Annette: Είδαμε το σκοτεινό μιούζικαλ

Ο Λεός Καράξ κερδίζει τις εντυπώσεις και το βραβείο σκηνοθεσίας στο 74ο Φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών παραδίδοντας ένα σκοτεινό μιούζικαλ που μπορεί να μοιάζει αισθητικά πιο μετριοπαθές σε σχέση με τη συνήθη οπτική εξτραβαγκάντσα του δημιουργού του, αλλά αποζημιώνει με την εμφατική μουσική αλλά και την βίαιη συναισθηματική πρόσκρουση της ιστορίας του.

Ένας διάσημος κωμικός και μια ακόμη πιο διάσημη σοπράνο ερωτεύονται ο ένας τον άλλο τόσο δυνατά και τόσο επικίνδυνα, που δεν μπορεί παρά όλο αυτό να καταλήξει σε μια τεράστια, μια μανιασμένη, μια ανείπωτη τραγωδία. Μια τραγωδία που θα πυροδοτηθεί από τη γέννηση της μικρής κόρης τους Ανέτ και θα θυμίσει την ματαιότητα των τελευταίων λέξεων του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ότι κάποιοι άνθρωποι «δεν αξίζουν δεύτερη ευκαιρία πάνω σε αυτή τη Γη». 

Ο Λεός Καράξ, ισόποσα κακό και αλλόκοτο παιδί του ευρωπαϊκού σινεμά, συναντά τους ακόμη πιο ιδιοσυγκρασιακούς Sparks που υπογράφουν από την αρχή έως το τέλος τη μουσική αλλά και το σενάριο, και μαζί τους σκηνοθετεί ένα εφιαλτικό, μέτα-αφηγηματικό και αναφορικό μιούζικαλ για μια αγάπη καταδικασμένη να ρίξει το βαθύ υγρό βλέμμα της μέσα στην άβυσσο των ανθρώπινων παθών. Ο Άνταμ Ντράιβερ αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά ότι πρόκειται για τον σημαντικότερο και πιο ταλαντούχο ηθοποιό της γενιάς του, αφού εξουσιάζει με την παρουσία του την οθόνη ακόμη και σε ένα δύσκολο κινηματογραφικό υβριδικό είδος (θυμηθείτε την ανατριχιαστικά ντροπαλή μουσική του ερμηνεία με το «Being alive» στην «Ιστορία γάμου» του Μπόμπακ), έχοντας στο πλευρό του την Μαριόν Κοτιγιάρ η οποία, παρόλες τις φιλότιμες προσπάθειες, τη βελούδινη φωνή και το καθηλωτικό της βλέμμα μόνιμα τρομαγμένου ζώου, υπολείπεται αισθητά σε σχέση με τον πρωταγωνιστή της. 

Ο Καράξ από την άλλη, αφήνει – παραδόξως – αρκετά στην άκρη την σκηνοθετική αλλά και αφηγηματική του ιδιορρυθμία και τελικώς απαθανατίζει ένα μιούζικαλ με αρκετά συμβατικούς κινηματογραφικούς όρους εστιάζοντας κυρίως στις περφόρμανς, όντας ξεκάθαρα σαγηνευμένος από τη μουσική της αντισυμβατικής ποπ μπάντας με τους εδώ και 50 χρόνια ορκισμένους φαν, η οποία στο μεγαλύτερο διάστημά της στέκεται απροβλημάτιστα στο ύψος των προσδοκιών (με το αφοπλιστικά λακωνικό «we love each other so much» να αποτελεί βασικό θέμα και ταυτόχρονα συναισθηματική αιχμή του δόρατος του φιλμ).

Αν και σε στιγμές θα μπορούσε να αποδώσει την ίδια ζωντάνια, φρεσκάδα και ανεπιτήδευτη ευαισθησία λιγάκι πιο συνοπτικά, με τη δεύτερη πράξη να αποδεικνύεται πιο φλύαρη και λιγότερο αιχμηρή απ’ ότι χρειάζεται, το «Ανέτ» δεν αγγίζει απαλά, αλλά σφίγγει με βία την καρδιά του θεατή (αυτού που του ζητά ακόμη και να μην αναπνέει κατά τη διάρκεια της παράστασης), εκφράζοντας κάποιο από το ωμό, ίσως και τρομακτικό συναίσθημα που χαρακτηρίζει το κινηματογραφικό σύμπαν του δημιουργού της.

Ανάμεσα στα παστέλ πράσινα, τα επιμελώς άτεχνα κύματα της θάλασσας σε οπίσθια προβολή, το περιπαικτικά ανοίκειο σπάσιμο του τέταρτου τοίχου, τις σάρκες που ενώνονται αναμειγνύοντας τους αναστεναγμούς με τις κορώνες των τραγουδιών, μια παλλόμενη μαριονέτα της οποίας ξεχνάς την «ξύλινη» φύση της μετά από λίγα λεπτά για να σου τη θυμίσει περίτεχνα η ίδια η ταινία στο τέλος, το κλείσιμο του ματιού σε κάποιο αόρατο κοινό στο πρελούδιο και το φινάλε, και τις εύστοχες αν και λιγάκι επιτηδευμένες αναφορές στην πεμπτουσία της κινηματογραφικής διαδικασίας ως προϊόν κατασκευής, ο Καράξ συστήνεται για ακόμη μια φορά καταγράφοντας, λιγότερο αιχμηρά απ’ ότι θα περίμενε κανείς, αλλά με περίσσεια τόλμη και προσωπικότητα, ένα μιούζικαλ για τον έρωτα και το θάνατο που «αγαπιούνται τόσο πολύ, που είναι δύσκολο να το εξηγήσεις».

3/5 αστέρια

Annette

Σκηνοθεσία: Leos Carax

Ηθοποιοί: Adam Driver, Marion Cotillard, Simon Helberg