Σταματήστε να μαγειρεύετε για το instagram

Λέξεις: Μανώλης Παπουτσάκης

εικόνα: pexels

Γαστρονομικά στην Ελλάδα διανύουμε νομίζω ακόμα μια περίοδο τρομακτικής κοινοτυπίας. Τα πιάτα μας- σίγουρα πιο ευπαρουσίαστα- μοιάζουν πολύ συχνά σα να μαγειρεύτηκαν και να πήραν μορφή από τον ίδιο σεφ.

Δεν ξέρω αν ο σκληρός μας δίσκος έχει κορεστεί από τις ιντσαγκραμικές διεθνείς αποτυπώσεις και μόδες, ώστε αναπόφευκτα και μοιραία να αναπαράγει μόνο όσα έχει εντυπώσει.

Προφανώς και δεν αναφέρομαι στα πιάτα της παράδοσής μας που, όταν αναπαράγονται ως έχουν, κρατούν την κλασική τους μορφή (και λιγότερο δυστυχώς τη γεύση). Αλλά στη σύγχρονη μαγειρική μας έκφραση υπάρχουν στερεοτυπικές πια μορφολογικές και τεχνικές αποτυπώσεις όπως το κενέλ, το φρένο, το έγχρωμο λάδι, το “χαραγμένο” καλαμάρι, οι διαφορετικές υφές του ίδιου υλικού, τα τουίλς, τα ζελέ, τα ωμά σε διάφορες μορφές, οι πίκλες, οι ζυμώσεις, τα λουλούδια, τα ψάρια και τα κρέατα ωρίμανσης. Κάπου εκεί συνυπάρχουν κάποιες γαρνιτούρες “φασόν” και κάποιες “γαλλίζουσες” σάλτσες ή κάποια ανατολίτικα υλικά για να συμπληρώσουν την εικόνα.

Συχνά κυριαρχεί και η έλλειψη της φρεσκάδας και της ποιότητας της πρώτης ύλης, καθώς είναι ταλαιπωρημένη κυρίως από τα ίδια τα χέρια του μάγειρα ή από τις ατελείωτες ανέξοδες τεχνικές, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση.

Όλα καλά, όλα όμορφα αλλά τα ίδια, και τα ίδια, και τα ίδια. Σα να βλέπεις την ίδια ταινία, να διαβάζεις το ίδιο βιβλίο, να ακούς το ίδιο τραγούδι…

Και να μου πεις τι προτείνεις; Γιατί κι εσύ ο ίδιος με έναν τρόπο κολυμπάς στην ίδια θάλασσα. Και γιατί δεν σε ενοχλεί η κλασική μορφή του μουσακά ή των γεμιστών και σε ενοχλεί το κενέλ και το λουλουδάκι που επαναλαμβάνεται σε πολλά δημιουργικά πιάτα και που τα χρησιμοποιείς κάποιες φορές κι εσύ ο ίδιος;

Δύσκολη η ερώτηση μα ίσως στο μυαλό μου υπάρχει μια αξιακή βαρύτητα που απαλλάσσει την παραδοσιακή κουζίνα από την βαρεμάρα. Ξέρω πως μεροληπτώ υπέρ της, αλλά το πιστεύω. Γιατί αυτή αρκεί να είναι νόστιμη. Ναι, μπορώ να τρώω πολύ συχνά μουσακά και να είναι ακριβώς ο ίδιος. Μπορώ, όμως, να τρώω μια δημιουργική κουζίνα που γευστικά και μορφολογικά ομοιάζει τρομερά από εστιατόριο σε εστιατόριο ανά την επικράτεια, όταν επικαλείται το σύγχρονο, το νεωτερικό και το προχωρημένο, ενώ δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια αναπαραγωγή όσων κυκλοφορούν στα social media;

Προτείνω εν τέλει να κάνουμε ίσως μια προσπάθεια να κλείσουμε το instagram και τα μοντέρνα βιβλία, να σκεφτούμε την εικόνα του τόπου που δημιουργούμε, να εμπνευστούμε από τη φύση που μας περιβάλλει και την ταλαιπωρούμε, να αφουγκραστούμε τις ιστορίες μας, την παράδοση και τις τέχνες μας (art) και να μην σνομπάρουμε την κλασική μας κουζίνα. Την αληθινή μας κουζίνα. Αν βέβαια τη μάθαμε και ποτέ. Ίσως τότε αυτό να φέρει μια αλλαγή που θα κάνει τα πράγματα λιγότερα κοινότυπα και βαρετά στο επίπεδο της δημιουργίας, τόσο για το κοινό μας, όσο και για εμάς τους ίδιους που μαγειρεύουμε. Κάποιοι λίγοι το καταφέρνουν ήδη, νομίζω.

Α, και μην ξεχνάμε. Εμείς αποφασίζουμε τι θα μαγειρέψουμε στις κουζίνες μας και όχι το instagram ή οι διεθνείς μόδες ή οι πελάτες που θα μας επισκεφτούν γιατί -και αυτό- συνδέεται με την αφόρητη βαρεμάρα που σερβίρουμε πέρα από το πόσο ανέμπνευστοι μαγειρικά συχνά οι ίδιοι είμαστε…

*Ο Μανώλης Παπουτσάκης είναι σεφ και δημιουργός των εστιατορίων Το Χαρούπι και Δέκα Τραπέζια