ΦΟΔΣΑ: Το σχέδιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων

Λέξεις: Μιχάλης Γεράνης

Στην εποχή μας, όλοι έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη και η οικονομική ευημερία, πρέπει να συμβαδίζουν με την προστασία του περιβάλλοντος. Τα απόβλητα αποτελούν ίσως το αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα αυτής της διαπίστωσης.

Από την υπανάπτυκτη Ελλάδα, των αρχών του 20ου αιώνα, όπου η παραγωγή των σκουπιδιών ήταν σχεδόν ανύπαρκτη, φθάσαμε να παράγουμε εκατομμύρια τόνους σκουπιδιών.  Οι καταναλωτικές μας συνήθειες έχουν αυξήσει την παραγωγή τους, ενώ το  πρόβλημα της διαχείρισης τους γίνεται όλο και πιο επιτακτικό.   

Η ανάγκη μιας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης οδήγησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη δημιουργία Περιφερειακών Φορέων διαχείρισης απορριμμάτων, ώστε το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί συνολικά και συντονισμένα. Άλλωστε αυτό ανταποκρίνεται και στις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής  Πολιτικής , ενώ  μπορεί να ανατροφοδοτήσει την ανάπτυξη και την απασχόληση μέσα από σύγχρονα έργα προστασίας του περιβάλλοντος. 

Η Κεντρική Μακεδονία για μια ακόμη φορά πρωτοπορεί. Ο ΦΟΔΣΑ έχει στόχο τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης για την μείωση των απορριμμάτων,  την επανάχρηση, την ανακύκλωση, τη διαλογή στη πηγή, την κομποστοποίηση και τελικά την υγιεινή ταφή τους. Η τελική διαχείριση των απορριμμάτων όμως παραμένει το μεγάλο στοίχημα της κοινωνίας μας. Για αυτό ως Φοδσα Κεντρικής Μακεδονίας παρουσιάσαμε το όραμα μας για την Αναπτυξιακή Πρόταση της Εγνατίας Διαχείρισης Απορριμμάτων  Η Εγνατία Διαχείρισης Απορριμμάτων, ως  κοινή προσπάθεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, της Κεντρικής Μακεδονίας, της Δυτικής Μακεδονίας της Ηπείρου και της Θεσσαλίας (για τους Δήμους Τρικκαίων και Καρδίτσας)είναι η αναπτυξιακή πρόταση  για την αντιμετώπιση μια για πάντα του θέματος της διαχείρισης των αποβλήτων. Που σημαίνει στην πράξη πως από όλες τις περιοχές, τα υπολείμματα (τονίζω και πάλι, τα υπολείμματα που δεν έχουν άλλα ανακυκλώσιμα υλικά και αναγκαστικά θα οδηγηθούν προς ταφή) που προκύπτουν από την διαχείριση τους και θα οδηγούνται (μέσω της σύγχρονης πλέον Εγνατίας οδού ή/και μέσω της σιδηροδρομικής υποδομής), σε ένα σημείο κεντρικό σημείο, ένα εργοστάσιο για την ενεργειακή τους αξιοποίηση. H ιδέα της Εγνατίας στηρίζεται στην δυνατότητα που υπάρχει να μεταφερθούν με οικονομικά αποδεκτό τρόπο σε ένα κεντρικό σημείο.

Με αυτό τον τρόπο λοιπόν θα πετύχουμε και τον ουσιαστικό στόχο μας που είναι πλέον η οριστική λύση στα προβλήματα Διαχείρισης των Αστικών Απορριμμάτων (αλλά και στην υποχρέωση μας, τον αναμφίβολα σημαντικό στόχο που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το 10% της ταφής (σας υπενθυμίσω πως μέχρι πριν λίγο καιρό, το 2018 η ταφή στην χώρα μας ήταν πάνω του 80%)

Η αναπτυξιακή πρόταση της Εγνατίας,  δεν δίνει μόνο την οριστική λύση στο θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων , αλλά συμβάλει από την μεριά της και στην μετά λιγνίτη εποχή για την πατρίδα μας ως προς την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Eπιλέχθηκε να οδηγούνται τα υπολείμματα όλων μας στην Κοζάνη εκεί που χτυπούσε, χτυπάει και θα χτυπάει η ενεργειακή καρδιά της πατρίδας μας. Εκεί που παράγεται και θα παράγεται ο ηλεκτρισμός που κινεί όλη τη χώρα. Έχει υπολογιστεί πως τα ενεργειακά οφέλη της Εγνατίας θα ήταν μεταξύ άλλων:

