«Civic hackers» στη «μάχη» σε Ιταλία, Ελλάδα και Πορτογαλία

Όταν οι βαριά νοσούντες από τον κορονοϊό στην εντατική ιταλικού νοσοκομείου της Λομβαρδίας ζητούσαν να επικοινωνήσουν με τις οικογένειές τους, η διοίκηση του νοσοκομείου έκανε έκκληση για συσκευές τεχνολογίας, με τις οποίες οι ασθενείς θα μπορούν να δουν και να συνομιλήσουν με τους αγαπημένους τους. Τάμπλετς ανέλαβε να συγκεντρώσει μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, την οποία δημιούργησαν Ιταλοί χάκερς.

Πρόκειται για την πλατφόρμα «Covid19Italia.help», την οποία ανέλαβε να φτιάξει μια ομάδα από περίπου 30 civic hackers, δηλαδή ακτιβιστές προγραμματιστές. Η ομάδα ονομάζεται «emergenzeHack» και τα μέλη της ένωσαν για πρώτη φορά τις δυνάμεις τους για μια αντίστοιχη πρωτοβουλία τo 2016 που παρείχε υποστήριξη σε όσους πλήττονταν από το φονικό σεισμό στην Ιταλία.

Ο όρος «civic hackers» είναι αρκετά καινούριος και σύμφωνα με το Wiktionary αναφέρεται σε όσους συνεργάζονται με άλλους για να δημιουργήσουν λύσεις ανοιχτού λογισμικού αξιοποιώντας δεδομένα, κώδικα και τεχνολογία που υπάρχουν δημόσια, προκειμένου να επιλύσουν κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ματέο Τεμπεστίνι, μηχανικός και μέλος της ομάδας, «το civic hacking είναι η κουλτούρα μας, δηλαδή να προσπαθούμε να αλλάξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο χρησιμοποιώντας την τεχνολογία (και όχι μόνο)».

Λίγο καιρό μετά τους σεισμούς, η ίδια ομάδα των «emergenzeHack» δημιούργησε ακόμα μια πλατφόρμα ενημέρωσης για τις πυρκαγιές στα δάση της Ιταλίας, ενώ πρόσφατα αποφάσισε να υποστηρίξει τους Ιταλούς και στη μάχη με τον κορονοϊό. Έτσι, οι «emergenzeHack» έφτιαξαν την πλατφόρμα «Covid19Italia.help», με την υποστήριξη της ιταλικής ActionAid, την ημέρα που η κυβέρνηση της χώρας ανακοίνωσε το lockdown, προκειμένου να διασυνδέσουν τις ανάγκες των πολιτών και των φορέων με τις προσφορές εταιρειών και οργανώσεων. «Κινούμαστε εκεί που είναι οι ανάγκες των ανθρώπων κατά τη διάρκεια επειγουσών καταστάσεων, με στόχο να υποστηρίξουμε και να δώσουμε χέρι βοηθείας στους ανθρώπους», παρατηρεί ο Ματέο Τεμπεστίνι.

Το παράδειγμα της συγκέντρωσης τάμπλετς για ιταλικό νοσοκομείο δεν είναι το μοναδικό επιτυχημένο από τη λειτουργία της πλατφόρμας. Στο Μιλάνο δημιουργήθηκε δομή φιλοξενίας παιδιών, των οποίων και οι δύο γονείς νοσηλεύονται σε νοσοκομεία χτυπημένοι από κορονοϊό και η πλατφόρμα ανέλαβε να διασυνδέσει τη δομή με εθελοντές που θα απασχολούν δημιουργικά τα παιδιά, αλλά και με δωρητές ρούχων, παιχνιδιών, βιβλίων και άλλων αναγκαίων παιδικών αντικειμένων. Επίσης, στην πόλη Τζέσι στην κεντρική Ιταλία συγκεντρώθηκαν 20 υπολογιστές που δώρισαν ιδιώτες για να διατεθούν σε οικογένειες χωρίς υπολογιστή, προκειμένου να έχουν πρόσβαση τα παιδιά τους σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Μάλιστα, σχετική δωρεά αναμένεται να κάνει και η Amazon.

