Υπάρχουν και δυσμενείς επιπτώσεις των τεχνολογιών της πληροφορικής στην εκπαίδευση

Λέξεις : Ι.Ν Μαρκόπουλος

Πέρα από τις σίγουρα αδιαμφισβήτητες, πολύ ευεργετικές για την εκπαίδευση χρήσεις των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ), {αξιοσημείωτη είναι}, η αρνητική επίσης επίδραση της χρήσης των νέων αυτών τεχνολογιών.

Έπρεπε, δυστυχώς, να περάσουν δεκαετίες, για να αρχίζουν να προβληματίζονται, ακόμη και χώρες πρωτοπόρες, στα σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως η Σουηδία, πριν λίγο μόλις καιρό ( και γενικότερα οι Σκανδιναβικές χώρες, για κάποιες), για κάποιες πολύ σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις των ΤΠΕ πάνω στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Κι όμως, οι επιπτώσεις, σε όσους ήθελαν να τις δουν, ήταν από καιρό ορατές, όπως, πρωτίστως, στη δυσκολία απλών υπολογισμών πολλαπλασιασμού και διαίρεσης ακόμη και σε πανεπιστημιακό επίπεδο, ή και στη δυσκολία μιας ευκρινούς, ευανάγνωστης γραφής, που συνήθως παρουσιάζονταν μικρογραφική, τρεμάμενη και αδιευκρίνιστη.

Εδώ και κάποια χρόνια θυμάμαι τον εαυτό μου να συζητώ, με νέους συνήθως ανθρώπους, για την αναγκαιότητα της επαναφοράς του μαθήματος της καλλιγραφίας, στις πρώτες τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δίχως να μπορώ να γνωρίζω τη σχέση του παραδοσιακού τρόπου γραφής (γραφή με το χέρι) και της καλλιγραφίας με την εντονότερη και υψηλότερης ποιότητας εγκεφαλική δραστηριότητα που καταγράφεται και “ενισχύει την υγεία του εγκεφάλου”, σε αντίθεση με τη γραφή στο πληκτρολόγιο (alfavita: 21/07/2024), πίστευα ωστόσο ότι με την εξάσκηση αυτή, οι μαθήτριες και οι μαθητές, θα αποκτούν μια πειθαρχία, εκ-παιδευτικά χρήσιμη, αφού αυτή θα αφορούσε στο σώμα και στην οργάνωση της σκέψης τους και όχι μια πατερναλιστικού ή εξουσιαστικού, γενικότερα ( σεβασμός γιατί είναι η δασκάλα, ο δάσκαλος κ.λπ.), τύπου πειθαρχία.

Ως χαρακτηριστικά, μάλιστα, παραδείγματα, ανέφερα τους μικρούς μαθητές και μαθήτριες , ιδιαίτερα στην Κίνα, που με πόση πνευματική και σωματική πειθαρχία, υπομονή και δεξιοτεχνία προσπαθούν να αποδώσουν, με τη γραφή τους, τα ιδεογράμματα, και γενικότερα – όπως άλλωστε και στις άλλες χώρες, με τα ξεχωριστά γράμματα της αλφαβήτας τους- τις διάφορες λέξεις και προτάσεις.

Τι είναι άραγε αυτό που, σε αντίθεση με εμάς και τις δικές μας εκπαιδευτικές πολιτικές αλλά και ιδεοληψίες, οδηγεί όλους αυτούς τους λαούς στη συνέχιση της εκμάθησης του παραδοσιακού τρόπου γραφής, ακόμη και ενάντια, θα μπορούσε ίσως να υποστηριχτεί, στα οικονομικά τους, στο παγκόσμιο εμπόριο, συμφέροντα (π.χ. εξειδικευμένη, για κάθε περίπτωση, παραγωγική διαδικασία ηλεκτρονικών υπολογιστών, κ.λπ.); Ίσως κάποια σοφία, που εμείς δεν θεωρούμε απαραίτητη, γιατί αδυνατούμε να την εντάξουμε στο πνεύμα του εκσυγχρονισμού, που άκριτα και γενικώς μας διακατέχει.

*(Προδημοσίευση από το νέο μου βιβλίο : ” Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ Η ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ, Τεχνοεπιστήμη και τεχνοπολιτισμός στους δυστοπικούς μας καιρούς. Από την αυγή του δυτικοευρωπαϊκού πολιτισμού στη μετανεωκαιρική εποχή”, (University Studio Press 2025).

*Ο Ιωάννης Μαρκόπουλος είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Τεχνοεπιστήμης του ΑΠΘ

Εικόνα: pexels