Κοροναϊός: Αυτή είναι η νέα “slang” που κυκλοφορεί στους χώρους εργασίας

Ο τομέας της εργασίας περνάει δύσκολους καιρούς. Κι ενώ κάποιοι παραπονιούνται για την τηλεργασία, τις μετακινήσεις ή τις νέες συνθήκες εργασίας λόγω covid-19, υπάρχουν εκατομμύρια άλλοι που ανησυχούν για το αν θα έχουν δουλειά αύριο – ή έχουν ήδη απολυθεί. Το μόνο πράγμα που φαίνεται σίγουρο είναι η αλλαγή.

Εδώ και καιρό χρησιμοποιούνται διάφοροι ευφημισμοί για να περιγράψουν αυτήν τη νέα κατάσταση. Πολλά στελέχη εταιρειών χρησιμοποιούν πλέον “ξύλινες” και απρόσωπες εκφράσεις για να αναφερθούν στη μοίρα του προσωπικού τους: “αναδιαρθρώνουν”, “βελτιστοποιούν” και “συρρικνώνουν”, “επανατοποθετούν”, “ευθυγραμμίζουν” και “ενσωματώνουν”. Από την άλλη οι υπάλληλοι έχουν τη δική τους γλώσσα για τη σύγχρονη αγορά εργασίας.

Παρακάτω οι πιο δημοφιλείς φράσεις “αργκό” που κυκλοφορούν στα γραφεία και δίνουν το στίγμα της σκληρής πραγματικότητας.

Toxic productivity / Τοξική Παραγωγικότητα  Μια ανθυγιεινή καταναγκαστική εργασία (ουσιαστικό)

Κάποιοι εργαζόμενοι φάνηκαν να χαίρονται με την τηλεργασία στην αρχή του lockdown. Τo συνεχόμενo πήγαινε – έλα στη δουλειά θα έδινε τη θέση του στο πρωϊνό χουζούρεμα. Το μεσημεριανό γεύμα, συνήθως ένα σάντουιτς που καταβροχθίζουν βιαστικά ανάμεσα στα meeting, θα μπορούσαν να το απολαύσουν με την ησυχία τους. Θα μπορούσαν ακόμη και να “πεταχτούν” για μια συνεδρία γιόγκα το μεσημέρι. Για πολλούς όμως η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Ο χρόνος που κερδίζουν από τις μετακινήσεις έχει “γεμίσει” με ξέφρενα emails που προσγειώνονται στον υπολογιστή τους. Τα όρια του εργασιακού χώρου και του σπιτιού δεν είναι πλέον ξεκάθαρα και τα αφεντικά τώρα καλούν τους υφισταμένους όλες τις ώρες της ημέρας.

Ο όρος «τοξική παραγωγικότητα» περιγράφει αυτή ακριβώς την αδυναμία των εργαζομένων να κάνουν κάποια στιγμή “switch off” . Σίγουρα η πανδημία δεν μας έχει μετατρέψει όλους σε εργασιομανείς, όπως μαρτυράει και η μεγάλη αύξηση των συνδρομών στο Netflix. Ωστόσο, το γεγονός ότι πολλοί από εμάς είμαστε πιο busy από ποτέ, όταν θεωρητικά αυτή η περίοδος μας πρόσφερε την ευκαιρία να επανεξετάσουμε τις δικές μας προτεραιότητες στη ζωή, μοιάζει με τοξικό απόβλητο.

瑳儱虎 (kubikiri) Αποκεφαλισμός ή απόλυση (ουσιαστικό)

Όταν οι Σαμουράι βασίλευαν στην Ιαπωνία κατά την περίοδο του Έντο από το 1603 έως το 1867, οι εγκληματίες τιμωρούνταν συχνά με αποκεφαλισμό με σπαθί. Το Kubikiri, ή αποκεφαλισμός, έκτοτε έχει απαγορευτεί, αλλά η λέξη συνεχίζει να προκαλεί τρόμο στους σημερινούς Ιάπωνες, οι οποίοι τώρα φοβούνται μια διαφορετική μορφή kubikiri: να τους “πάρει το κεφάλι” ο εργοδότης τους.

Oι εργαζόμενοι, τις περισσότερες ώρες της ζωής τους, δουλεύουν σκληρά σε μικρά αποπνικτικά κουβούκλια. Η Ιαπωνία έχει μια κουλτούρα πολλών ωρών εργασίας και οι περισσότεροι υπάλληλοι αφιερώνουν ολόκληρη την επαγγελματική τους ζωή σε μια εταιρεία. Οι απολύσεις, ειδικά για τους πιο έντιμους εργάτες, θεωρείται προσβολή όχι μόνο για τα προς το ζην αλλά και για την αίσθηση της ταυτότητάς τους. Μερικοί εργοδότες δεν δείχνουν έλεος στην εκτέλεση του σύγχρονου kubikiri. Άλλοι είναι πιο διακριτικοί: ασχολούνται με την τέχνη του kata tataki, ή αλλιώς το χτύπημα στον ώμο, ωθώντας τους μισθωτούς με χαμηλή απόδοση να παραιτηθούν από μόνοι τους. Οι περισσότεροι υπάλληλοι επιλέγουν εν τέλει να παραιτηθούν πολύ πριν… πέσει το σπαθί.