Η πλατφόρμα «Covid19Italia.help» αναπτύχθηκε με τεχνολογία ανοιχτού κώδικα, «μια μέθοδος όχι μόνο για να επιτρέψουμε την επαναχρησιμοποίηση, αλλά και για να δείξουμε και να εξηγήσουμε καλύτερα πώς λειτουργεί η πλατφόρμα και ποια είναι τα δεδομένα που διαχειριζόμαστε», επισημαίνει ο κ. Τεμπεστίνι. Πέρα από εκκλήσεις για τη συγκέντρωση ειδών, ορισμένες από τις πληροφορίες που οι χρήστες της πλατφόρμας αναζητούν καθημερινά είναι για τα εστιατόρια που στέλνουν φαγητό στο σπίτι, για τις πρωτοβουλίες παροχής ψυχολογικής υποστήριξης και για τα fake news σχετικά με τον κορονοϊό. Όλες οι πληροφορίες φιλτράρονται και εγκρίνονται από ομάδα εποπτείας, πριν αναρτηθούν για να διασφαλιστεί η εγκυρότητά τους.

Μετά τη δημιουργία της ιταλικής πλατφόρμας η ομάδα των «emergenzeHack» αποφάσισε να παρέχει υποστήριξη στην ελληνική και στην πορτογαλική ActionAid για την προσαρμογή του σάιτ στα δεδομένα των δύο χωρών. Εδώ και λίγες μέρες η ελληνική ιστοσελίδα «Covid19greece.help» είναι προσβάσιμη στο κοινό, με στόχο να αποτελέσει μια ελληνική συμμετοχική πλατφόρμα ενημέρωσης για την πανδημία του κορονοϊού.

«Ξεκινήσαμε αυτή την πρωτοβουλία γιατί και αυτή η πανδημία μας έκανε να καταλάβουμε ότι ο μόνος τρόπος για να βγούμε νικητές από την κρίση είμαστε εμείς, οι ίδιοι οι άνθρωποι, οπότε αυτό που βλέπουμε εμείς στην ActionAid είναι ότι σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι ζωές όλων μας σε αυτό τον πλανήτη είναι συνδεδεμένες και για να φτιάξουμε κοινωνίες δυνατές, αλληλέγγυες, ανθεκτικές στις κρίσεις θα πρέπει να συνεργαζόμαστε μεταξύ μας. Αυτό έχουμε, τη βοήθεια από άνθρωπο σε άνθρωπο», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη επικοινωνίας της ActionAid, Ασπασία Κάκαρη.

Οι εθελοντές πίσω από την πλατφόρμα «Covid19greece.help» συλλέγουν και διασταυρώνουν και εδώ τις πληροφορίες πριν τις δημοσιοποιήσουν. Αναζητούν πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, εθελοντικές ομάδες που δραστηριοποιούνται την περίοδο της πανδημίας, φορείς που παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη, ανακοινώσεις και υπηρεσίες Δημοσίου, φαρμακεία, καταστήματα τροφίμων και άλλες εταιρείες που κάνουν διανομές κατ’ οίκον, φορείς που χρειάζονται ή προσφέρουν υποστήριξη σε είδος ή σε χρήματα. Επίσης, παρέχεται μια σειρά χρήσιμων συνδέσμων για δραστηριότητες στο σπίτι την περίοδο της καραντίνας.

Όπως τονίζει η κ. Κάκαρη, «η διαφορά με την ιταλική πλατφόρμα είναι ότι στην Ελλάδα αποφασίσαμε να μην εστιάσουμε σε αρνητικές ειδήσεις και fake news, αλλά σε καλές ειδήσεις για να δώσουμε μια αισιόδοξη νότα σε αυτή τη δυστοπική συγκυρία».

Όπως και η ιταλική, έτσι και η αντίστοιχη ελληνική πρωτοβουλία βασίζεται σε τεχνολογίες ανοιχτού κώδικα και είναι ανοιχτή σε όσους θέλουν να συμμετέχουν. Όλες οι πληροφορίες είναι αναρτημένες με βάση την κατηγορία τους αλλά και τη γεωγραφική τους τοποθεσία σ’ έναν συμμετοχικό χάρτη.

Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