Τι απογίνεται το φαγητό που περισσεύει στο τέλος της ημέρας στη Θεσσαλονίκη;

Λέξεις: Κωστής Κεκελιάδης

Πώς ζούμε; Αυτήν την απλή ερώτηση θέτει ο κυνηγός πουλιών Παπαγκένο στην όπερα “Μαγικός Αυλός”. Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ από την αυλή της Βιέννης όπου ζει αφουγκράζεται τους ήχους της Γαλλικής Επανάστασης που επελαύνει από το Παρίσι και ο ήρωάς του, ο Παπαγκένο, δίνει την εξίσου απλή και αφοπλιστική απάντηση στο πρωταρχικό ερώτημα: Ζούμε τρώγοντας και πίνοντας!

Σήμερα, που οι τιμές ακόμη και των βασικών αγαθών ανεβαίνουν μαζικά για πρώτη φορά ύστερα από σχεδόν είκοσι χρόνια όταν το ευρώ αντικατέστησε τη δραχμή, βλέπουμε την απειλητική εξάπλωση της φτώχειας και της πείνας σαν κι εκείνη του 18ου και του 19ου αιώνα. Επανέρχεται το είδος της φτώχειας για το οποίο μίλησε η Σαρλότ Μπροντέ στο βιβλίο της “Shirley” που αρχίζει με τη φράση: “Η φτώχεια γεννάει μίσος”.

Ύστερα από μία δεκαετία οικονομικής κρίσης, την ανεργία, το προσφυγικό, την πανδημία και τις καραντίνες ξέρουμε ότι πλέον έχουμε ξεπεράσει την προ μνημονίων κοινωνία της -εύθραυστης όπως αποδείχτηκε- ευημερίας των 2/3 και έχουμε φτάσει στο σημείο όπου ολοένα και ευρύτερα κοινωνικά στρώματα βυθίζονται στην φτώχεια.

Σε μια πράξη αντίστροφης κίνησης ενάντια στο ζοφερό παρόν και το δυστοπικό μελλοντικό προείκασμά του, ένας ολόκληρος κόσμος με διαφορετικές κοινωνικές καταβολές και ιδεολογικές αφετηρίες, που αυτοπροσδιορίζεται ως αλληλέγγυος ή ως φιλάνθρωπος, βγαίνει από την αδράνεια, αναζητά κι άλλους ανθρώπους, οργανώνεται και δίνει τις δικές του απαντήσεις στο πρωταρχικό ερώτημα για το “πώς ζούμε”.

Την απάντηση σήμερα δίνουν όλοι αυτοί που αρνούνται τον καταναλωτισμό της υπεραφθονίας των χορτάτων και σώζουν την τροφή που περισσεύει, μαγειρεύουν ζεστό φαγητό και κάνουν το τραπέζι στους φτωχούς, τους άστεγους και τους πρόσφυγες, όλοι αυτοί που γράφουν συλλογικά τις ελεγείες της ζωής.

Τραπέζια αλληλεγγύης

Αυτούς τους ανθρώπους θελήσαμε να γνωρίσουμε και να σας συστήσουμε. Αναζητώντας την αρχή της γραμμής τροφοδοσίας φτάνουμε στις αποθήκες με την τροφή που τρώμε και ζούμε στη Θεσσαλονίκη, συναντάμε τους μάγειρες και τους εθελοντές που στρώνουν τραπέζια, τους φουρνάρηδες που δίνουν ψωμί, τους εθελοντές και τους αλληλέγγυους που επιδιώκουν να μην πετιέται τροφή και να μην κοιμούνται νηστικοί οι άντρες, οι γυναίκες, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι που στάθηκαν λιγότερο τυχεροί στη ζωή τους και βρίσκονται στην αναγκαστική θέση να αναζητούν καθημερινά ένα πιάτο φαγητό: κυριολεκτικά!

Τον 18ο αιώνα ευρωπαίοι ταξιδιώτες στη Θεσσαλονίκη περιγράφουν «πέντε-έξι λαϊκά συσσίτια της πόλης». Ο Ιωσήφ Νεχαμά στο βιβλίο του “Θεσσαλονίκη, η Περιπόθητη πόλη” γράφει ότι στα λαϊκά συσσίτια τρώνε μαζί «απελεύθεροι δούλοι, ζητιάνοι, τσιγγάνοι και περιπλανώμενοι δερβίσηδες”.

