Υπάρχει κάτι φυσικό, συστημικό ή άλλο που εξηγεί τη ροπή μας προς τον φασισμό;

Υπάρχει κάτι φυσικό, συστημικό ή άλλο που εξηγεί τη ροπή μας προς τον φασισμό; Πολλά από τα στοιχεία του τα έχουμε ήδη εναγκαλιστεί. Τρομάζω πλέον λιγότερο με τις επιλογές της κυβέρνησης παρά με τον τρόπο που αυτές γίνονται κοινωνικά αποδεκτές, λιγότερο με αυτό που η ίδια ορίζει ως «κανονικότητα» παρά με τον τρόπο που αυτή κανονικοποιείται. Το πώς έχει μεγάλο ενδιαφέρον.

Το γιατί μου είναι πλέον σαφές: Αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας ως λαό που έχει ιστορικά απελευθερώσει αδιανόητες δυνάμεις που ενεργοποιούνται από τα υψηλότερα των ιδανικών. Ταυτόχρονα όμως —και με την ίδια ευκολία— έχουμε ιστορικά αποδείξει ότι όχι μόνο ή απλώς μπορούμε να συμβιβάσουμε αυτά τα ιδανικά στο όνομα του εφήμερου, του ιδιωτικού και ατομικά ωφέλιμου, αλλά και να εντείνουμε την αποκτήνωσή μας στο όνομα των ίδιων ιδανικών. Τα έχουμε ανάγκη ως άλλοθι.

Αυτή είναι η τσίπα μας, αυτή και η κατάντια μας. Πολλά ασφαλώς από όσα σήμερα συμβαίνουν τα έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν. Ποτέ όμως άλλοτε τα δικαιότερα των αιτημάτων και τα αξιότερα των ιδανικών δεν επιστρατεύτηκαν για να νομιμοποιήσουν τόσο έντονα, καθολικά, συστηματικά και, ιδίως, τόσο αυτονόητα τις βιαιότερες των πρακτικών, τις χαμερπέστερες των πολιτικών.

*Ο Δημήτρης Ακριβούλης,  Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών