BORN TO BE WINE: Τα καυτά trends στο χώρο του κρασιού για το 2019

Πολλές φορές θα έχετε ακούσει τον όρο trend ή topic. Σημεία των καιρών θα μου πείτε μιας και η αγγλική ορολογία έχει εισχωρήσει ορμητικά στις ζωές και την καθημερινότητά μας. Αμφότερα αναφέρονται σε κάτι που είναι μόδα, τάση και σηκώνει συζήτηση σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού. Συνειρμικά, όταν τα συνδέεις με το κρασί, αναζητάς τις τάσεις που γνώρισαν και γνωρίζουν άνοδο παγκοσμίως και απασχολούν το οινόφιλο και όχι μόνο κοινό. Το 2018 φεύγει και το 2019 έρχεται, με κάποια wine trends να έχουν κυριαρχήσει τη χρονιά που πέρασε και φαίνεται πώς θα κρατήσουν για τα καλά και τη χρονιά που έρχεται. Με μια σημαντική παρατήρηση: αφορά στο σύνολο του κόσμου και όχι μόνο στη χώρα μας, καθώς τα δείγματα είναι σαφώς πιο αποτελεσματικά για συμπεράσματα όταν έχουμε να κάνουμε με μεγαλύτερο πληθυσμό με περισσότερες προτιμήσεις.

Βετεράνοι, πλέον οι αναγνώστες της parallaxi στο θέμα του κρασιού, πάμε να δούμε κάποια από τα πιο γνωστά θέματα που απασχολούν και θα απασχολήσουν το χώρο του κρασιού τη χρονιά που πέρασε και τη χρονιά που θα έρθει.

To Premium κρασί φτάνει στο peak του;

Η αέναη μάχη ανάμεσα στο εμπορικό και το πολυτελές ισχύει και στο κρασί. Όχι όμως πάντα… Ως premium κρασί ορίζεται αυτό που συγκεντρώνει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και το κάνουν να είναι ξεχωριστό σε σύγκριση κυρίως με κρασιά που χαρακτηρίζονται ως «καθημερινά». Τα premium κρασιά θεωρούνται ότι έχουν μια πολύ πιο υψηλή από τα συνηθισμένα τιμή, προέρχονται από κάποιες από τις πιο γνωστές περιοχές, έχουν ιδιαίτερα γευσιγνωστικά χαρακτηριστικά και παλαιώνουν πολύ καλύτερα από τα υπόλοιπα κρασιά.

Μεγάλη κουβέντα λοιπόν έχει ανοίξει γύρω από τα premium κρασιά. Η έννοια του “premiumisation” είναι στην ουσία δάνειο από το χώρο των spirits και κυρίως από το χώρο της vodka. Φυσικά αυτό μεταφράζεται τελείως διαφορετικά σε ότι έχει να κάνει με το κρασί. Για παράδειγμα, δύσκολα να δείτε διάσημους αστέρες του Hollywood να ανοίγουν και να κάνουν όργια με Chateaux Margaux ή Romanee Conti. Αντίθετα θα δείτε τη Belvedere και τη Grey Goose να ρέει σαν γάργαρο νερό στα club και στα κέντρα διασκέδασης. Φυσικά αυτό δεν ισχύει για την περίπτωση της σαμπάνιας όπου ακριβές σαμπάνιες σε όλα τα μεγέθη ανοίγονται από τη Μύκονο μέχρι το Τόκυο μετά από σφράγιση μιας καλής οικονομικής συμφωνίας.

Τα στοιχεία είναι διφορούμενα για το κομμάτι του premium στο κρασί. Υπάρχουν αγορές που πραγματικά έχουν σταθερή ανοδική προσκόλληση στα γνωστά ονόματα του κρασιού (η λέξη brand γενικά δύσκολα ταυτίζεται με το κρασί), και κατά συνέπεια λατρεύουν τα Bordeaux, τις Βουργουνδίες, τα μεγάλα ιταλικά κρασιά και τα iconic wines των ΗΠΑ και δεν δείχνουν κανένα σημείο καμπής. Από την άλλη δεν μπορεί κάποιος να παραγνωρίσει ότι υπάρχει ολοένα και πιο αυξανόμενη τάση για αγορά πιο «ψαγμένων» κρασιών μακριά τελείως από τα premium. Αυτό έχει να κάνει κυρίως με τρεις τάσεις. Η πρώτη είναι αυτή που θεωρεί ότι τα ακριβά κρασιά είναι απλά ακριβά κρασιά και ανήκουν αδικαιολόγητα σε μια ελίτ που δεν δικαιολογεί όμως ποιοτικά αυτήν την τιμή (τεράστια συζήτηση). Η δεύτερη ξεκινάει από την άνοδο των millennials οι οποίοι εστιάζουν όλο και λιγότερο στα παραδοσιακά κριτήρια που όριζαν τα premium κρασί. Επιπλέον, έχουν πολύ λιγότερα χρήματα να ξοδέψουν από τις προηγούμενες γενιές, ενώ όταν το πορτοφόλι είναι γεμάτο, προτιμούν να γίνουν experience hunters παρά να δώσουν τα λεφτουδάκια τους για ακριβό κρασί και γενικότερα για προϊόντα. Αν επιλέξουν τελικά κρασί, αυτό σίγουρα θα είναι ασυνήθιστα και πιο ψαγμένα κρασιά.

Size matters

Μην πάει ο νους σας στο πονηρό. Ή μάλλον και να πάει καλώς. Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει το κρασί στην κλασική φιάλη των 750ml. Ωστόσο, εδώ και εκατοντάδες χρόνια πολλά κρασιά εμφιαλώνονται και σε άλλα μεγέθη. Αυτό που επίσης είναι εντυπωσιακό είναι τα ονόματα αυτών των φιαλών τα οποία τα δανείζονται… από βασιλιάδες της Βίβλου: Magnum, Double Magnum (οκ αυτά δεν είναι βιβλικές προσωπικότητες), αλλά και Jeroboam, Methuselah, Salmanazar, Balthazar, Nebuchadnezzar, Solomon. Κανείς πραγματικά δεν γνωρίζει πότε ξεκίνησε αυτό, αλλά αν σκεφτούμε ότι το κρασί ήταν αλληλένδετο προϊόν με τον πολιτισμό μας και ειδικά με το καθημερινό τραπέζι είναι απόλυτα λογικό να παίρνουν ονόματα από ένα από τα πιο γνωστά αρχαία βιβλία.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον τόσο στις κάβες όσο και στα εστιατόρια για αυτές τις μεγάλες φιάλες. Ειδικότερα το 2018 οι πωλήσεις αυτών των φιαλών γνώρισαν τη μεγαλύτερή τους άνοδο. Τόσο στην κάβα όσο και στο εστιατόριο. Αυτό συνέβη γιατί αυτές οι φιάλες έχουν ένα τριπλό πλεονέκτημα: πρώτον, προφανέστατα είναι ιδανικά για μεγάλες παρέες, πάρτυ και εορταστικά δείπνα, δεύτερον είναι εντυπωσιακές εμφανισιακά και τρίτον παλαιώνουν πολύ καλύτερα από τις απλές φιάλες, που σημαίνει ότι είναι ιδανικές για συλλέκτες. Το τελευταίο συμβαίνει, γιατί σε σύγκριση με τις απλές φιάλες οξυγονώνονται πιο ήπια λόγω της περισσότερης ποσότητας κρασιού που περιέχουν, σε αντίθεση όμως με την επιφάνεια του φελλού από την οποία περνάει το οξυγόνο η οποία παραμένει περίπου η ίδια. Επιπλέον, σε αυτή την «μόδα» καταλυτικό ρόλο έπαιξε το πιο γνωστό αφρώδες κρασί, η σαμπάνια, η οποία σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κρασιά ήταν πάντα το κρασί συνώνυμο των πάρτυ, της διασκέδασης, της F1 και γενικότερα του εορτασμού.

Κρασί σε… τενεκεδάκι, bag in a box και tetra pak;

Αν είναι δυνατόν, θα πέσει ο ουρανός να μας πλακώσει. Τι αιρετικά θέματα είναι αυτά; Κρασί σε τενεκεδάκι από αναψυκτικό και σε συσκευασία από χαρτόνι που κλείνουν τα γάλατα; Κι όμως, ίσως να ακούγεται πολύ τραβηγμένο για την ελληνικά αγορά, αλλά οι νέες συσκευασίες κρασιού πραγματικά γνωρίζουν πολύ μεγάλη άνοδο, ειδικά σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα ενώ έχουν σηκώσει πολύ μεγάλη συζήτηση στη Μ. Βρετανία. Τι είναι όμως αυτό που ωθεί αυτές τις συσκευασίες και ειδικά του αλουμινίου να έχουν τόσο μεγάλη άνοδο; Πρώτον το ότι μπαίνουν στα λημέρια ενός άλλου προϊόντος με μεγάλο μερίδιο αγοράς παγκοσμίως και αυτομάτως τραβάνε το κοινό του: αυτό της μπύρας. Έτσι, είναι πολύ μεγάλη η μερίδα του νεαρόκοσμου που στρέφεται σε αυτά, καθώς βλέπουν στο κρασί στο τενεκεδάκι μια εναλλακτική από το να πιούν την αγαπημένη τους μπύρα. Δεύτερον η «φορητότητα» και η ανθεκτικότητά τους σε σύγκριση με τα γυάλινα μπουκάλια. Τσέπες, τσάντες και αν πέσουν κάτω απλά τα σηκώνεις και ούτε γάτα ούτε ζημιά. Τρίτον, η ευκολία με την οποία ανοίγουν, χωρίς να χρειάζονται ειδικές γνώσεις και gudgets όπως τα ανοιχτήρια. Φυσικά, ο σκεπτικισμός είναι πολύ μεγάλος ακόμα για τις συγκεκριμένες συσκευασίες, που  ομολογουμένως αφορούν κυρίως φτηνά κρασιά χαμηλής ποιότητας, μαζικής παραγωγής και στηρίζονται πολύ στις αγορές των μεγάλων εμπορικών αλυσίδων. Αυτές είναι που κατέγραψαν και τη μεγαλύτερη άνοδο στις πωλήσεις τους το 2018 και προβλέπουν ότι θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο το 2019.

Από την άλλη το «bag in a box» (ο γνωστός σε όλους μας ασκός) παραμένει πάντα στο επίκεντρο της συζήτησης. Ωστόσο, είναι κοινώς αποδεκτό ότι οι πωλήσεις του είναι συνεχώς αυξανόμενες λόγω κυρίως του χαμηλού κόστους παραγωγής του και συνεπώς της χαμηλής τιμής πώλησής τους. Πολλοί οινοποιοί είναι αυτοί που δεν αντιστέκονται στον πειρασμό και το χρησιμοποιούν κυρίως για κρασιά 3 και 5 lt αφού τους αποφέρει εύκολο και γρήγορο κέρδος. Και ποιός μπορείς να είναι επικριτικός σε αυτό ειδικά όταν φέρνει ψωμάκι στο τραπέζι του παραγωγού; Προφανώς κι εδώ τα πιο ποιοτικά κρασιά δεν μπαίνουν στο καλούπι, αλλά οι πολέμιοι αυτών των συσκευασιών υποστηρίζουν ότι αυτή η συσκευασία είναι στην ουσία μια πιο πολυτελής έκδοση του… χύμα.

Μια άλλη συσκευασία που εξελίσσεται σε μεγάλο trend είναι τα tetra pak, η δημοφιλέστατη συσκευασία για χυμούς, γάλατα και άλλα ροφήματα. Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της συσκευασίας είναι το μικρό της μέγεθος, το ότι είναι άθραυστο, μπορεί να ξανακλείσει με το ίδιο καπάκι και τέλος το ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα που αφήνει σε σχέση με την κλασική συσκευασία. Πρωτοπόροι σε αυτό το κομμάτι οι Ισπανοί, με τα χαμηλής ποιότητας κρασιά να παίρνουν τεράστιο μερίδιο στα ράφια των supermercados με πολιορκητικό κριό τη δημοφιλέστατη Sangria και την απήχηση που έχει στο νεαρό κοινό.

Η τάση των παραπάνω συσκευασιών έχει να κάνει συμπερασματικά με την ευκολία που διακατέχει την εποχή μας. Εστιάζει στη μαζικότητα, στο cash flow αλλά για το αν θα δούμε ποιοτικά κρασιά σε τενεκεδάκια απέχει ακόμα πάρα πολύ από την πραγματικότητα (ευτυχώς).

Πρώτα χορταίνει το μάτι

Ανέκαθεν οι παραγωγοί έδιναν μεγάλο βάρος στην ετικέτα, στο στυλ της φιάλης και γενικά σε οτιδήποτε αναφερόταν ως “rules of attraction” ή αλλιώς «οι κανόνες της ελκυστικότητας». Και πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού το κρασί παραμένει προϊόν και όσο αυτό ανήκει στους νόμους της αγοράς, τότε θα γίνονται προσπάθειες για μεγιστοποίηση του κέρδους. Πιο πολύ όμως από ποτέ, τώρα επενδύουν σημαντικά ποσά και έρευνα στο να σχεδιάσουν ελκυστικές ετικέτες για το κοινό και φιάλες που είναι πέρα από τις συνηθισμένες. Φυσικά γι΄ αυτό και πάλι ευθύνονται οι millennials, οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το brand loyalty γύρω από τις γνωστές ετικέτες και τα γνωστά κτήματα. Αντί αυτού, όταν θα μπουν σε μια μεγάλη κάβα με πολλά κρασιά, προτιμάνε να ψάξουν νέα και ιντριγκαδόρικα πράγματα και κυρίως προϊόντα και κρασιά που χορταίνουν αρχικά το μάτι. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες των ΗΠΑ επενδύουν σε αυτό και στήνουν τα ράφια τους ανάλογα με το που θα πέσει πρώτα το μάτι, κι έτσι τα ράφια που είναι κυρίως στο ύψος του ματιού είναι για να μπαίνουν τα κρασιά που πωλούνται πρώτα, ενώ στα χαμηλότερα και υψηλότερα αυτά που έχουν χαμηλότερες πωλήσεις.

