Η σιωπηλή εγκατάλειψη είναι status quo;

Ο όρος «ήσυχη παραίτηση» μπορεί να έχει ξεθωριάσει από την επικαιρότητα, αλλά οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να μην υπερβάλλουν εαυτόν.

Όταν ο Hunter Ka’imi εμφανίστηκε στο αμερικανικό talk show Dr. Phil το φθινόπωρο του 2022, οι παραγωγοί δεν χρησιμοποίησαν καν το επώνυμό του. Αντ’ αυτού, τον χαρακτήρισαν απλώς ως «ήσυχο παραιτηθέντα».

«Πιστεύω ότι η αθόρυβη παραίτηση είναι μια διαμαρτυρία για τα δικαιώματα των εργαζομένων», είπε ο Ka’imi στο κοινό. «Δεν θεωρώ ότι η εργασία είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή μου, ούτε πιστεύω ότι θα έπρεπε να είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή οποιουδήποτε».

Η εκπομπή αφιέρωσε μισό επεισόδιο στο φαινόμενο, το οποίο ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2022, όταν ένας χρήστης του TikTok ονόματι Zaid Khan δημοσίευσε ένα βίντεο με τον εαυτό του να εξηγεί «αυτόν τον όρο που ονομάζεται ήσυχη παραίτηση, όπου δεν παραιτείσαι ευθέως από τη δουλειά σου, αλλά παραιτείσαι από την ιδέα ότι κάνεις το κάτι παραπάνω».

Ο όρος έγινε viral σχεδόν αμέσως, κυριαρχώντας σε τίτλους και hashtags.

Στο TikTok, το #quietquitting έχει σχεδόν 900 εκατομμύρια προβολές μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές. Το βίντεο του Ka’imi, στο οποίο εξηγεί: «Δεν πρόκειται να δουλεύω εξήντα ώρες την εβδομάδα και να τραβάω τον εαυτό μου από τις μπότες μου για μια δουλειά που δεν ενδιαφέρεται για μένα ως άτομο», συγκέντρωσε περισσότερες από 7 εκατομμύρια προβολές και 38.000 σχόλια, ενώ έχει κοινοποιηθεί περισσότερες από 43.000 φορές.

Η Ka’imi, τότε διευθύντρια εστιατορίου στην πολιτεία Ουάσινγκτον των ΗΠΑ, έγινε η φυσιογνωμία του κινήματος, το οποίο είδε γρήγορα την αθόρυβη παραίτηση να γίνεται κάτι σαν παράσημο τιμής. Το να αποκαλείς τον εαυτό σου ήσυχο παραιτηθέντα ήταν ξαφνικά cool, τουλάχιστον μοντέρνο. Ο 23χρονος λέει ότι αυτό συνέβη επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι ταυτίστηκαν αμέσως με το αίσθημα ότι τους εκμεταλλεύονται οι εργοδότες τους.

Οι αθόρυβοι παραιτηθέντες, όπως ο Ka’imi, απλώς έδωσαν ένα όνομα στο συναίσθημα.

«Νομίζω ότι για λίγο καιρό οι άνθρωποι αισθάνονταν απογοητευμένοι, αλλά δεν είχαν τα λόγια να εκφράσουν το γιατί, εκτός από το «είμαι θυμωμένος με το αφεντικό μου»», λέει. «Στη συνέχεια, όταν η συζήτηση μετατοπίστηκε στην αθόρυβη παραίτηση, ήταν σαν, αυτό αφορά την εργασιακή κουλτούρα, τον καπιταλισμό και την εκμετάλλευση. Τότε πολλοί άνθρωποι έλεγαν: «Ω, αυτό είναι στην πραγματικότητα αυτό για το οποίο είμαι θυμωμένος»».

Παρόλο που η τάση έχει ξεθωριάσει από την καθημερινή ορολογία, τόσο η Ka’imi όσο και οι ειδικοί λένε ότι το πνεύμα της αθόρυβης παραίτησης παραμένει ισχυρό.

Εκτοξευόμενη δημοτικότητα

Η δημοτικότητα της αθόρυβης παραίτησης ξεκίνησε, λέει η Katie Bailey, καθηγήτρια εργασίας και απασχόλησης στο Kings College του Λονδίνου, «καθώς οι άνθρωποι επαναξιολόγησαν την εμπειρία τους από την εργασία, τη σχέση τους με τον εργοδότη τους και τη ζωή τους γενικότερα» κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

«Όπως πολλές τάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απογειώθηκε λόγω των σχολιαστών: ακαδημαϊκοί, οικονομολόγοι, άλλοι ειδικοί σε θέματα εργατικού δυναμικού κ.ο.κ. μιλούσαν όλοι γι’ αυτό, οπότε έγινε ακόμη πιο δημοφιλές», λέει. «Ο όρος υιοθετήθηκε και χρησιμοποιήθηκε με διαφορετικούς τρόπους από διαφορετικούς ανθρώπους».

