Εκτός οδηγού Michelin η Θεσσαλονίκη, η γαστρονομική πρωτεύουσα της Unesco

Ερωτηματικά γεννά η συμφωνία του ΕΟΤ με τον Οδηγό Michelin για την προβολή της ελληνικής γαστρονομίας στο εξωτερικό που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2022. Με υφυπουργό τουρισμού Θεσσαλονικιά, την Έλενα Ράπτη, οργανισμούς που ασχολούνται με τον τουρισμό στην πόλη, ενώσεις ξενοδόχων, εστιατόρων και πάνω από όλα με τον τίτλο της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Γαστρονομίας της UNESCO, η Θεσσαλονίκη, με πολυπολιτισμική παράδοση αιώνων στη γαστρονομία δεν χώρεσε ούτε ως αναφορά στον οδηγό. 

Ο οδηγός παρουσιάστηκε από τον ΕΟΤ στις 26 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο της συμφωνίας του Οργανισμού με τον γαλλικό οδηγό, ύψους 458.000 ευρώ, στις σελίδες του περιλαμβάνει τα 9 εστιατόρια με αστέρια Michelin που βραβεύτηκαν πέρυσι και προτείνει 18 επιπλέον εστιατόρια, καθώς και τα σημαντικά αξιοθέατα της Αθήνας.

Βέβαια πουθενά σε όλα αυτά δεν αναφέρεται η Θεσσαλονίκη, η οποία αποτελεί γαστρονομική πρωτεύουσα της Unesco. Ένας τίτλος που διαφημίστηκε πολύ από τη δημαρχία Ζέρβα.

Επαγγελματίες του κλάδου εκφράζουν την ανησυχία τους σχετικά με αυτό το γεγονός και θεωρούν άδικο για μία πόλη όπως η Θεσσαλονίκη να μην υπάρχει καμία αναφορά στον οδηγό Michelin.

Ρεπορτάζ του news247.gr το οποίο δημοσιεύθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 2022 ανέφερε πως είναι «άγνωστο αν ο οδηγός θα ασχοληθεί μόνο με τις μεγάλες πόλεις της χώρας, ή και με τους κύριους τουριστικούς προορισμούς, σίγουρα όμως θα πρέπει να καλύπτει σημαντικές γεωγραφικές περιφέρειες που έχουν να επιδείξουν τη γαστρονομική τους σκηνή.

Τα ελληνικά προϊόντα, οι συνταγές και η γενικότερη γαστρονομική κουλτούρα του τόπου, μπορούν να προβληθούν μέσα από τον οδηγό, που δεν απευθύνεται μόνο σε πλούσιους τουρίστες, αλλά σε όλους εκείνους που αναζητούν τα εστιατόρια που προσφέρουν το καλύτερο φαγητό σε κάθε προορισμό»

Σε απόφαση όμως που εκδόθηκε στις 7/4/2023 από τον γ.γ. του ΕΟΤ αποφασίστηκε η έγκριση του υπ’ αρ 4186/06.4.2023 Πρακτικού της τριμελούς Επιτροπής παραλαβής και πιστοποίησης καλής εκτέλεσης των εργασιών και των αντισταθμικών/επικοινωνιακών οφελών για τον ΕΟΤ, στο πλαίσιο της ελληνικής γαστρονομίας στο εξωτερικό, από την εταιρεία Manufacture Francaise Des Pneumatiques Michelin, το οποίο αντιστοιχεί στο στάδιο 1 των συμφωνηθεισών ενεργειών της από 22.9.2022 υπογραφείσης σύμβασης μεταξύ των δύο μερών, ήτοι:

• Έκδοση ενός stand-alone Δελτίου Τύπου από τη Michelin τόσο στην αγγλική όσο και στη γαλλική γλώσσα, αναφορικά με την Επιλογή της Αθήνας στον Οδηγό Michelin και παρουσίαση των βραβευθέντων επιχειρήσεων σε αυτόν, με προώθηση του εν λόγω Δελτίου Τύπου στα Γραφεία Τύπου της Michelin’ s στη Βόρεια και Νότια Αμερική, στην Αφρική, στην Ασία, στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη, καθώς και στις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων τους.

Όπως αναφέρουν άνθρωποι του κλάδου της εστίασης της πόλης «η απόφαση αυτή είναι άδικη για την Θεσσαλονίκη» και ότι «όλη η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα»

Μιλώντας με έναν από τους γνωστότερους και βραβευμένους chef της Θεσσαλονίκης που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του υποστηρίζει: «το γεγονός ότι η συμφωνία αφορά μόνο την Αθήνα είναι απίστευτο μιας και η Θεσσαλονίκη έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων της UNESCO στον Τομέα της Γαστρονομίας. Θα έπρεπε στοιχειωδώς ο Δήμος Θεσσαλονίκης και οι φορείς της πόλης να πιέσουν να μπει και η Θεσσαλονίκη σ’ αυτή τη συμφωνία του ΕΟΤ»

Όπως χαρακτηριστικά αναλύει δεν είναι μόνο άδικο αυτό αλλά και καταστροφικό για την γαστρονομία της πόλης.