Σε μια εξαιρετική μελέτη που διεξήγαγε το Portland State University το ενδιαφέρον των millennials γύρω από το οπτικό κομμάτι του κρασιού κινείται γύρω από τρία βασικά στοιχεία: το χρώμα της ετικέτας (το άσπρο συγκεντρώνει τα περισσότερα βλέμματα), το logo και το σχέδιο της ετικέτας και τρίτον το μέγεθος της ετικέτας. Αυτοί είναι και οι τρεις καθοριστικοί παράγοντες που θα παίξουν τον καθοριστικό ρόλο, ενώ πάνω σε αυτούς θα επενδύσουν και τα εστιατόρια για να φτιάξουν τις λίστες κρασιού τους. Για παράδειγμα, ολοένα και περισσότερα εστιατόρια φτιάχνουν wine lists σε tablets με φωτογραφίες από τις ετικέτες των κρασιών και δίπλα τους περιγραφές για τη γεύση του κρασιού, την προέλευσή του κτλ. Μια άλλη μέθοδος που βασίζεται στο οπτικό κομμάτι, είναι το ότι πολλά εστιατόρια διαλέγουν πολλά από τα κρασιά που θα χρησιμοποιήσουν ως φιάλες να είναι ελκυστικά στο μάτι, ούτως ώστε όταν μια παρέα ανοίξει ένα κρασί σε ένα τραπέζι, οποιοσδήποτε άλλος που είναι στο εστιατόριο, να δει την όμορφη ετικέτα, να του παρακινήσει το ενδιαφέρον και να αγοράσει και αυτός την ίδια. Και οι δύο παραπάνω μέθοδοι μπορούν να αυξήσουν το κέρδος από 10 έως 30%. Άρα δεν χορταίνει μόνο το μάτι, αλλά και… η τσέπη.

Φυσικά και βιοδυναμικά κρασιά

Η φύση και οι κινήσεις των πλανητών ως trend. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πιο hot topic στο κρασί από αυτό το θέμα. Τα φυσικά και βιοδυναμικά κρασιά είναι εν ολίγοις τα κρασιά που έχουν καλλιεργηθεί και οινοποιηθεί με ήπιες ή ελάχιστες παρεμβάσεις, δεν περιέχουν καμιά πρόσθετη ουσία πέραν των βιολογικών εγκεκριμένων σκευασμάτων ενώ στην περίπτωση του βιοδυναμισμού οι συμπαντικές δυνάμεις, οι θέσεις του φεγγαριού και των αστεριών είναι αυτές που καθορίζουν τις εργασίες στον αμπελώνα και στο οινοποιείο. Μπορεί να ακούγεται τραβηγμένο, αλλά οι θιασώτες αυτών των κρασιών θεωρούν ότι τα κρασιά είναι «ζωντανοί οργανισμοί». Γι’ αυτό το λόγο και συμπεριφέρονται στη γη με σεβασμό, ενώ χρησιμοποιούν πρακτικές που δίνουν πιο υγιή σταφύλια και αφήνουν πιο ισορροπημένο οικοσύστημα. Επιπλέον,  ισχυρίζονται ότι αυτά τα κρασιά αντανακλούν όσο κανένα άλλο τον τόπο προέλευσή τους, σε αντίθεση με τα συμβατικά κρασιά. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι κάποια από τα σπουδαιότερα κρασιά του κόσμου ανήκουν είτε σε κάποια από τις παραπάνω δύο κατηγορίες είτε και στις δύο. Από την άλλη πλευρά βέβαια υπάρχει και ο αντίλογος με τους πολέμιούς τους να τα χαρακτηρίζουν ως μαρκετινίστικα τρικ για να αυξηθούν οι πωλήσεις τους ή και ως μια κατηγορία που αποτελεί καταφύγιο για ελαττωματικά κρασιά.

Είναι τόσο μεγάλο το ρεύμα των φυσικών και βιοδυναμικών κρασιών, που πολλά κτήματα αναθεωρούν τη στάση τους και στρέφονται προς αυτή τη λογική, είτε γιατί έχουν πειστεί ότι δίνουν τελικά καλύτερα κρασιά, είτε γιατί βλέπουν ως μια καλή ευκαιρία να αυξήσουν τα κέρδη τους, μιας και το κοινό που τα ζητάει όλο και αυξάνεται. Αυτό συμβαίνει γιατί οι φανατικοί αυτής της κατηγορίας θεωρούν ότι αυτά τα κρασιά όντως έχουν ξεχωριστή προσωπικότητα, αντανακλούν τον τόπο προέλευσής τους και επίσης χρησιμοποιούν ορθές περιβαλλοντικές πρακτικές. Πολύ μεγάλο ρόλο στη διάδοση του κινήματος των φυσικών και βιοδυναμικών κρασιών έπαιξε η Isabelle Legeron (η πρώτη Γαλλίδα Master of Wine) και η έκθεση κρασιών που διοργανώνει κάθε χρόνο σε σημαντικές πόλεις του κόσμου με θέμα αυτά τα κρασιά: η RAW Wine Fair. Επίσης, πολλά κρασιά από αυτά έχουν στηρίξει τη ρητορική τους  στο ότι είναι πιο υγιεινά από τα κανονικά και γι’ αυτό το λόγο τραβούν το ενδιαφέρον και της κοινότητας που δίνει μεγάλο βάρος στην υγεία της. Υπάρχουν πλέον κάβες που πουλάνε αποκλειστικά τέτοια κρασιά, άλλες που έχουν εμπλουτίσει τα ράφια τους με αυτές τις κατηγορίες κρασιών, ενώ πολύ σπουδαία εστιατόρια έχουν στις λίστες τους πολλά τέτοια κρασιά αφού το ενδιαφέρον του κόσμου ανεβαίνει όλο και πιο πολύ. Επικρατεί μια σχετική φρενίτιδα, αλλά αν και κατέγραψαν τρομερή άνοδο το 2017 και το 2018, το πραγματικό boom θα γίνει το 2019  με 2020.

Orange Wines και κρασιά από αμφορέα; Μόδα το παρελθόν ή εξέλιξη;

Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η πλειονότητα των καταναλωτών κρασιού ήξεραν 3 χρώματα κρασιού: λευκό, ροζέ και ερυθρό. Τα τελευταία χρόνια έχει κάνει όμως την εμφάνισή του (ή καλύτερα την επανεμφάνισή του) κι ένα τέταρτο χρώμα: το πορτοκαλί. Για να είμαστε όμως ειλικρινείς, τα orange wines είναι από τα πιο παλιά είδη κρασιού αν και ο όρος είναι σχετικά νέος και χρησιμοποιείται για να περιγράψει κρασιά που προέρχονται από λευκές ποικιλίες σταφυλιού οι οποίες όμως παραμένουν για παρατεταμένο χρονικό διάστημα με τις φλούδες κατά την οινοποίησή τους. Μια διαδικασία που είναι γνωστή ως maceration και όσο περισσότερο κρατάει, τόσο πιο έντονο είναι το πορτοκαλί χρώμα. Το αποτέλεσμα είναι οι φλούδες των λευκών σταφυλιών να χρωματίζουν πιο έντονα αυτά τα κρασιά, κάνοντας τα πορτοκαλί. Στη μύτη αποκτούν έντονα φρουτώδη και βοτανικά αρώματα  ενώ στο στόμα λόγω του maceration αποκτούν περισσότερο όγκο και δομή, κάτι τα μετατρέπει σε ιδανικά κρασιά για food pairing ακόμα και με τα πιο δύσκολα πιάτα.

Σύμφωνα με τον Simon Wolf, σύγχρονος νονός του όρου είναι ο David Harvey του Raeburn Fine Wine. Αν και τα orange wines έχουν γίνει τρομερή μόδα παντού, η ιστορία τους είναι αρκετά παλιά και πατρίδα τους θεωρείται η Γεωργία, στην οποία οι οινοποιοί εδώ και πάρα πολλά χρόνια (σύμφωνα με ευρήματα στον Καύκασο για πάνω από 5.000 χρόνια) οινοποιούν πορτοκαλί κρασιά μέσα στους παραδοσιακούς πήλινους αμφορείς, οι οποίοι είναι θαμμένοι στο έδαφος (!) και λέγονται qvevris. Αυτοί οι πήλινοι αμφορείς χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα αν και τα τελευταία χρόνια υπάρχουν αμφορείς που έχουν εξελιχτεί τεχνολογικά για καλύτερα αποτελέσματα. Υπάρχει όμως και η παραδοσιακή σχολή που επιμένει στα γνωστά πήλινα δοχεία, καθώς θεωρεί την τεχνολογία ως παρεμβατική στη φυσική διαδικασία του κρασιού. Τα πορτοκαλί κρασιά παράγονται συνήθως από boutique οινοποιεία και απαιτούν εξαιρετική προσοχή και αρκετή δουλειά για να γίνουν σωστά. Απαιτούν απόλυτα υγιή καρπό, ξεκινούν με αυθόρμητη ζύμωση και δεν χρησιμοποιούν ζύμες του εμπορίου. Πέραν της Γεωργίας, υπάρχουν εξαιρετικά δείγματα από orange wines στη Σλοβενία, στη Β.Α. Ιταλία, στην Κροατία, αλλά και στη Γαλλία, την Ουγγαρία και τις χώρες του Ν. Κόσμου. Θεωρείται απίστευτο trend το οποίο έχει βρει θαυμαστές ακόμα και στη χώρα μας με κάποια εξαιρετικά δείγματα από ασύρτικο, σαββατιανό και άλλες ποικιλίες.

Η άνοδος των millennials καθορίζει τις αγορές

Αν και αρχικά υπήρχαν εκτιμήσεις ότι η γενιά των millennials δεν θα καθόριζε τις τύχες του κρασιού, κάτι τέτοιο φαίνεται να αλλάζει άρδην ειδικά σε κομβικές αγορές όπως αυτές των ΗΠΑ και της Κίνας, όπου το ενδιαφέρον των millennials δείχνει να τρελαίνει τους δείκτες. Οι προβλέψεις μάλιστα λένε ότι θα είναι η γενιά που θα κατέχει το μερίδιο του λέοντος τα επόμενα χρόνια συγκριτικά με τη Generation X και τους Baby Boomers.

Οι millennials διαφέρουν σε πολλά πράγματα από τις προηγούμενες γενιές σε ότι αφορά στον τρόπο που αντιμετωπίζουν το κρασί. Δεν ενδιαφέρονται όπως είδαμε καθόλου για τις γνωστές φίρμες του κρασιού, δοκιμάζουν κυριολεκτικά τα πάντα και κοιτάνε κυρίως το budget τους να είναι στη μεσαία κατηγορία, αδιαφορώντας όμως για την πολύ φθηνή κατηγορία. Αν θέλουμε αυτό να το συνοψίσουμε σε μία φράση θα λέγαμε ότι ψάχνουν την καλύτερη ποιότητα στην καλύτερη τιμή και είναι αυτοί οι οποίοι έδωσαν άλλη διάσταση στον όρο value for money.

Οι Millennials και το κυνήγι του θησαυρού

Σε άμεση σχέση με τα παραπάνω είναι η τάση των millennials (και όχι μόνο) για εξερεύνηση νέων περιοχών και ποικιλιών. Έτσι, ενώ πριν λίγα χρόνια το πρώτο ποτήρι που ερχόταν στο τραπέζι ενός εστιατορίου ή μια φιάλη που πήγαινε για δώρο ήταν ένα merlot, ένα cabernet sauvignon ή ένα chardonnay από περιοχές όπως το Bordeaux, η Τοσκάνη, η Napa Valley κτλ, πλέον κάτι τέτοιο δεν ισχύει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η νέα γενιά λοιπόν που δεν παρασύρεται από γνωστά ονόματα και είναι μαλωμένη όπως είπαμε με το brand loyalty αναζητά κάτι τελείως διαφορετικό, πιο ψαγμένο και μη αναμενόμενο. Ανοίγει χάρτες, αναζητά στο internet, και δίνει έμφαση σε γηγενείς και ξεχασμένες ποικιλίες: rkatsiteli, furmint, mencia, ασύρτικο έρχονται σιγά σιγά στο προσκήνιο όχι για να παραγκωνίσουν τις πιο γνωστές, αλλά για να διευρύνουν τη γευστική παλέτα του εγκεφάλου όσων τις επιλέγουν.