Μπήκε στο πνεύμα της εποχής με τόσο μεγάλο τρόπο, συνεχίζει η Bailey, λόγω των ακραίων αντιδράσεων των εργαζομένων στην έννοια, που πλαισιώθηκε με μια σύντομη φράση.

Ενώ πολλοί -όπως οι οπαδοί που λιβάνισαν τον Ka’imi- μπορούσαν να ταυτιστούν, κάποιοι άλλοι λοιδορούσαν τους ήσυχους παραιτητές. Στην εκπομπή του Dr. Phil, ένας οικονομικός σχεδιαστής με έδρα το Σαν Ντιέγκο, ο Brent Wilsey, είπε ότι πρόκειται απλώς για τεμπελιά. «Νομίζω ότι κατέληγε στο «εμείς εναντίον αυτών»», λέει ο Ka’imi. Αλλά διευκρινίζει ότι ενώ φαινόταν cool και ταμπού, το να είσαι ένας ήσυχος παραιτηθείς δεν είχε ποτέ να κάνει με την επανάσταση.

«Σημαίνει απλώς να κάνεις τη δουλειά σου. Δεν είναι μια υπερβολική διαμαρτυρία ή μια ρητορική, όπως ότι πρέπει να σαμποτάρεις τους εργοδότες σου ή να έρχεσαι αργά κάθε μέρα ή να κλέβεις από την εταιρεία σου», λέει ο Ka’imi. «Η ήρεμη παραίτηση είναι ότι αν με προσλάβουν για να κάνω το Α, το Β και το Γ, αυτό είναι το μόνο που κάνω. Είναι μια αντίσταση στο να κάνεις τα Χ, Υ και Ζ που δεν είναι στην περιγραφή της δουλειάς σου και για τα οποία δεν πληρώνεσαι».

Η Bailey υποστηρίζει ότι μια ιστορικά στενή αγορά εργασίας, η οποία έβλεπε τις εταιρείες να αγωνίζονται να καλύψουν ρόλους και να κρατήσουν τους υπαλλήλους, βοήθησε να ενθαρρυνθούν οι σιωπηλοί παραιτηθέντες να δημοσιοποιήσουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς να φοβούνται ότι θα απολυθούν.

Ο Ka’imi λέει ότι δεν φοβόταν απλώς ότι τα αφεντικά του θα έβλεπαν τα βίντεό του- ήλπιζε ότι θα το έκαναν, ακόμη και αν αυτό έκανε την αθόρυβη παραίτησή του λιγότερο αθόρυβη.

«Δεν με ένοιαζε», λέει. Προσθέτει ότι ήταν περήφανος που πλησίασε το αφεντικό του για να ζητήσει άδεια για να εμφανιστεί στο talk show – για να μιλήσει ρητά για το πόσο πολύ αντιπαθούσε τη δουλειά του. Ενώ τα αφεντικά του μπορεί να μην ενθουσιάστηκαν, δεν διαφώνησαν. Με το να είναι ανοιχτός, ο Ka’imi ήλπιζε ότι θα μπορούσε ίσως να επιφέρει κάποια ουσιαστική αλλαγή, τόσο στη δουλειά του όσο και στο σύνολό της.

‘Σε αυτό το σημείο, η σιωπηλή παραίτηση είναι το status quo’

Η αθόρυβη παραίτηση ήταν μια μόδα, λέει ο Bailey, με την έννοια ότι ο όρος χάθηκε από την επικαιρότητα μέσα σε λίγες εβδομάδες: Οι αναζητήσεις στο Google για τη φράση, οι οποίες κορυφώθηκαν τον Αύγουστο του 2022, έχουν έκτοτε μειωθεί.

Αλλά ενώ η συζήτηση για την αθόρυβη παραίτηση έχει εκλείψει, αυτό δεν σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι δεν την εφαρμόζουν ακόμη στην πράξη. «Τα υποκείμενα πράγματα σχετικά με τις ώρες που εργαζόμαστε και το πόσο δεσμευόμαστε με τη δουλειά μας – νομίζω ότι αυτό συνεχίζει να υπάρχει», λέει η Bailey.