«Για να μπορέσουμε να προσελκύσουμε τουρίστες πιο υψηλού επιπέδου, μόνο μ’ αυτό τον τρόπο θα το καταφέρουμε. Είναι σημαντικό να καταφέρεις να μπεις σ’ αυτόν τον χάρτη, που είναι μέσα η Βαρσοβία, η Πολωνία με 3-4 πόλεις και η Ελλάδα έχει μόνο την Αθήνα.

Τον οδηγό Michelin, τον παρακολουθούν εκατομμύρια τουρίστες σ’ όλο τον κόσμο. Επομένως ανεβάζει τον πήχη όλων των εστιατορίων που κυνηγούν να μπουν. Αν έρθει στη Θεσσαλονίκη όλοι θα προσπαθούν να γίνουν καλύτεροι για να μπουν στον οδηγό. Έτσι και το επίπεδο θα ανέβει και το επίπεδο τουριστών και τα ξενοδοχεία θα κάνουν επενδύσεις γιατί θα έχουν εστιατόρια με αστέρι Michelin και θα αξίζει γι’ αυτούς να βάζουν λεφτά στην γαστρονομία. Είναι ένας κύκλος τεράστιος που έτσι δουλεύει το σύστημα σ’ όλο τον κόσμο και μόνο στη Θεσσαλονίκη αποφάσισε ο Δήμος να μην το εντάξει»

Από την άλλη ο Δημήτρης Παμπόρης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες σεφ που δραστηριοποιείται στο χώρο της γαστρονομίας σχεδόν 15 χρόνια μιλώντας στη Parallaxi αναφέρει ότι άδικο που η Θεσσαλονίκη δεν βρίσκεται στον οδηγό Michelin.

«Η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα. Υπάρχουν πολλές πόλεις που έχουν εξαιρετική γαστρονομία. Σε πόλεις του εξωτερικού, ο κόσμος κάνει χιλιόμετρα για να επισκεφθεί βραβευμένα εστιατόριο. Όλο αυτό είναι άδικο για την πόλη. Θα πρέπει να υπάρξει κάποια πρωτοβουλία έτσι ώστε να φτάσει ο οδηγός και στη Θεσσαλονίκη»

Την δική της απάντηση στο θέμα από την πλευρά του Δήμου Θεσσαλονίκης δίνει η Αντιδήμαρχος Τουρισμού και Πολιτισμού, Μαρία Καραγιάννη, η οποία τονίζει ότι «είναι ξεκάθαρο ότι η συμφωνία που έκανε ο ΕΟΤ με τον οδηγό Michelin είναι για σεφ και εστιατόρια που έχουν ήδη αστέρια Michelin. Οπότε καμία άλλη περιοχή της Ελλάδος δεν έχει αστέρι. Στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχουν ούτε σεφ ούτε εστιατόρια με αστέρι.

Εμείς στις 19 Σεπτεμβρίου του 2022 κάναμε την κίνηση μας και ζητήσαμε ο οδηγός Michelin να επισκεφθεί την Θεσσαλονίκη. Παρά το γεγονός ότι είμαστε στο Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων της UNESCO στον Τομέα της Γαστρονομίας, αφού η συμφωνία που υπεγράφη με τον Michelin αφορά μόνο αστέρια ήταν λογικό να μην ενταχθεί η Θεσσαλονίκη σ’ αυτόν τον οδηγό. Οτιδήποτε περιλαμβάνει ο χάρτης που θα μου προωθήσουν από τον ΕΟΤ είναι ήδη πιστοποιημένο με αστέρι Michelin»

Κάτι τέτοιο βέβαια δεν ισχύει γιατί ο Οδηγός Michelin για την Αθήνα, όπως δημοσιεύθηκε περιλαμβάνει 9 εστιατόρια βραβευμένα με αστέρια Michelin και προτείνει 18 επιπλέον εστιατόρια, για την ποιότητα των υλικών και την απλή αλλά ξεχωριστή γαστρονομική τους ταυτότητα.

Σύμφωνα με τον ΕΟΤ η συμφωνία αφορούσε αποκλειστικά την Αθήνα και «δεν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος που έμεινε εκτός η Θεσσαλονίκη καθώς δεν έγινε κάποια σύγκριση μεταξύ των πόλεων», τονίζοντας πως «από κάπου έπρεπε να γίνει η αρχή».

