτίθεται διατέθηκαν, εκπονήθηκαν μελέτες, master plan, προγράμματα, μετρήσεις, δόθηκαν εργολαβίες και καταναλώθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια δραχμές και ευρώ, καταδικάστηκε η Ελλάδα σε δικαστήρια ευρωπαϊκά, καταδικάστηκε ο Ψωμιάδης, 11 μήνες για τη ρύπανση της. Ε και; Η λίμνη Κορώνεια αποτελεί υγρότοπο διεθνούς σημασίας, δυνάμει της διεθνούς συμβάσεως Ramsar του 1971.
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο19. Η δυτική παράκτια γραμμή της πόλης, μετά το λιμάνι, το παλιό Μπεχτσινάρι, τον Κήπο των Πριγκήπων, το ξεχασμένο Φιξ, τα παλιά σφαγεία, τα βυρσοδεψεία, την απόληξη του Δεντροποτάμου με το παρατημένο ρέμα, το χείμαρρο του Χάρμπαλη, μέχρι τη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου, την παλιά Κασκάρκα, έναν ονειρικό παράδεισο 2.260 στρεμμάτων, παράκτιο υγρότοπο μοναδικό, απουσιάζει από κάθε δραστηριότητα, της Θεσσαλονίκης. Κάθε έννοια ζωής. Ένα no mans land ξεχασμένο από θεούς και ανθρώπους. Χωρίς καμία προοπτική ανάστασης. Με μια μόνιμη δυσωδία που δεν αντέχεις να σταθείς. Το 1997 φτιάξαμε έναν υπαίθριο κινηματογράφο, το cine-parallaxi, στην πίσω αυλή της παλιάς Υδρογείου. Τη δεύτερη νύχτα αναγκαστήκαμε και βάλαμε μεγάλα αποσμητικά χώρου για να βγάζουν μια κάπως ευχάριστη μυρωδιά που να σκεπάζει τη μπόχα. Την δέκατη νύχτα τον κλείσαμε οριστικά. Δεν αντέχαμε εμείς, που να αντέξουν οι θεατές…
Γιατί είναι η Θεσσαλονίκη παρακόρη, νο20: Ολοκληρώνοντας σήμερα ένα κύκλο αναρτήσεων που έγιναν γνωστές ως Παρακόρη, θα δώσω μια εξήγηση γιατί όλα αυτά που διαβάσατε τις προηγούμενες ημέρες δεν γίνονται τόσο γνωστά και δεν πιέζεται μέσω του τύπου κάποιος για να τα λύσει: Εργάζομαι ως δημοσιογράφος 33 χρόνια. Ένα από τα μαθήματα που πήρα από νωρίς είναι πως ο τύπος της Θεσσαλονίκης αντιμετωπίζεται διαφορετικά από την κεντρική εξουσία. Μετά την κατάρρευση της παντοκρατορίας του πανίσχυρου συγκροτήματος Βελλίδη, που είχε τα κότσια να εκφράζει με τα έντυπα του την πόλη, οι ισορροπίες άλλαξαν.
Στα χρόνια του συγκροτήματος του Αγγελιοφόρου (δούλεψα ως συντάκτης, αρχισυντάκτης και διευθυντής του Κυριακάτικου περιοδικού της εφημερίδας) οι αθηναίοι συν-εκδότες(Μπόμπολας, Λαμπράκης), που είχαν στήσει το μαγαζί με επιδότηση του κράτους, χτίζοντας το τυπογραφείο λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη, ώστε να λαμβάνεται ως παραμεθόρια περιοχή, την οποία επιδότηση υποθέτω δεν επέστρεψαν όταν φαλήρισε το μαγαζί, τότε λοιπόν τα δυνατά θέματα της πόλης τα έπαιζαν πρώτα στα Νέα και το Βήμα που τους ανήκαν και μετά στο τοπικό τους έντυπο. Η κρατική διαφήμιση στην πόλη ήταν πάντα μετρημένη έως ελάχιστη για τη Θεσσαλονίκη. Σε σημείο στραγγαλισμού. Πέρσι στη λίστα Πέτσα τα τοπικά σάιτ πήραν 3-5 χιλ ευρώ έκαστον, όταν ένα αθηναϊκό σαν το iefimerida πήρε 250 χιλιάδες.
Το ίδιο έγινε και στον τύπο, αφού η ιστορική Μακεδονία πήρε 17 χιλιάδες ευρώ όταν ας πούμε τα Παραπολιτικά για παράδειγμα πήραν 60 χιλιάδες. Στην τωρινή φάση της καμπάνιας του εμβολίου τα αθηναϊκά free press υπάρχουν έντυπες καταχωρήσεις της καμπάνιας τις τελευταίες εβδομάδες, για τη Θεσσαλονίκη όμως δεν προβλέφθηκε ΚΑΜΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ. Αλλά και τα μεγάλα media shop και οι διαφημιστικές αντιμετώπιζαν πάντα τη Θεσσαλονίκη σαν μικρομάγαζο.
Χρειάστηκε να κατέβω δεκάδες φορές στην Αθήνα με παρακάλια, για ψίχουλα, η απάντηση ήταν πάντα ”οι πελάτες καλύπτονται από τα μέσα της Αθήνας”. Από την άλλη ο τύπος της πόλης περιορίστηκε σε ένα ρόλο αυτολογοκρισίας, αποκαλύψεις δεν γίνονται ποτέ (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων πχ σκάνδαλο Παπαγεωργόπουλου, Ψωμιάδη και Πολιτιστικής), οι τοπικοί πολιτικοί είναι διαρκώς στο απυρόβλητο από τα τοπικά ΜΜΕ, με συχνή αρθρογραφία των ίδιων για το ανύπαρκτο έργο τους και αγιογραφίες από πλευράς των Μέσων, χωρίς ίχνος κριτικής για την απραξία τους, ενώ πολλά μέσα επέλεξαν απλά να ”κάνουν τη δουλειά” για να επιβιώσουν με τη στήριξη κάτω από το τραπέζι για τα στραβά μάτια που έκαναν. Κάπως έτσι όλα αυτά μοιάζουν αόρατα και η ζωή στη μικρή μας Λιμνούπολη συνεχίζει να βυθίζεται σε ένα αέναο ταξίδι προς τα κάτω. Αυτά.