• η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος σχεδόν 30 MW ικανής να καλύψει τις ανάγκες 70.000 νοικοκυριών.
• η παραγωγή θερμικής ενέργειας ισχύος σχεδόν 90 MWικανής να καλύψει τις ανάγκες 85.000 νοικοκυριών.
• η μείωση της ποσότητας προς ταφή κατά 90%.
• η εξοικονόμηση 80 στρεμμάτων η σχεδόν 11 γηπέδων ποδοσφαίρου ανά έτος από τις ανάγκες για νέους ΧΥΤΑ. 
• η δημιουργία 400-500 νέων μόνιμων θέσεων εργασίας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει ως προτεραιότητα την πρόληψη, την ανάκτηση και ανακύκλωση ενώ επιδιώκει να εφαρμοστεί η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” ώστε  να περιοριστεί τόσο η ποσότητα όσο και ο επικίνδυνος χαρακτήρας των αποβλήτων που διατίθενται για υγειονομική ταφή. 

Στην Κεντρική Μακεδονία σήμερα λειτουργεί μια ολοκληρωμένη μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ ΣΕΡΡΩΝ) , ενώ είναι σε μεγάλο βαθμό ωριμότητας και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα δημοπρατηθούν άλλες δυο μονάδες, η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων ΜΕΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ 150.000 τόνοι, που θα εξυπηρετεί την (ΠΕ Χαλκιδικής, Δήμο Κιλκίς, Ανατολικοί Δήμοι της ΠΕ Θεσσαλονίκης και το 35% του Δήμου Θεσσαλονίκης (20.000οργανικά)  η άλλη μονάδα που είμαστε εν αναμονή είναι η  ΜΕΑ ΔΥΤΙΚΟΥ τομέα 300.000 τόνοι με εξυπηρετούμενες Περιφερειακές Ενότητες (ΠΕ Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας, Δήμος Παιονίας από ΠΕ Κιλκίς όλοι οι Δήμοι Δυτικής Θεσσαλονίκης της ΠΕ Θεσσαλονίκης και το 65% του κεντρικού Δήμου Θεσσαλονίκης 60.000 οργανικά.

Αναφορικά με τις ΜΕΒΑ  ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ θα υπάρχουν :

1 στο Δήμο Θερμαϊκού

1 στο Δήμο Χαλκηδόνας

2 στη Χαλκιδική

1 στην ΠΕ Κιλκίς

1 στην Πέλλα

1 στην Ημαθία

Θα γίνουν επεκτάσεις ΧΥΤΥ (Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) σε διάφορες περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας ενώ το 2022 οι 38 Δήμοι της Κεντρικής Μακεδονίας θα συλλέγουν το οργανικό στους καφέ κάδους.

Η κυκλική οικονομία συνδέεται οργανικά με την εν εξελίξει 4η Βιομηχανική Επανάσταση, η οποία ήδη μετασχηματίζει τον πλανήτη. Οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, η διασυνδεσιμότητα όλων με όλους, οι δισεκατομμύρια αισθητήρες, τα ρομπότ και τα drones, η άνοδος και κυριαρχία των software platfroms σαρώνουν ήδη ολόκληρους τομείς και βιομηχανικούς κλάδους. Αλλάζει τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε. Φέρνει μεγάλες προκλήσεις, αλλά και μεγάλες ευκαιρίες για την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Η ανακύκλωση και η διαχείριση στερεών αποβλήτων δεν θα αποτελέσουν εξαίρεση. Στη διαχείριση στερεών αποβλήτων και την ανακύκλωση, ο τρόπος που η 4η Βιομηχανική Επανάσταση διαφοροποιεί τις πρώτες ύλες και την ίδια την έννοια των αποβλήτων , με τα καινούρια αναδυόμενα επιχειρηματικά μοντέλα θα σκιαγραφεί το  μέλλον της κυκλικής οικονομίας.  

*Ο Μιχάλης Γεράνης είναι Πρόεδρος ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας και Πρόεδρος ΔΣ Πυλαίας Χορτιάτη