Όμως όπως βέβαια αναφέρει βέβαια ο Οργανισμός δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο αυτή τη στιγμή ο οδηγός Michelin να επεκταθεί στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις της χώρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες η χρηματοδότηση από τον ΕΟΤ έγινε για την Περιφέρεια Αττικής και ταυτόχρονα δεν θα μπορούσε να επιλεχθεί και κάποια άλλη Περιφέρεια, όπως αυτή της Κεντρικής Μακεδονίας.

Όμως, ποιος είναι ο λόγος που έγινε η επιλογή της συγκεκριμένης Περιφέρειας και όχι κάποιας άλλης; Όπως αναφέρει ο ΕΟΤ σε ανακοίνωση του «η επιλογή της Αθήνας έγινε λόγω του εύρους, της πρωτοτυπίας, της ποικιλομορφίας, της βιωσιμότητας και της δημιουργικότητας της νέας γαστρονομικής σκηνής της πρωτεύουσας, η οποία μπορεί να αποτελέσει κριτήριο επιλογής και όχημα ενίσχυσης των city breaks και long weekends στην Αθήνα από υψηλού εισοδηματικού επιπέδου ταξιδιώτες»

Βέβαια αν και η αρχική συμφωνία μιλούσε για γενικότερη προβολή της ελληνικής γαστρονομίας στο εξωτερικό, η ανακοίνωση του ΕΟΤ μετά την παρουσίαση του οδηγού Michelin αναφέρεται αποκλειστικά στην Αθήνα, κάτι το οποίο προκαλεί απορίες στους επαγγελματίες τους κλάδου.

Τι είναι ο οδηγός Michelin

Οι oδηγοί Michelin είναι μια σειρά από βιβλία οδηγών που εκδίδονται από τη γαλλική εταιρεία ελαστικών Michelin από το 1900. Ο Οδηγός απονέμει έως και τρία αστέρια Michelin σε επιλεγμένα εστιατόρια. Η απόκτηση ή η απώλεια ενός αστεριού ή αστεριών μπορεί να έχει δραματικές επιπτώσεις στην επιτυχία ενός εστιατορίου.

Ο οδηγός Michelin ιδρύθηκε το 1900 από τους αδελφούς Αντρέ και Εντουάρ Μισελέν, των γνωστών ελαστικών Michelin, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εξυπηρέτησης των οδηγών αυτοκινήτων και φορτηγών που ταξίδευαν, προτείνοντας μέρη για καλό φαγητό.

Για δύο δεκαετίες, όλες αυτές οι πληροφορίες ήταν χωρίς κόστος. Μέχρι που μια μέρα ο Andre Michelin έφτασε σε ένα κατάστημα ελαστικών για να δει τους αγαπημένους του οδηγούς να χρησιμοποιούνται για να στηρίξουν έναν πάγκο εργασίας. Με βάση την αρχή ότι «ο άνθρωπος σέβεται αληθινά μόνο αυτό που πληρώνει», ένας ολοκαίνουργιος Οδηγός MICHELIN κυκλοφόρησε το 1920 και πωλήθηκε για επτά φράγκα.

Για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1920, συμπεριέλαβε μια λίστα με ξενοδοχεία στο Παρίσι, λίστες με εστιατόρια σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Αναγνωρίζοντας την αυξανόμενη επιρροή του οδηγού, τα αδέλφια στρατολόγησαν επίσης μια ομάδα επιθεωρητών , όπως τους γνωρίζουμε καλύτερα σήμερα – για να επισκέπτονται και να ελέγχουν εστιατόρια ανώνυμα.

Το 1926, ο οδηγός άρχισε να απονέμει αστέρια σε εστιατόρια εκλεκτής εστίασης, σημειώνοντάς τα αρχικά μόνο με ένα μόνο αστέρι. Πέντε χρόνια αργότερα, εισήχθη μια ιεραρχία με μηδέν, ένα, δύο και τρία αστέρια και το 1936 δημοσιεύθηκαν τα κριτήρια για την κατάταξη.

Κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου 20ου αιώνα, χάρη στη σοβαρή και μοναδική προσέγγισή τους, οι Οδηγοί Michelin έγιναν best-seller:

Σήμερα η βίβλος της γαστρονομίας είναι παρούσα στην Ευρώπη, την Ασία, τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική.

Η υφυπουργός Τουρισμού κ. Έλενα Ράπτη στην οποία απευθυνθήκαμε μας απάντησε ότι η ανάθεση και η συννενόηση έγινε σε προγενέστερη από τη δική της υπουργοποίηση εποχή.