Πίνοντας ένα ρόφημα στο ομορφότερο καφέ του κόσμου

Εικόνες: Πλάτων Κλεανθίδης 

Ήδη, πριν ακόμα ανοίξεις τη ψηλή πόρτα του New York Café, προετοιμάζεσαι να κάνεις μια σύντομη βουτιά στο χρόνο, μα και στην πολυτέλεια.

Έχει χαρακτηριστεί ως το ομορφότερο καφέ σε όλο τον κόσμο, για αυτό καλό είναι να κάνεις κράτηση από πριν, καθώς η ουρά αναμονής  φτάνει μέχρι την Erzsébet körút, μία από τις κύριες λεωφόρους της Βουδαπέστης.

Οι 14 γλυπτές φιγούρες που καλωσορίζουν τους επισκέπτες στην ιστορική καφετέρια, δημιουργήθηκαν από τον Károly Senyey και συμβολίζουν την αισθησιακότητα και το σαρκασμό. Ανάμεσά τους, και η μορφή του “El Asmodáj”, η οποία αναπαριστά το πνεύμα του καφέ και της σκέψης, εμπνέοντας μέχρι σήμερα τους καλλιτέχνες που έρχονται στο χώρο.

Μπαίνοντας στο εσωτερικό του, σε όποια γωνιά και να κοιτάξεις, αντικρίζεις ένα παλάτι, με τις περίτεχνες χρυσές λεπτομέρειες, τις γαλάζιες μαρμάρινες κολώνες, τις τοιχογραφίες στο ταβάνι και τους κρυστάλλινους πολυελαίους, να δίνουν την εντύπωση, πως πίνεις τον καφέ τους μέσα σε ένα αληθινό ανάκτορο.

Η ιστορία του New York Palace, του επιβλητικού κτιρίου στην οδό Nagykörút της Βουδαπέστης, ξεκινά τον 19ο αιώνα, όταν ο Max Aufricht, ένας Ούγγρος δάσκαλος, ήρθε στην πόλη. Χάρη στις φιλοδοξίες του, από δάσκαλος έγινε γρήγορα επιτυχημένος δικηγόρος, και ταξίδεψε στο Παρίσι, όπου μαζί με τον διευθυντή της ασφαλιστικής εταιρείας New York, ίδρυσαν το δίκτυο της εταιρείας στην Ουγγαρία, το οποίο σύντομα χρειάστηκε ένα κεντρικό κτίριο.

Η ιδέα ήταν να χτιστεί ένα τεράστιο κτίριο σε εκλεκτικιστικό στιλ στο κέντρο της πόλης και σύντομα δόθηκε η εντολή στον αρχιτέκτονα Alajos Hauszmann, ο οποίος, με τη συνεργασία των Flóris Korb και Kálmán Giergl, σχεδίασε το εντυπωσιακό, τετραώροφο παλάτι και το καφέ του ισογείου. Μετά την παράδοσή του το 1894, το κομψό New York Café στο ισόγειο, σύντομα έγινε κέντρο της λογοτεχνικής και καλλιτεχνικής ζωής: πέρασε στην ιστορία και στην ουγγρική πολιτιστική ιστορία ως αγαπημένος τόπος συνάντησης καλλιτεχνών, συγγραφέων και ποιητών.

Το “Nyehó” και η Λογοτεχνία, ο Κόσμος των Τεχνών

Στις μεγάλες, αριστοκρατικές αίθουσες του καφέ έδιναν ραντεβού μερικοί από τους σημαντικότερους διανοούμενους της κεντρικής Ευρώπης των αρχών του 20ου αιώνα, ενώ ο δεύτερος όροφος του Νew York Cafe υπήρξε «αρχηγείο» του εκδοτικού γραφείου της Pesti Napló και του θρυλικού περιοδικού Nyugat. Πολλοί διάσημοι συγγραφείς και ποιητές πέρασαν χρόνο εδώ, όπως  και, μεταξύ άλλων, στο μπαλκόνι του καφέ γράφτηκε η ιστορία του Pál utcai fiúk από τον Ferenc Molnár.

Η περιοχή έγινε αγαπημένο στέκι καλλιτεχνών όπως οι Mihály Babits, Zsigmond Móricz, Géza Gárdonyi, Frigyes Karinthy, Dezső Kosztolányi, Gyula Illyés, και Sándor Weöres. Εκεί μαζεύονταν καθημερινά, καθώς η κεντρική τοποθεσία του καφέ στη Βουδαπέστη σε συνδυασμό με την άνθιση των τεχνών, δημιούργησαν το κατάλληλο περιβάλλον για νέους καλλιτέχνες να δημιουργούν, να σκέφτονται και να αντλούν έμπνευση. Χάρη στην εφεύρεση των αδελφών Harsányi, οι συγγραφείς μπορούσαν σύντομα να αποκτήσουν μια “συγγραφική πλάκα”, η οποία ήταν διαθέσιμη για ένα πολύ χαμηλό ποσό στους λιγότερο αναγνωρισμένους και φτωχούς καλλιτέχνες.

Αργότερα, οι επισκέπτες του καφέ μπορούσαν να ζητήσουν πένες, μελάνι και “σκυλόγραμμα” για τη συγγραφή, το οποίο όμως αργότερα απαγορεύτηκε, σύμφωνα με την αφήγηση του Krúdy, επειδή “ο Karinthy έριξε μελάνι στον γκρίζο καναπέ”.

Ακολουθώντας τα ίχνη των συγγραφέων και των ποιητών, το καφέ επιθυμεί να παραμείνει πιστό στην καλλιτεχνική του ταυτότητα, υποστηρίζοντας τη μέχρι σήμερα. Ένα από τα πιο σημαντικά δείγματα αυτής της επιθυμίας είναι η δημοφιλής σειρά New York Művész Páholy (Καλλιτεχνική Στοά New York), η οποία φιλοξενείται κάθε χρόνο, στους τοίχους του New York Café.

Το σίγουρο είναι πως το Νew York Cafe πρέπει να επισκεφτούν τουλάχιστον μία φορά όλοι όσοι θέλουν να πάρουν μία πραγματική γεύση από την αίγλη και την αστική γοητεία της Βουδαπέστης μιας άλλης εποχής…

Δείτε εικόνες από το ιστορικό καφέ: