Είναι οι φίλοι αυτοί που σου ραγίζουν την καρδιά

Είναι γεγονός πως δεν υπάρχει κατάλληλος τρόπος για τη διάλυση μιας φιλίας. Παρόλα αυτά το δυσάρεστο αυτό γεγονός συμβαίνει ανά διαστήματα μέσα στη ζωή.

Ας πάρουμε για αρχή ως παράδειγμα τερματισμού μιας φιλίας την αξιοσημείωτη ιστορία των Elisa Albert και Rebecca Wolff. 

Οι δύο αυτές γυναίκες- αρχικά καλές φίλες- ήρθαν τελικά σε ρήξη. 

Από τη μία, η Elisa ήταν καλή παρέα. Εργαζόταν ως μυθιστοριογράφος. Έκανε το ντεμπούτο της με το “The Book of Dahlia”.

Ο τρόπος γραφής της ήταν απίστευτος. Όσο για το επόμενο βιβλίο της, το “Human Blues”, αυτό αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Ιούλιο.

Από την άλλη η Rebecca ήταν ιδρυτικό μέλος του λογοτεχνικού περιοδικού “Fence”, που είχε αποδείξει την αξία του στο χρόνο. Η ίδια είχε γράψει με τη σειρά της ένα μυθιστόρημα και τέσσερις ποιητικές συλλογές, συμπεριλαμβανομένης της “Manderley”, που επιλέχθηκε από την National Poetry Series. Ετοιμάζει κάτι εξίσου ιδιαίτερο το οποίο κυκλοφορεί το φθινόπωρο.

Οι δύο γυναίκες ήρθαν κοντά πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, διακρίνοντας η μία στην άλλη κοινά σημεία: Διέθεταν ταλέντο, χάρισμα, ευφυΐα. 

Για τη Rebecca, η Elisa ήταν «απίστευτα ζωντανή». Για την Elisa, η Rebecca ήταν ένα λαμπερό πρότυπο αλλά και καθησυχαστικό άτομο, μια γυναίκα που μέσα από κάποιο θαύμα είχε πετύχει να συνδυάσει μητρότητα, γάμο και δημιουργική ζωή.

Και εδώ να πούμε πως η Ελίζα ήταν μια νέα μητέρα, ολομόναχη σε μια νέα πόλη, το Όλμπανι, όπου ο σύζυγός της ήταν μόνιμος καθηγητής. 

Οι δυο τους άρχισαν να έχουν βαθιά επικοινωνία. Τελικώς αποφάσισαν να γράψουν μαζί ένα βιβλίο, μια συλλογή για ένα θέμα με αναμφισβήτητα μεγάλη απήχηση: 

Πώς να ζεις στον έξω κόσμο και να είσαι καλά. Τιτλοφόρησαν το έργο αυτό ως  “The Wellness Letters”.

Ήταν ένα χειρόγραφο που μπορεί κανείς να διαβάσει μονομιάς δίχως να βαρεθεί.

Σε πραγματικό χρόνο όμως, η Elisa και η Rebecca παρουσίασαν μια γνώριμη σε όλους μας ιστορία: Την επώδυνη διάλυση μιας φιλίας.

Το έργο τους ήταν σχεδόν αδύνατο να διαβαστεί χωρίς να σκεφτεί κανείς το θέμα μιας φιλίας που έχει βαλτώσει. 

Η Ελίζα παραπονιόταν.

Η Ρεβέκκα υπονοούσε ότι η Ελίζα είναι αναίσθητη για να κρίνει τους άλλους.

Η Ελίζα υπονούσε ότι η Ρεβέκκα ασχολείται πολύ με τον εαυτό της.

Η Ρεβέκκα υπονοούσε ξανά: Δεν είσαι ικανή να με κρίνεις.

Η Elisa πρότεινε τελικά ότι η δυστυχία της Rebecca είναι εν μέρει δικό της δυσάρεστο κατασκεύασμα.

Εδώ η Ρεβέκκα απαντούσε λίγο πολύ: Ποιος στο καλό θα διάλεγε να είναι τόσο δυστυχισμένος;

Η Elisa ανέφερε βασικά επ’ αυτού: Λοιπόν, θα έπρεπε αυτό να είναι μια δικαιολογία για να είσαι απρόσεκτος φίλος;

Ε: Η αλήθεια είναι ότι είμαι επιφυλακτική μαζί σου…

R: Όταν λες ότι είσαι επιφυλακτική μαζί μου;

Τα συναισθήματά τους ήταν ιδιαιτέρως έντονα για να παραμείνουν κρυφά. Αυτό που ξεκίνησε ως  στοχαστικός διάλογος σχετικά με την ευεξία κατέληξε ως το χρονικό μιας φιλίας που πήγε πολύ στραβά.

Οι δυο γυναίκες των “Wellness Letters”, έπειτα από 18 μήνες κοινής πορείας, τώρα κάθονταν βουβές μπροστά από τους φορητούς υπολογιστές τους.

Η παραπάνω άγνωστη ιστορία φέρνει στο νου μεταξύ άλλων τα εξής:

Όταν διανύεις τη μέση ηλικία, αρχίζεις να συνειδητοποιείς πόσο πολύ χρειάζεσαι τους φίλους σου. 

Είναι η “χλωρίδα” και η “πανίδα” θα έλεγε κανείς σε μια ζωή δίχως μεγάλη ποικιλομορφία.

Και αυτό γιατί ήμασταν τόσο τόσο απασχολημένοι τα προηγούμενα χρόνια—τόσο αδυσώπητοι, με πράγματα που είχαν να κάνουν με τη… μέση ηλικία: τα παιδιά, το σπίτι, τη σύζυγο ή κάτι αντίστοιχο. 

Τότε μια μέρα κοιτάς ψηλά και συνειδητοποιείς τι πραγματικά συμβαίνει. Τη φιλοδοξία που σε “έδερνε”. Τα παιδιά στα οποία έχεις αφιερώσει χιλιάδες ώρες και δεν είναι πλέον δίπλα σου. Τον σύντροφό σου που μπορεί να είναι ή και όχι δίπλα σου.

Και σκέπτεσαι: Τι μένει λοιπόν; 

Ένα κόκκινο και ένα ροζ λουλούδι δίπλα- δίπλα με λίγα πέταλα πάνω να πέφτουν σαν δάκρυα.

Θα έπρεπε να ασχολούμαστε με τις φιλίες μας. Αλλά αυτές γνωρίζουμε πολύ καλά πως χτίζονται δύσκολα. Κατά τη μέση ηλικία έρχεται μαζί μια σειρά από σημαντικές ανατροπές και αλλαγές που δοκιμάζουν για τα καλά τις φιλίες. Μέχρι τη μέση ηλικία, μερικά από τα πιο αγαπημένα άτομα στη ζωή σας έχουν παράλληλα μείνει εκτός καθημερινότητάς μας. 

Χάνουμε φίλους εξαιτίας ενός γάμου, της πατρότητας, της πολιτικής- ακόμα και αν είμαστε και οι δυο στην πολιτική. 

Χάνουμε φίλους από την επιτυχία, την αποτυχία, από τα τρελά χτυπήματα καλής ή κακής τύχης. (Ο φθόνος είναι η μητέρα όλων των ανείπωτων σε μια φιλία). Αυτές οι αλλαγές στη ζωή και οι ανατροπές δεν καταναλώνουν μόνο τον χρόνο και την προσοχή των φίλων Συχνά αποκαλύπτουν μεγάλες αλήθειες για τους ανθρώπους που αγαπάμε περισσότερο, συμπεριφορές και χαρακτηριστικά που μέχρι τότε ίσως δεν φανταζόμασταν. 

Αυτά είναι βάναυσα.

Και δεν έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα οι εξής τρόποι διάλυσης μιας φιλίας: Η μετακόμιση, το διαζύγιο και ο θάνατος. Αν και μόνο το τελευταίο είναι ανεπανόρθωτο.

Η πικρή αλήθεια του όλου θέματος είναι ότι είναι φυσιολογικό οι φιλίες να “ξεθωριάζουν”, ακόμη και υπό τις καλύτερες συνθήκες. 

Η πραγματική παρέκκλιση είναι η διατήρηση τους. Το 2009, ο Ολλανδός κοινωνιολόγος Gerald Mollenhorst δημοσίευσε μια μελέτη που κίνησε το ενδιαφέρον, η οποία ουσιαστικά έδειξε ότι αντικαταστήσαμε το 50% των φίλων στα κοινωνικά μας δίκτυα σε διάστημα επτά ετών.

Ήταν άραγε πάντα τόσο εύθραυστες οι φιλίες; 

Ενδεχομένως όχι. Τώρα ζούμε σε μια εποχή ριζοσπαστικών ατομικών ελευθεριών. Όλοι μας μπορεί να ξεκινήσουμε από την ίδια γραμμή εκκίνησης με τους νεαρούς ενήλικες φίλους μας, αλλά κάποια στιγμή όλοι τρέχουμε προς διαφορετικές κατευθύνσεις. 

Υπάρχει λίγος συγχρονισμός στη ζωή μας. Έχουμε παιδιά σε διαφορετικές ηλικίες (ή καθόλου). Ψάχνουμε για αγάπη, για δουλειά, για ευκαιρίες και περιπέτεια, για πιο οικονομικά ακίνητα ή και για πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

Ωστόσο, ακριβώς λόγω της εγωκεντρικής φύσης της ζωής μας βασιζόμαστε τόσο πολύ στους φίλους μας. Τους στρατολογούμε σε ρόλους ανθρώπων που κάποτε απλώς συνυπήρχαν μαζί μας—γονείς, θείες και θείοι, ξαδέλφια, συντοπίτες, συνδικαλιστές, συνάδελφοι.

Να σημειωθεί ότι το ποσοστό των Αμερικανών που λένε ότι δεν έχουν ούτε έναν στενό φίλο έχει τετραπλασιαστεί από το 1990, σύμφωνα με το “Survey Center on American Life”.

Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η σύγχρονη ζωή συνωμοτεί ενάντια στη φιλία.

Το πράγμα γίνεται πιο δύσκολο όσο μεγαλώνουμε. Συμβαίνουν περισσότερα δυσάρεστα γεγονότα. 

Έρχεται στο μυαλό τώρα η Νόρα Έφρον, της οποίας ο θάνατος ξάφνιασε σχεδόν όλους της τους φίλους. Αν το ήξεραν, είπαν όλοι μετά – αν ήξεραν μόνο ότι ήταν άρρωστη – θα είχαν απολαύσει τα δείπνα μαζί της και σίγουρα δεν θα τα θεωρούσαν δεδομένα. Ο ξαφνικός χαμός της είναι ένα παράδειγμα της ευθραυστότητας των δεσμών μας.

Πόσο καιρό μπορούμε όλοι να συνεχίσουμε να αναβάλλουμε ένα δείπνο με φίλους; Μην είσαι αφελής. 

Συμπέρασμα: Η φιλία είναι τόσο εύθραυστη και ακριβώς αυτό είναι που την κάνει τόσο ξεχωριστή. Πρέπει να έχεις φίλους δίπλα σου συνεχώς. Ιδίως όσο μεγαλώνεις…

Πηγή: Jennifer Senior/ The Atlantic