Γιατί τα περισσότερα παιδιά δεν λένε πλέον τα κάλαντα;
Οι λόγοι που Παραμονή Χριστουγέννων δεν μας χτυπούν μικροί καλαντιστές τις πόρτες των σπιτιών μας
Παραμονή Χριστουγέννων. Το θυροτηλέφωνο χτυπά με τέμπο ήδη από τις επτά και κάτι το πρωί και εσύ αγουροξυπνημένος -στην περίπτωση που δεν δουλεύεις- ψάχνεις με μισόκλειστα μάτια για κανένα ξεχασμένο μονόευρω (αν είσαι χουβαρντάς) στις τσέπες του μπουφάν που φόραγες εχθές.
Μόλις ανοίγεις την πόρτα, παρέες παιδιών με αγιοβασιλιάτικα σκουφιά και στέκες ταράνδου, τραγουδούν – άλλοτε δυνατά υπό τη μελωδία του μεταλλικού τριγώνου, άλλοτε βιαστικά, μερικές φορές μέσα από τα δόντια, συχνά ανολοκλήρωτα και με καμιά παραλλαγή στον στίχο, τα κάλαντα. Συνήθως αυτό συνέβαινε.
Τα τελευταία χρόνια όμως, αυτήν την ημέρα, ο ήχος των κουδουνιών δεν ακούγεται ενοχλητικός από τα συνεχόμενα πατήματα και εσύ δεν σκέφτεσαι πώς θα.. κρυφτείς από τα μάτια των μικρών καλαντιστών, που ενώνουν τα βλέφαρά τους με την κλειδαριά του σπιτιού σου, για να δουν αν τα φώτα είναι κλειστά και είσαι μέσα.
Εμείς, επειδή δεν θέλαμε να μείνουμε με την απορία, μαζέψαμε τους λόγους που ακούσαμε από παιδιά και γονείς, για τους οποίους δεν βλέπουμε πια τα πρώτα να μας λένε τα κάλαντα.
Το (χρηματικό) κίνητρο
Όποιος πει πως έβαζε ξυπνητήρι πρωινιάτικα, μόλις την πρώτη ημέρα που έχει την επιλογή να κοιμηθεί λίγο περισσότερο, και έβγαινε μέσα στο κρύο για να κάνει επί ώρες γύρους σε όλη τη γειτονιά του, μόνο για το ψυχικό, σαφώς και ψεύδεται.
Με τα λεφτά από τα κάλαντα κάποτε φτιάχνονταν μικρές παιδικές περιουσίες -και τονίζω το παιδικές, γιατί άλλη η αξία του χρήματος στο μυαλό ενός παιδιού- μπορούσες από μόνος σου να αγοράσεις από ένα πιο τσιμπημένο στην τιμή παιχνίδι μέχρι και, μαζί με κάποια βοήθεια φυσικά, playstation.
Πλέον, οι «νοικοκύρηδες των σπιτιών» δεν αφήνουν μεγάλα «πουρμπουάρ», ώστε να μπορέσουν και οι καλαντιστές να μαζέψουν ένα εύλογο ποσό.
Πολλοί επίσης, έχουν στραφεί στο κέρασμα αντί χρημάτων, ενώ ο τύπος του ένοικου-φάντασμα, που υποδύεται πως δεν είναι σπίτι για να γλιτώσει τη βαβούρα εντείνεται σημαντικά.
Και ας πούμε εδώ την αλήθεια: Πέρα από τα σίγουρο εικοσάρι (μπορεί και πενηντάρι) από τους παππούδες, ποιος θα ανεβοκατέβαινε ένα ολόκληρο πρωινό τα σκαλιά δεκάδων πολυκατοικιών για κανά δυο πενταροδεκάρες;
Τουλάχιστον όσοι έχουν ως βασικό κίνητρο το οικονομικό, λίγοι…
Θέμα ασφάλειας
Οι σημερινοί γονείς δεν εμπιστεύονται να αφήσουν τα παιδιά τους μόνα τους, ούτε καν στη μικρή απόσταση διπλανών πολυκατοικιών, λόγω της αύξησης των κρουσμάτων κλοπής τα τελευταία χρόνια. Επιλέγουν να τα συνοδεύσουν όμως, σε σπίτια οικείων προσώπων τους ή σε τοπικά μαγαζιά. Οι έφηβοι ίσως πάνε, χωρίς επίβλεψη, στη δικιά τους οικοδομή και στους συγγενείς τους. Βέβαια, η ρήξη των κοινωνικών σχέσεων στα αστικά κέντρα, δεν παρατηρείται σε μικρότερες πόλεις και στην επαρχία, όπου εκεί οι γονείς επιτρέπουν πιο ξέγνοιαστα στα ανήλικα μέλη της οικογένειάς τους, να βγουν έξω ανεπιτήρητα.
Αδιαφορία
Δεν ξέρω αν ευθύνεται κάποιος από τους παραπάνω λόγους, που ωθεί τα παιδιά να μην θέλουν να βγουν σε μεγάλο ποσοστό για να πουν τα κάλαντα, το σίγουρο είναι πως κορίτσια και αγόρια βαριούνται να επιτελέσουν την άλλοτε χριστουγεννιάτικη αυτή «ιεροτελεστία». Σίγουρα, το «έξω» δεν είναι πλέον το οικείο. Ένα παιδί θα προτιμήσει να περάσει την ώρα του βλέποντας βίντεο με καλαντιστές που τραγουδούν φάλτσα, παρά να κάνει το ίδιο, το φάλτσο ψάλλοντας. Μέσα σε αυτήν την κατηγορία, θα μπορούσαμε να εντάξουμε και την αποκοπή των νέων από τις παραδόσεις, τις οποίες θεωρούν αναχρονιστικές και επομένως δεν συγκινούνται να συμμετάσχουν σε αυτές.
Υπάρχουν βέβαια πολλές εξαιρέσεις και μάλιστα παιδιά που ξεχωρίζουν, συνοδεύοντας τα παραδοσιακά κάλαντα όχι μόνο με τρίγωνα, αλλά και με μουσικά όργανα, κερδίζοντας τις εντυπώσεις.