Σήμερα στο νομό Θεσσαλονίκης λειτουργούν σε σχετικά σταθερή βάση περισσότερα από 30 δημόσια συσσίτια με κυμαινόμενο αριθμό συνδαιτημόνων. Τα περισσότερα συσσίτια, περίπου είκοσι, τα διοργανώνουν εκκλησίες της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης κι όχι μόνο (συσσίτιο διοργανώνει και η Ευαγγελική Εκκλησία), άλλα από αυτά απευθύνονται σε όσους δηλώνουν διεύθυνση κατοικίας στα όρια των δήμων (ο δήμος Θεσσαλονίκης λειτουργεί πέντε δημοτικά συσσίτια) και υπάρχουν κι εκείνα που στηρίζονται στην αυτοοργάνωση εθελοντών οι οποίοι δείχνουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους σε άστεγους και φτωχούς, χωρίς κανένα κριτήριο.

Το στομάχι της πόλης

Η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (Κ.Α.Θ. ΑΕ) βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη, στο 7ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού για Αθήνα, κοντά στο τσιγγάνικο οικισμό στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου “Αγία Σοφία” και τις δικαστικές φυλακές των Διαβατών. Απλώνεται σε έκταση σχεδόν 250 στρεμμάτων και από το 1975 στεγάζει τη Λαχαναγορά και την Κρεαταγορά.

Σ’ αυτές τις τεράστιες εγκαταστάσεις μπαινοβγαίνουν κάθε μέρα παραγωγοί, προμηθευτές, έμποροι, μικροπωλητές και εργαζόμενοι. Περισσότεροι από 5.000 άνθρωποι και περίπου 2.000 οχήματα κάθε τύπου (αγροτικά, ΙΧ και φορτηγά) καταγράφονται καθημερινά στις πύλες εισόδου και εξόδου.

Μέσα από την τεράστια κυψέλη της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης διακινούνται κάθε μέρα 600 με 800 τόνοι φρούτα και λαχανικά, καθώς και περίπου 600 τόνοι κρέας την εβδομάδα.

To κοινωνικό πιάτο (Social Plate)

Και η τροφή που περισσεύει; Το 2018 η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης ίδρυσε τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Κοινωνικής Επισιτιστικής Βοήθειας “Social Plate” στο πλαίσιο του προγράμματος “INTERREG V-A Ελλάδα – Βουλγαρία 2014-2020 με τίτλο “Υποστήριξη των κοινωνικών επιχειρήσεων για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού”.

Όπως μάς εξηγεί ο πρόεδρος της ΚΑΘ, Θόδωρος Παπαδόπουλος, καθημερινά οι έμποροι της Κεντρικής Αγοράς προσφέρουν τα μη εμπορεύσιμα αλλά κατάλληλα για βρώση προϊόντα τους στους αποθηκευτικούς χώρους το Social Plate, όπου μετά από διαλογή προσφέρονται δωρεάν σε φορείς και συλλογικότητες που φροντίζουν τη διατροφή των ευπαθών κοινωνικών ομάδων που ζουν στα όρια της Κεντρικής Μακεδονίας. ΄ Στη διαδικασία τροφοδοσίας του Social Plate συμμετέχει περίπου το 1/3 από τους 200 εμπόρους φρούτων και λαχανικών που στεγάζονται στην Κεντρική Αγορά. Αυτοί προσφέρουν τα τρόφιμα που έχουν κοντινή ημερομηνία λήξης, άρα δεν μπορούν να διατεθούν στο εμπόριο. Το Social Plate προμηθεύεται μόνο φρούτα και λαχανικά -όχι κρέας που έχει διαφορετικές προδιαγραφές συντήρησης, διανομής και κατανάλωσης σε πολλές μορφές,