Αυτή η αίσθηση της περιπέτειας υπάρχει και στις περιοχές που επιλέγονται πλέον. Ελλάδα, Γεωργία και πιο στενά το Bierzo της Ισπανίας, η Maule Valley της Χιλής, η Παταγονία της Αργεντινής είναι μόνο μερικές από τις περιοχές που γνωρίζουν τρομακτική άνοδο στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Προφανώς, οι νέες αυτές περιοχές και η άνοδος των νέων ποικιλιών δεν θα πει ότι είναι καλύτερες από τις πιο γνωστές. Απλά, η όλη τάση ανήκει στο λεγόμενο κυνήγι θησαυρού και στην αναζήτηση νέων εμπειριών που συμπυκνώνεται στην έκφραση του «ανακαλύπτω κάτι νέο». Ξεχασμένοι αμπελώνες, αυτόριζα αμπέλια, αρχαίες τοποθεσίες, παραδοσιακές καλλιέργειες, εξεζητημένες οινοποιήσεις και πολλά άλλα συγκεντρώνουν ανάλογο ενδιαφέρον.

Όπως γίνεται κατανοητό, αυτό έχει μεγάλο αντίκτυπο στη διακίνηση και την πώληση του κρασιού, καθώς αυξάνονται συνεχώς οι εισαγωγές από τρίτες χώρες, ενώ κάβες και εστιατόρια εμπλουτίζουν τις λίστες κρασιών τους με ετικέτες από σπάνιες ποικιλίες και όχι τόσο γνωστές περιοχές, έχοντας σκοπό να μαγνητίσουν το ενδιαφέρον όλων όσων θέλουν να πάνε ένα βήμα πέρα από τα συνηθισμένα. Τέλος, στα πλεονεκτήματα αυτών των περιοχών και των ποικιλιών είναι ότι πλην εξαιρέσεων, έχουν ιδιαίτερα ελκυστικές τιμές.

Κρασί στο σπίτι VS κρασί στο μπαρ

Μία άλλη τάση είναι η κατανάλωση κρασιού στο σπίτι, η οποία ανεβαίνει χρόνο με το χρόνο. Τα πλεονεκτήματα προφανώς είναι πολλά με βασικότερο το budget που μπορεί να διαθέσει κάποιος. Έτσι, όταν μια παρέα μαζευτεί και αντίστοιχα συγκεντρώσει ένα ποσό, μπορεί να το διαθέσει για να αγοράσει τα κρασιά της από μια κάβα σε πολύ καλύτερη τιμή από ένα εστιατόριο και να τα πιει με την ησυχία της σε ένα σπίτι. Στα συν, μπορεί να προσμετρηθεί ότι τέτοιες βραδιές μπορούν να λάβουν τη διάσταση παιχνιδιού καθώς μπορεί να εξελιχθεί σε κανονική γευσιγνωσία. Τα μπουκάλια να τυλιχθούν με γκοφρέ χαρτί ή αλουμινόχαρτο ώστε να δοκιμαστούν τυφλά, να σχεδιαστούν ιδιαίτερα tasting mats για τη βραδιά, ενώ αν ο οικοδεσπότης και οι φιλοξενούμενοι έχουν κέφια μπορούν να διοργανωθούν και θεματικά flights. Για παράδειγμα κρασιά της ίδιας ποικιλίας από άλλες περιοχές, ίδια κρασιά αλλά από άλλες χρονιές κτλ. Στην άνοδο αυτού του ρεύματος έχουν παίξει μεγάλο ρόλο και τα διάφορα gadgets γευσιγνωσίας: τετράδια γευσιγνωσίας, μανταλάκια για να ξεχωρίζει ο καθένας το ποτήρι του, ανοιχτήρια, καράφες κτλ.

Στον αντίποδα υπάρχει πάντα ο επαγγελματισμός της εστίασης. Εδώ όπως πάντα το πλεονέκτημα είναι ότι όλα είναι ξεκούραστα, ενώ τα περισσότερα μαγαζιά, ακολουθούν τις τάσεις της εποχής, με αποτέλεσμα να υπάρχουν όλο και περισσότερα κρασιά για δοκιμή. Ας μην ξεχνάμε ότι πλέον έχουν μεγαλώσει και οι λίστες by the glass, συνεπώς όλο και περισσότερες ετικέτες να υπάρχουν διαθέσιμες σε ποτήρι. Επιπλέον, στα εστιατόρια που έχουν sommelier μπορείς να ακούσεις τις προτάσεις του, ενώ κακά τα ψέματα, ο επαγγελματισμός του σέρβις ή της μετάγγισης ενός κρασιού από έναν ειδικό δίνει μια νότα πιο «αριστοκρατική». Επιπλέον, υπάρχουν μαγαζιά με τόσο υψηλό βαθμό γνώσης και εξειδίκευσης που μπορούν να διαθέσουν μέχρι και διαφορετικά ποτήρια για το κάθε κρασί.

Coravin

Αδιαμφισβήτητα αποτελεί τη μεγαλύτερη ανακάλυψη στο χώρο του σερβιρίσματος του κρασιού τα τελευταία χρόνια και μέρα με τη μέρα οι πωλήσεις του αυξάνονται και θα συνεχίσουν να αυξάνονται το 2019. Ο λόγος είναι πάρα πολύ απλός: ένας κόσμος στο ποτήρι σου. Τι θα πει πρακτικά αυτό; Για να το εξηγήσουμε θα σας πούμε πρώτα τι είναι η μαγική συσκευή που λέγεται coravin.

Το coravin είναι μια συσκευή που στη βάση της έχει μια φιάλη που περιέχει το αδρανές αέριο που λέγεται αργό. Στην άλλη άκρη έχει μια βελόνα η οποία διαπερνά το φυσικό φελλό μιας φιάλης και επιτρέπει το σερβίρισμα του κρασιού από ένα στόμιο, διατηρώντας όμως το μπουκάλι κλειστό. Με το που σερβιριστεί το κρασί, από την ίδια βελόνα που τράβηξε το κρασί, εκχύνεται το αργό το οποίο ως αδρανές αέριο προφυλάσσει το κρασί από την οξείδωση. Αποτέλεσμα, να σερβίρεις όση ποσότητα κρασιού θες και παράλληλα να κρατάς τη φιάλη χωρίς να πάθει απολύτως τίποτα για πολλούς πολλούς μήνες. Ακούγεται πραγματικά απίθανο, αλλά πιστέψτε με όταν το δείτε από κοντά θα εκπλαγείτε ακόμα περισσότερο.

Όπως είναι λογικό, έχει γίνει το αγαπημένο εργαλείο των wine bars που έχουν πλέον αναρίθμητες επιλογές για ετικέτες σε ποτήρι, ενώ από την άλλη οι φανατικοί wine geeks που το έχουν στο σπίτι, το χρησιμοποιούν «τρυπώντας» τις φιάλες τους πλέον χωρίς έλεος κι εκεί που όταν άνοιγαν μια φιάλη κρασί έπρεπε να την πιούν αμέσως, πλέον έχουν την επιλογή να βάλουν ένα ποτηράκι από ένα αρωματικό μοσχοφίλερο, να συνεχίσουν με ένα βαρελάτο chardonnay και να κλείσουν με την αγαπημένη τους Νάουσα. Σούπερ έτσι; Ειδικά αν την επόμενη μέρα μπορείς να επιλέξεις… διαφορετικό γευστικό ταξίδι. Τέλος, αν και τον πρώτο χρόνο της παρουσίασής του στην αγορά αντιμετώπισε το σκεπτικισμό, πλέον κάθε υποψία κάμφθηκε, αφού η καθημερινότητα επιβεβαιώνει ότι το coravin όχι μόνο ήρθε για να αλλάξει τον τρόπο που σερβίρουμε το κρασί, αλλά και για να καθιερωθεί από το 2019 ως απαραίτητο gudget σε όλα τα σοβαρά wine bars. Οι πωλήσεις του εκτοξεύθηκαν και θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν μέρα με τη μέρα.

Οι παραπάνω τάσεις προφανώς και δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση μια εξοντωτική λίστα ούτε και θεωρούνται κανόνες σε καμία περίπτωση. Ωστόσο, αποτελούν μια σαφή ένδειξη για τις αλλαγές που επέρχονται στο χώρο του κρασιού λόγω του αυξανόμενου ενδιαφέροντος για νέα trends και των πολλών πηγών πληροφόρησης.

Κάποια από αυτά πραγματικά θα οδηγήσουν το κρασί μπροστά, ενώ κάποια άλλα θα έχουν και αδιαμφισβήτητο αρνητικό αντίκτυπο. Αυτή όμως είναι και η φυσική ροή όσων πραγμάτων εξελίσσονται. Από τη μια υπάρχει πρόοδος, αλλά από την άλλη δίπλα στην εξέλιξη πάντα υπάρχουν παθογένειες και εμπόδια. Άλλωστε, «η όποια πρόοδος στη ζωή δεν προέρχεται από την προσαρμογή, αλλά από την τόλμη και από την υπακοή σε μια παρόρμηση» σύμφωνα με τον Αμερικανό συγγραφέα και πρόδρομο της μπητ Χένρυ Μίλλερ.

Όπως και να έχει όμως, η εικόνα για το κρασί βελτιώνεται καθημερινά, όλο και περισσότερο και αναπόφευκτα θα γεννάει όλο και καινούργιες τάσεις. Εχθρός του καλού άλλωστε είναι το καλύτερο. Κι εμείς αυτό περιμένουμε να δούμε. Το καλύτερο.