“Δίκαιοι των Εθνών” Θεσσαλονικείς αφανείς ήρωες της κατοχής
Αψηφώντας τον κίνδυνο άπλωσαν τις φτερούγες τους πάνω από την κατατρεγμένη οικογένεια των Μάρκου και Ίντα Ασσαέλ, διασφαλίζοντας τη σωτηρία τους.
Eικόνα: από το βιβλίο του Αντώνη Χ. Γώδη “Σαν τη μέλισσα σ’ανθώνα”
Ιστορίες απλών ανθρώπων, που γυρνώντας την πλάτη στον φόβο και υψώνοντας το ανάστημά τους απέναντι στον ζόφο του πολέμου, έσωσαν Εβραίους συμπολίτες τους στη διάρκεια της Κατοχής, βρίσκονται πίσω από τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών, που απονέμεται από το Ίδρυμα Yad Vashem, η ίδρυση του οποίου, το 1953, αποφασίστηκε από το κράτος του Ισραήλ, προκειμένου να διατηρηθεί ζωντανή η ιστορική μνήμη και να μην χρειαστεί να βιώσει «ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ» η ανθρωπότητα μια θηριωδία ανάλογη του Ολοκαυτώματος.
Μια τέτοια ιστορία «κρύβεται» πίσω από τη βράβευση, με τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών, του Κώστα Αθυρίδη και της Βασιλικής Αθυρίδου, που αψηφώντας τον κίνδυνο άπλωσαν τις φτερούγες τους πάνω από την κατατρεγμένη οικογένεια των Μάρκου και Ίντα Ασσαέλ, διασφαλίζοντας τη σωτηρία τους.
Ο Μάρκος και η Ίντα Ασσαέλ -σύμφωνα με την ιστορία της διάσωσής τους, όπως αυτή καταγράφεται από το Yad Vashem- ζούσαν στη Θεσσαλονίκη με τα τρία παιδιά τους (Φρέντυ, Ζανίν και Ζακλίν), όταν αναγκάστηκαν να κλείσουν ερμητικά πίσω τους την πόρτα του σπιτιού τους και να οδηγηθούν, μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της εβραϊκής κοινότητας, στο γκέτο, απ ΄όπου όμως κατόρθωσαν να δραπετεύσουν, βρίσκοντας ασφαλές καταφύγιο στο φιλικό σπίτι της Μαρίας Βουδούρογλου και του γιου της, στα πρόσωπα των οποίων, το Yad Vashem αναγνώρισε δύο ακόμη Δίκαιους των Εθνών, ήδη από το 1991.
Δεκαοχτώ ολόκληρους μήνες, η φιλόξενη στέγη της οικίας Βουδούρογλου αποτέλεσε ασφαλές καταφύγιο από τη μανία της ναζιστικής μηχανής θανάτου, αλλά λίγο πριν από το τέλος της γερμανικής Κατοχής, η οικογένεια έμελλε να προδοθεί και να αναγκαστεί να διαφύγει από την πίσω πόρτα και μέσα από τα γύρω χωράφια να φτάσει στο κατώφλι μιας οικογένειας που νοίκιαζε ένα από τα σπίτια τους, αναζητώντας βοήθεια.
Η γυναίκα που ζούσε στο σπίτι, αρνήθηκε, ωστόσο, να τους κρύψει και με δάκρυα στα μάτια, τους είπε πως αν και τους αγαπούσε και θα ήθελε να τους βοηθήσει, φοβόταν να τους παράσχει καταφύγιο.
Ήταν τότε που ο Μάρκος Ασσαέλ θυμήθηκε πως είχε συνεργαστεί με τον Κώστα Αθυρίδη, τον οποίο και είχε βοηθήσει, κι αυτός τού είχε πει ότι δεν θα ξεχνούσε ποτέ το καλό που του έκανε.
Μέσα σε απόγνωση, αλλά και με τον φόβο για το τι θα συναντούσε, ο Μάρκος Ασσαέλ χτύπησε την πόρτα του Κώστα και της Βασιλικής Αθυρίδη, οι οποίοι όχι μόνο δεν αρνήθηκαν να τον βοηθήσουν, αλλά άνοιξαν μια τεράστια αγκαλιά για την οικογένεια Ασσαέλ.
Μάλιστα, αποφάσισαν να μην στείλουν τον 7χρονο γιο τους Γρηγόρη στο σχολείο προκειμένου να μην του ξεφύγει κάτι για τη φιλοξενούμενη εβραϊκή οικογένεια, οπότε και οι συνέπειες θα ήταν τρομερές για όλους.
Από τις 23 έως τις 30 Οκτωβρίου 1944, μόλις μία εβδομάδα δηλαδή, οι οικογένειες Αθυρίδη και Ασσαέλ έζησαν αρμονικά και με ασφάλεια στο σπίτι των πρώτων, ώσπου μια μέρα, γυρνώντας από τη δουλειά, ο Κώστας Αθυρίδης ανακοίνωσε περιχαρής στην οικογένεια Ασσαέλ πως οι Γερμανοί είχαν φύγει, η πόλη είχε απελευθερωθεί και θα μπορούσαν πλέον να περάσουν από μια ζωή σε…αναμονή, στην ελευθερία.
Ως «αντίδωρο» στη μεγάλη αυτή και φιλόξενη αγκαλιά του Κώστα Αθυρίδη και της συζύγου του Βασιλικής, στις 8 Αυγούστου 2017, το Yad Vashem αποφάσισε να τους τιμήσει ως Δικαίους των Εθνών.
Η απονομή του τίτλου θα γίνει την ερχόμενη Τετάρτη, στις 12μμ, στο Κολλέγιο Ανατόλια, από την πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα, Ιρίτ Μπεν Άμπα, παρουσία του προέδρου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ, του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη και του προέδρου του Κολλεγίου Ανατόλια, Πάνου Βλάχου.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ