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Κεντρικής Αγοράς, από τον Απρίλιο του 2018 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2021, το Social Plate έχει παραλάβει περισσότερους από 776 τόνους φρούτων και λαχανικών, από τους οποίους έχει προσφέρει πάνω από 546 τόνους σε 70 φορείς και συλλογικότητες που μαγειρεύουν και διανέμουν φαγητό ή και πρώτες ύλες για τη διατροφή ανθρώπων που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Αποδέκτες της τροφής του Social Plate είναι από Κοινωνικά Παντοπωλεία δήμων (Θεσσαλονίκης, Νεάπολης – Συκεών, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Παύλου Μελά, Ευόσμου – Κορδελιού, Θέρμης, Ωραιοκάστρου, Πυλαίας – Χορτιάτη, Θερμαϊκού, Λαγκαδά, Χαλκηδόνας), μέχρι ΜΚΟ, ΚοινΣεπ και συλλογικότητες (ΑΡΣΙΣ, Αλκυόνη, Ετεροτοπία, Οικόπολις, Κάριτας Ελλάς, Άλμπατρος, Praxis, Εθελοντική Διακονία Αστέγων, Μπορούμε κ.α), Κέντρα Απεξάρτησης (πχ ΚΕΘΕΑ Ιθάκη) και περίπου είκοσι εκκλησίες της Κεντρικής Μακεδονίας.

“Το Social Plate λειτουργεί για να σώσει την τροφή μειώνοντας την σπατάλη αγροτικών προϊόντων αλλά και για να προμηθεύσει με τα βασικά υλικά στη διανομή φαγητού από κοινωνικά παντοπωλεία δήμων, συσσίτια και κοινωνικές κουζίνες σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται κάτω από τα όρια της φτώχειας”, τονίζει ο Θόδωρος Παπαδόπουλος.

Τα πρώτα Χριστούγεννα λειτουργίας του Social Plate, το 2018, μαγειρεύτηκαν και προσφέρθηκαν περισσότερες από 5.000 μερίδες σπανακόρυζου, λαχανόρυζου και πρασόρυζου σε διάφορα σημεία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Έναν χρόνο μετά, τον Νοέμβριο του 2019 σε εκδήλωση στην Ναντ της Γαλλίας, το Social Plate ψηφίστηκε ως η πιο πετυχημένη “καλή πρακτική” μεταξύ των συμμετεχόντων εταρειών, ενώ παράλληλα έγινε παρουσίαση της δραστηριότητας του Social Plate στο 2ο Πανελλήνιο Φοιτητών Γεωπονικών Επιστημών.

Ο φύλακας του Αλκαζάρ

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, τότε που το Καραβάν Σαράι στέγαζε το δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, ζούσε στην οδό Βενιζέλου ένας άστεγος που όλοι τον φώναζαν Μητσάρα. Ελάχιστα πράγματα ήταν γνωστά για την ταυτότητά του και ο Μητσάρας, που κανείς δεν τον βλέπει πλέον εδώ και χρόνια, κοιμόταν στα υπόστεγα απέναντι από το Αλκαζάρ. Τον φρόντιζε η γειτονιά της Βενιζέλου. Εκεί στο παλιό ζαχαροπλαστείο του Χατζή υπήρχε πάντα ένας καφές, μια σπανακόπιτα κι ένα γιαούρτι διαθέσιμα για τον Μητσάρα.

“Δώστε στον Μητσάρα ό,τι θέλει”, φώναζε ο Χατζής κι αυτός πάντα άφηνε λίγα κέρματα στο ταμείο αμέσως μετά από μια σταθερά επαναλαμβανόμενη στιχομυθία με τους εργαζόμενους του μαγαζιού που ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για να εξασφαλιστεί ο αμοιβαίος σεβασμός. Ο Μητσάρας, δεν επρόκειτο να φάει τίποτα, εάν ο υπάλληλος δεν δεχόταν τα χρήματα που του έδινε!

Ο Μητσάρας με τα μακριά μαλιά και γένια και τον χαρακτηριστικό μπλε μπερέ πρόσεχε τα βράδια τη γειτονιά της Βενιζέλου, σε μια κίνηση ανταπόδοσης της φροντίδας που του παρείχαν οι άνθρωποι που ζούσαν και εργάζονταν εκεί. Κανείς επίδοξος διαρρήκτης δεν θα ήθελε να έρθει αντιμέτωπος πρόσωπο με πρόσωπο μαζί του…

Μάγειρες Για Μηδενική Πείνα (Chef’s For Zero Hunger)

Στις αρχές της οικονομικής κρίσης είχε βρει απήχηση σε αρκετά καταστήματα η πρωτοβουλία για εκστρατεία με σύνθημα “ένα πιάτο φαγητό ή ένας καφές σε αναμονή”. Σύμφωνα με το μοτίβο που είχε υιοθετηθεί τότε, όποιος πελάτης είχε τη δυνατότητα πλήρωνε για μια επιπλέον μερίδα φαγητού ή για έναν καφέ και ο καταστηματάρχης τα διέθετε σε όποιον τα είχε ανάγκη. Ήταν μια πράξη αλληλεγγύης που διαμόρφωνε σχέσεις τηρώντας τους κανόνες του σεβασμού της προσωπικότητας του ανθρώπου σε ανάγκη.