Zumping Απολύσεις υπαλλήλων μέσω βιντεοκλήσης (ρήμα)

H πανδημία διατάραξε τα επιχειρηματικά μοντέλα και προκάλεσε απώλειες θέσεων εργασίας, ενώ έφερε και τους προϊσταμένους των εταιρειών σε ένα αδιέξοδο. Πώς απολύουν έναν υπάλληλο με τον απαιτούμενο σεβασμό εάν δεν μπορούν να το κάνουν αυτοπροσώπως, αλλά μέσω μίας βιντεοκλήσης;.

Την τακτική που ακολούθησαν κάποια ζευγάρια εν μέσω της καραντίνας για να τερματίσουν τη σχέση τους από μακριά μέσω των Zumpings (δλδ μέσω της εφαρμογής zoom), τώρα ακολουθείται και για τον τερματισμό μίας καριέρας.

Το προσωπικό Zumping μπορεί να θεωρηθεί και σχετικά νορμάλ κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες-σίγουρα είναι προτιμότερο από ένα απλό e-mail. Ωστόσο, ορισμένες εταιρείες, κυρίως τεχνολογίας, έχουν επιλέξει να κλιμακώσουν τη μέθοδο, απολύοντας πολλούς ανθρώπους – μερικές φορές χιλιάδες – σε μία μόνο συνεδρία Zoom. Τον Μάιο, ένα στέλεχος της Uber με (ψεύτικα κατά ορισμένους) δάκρυα στα μάτια απέλυσε 3.500 άτομα κατά τη διάρκεια μία κλήσης.

무 두절 (mudujeol) Μια μέρα που το αφεντικό είναι εκτός γραφείου (ουσιαστικό)

Στη Νότια Κορέα τηρείται αυστηρή ιεραρχία στο χώρο εργασίας. Συνήθως οι υφιστάμενοι δεν μπορούν να πάνε σπίτι μέχρι να φύγει το αφεντικό τους, ακόμα κι αν είναι μετά τα μεσάνυχτα. Εκτός αν λείπει εκτός γραφείου για να γιορτάσει μία προαγωγή ή μία αύξηση, να πάει σε κάποιο ραντεβού, ή ακόμη και να φύγει σε διακοπές .

Αυτή η ξεχωριστή μέρα είναι γνωστή ως mudujeol, μια μέρα που το αφεντικό είναι μακριά. Είναι μια ευκαιρία να χαλαρώσουν, να ντυθούν πρόχειρα και να κάνουν ένα μεγάλο διάλειμμα για το μεσημεριανό. Το mudujeol είναι τόσο ιερό όσο και άλλοι εορτασμοί στη Νότια Κορέα, συμπεριλαμβανομένης της Ημέρας του Παιδιού, όταν οι γονείς κάνουν δώρα παιχνίδια στα παιδιά τους. Οι υπάλληλοι του γραφείου αναφέρονται στο mudujeol ως τη δική τους “Ημέρα του Παιδιού”.

Τι συνέβη λοιπόν όταν όλοι άρχισαν να εργάζονται από το σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού; Για λίγο, στο αποκορύφωμα της εξάπλωσης, οι εργαζόμενοι ένιωσαν πιο ελεύθεροι μακριά από το βλέμμα του αφεντικού. Όμως δεν κράτησε πολύ: οι κορεατικές αρχές κατάφεραν σε μεγάλο βαθμό να περιορίσουν το covid-19, έτσι οι εργαζόμενοι επέστρεψαν στο γραφείο κάτω από τον έλεγχο των αφεντικών τους.

To fry squid – Εγινε τηγανητό καλαμάρι 鶪 鱿鱼 (caau jaujyu στα καντονέζικα, chao youyu στα μανταρίνια) Απολύθηκε από τη δουλειά (ρήμα)

Καθώς η Κίνα άρχισε να αναπτύσσεται τη δεκαετία του 1980 και του 1990,  πάνω από εκατό εκατομμύρια εργαζόμενοι από όλη τη χώρα διοχετεύτηκαν σε εργοστάσια σε ολόκληρο το Γκουανγκντόνγκ, μια επαρχία στη νότια Κίνα που έγινε κόμβος παραγωγής. Οι εργοδότες τους παρείχαν κουκέτες σε κοιτώνες, αλλά ο κάθε εργάτης έφερνε τα δικά του στρωσίδια. Όταν κάποιος απολυόταν, μάζευε τα παπλώματά του κάνοντάς τα ένα ρολό πριν φύγει- μία πράξη που έμοιαζε με ένα καλαμάρι που “μαζεύει” καθώς τηγανίζεται. Έτσι βγήκε ο όρος “to fry squid” στην Κίνα, για να περιγράψει την απόλυση.

Αυτές τις μέρες ακόμη και οι υπάλληλοι γραφείου χρησιμοποιούν την έκφραση: «Σήμερα έγινε τηγανητό καλαμάρι». Με την πάροδο του χρόνου, οι άνθρωποι έχουν ανακτήσει τη φράση αυτή – επίσης λένε «τηγανίζω μόνος μου το καλαμάρι μου» για να περιγράψουν την παραίτηση από μια δουλειά. