Η Gen Z λέει «όχι» στην ανώτατη εκπαίδευση

Πολλοί είναι οι νέοι που λένε «όχι» στις σπουδές. 

Ειδικά στις ΗΠΑ, η πανδημία του κορονοϊού και οι αλλαγές που προκάλεσε, αλλά και το αυξανόμενο κόστος των κολεγίων άλλαξε τη στάση στάση των νέων απέναντι στην ανώτατη εκπαίδευση.

Στην Ελλάδα μπορεί οι ακαδημαϊκές σπουδές να είναι δωρεάν, όμως αρκετοί Gen Zers αρνούνται να «χαραμίσουν», όπως λένε τουλάχιστον 4 χρόνια για κάτι το οποίο δεν θα τους εξασφαλίσει σίγουρα κάποια θέση εργασίας και εν τέλει μπορεί και να μην τους αρέσει.

Η Ιωάννα, 23 χρονών, εξηγεί τον λόγο που αν και έχει καταφέρει να περάσει στο Ιστορικό Αρχαιολογικό πριν από αρκετά χρόνια, τελικά ποτέ δεν παρακολούθησε σχεδόν από τα μαθήματα.

«Στην αρχή προσπάθησα να παρακολουθήσω κάποια μαθήματα. Όμως, μετά κατάλαβα ότι δεν μου ταιριάζει καθόλου το αντικείμενο. Έβλεπα και την αδερφή μου, που είχε αποφοιτήσει από την ίδια σχολή και δεν βρήκε ποτέ δουλειά, οπότε αποθαρρύνθηκα. Στην αρχή με πείραζε που όλοι οι φίλοι μου σπούδαζαν και εγώ όχι. Ίσως στερεοτυπικά στο μυαλό μου είχε δημιουργηθεί η ιδέα πως αν δεν πάρω ένα πτυχία, δεν θα μπορώ να κάνω τίποτα στη ζωή μου. Στη συνέχεια κατάλαβα πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει σε καμία περίπτωση γιατί υπάρχουν πολλά επαγγέλματα που πολλές φορές χρειάζονται μεράκι παρά γνώσεις. Δεν αμφισβητώ τις γνώσεις σε καμία περίπτωση. Αλλά τι να τις κάνω αν δεν μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον καθόλου ή οι γνώσεις αυτές δεν θα μου αποφέρουν και κάποιο χρηματικό όφελος γιατί καλώς ή κακώς όλοι σπουδάζουν κάτι για να βρουν στη συνέχεια εργασία. Εγώ δεν ήθελα να χαραμίσω 4 χρόνια για κάτι το οποίο δεν μου ταιριάζει.

Έτσι σταμάτησα να παρακολουθώ τα μαθήματα και άρχισα να δουλεύω για να έχω τα δικά μου χρήματα. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πέρασε από το μυαλό μου μήπως και κάτσω να περάσω μερικά μαθήματα. Όμως τελικά δεν το έκανα και αφιερώθηκα στη μουσική που είναι το μεγάλο μου πάθος. Άρχισα να παίζω κιθάρα μόνη μου και να μαθαίνω κομμάτια. Εκεί ήμουν πραγματικά χαρούμενη. Παρακολούθησα και σεμινάρια. Αφού τα πράγματα χαλάρωσαν, γνώρισα άτομα και μου έκαναν πρόταση να παίξω μουσική σε live. Έτσι κατάφερα να κάνω αυτό που μου αρέσει χωρίς να έχω σπουδάσει. Σίγουρα αν είχα κάνει και σπουδές πάνω στη μουσική θα είχα μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα, όμως προσπαθώ όσο μπορώ να συμμετέχω σε σεμινάρια και courses για να εμπλουτίζω τις γνώσεις μου. Επίσης μιλάω με πολύ κόσμο και κρατάω όσα μπορούν να μου φανούν χρήσιμα»

Στις ΗΠΑ, το 2022, τέσσερα εκατομμύρια λιγότεροι έφηβοι γράφτηκαν σε πανεπιστήμιο σε σύγκριση με το 2012. Ενδεικτικό είναι πως και όσοι νέοι αποφασίζουν να σπουδάσουν, το κάνουν μόνο και μόνο για τα χρήματα που θα τους αποφέρει η μελλοντική τους εργασία. Ελάχιστες περιπτώσεις είναι οι νέοι που σπουδάζουν ένα αντικείμενο επειδή το αγαπούν και δεν έχουν μόνο στο μυαλό τους το οικονομικό κομμάτι. 

Η πανδημία ανάγκασε τους μαθητές να επανεξετάσουν τη ζωή και την καριέρα τους, αφιερώνοντας πλέον τον ελεύθερο χρόνο τους για να βελτιστοποιήσουν τις προοπτικές σταδιοδρομίας τους. Κάνουν εργαστήρια για να κατανοήσουν καλύτερα την τρέχουσα οικονομική κατάσταση, εγγράφονται σε πρόσθετα μαθήματα online και ενημερώνονται διαρκώς για τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας.

O Στέλιος, 24 χρονών, προτίμησε από το να δώσει Πανελλήνιες πριν από 6 χρόνια να πάει απευθείας να δουλέψει στην επιχείρηση του πατέρα του.

«Είμαι από μικρός στο συνεργείο του μπαμπά μου και ξέρω από πρώτο χέρι πως γίνεται η δουλειά. Μου άρεσε από παιδί οπότε καθόμουν ατελείωτες ώρες για να τον παρατηρώ που δουλεύει. Δεν ήμουν ποτέ άνθρωπος του διαβάσματος. Η μαμά μου πάντα μου έλεγε “να πάω να πάρω ένα χαρτί” και μετά να έκανα ό,τι ήθελα. Ίσως να έχει και δίκιο. Όμως, μου φαινόταν και μου φαίνεται μέχρι και σήμερα άσκοπο να σπουδάσω κάτι μόνο και μόνο για το σπουδάσω γιατί πρώτα από όλα για να περάσω στο Πανεπιστήμιο θα έπρεπε να δώσουμε πολλά λεφτά σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα, κάτι το οποίο δεν ήθελα καθόλου. 

Έτσι πήγα στρατό και αφού απολύθηκα, αμέσως ξεκίνησα να εργάζομαι στην οικογενειακή επιχείρηση. Αυτό μου αρέσει να κάνω. Πλέον ξέρω σχεδόν να κάνω τα πάντα. Στην αρχή δυσκολευόμουν αλλά ο μπαμπάς και και οι υπόλοιποι συνάδελφοι μου έδειξαν όσα χρειαζόταν. Νομίζω είναι ένα επάγγελμα που όση θεωρία και να μάθεις, αν δεν “ψηθείς” στη δουλειά δεν υπάρχει περίπτωση να μάθεις να είσαι σωστός»

Η Κατερίνα, 24 χρονών, που έχει την δική της επιχείρηση με ρούχα εξηγεί ότι αν και ήθελε να περάσει σπουδάσει κάτι που να σχετίζεται με το Marketing, τελικά δεν τα κατάφερε. 

«Στην αρχή είχα απογοητευτεί. Πίστευα πως δεν θα κάνω τίποτα στη ζωή μου και οι γνωστοί μου συμπεριφερόταν λες και είμαι αποτυχημένη. Στη συνέχεια σκέφτηκα πως όλα για κάποιο λόγο γίνονται και άρχισα να δουλεύω σε ένα μαγαζί με ρούχα. Απευθείας ένιωσα πολύ καλύτερα, λάτρεψα τη δουλειά. Μου φαινόταν φοβερά ενδιαφέρον να συνδυάζω ρούχα και να βοηθάω τις πελάτισσες. Μέσα σε λίγους μήνες ούτε που με ένοιαζε πως δεν πέρασα στο Πανεπιστήμιο. 

Πέρασαν λίγα χρόνια και άνοιξα την δική μου επιχείρηση, η οποία πάει πολύ καλά. Στο σήμερα νομίζω πως όντως όλα γίνονται για κάποιο λόγο γιατί αν περνούσα στη σχολή που ήθελα, ενδεχομένως να μην μου άρεσε και επίσης έτσι δεν θα δούλευα ποτέ στην επιχείρηση με τα ρούχα»

Ο Μάνος, 26 χρονών, εξηγεί πως δεν ήταν ποτέ όνειρο του να σπουδάσει σε κάποια ανώτερη σχολή. 

«Ποτέ δεν μου κέντριζε το ενδιαφέρον κάποια σχολή. Θυμάμαι όλοι οι συμμαθητές μου να λένε πως θέλουν να σπουδάσουν κάτι συγκεκριμένο. Οι μισοί και παραπάνω σπούδασαν και τα παράτησαν γιατί δεν τους ταίριαξε. Εγώ ήθελα από μικρός να ασχοληθώ με το θέατρο. Έδωσα πανελλήνιες για να περάσω στη σχολή θεάτρου, δεν τα κατάφερα και έκτοτε ασχολούμαι ερασιτεχνικά γιατί μου ήραν αδύνατο να πάω σε ιδιωτική σχολή. 

Είμαι σε διάφορες ομάδες και κάνω αυτό που μου αρέσει. Ταυτόχρονα δουλεύω και σε καφέ, που επίσης μου αρέσει πολύ για να βγάζω τα προς το ζην μου. Δεν μετανιώνω που δεν προσπάθησα για να περάσω στη σχολή θεάτρου γιατί δεν ξέρω αν και από εκεί θα μπορούσα να κάνω κάτι παραπάνω. Ίσως ναι, όμως ίσως και όχι. Κανείς δεν ξέρει. Σε κάθε περίπτωση καλό είναι να κάνουμε αυτό που λέει η καρδιά μας και να μην πιεζόμαστε επειδή θέλουν οι γύρω μας να κάνουμε πράγματα. Βέβαια αν θες να γίνεις γιατρός, καλό είναι να σπουδάσεις (γελάει)»