Όπως προκύπτει από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες ταξιδιωτικών οδηγών της Θεσσαλονίκης σήμερα στην πόλη λειτουργούν σχεδόν 1.500 εστιατόρια και μαγαζιά πρόχειρου φαγητού. Υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις εστιατορίων που διαθέτουν το φαγητό που περισσεύει σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη, εφόσον αυτό επαφίεται στην προσωπική καλή θέληση ή δυνατότητα του καθενός.

Η Αυτόνομη Ομάδα Μαγείρων και φίλων Chef’s For Zero Hunger (Μάγειρες Για Μηδενική Πείνα) είναι οργανωμένη, συλλογική προσπάθεια επαγγελματιών από τον ευρύτερο χώρο της εστίασης. Η ομάδα ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη επισήμως τον Οκτώβριο του 2020 με σύνθημα “Κανένας μόνος, κανένας νηστικός, η αλληλεγγύη, είναι το όπλο μας”.

Αφορμή για την ενεργοποίησή τους ήταν η έκρηξη που σημειώθηκε στη Βηρυτό τον Αύγουστο του 2020 όταν μαγείρεψαν και τα έσοδα που συγκέντρωσαν, περίπου 3.000 ευρώ, τα διέθεσαν για την ανακούφιση των πληγέντων στην πρωτεύουσα του Λιβάνου.

Μέσα στην καραντίνα χαρτογράφησαν τους άστεγους της Θεσσαλονίκης κι έκτοτε μαγειρεύουν τρεις φορές την βδομάδα και μοιράζουν το φαγητό, 25 με 30 μερίδες κάθε φορά -συχνά μαζί με άλλα είδη πρώτης ανάγκης- στα στέκια των άστεγων μέσα στον αστικό ιστό και σε φορείς παιδικής προστασίας, όπως η “Μέλισσα΄”, μόνοι τους ή σε συνεργασία με άλλες συλλογικότητες.

Οι πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού έδωσαν επίσης το έναυσμα για την έμπρακτη αλληλεγγύη των μαγείρων, αυτή τη φορά στους πυρόπληκτους της Εύβοιας. Αποφάσισαν να μαγειρέψουν χρησιμοποιώντας υλικά που προμηθεύτηκαν από τα κτήματα της Βόρειας Εύβοιας.

“Όταν οι άνθρωποι αφήσουμε πίσω τον εφησυχασμό κι αρχίσουμε να μπαίνουμε στη θέση του άλλου και να σκεφτόμαστε σαν νηστικοί, σαν άνεργοι, τότε τα πράγματα μπορούν να γίνουν πολύ καλύτερα”, λέει ο Γιάννης Κατσαντώνης από τους Chef’s For Zero Hunger.

Όπως λένε οι ίδιοι, “πίσω από τους Chef’s for Zero Hunger υπάρχουν πολλοί επαγγελματίες της εστίασης και φυσικά πολλοί προμηθευτές τους και δεκάδες εθελοντές”.

Στις 16 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Φαγητού, μαγείρεψαν 5.000 μερίδες φαγητού σε μια πράξη αλληλεγγύης προς τους ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση σε τροφή και καθαρό νερό. “Η μεγαλύτερη μορφή βίας είναι η ηθελημένη στέρηση τροφής απ’ τους ανθρώπους, ενώ η τροφή που παράγουμε φτάνει για να θρέψει όλα τα ζωντανά πλάσματα τής γης. Ίσως η τέχνη της κατασπατάλησης είναι κι αυτή μέρος του συστήματος…”, διαβάζουμε σε ανάρτησή τους σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, όπου εύχονται να μην χρειαστεί αλλά υπόσχονται ότι στην “Παγκόσμια Ημέρα Φαγητού” του χρόνου, θα διπλασιάσουν τις προσφερόμενες μερίδες.

