Εδώ Θεσσαλονίκη – Δημόσιος χώρος, μια πρόταση για τη μεταφορά ΔΕΘ

Λέξεις: Πρόδρομος Νικηφορίδης

Σήμερα το πρωί πήγα στο αεροδρόμιο. Από εκεί ξεκίνησα για το Noσοκομείο Παπαγεωργίου, 14 λεπτά και μερικά δεύτερα. Γιατί; Ήθελα να κάνω αυτοψία.

Δημόσιος χώρος στη Θεσσαλονίκη, πεδίον δόξης λαμπρό, ειδικά όταν είσαι ψυχασθενής και δεν σου φαίνονται όλα αυτά που συμβαίνουν φυσιολογικά.

Πόλη πλημμυρισμένη από αυτοκίνητα, τραπεζοκαθίσματα, εμπορεύματα, μουτζούρες, πλατείες χώροι στάθμευσης, πλατείες κυκλοφοριακοί κόμβοι και όπου πάρκο και η μοίρα του.

Θα μπορούσα να σας μιλήσω για τη Νέα Παραλία και για τους Φίλους της Νέας Παραλίας, το αξίζουν, όπως και πολλές άλλες ομάδες πολιτών. Δεκάδες εκδηλώσεις παντός είδους με τις πιο αγαπημένες από αυτές να είναι οι δενδροφυτεύσεις και τα εκπαιδευτικά.

Θα μπορούσα, ακόμα, να σας μιλήσω για την δημιουργία του ΜΠΠΜ,  καθώς θεωρώ ότι μετά την ανοικοδόμηση και την δημιουργία της Νέας Παραλίας τη δεκαετία του 60, είναι το τρίτο σημαντικότερο γεγονός στην πρόσφατη πολεοδομική ιστορία της πόλης μας.

Μικρό αλλά, αναμφισβήτητα, πολύ σημαντικό και το θέμα της Μικρής Φρίντα.

Θα μπορούσα, επίσης, να σας μιλήσω για το 2^ο συνέδριο «Δημόσιος Χώρος αναζητείται» του οποίου ξεκινήσαμε την προετοιμασία στο ΤΕΕ/ΤΚΜ με μεγάλη δυναμική.

Αποφάσισα, όμως, να σας μιλήσω για την ΔΕΘ, είμαστε εδώ γιατί ενδιαφερόμαστε για την πόλη μας και τα προβλήματα της. Θα πω φωναχτά αυτό που με τον Μπερνάρ σκεφτόμαστε το τελευταίο διάστημα.

Πριν από μερικά χρόνια  χωρίς κανείς να μας το ζητήσει, προσπαθήσαμε να βρούμε μία λύση συνύπαρξης της ΔΕΘ με ένα μεγάλο χώρο πρασίνου και αναψυχής, ένα Μητροπολιτικό Πάρκο που όλοι αναζητούν.

Ο στόχος ήταν να μετατραπεί ένας θύλακας αποκλεισμού σε συγκριτικό πλεονέκτημα, να δημιουργηθεί μια πρότυπη πράσινη νησίδα που ο σχεδιασμός της θα αξιοποιεί και θα αναδεικνύει την αναπτυξιακή, περιβαλλοντική και τεχνολογική διάσταση ενός στρατηγικού εγχειρήματος.

Σε μία πόλη όπου δεν μπορούμε να χωροθετήσουμε χρήσεις σε υπόγειες κατασκευές λόγω αρχαιοτήτων, προτείναμε τη δημιουργία ενός νέου ανάγλυφου, ενός χαμηλού λόφου, στα σπλάχνα του οποίου θα μπορούσε να κατασκευαστεί το εκθεσιακό και συνεδριακό κέντρο, ενώ η συνολική επιφάνεια των 190 στρέμματα θα μπορούσε να καλυφθεί με χώρους πρασίνου.

Διατηρώντας και αναδεικνύοντας τον άξονα – χάραξη του Hebrard καθώς και τις βασικές υποδομές του χώρου, το πάρκο αποτελεί ένα συνεχές πράσινο έδαφος με διάσπαρτα μεγάλα κυκλικά «αίθρια» που φέρνουν σε επαφή τα δύο επίπεδα.

Το «νέο έδαφος» της ΔΕΘ  φιλοξενεί στο εσωτερικό του όλες τις νέες σύγχρονες χρήσεις του, συμπεριλαμβανομένων και 1.500 θέσεων στάθμευσης. Το νέο πράσινο έδαφος αποδίδεται ολοκληρωτικά στην πόλη.

Αυτή η λύση είναι σίγουρα πιο ακριβή από την κατασκευή  των γνωστών μεταλλικών κτιρίων, δίνει όμως  τη δυνατότητα να αναπτυχθεί μια αστική νησίδα υψηλής τεχνολογίας και πρότυπου περιβαλλοντικού σχεδιασμού.

Όλα αυτά πριν από μερικά χρόνια, με διαφορετικά δεδομένα. Σήμερα; Πολύ πρόσφατα έγινε γνωστό ότι στο χώρο της ΔΕΘ γίνεται ειδικό χωρικό και η συνολική έκταση δεν αντιμετωπίζεται ενιαία με αποτέλεσμα να έχουμε το μισό οικόπεδο για έκθεση και το άλλο μισό για πάρκο.

Μία μικρή έκθεση, ένα μικρό πάρκο με ελάχιστους χώρους στάθμευσης, πάνω σε ένα αρχαίο νεκροταφείο, στο κέντρο της πόλης, με διατήρηση όλων των αστικών και άλλων οχλήσεων που δημιουργεί η υπερσυγκέντρωση κόσμου και οι διαδηλώσεις του Σεπτεμβρίου. Η συμβατική κατασκευή κτιρίων, όπως πρόκειται να γίνει, δημιουργεί πολλά πιθανά απρόοπτα και προβλήματα με τις αρχαιότητες.

Στον 21^ο αιώνα δεν πρόκειται να προχωρήσει μία τέτοια υλοποίηση σε περίπτωση που βρεθούν αρχαιότητες, ενώ θα έχουν κατεδαφιστεί πολλά υφιστάμενα κτίρια. Ας μην μας διαφεύγουν οι περιπέτειες του ΜΕΤΡΟ και πόσο ακριβά τις πληρώνει η πόλη μας ενώ αυτοί που πήραν τις αποφάσεις κατά πάσα πιθανότητα χαίρονται τις συντάξεις τους, βουλευτικές, υπουργικές, πρωθυπουργικές κλπ.Το κέντρο της πόλης στενάζει κάθε Σεπτέμβρη και όχι μόνο. Αφού δεν μπορούμε να υπερβούμε τις συμβατικές αντιλήψεις σχεδιασμού η λύση βρίσκεται αλλού.

Εξασφαλίζει άμεση και εύκολη πρόσβαση από το αεροδρόμιο και όλη την ευρύτερη περιοχή, τις γειτονικές πόλεις, όλα τα προάστια της Θεσσαλονίκης, την Αθήνα και τις βαλκανικές χώρες, έχει χώρους στάθμευσης, δεν έχει αρχαιότητες, έχει πράσινο, βρίσκεται σε επαφή με τον περιφερειακό και δεν προκαλεί κανένα κυκλοφοριακό πρόβλημα.

Τώρα, λοιπόν, που η ελληνική κυβέρνηση επιτέλους παραχωρεί τα πρώην στρατόπεδα, που ιδιοκτήτης του συγκεκριμένου είναι ο ίδιος με τη σημερινή ΔΕΘ, το υπ. Οικονομικών, δεν  φαίνεται να υπάρχει καλύτερη επιλογή.

Με αυτοκίνητο η καλύτερη δυνατή πρόσβαση, άμεσα από τον Περιφερειακό και την ΕΓΝΑΤΙΑ, 14΄από το αεροδρόμιο με μόνο ένα φανάρι, έκανα αυτοψία. Χωρίς αρχαιότητες. Δυνατότητες ικανών χώρων στάθμευσης. Επένδυση σε μια υποβαθμισμένη περιοχή. Άμεση πρόσβαση με το Μετρό, προβλέπεται σχετική επέκταση του δικτύου. Δυνατότητα υλοποίησης χωρίς παρενέργειες στη λειτουργία της σημερινής εγκατάστασης. Πολύ σημαντική προβολή εξαιτίας του περιφερειακού. Δημιουργεί ένα σημαντικό ακουστικό φίλτρο για το μελλοντικό πάρκο.

Αυτή είναι μία δική μας πρόταση, δεν το έχουμε συζητήσει με κανένα, δεν έχει καμία σχέση με την εμπλοκή μου στο σχεδιασμό του ΜΠΠΜ και βέβαια είναι προφανές ότι αυτή η πρόταση μάλλον θα ενοχλήσει κάποιους πολύ καλούς μου φίλους.

Ομιλία του Πρόδρομου Νικηφορίδη στο πλαίσιο του Thessaloniki Project για τη Θεσσαλονίκη του σήμερα.