“Η πιο μεγάλη νύχτα έρχεται…”

Το επόμενο ραντεβού της πρωτοβουλίας των μαγείρων είναι η 21η Δεκεμβρίου, η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου. Στις 21 Δεκεμβρίου η ομάδα των Chef’s For Zero Hunger ετοιμάζεται να μαγειρέψει ένα πιάτο που θα διατεθεί στους πελάτες των καταστημάτων τους και τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν θα διατεθούν για να εφοδιάσουν τους άστεγους με ζεστά ρούχα. “Σκέψου σαν άστεγος… Σκέψου σαν νηστικός… Σκέψου σαν μόνος…” είναι το μότο τους.

Μέχρι στιγμής, στην ομάδα των Chef’s For Zero Hunger έχουν δηλώσει συμμετοχή για την νύχτα του χειμερινού ηλιοστασίου 11 καταστήματα εστίασης και αρτοποιϊας. Για περισσότερες πληροφορίες για την εκδήλωση δείτε τη σελίδα της πρωτοβουλίας https://www.facebook.com/zerohungerchefs/

Οι Περβολάρηδες Θεσσαλονίκης αυτοπροσδιορίζονται ως “ένας τόπος συνάντησης για όλους όσους θέλουν να προσφέρουν τον ελεύθερο χρόνο, το ταλέντο και τις δεξιότητές τους στην κοινότητα και σε αυτούς που έχουν ανάγκη”.

Πρόκειται για κοινότητα εθελοντών που δραστηριοποιείται από το 2013, υποστηρίζοντας έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων που αγωνίζονται να επιβιώσουν. Με τα δικά τους λόγια “στη θλιβερή πραγματικότητα της κρίσης που βιώνει η Ελλάδα την τελευταία δεκαετία, και σε ένα περιβάλλον όπου οι οικονομίες της αγοράς ρυθμίζουν και υποβαθμίζουν την καθημερινή μας ζωή και τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, συνδεόμαστε για να σχηματίσουμε μια κοινότητα που δημιουργεί ένα εναλλακτικό παράδειγμα αλληλεγγύης και κοινωνικής συνεργασίας. Δημιουργούμε ένα μοντέλο ένταξης μέσω κοινωνικών συνεργιών και συλλογικών δράσεων που αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες της κοινότητάς μας σήμερα και της κοινωνίας που ονειρευόμαστε για τα παιδιά μας”.

Οι δραστηριότητές τους έχουν “βάση την τροφή και τις σχέσεις που διαμορφώνονται σε όλη τη διάρκεια του κύκλου της”. Από τη σπορά και την καλλιέργεια, τη συλλογή των καρπών, την επεξεργασία και το μαγείρεμα, έως την ανάκτηση και την επεξεργασία των σπαταλώμενων τροφίμων.

Στον κοινωνικό χώρο Οικόπολις κάθε βδομάδα μαγειρεύουν και προσφέρουν γεύματα σε άστεγους και άπορους, ενώ μία φορά τη βδομάδα το μενού είναι χορτοφαγικό.

Οι δομές αλληλεγγύης του Οικόπολις υποστηρίζονται από την Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης. Ο κοινωνικός χώρος λειτουργεί από το 2013 στηρίζοντας με διάφορες δράσεις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Βασική πηγή τροφοδότησης της κουζίνας, εκτός από το Social Plate και δωρεές από αλληλέγγυους είναι η μεγάλη λαϊκή αγορά της Ξηροκρήνης. Κάθε Σάββατο μπορεί κανείς να συναντήσει εκεί εθελοντές του Οικόπολις που συλλέγουν λαχανικά και φρούτα από όσους μικροπωλητές της λαϊκής είναι διαθέσιμοι να προσφέρουν μέρος από τα υλικά που έχουν στον πάγκο τους.

Το Room 39 είναι αυτοοργανωμένη ομάδα ανθρώπων που μαγειρεύουν συστηματικά και μοιράζουν φαγητό σε πρόσφυγες, μετανάστες και άστεγους μέσα στην πόλη και σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Τούς συναντήσαμε το 2019 στο 9ο Ελευθεριακό Φεστιβάλ Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη να υποστηρίζουν τη διοργάνωση με vegan κουζίνα, ενώ συστηματικά μοιράζουν φαγητό σε διάφορα σημεία της πόλης, σε κατειλημμένους χώρους και σε προσφυγικούς καταυλισμούς.

Όπως σημειώνουν οι ίδιοι “από τον περασμένο Οκτώβριο που ανέλαβε τη διαχείριση των καμπς το υπουργείο Μετανάστευσης, έχει διακοπεί οποιαδήποτε υποστήριξη σίτισης στους αναγνωρισμένους πρόσφυγες, στους μη καταγεγραμμένους και σε όσους δέχτηκαν απορριπτική πρώτου βαθμού στην αίτησή τους για άσυλο”.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η ομάδα Wave, τα μέλη της οποίας δραστηριοποιούνται “με στόχο να καλύπτουμε τις βασικές, συχνά παραμελημένες ανάγκες των ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνηση, που μένουν εκτός συστήματος. Είμαστε μια ανεξάρτητη ομάδα εθελοντών που υπηρετούμε αλληλέγγυα και αγωνιζόμαστε για την ισότητα”.

Ψωμί και αλληλεγγύη

Οι καραντίνες και οι επιπτώσεις τους σε πολίτες που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ούτε το ψωμί τους απέκτησαν μεγάλο μερίδιο στις κοινωνικές δράσεις του Σωματείου Αρτοποιών Θεσσαλονίκης “ο προφήτης Ηλίας” ένα από τα παλιότερα σωματεία της πόλης. Οι κοινωνικές δράσεις του Σωματείου Αρτοποιών έχουν στο επίκεντρό τους ομάδες πληθυσμού οι οποίες αντιμετωπίζουν βασικά προβλήματα επιβίωσης.

Η πρόεδρος του Σωματείου Αρτοποιών Έλσα Κουκουμέρια υπογραμμίζει ότι τα τελευταία χρόνια οι ανάγκες για τα στοιχειώδη όπως ένα ψωμί μεγαλώνουν ολοένα και περισσότερο. Υπό αυτές τις συνθήκες “είναι απαράδεκτο να υπάρχει κόσμος που πεινάει και την ίδια ώρα να πετιέται τροφή”.

Το Σωματείο Αρτοποιών, που αριθμεί 235 μέλη, συμμετέχει σε συλλογικές προσπάθειες διάθεσης ψωμιού που περισσεύει σε συστηματική βάση σε φορείς παιδικής προστασίας, ιδρύματα, δημόσια συσσίτια ή σε μεμονωμένες περιπτώσεις. “Δεν υπάρχει περίπτωση ένας φούρναρης να αρνηθεί να δώσει ψωμί σε άνθρωπο που πεινάει”, λέει η κ. Κουκουμέρια.

Ένα από τα παλαιότερα και μεγαλύτερα συσσίτια της πόλης βρίσκεται στην Ξηροκρήνη, μία από τις φτωχότερες περιοχές της Θεσσαλονίκης, και λειτουργεί στην εκκλησία των Αγίων Πάντων. Όπως μάς λέει ο π. Αλέξανδρος Καρακάσης το συσσίτιο λειτουργεί καθημερινά προσφέροντας περίπου 500 μερίδες φαγητό σε νέους, άνεργους και συνταξιούχους. Το συσσίτιο της Αγίων Πάντων λειτουργούσε και κατά τις περιόδους της καραντίνας. Στην προετοιμασία των γευμάτων συμμετέχουν κατά βάση γυναίκες της ενορίας, κάποιες από τις οποίες μαγειρεύουν εθελοντικά επί τρεις δεκαετίες. Τα τελευταία τρία χρόνια ο εξοπλισμός της κουζίνας έχει ανανεωθεί με προδιαγραφές επαγγελματικού χώρου εστίασης. “Το τραπέζι απευθύνεται σε ενορίτες, για τους πρόσφυγες υπάρχουν οι μκο”, απαντά ο π. Αλέξανδρος όταν τον ρωτάμε ποιοι μπορούν να φάνε στο συσσίτιο της Αγίων Πάντων.

Πολύ κόσμο συγκεντρώνει επίσης καθημερινά και το συσσίτιο που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, στην πλατεία Δέλλιου. Είναι το Χριστιανικό Στέκι των Ευαγγελιστών και καθημερινά προσφέρει 60 με 80 μερίδες φαγητού σε άπορους, άστεγους και εξαρτημένους, καθώς και 130 μερίδες φαγητού σε πρόσφυγες.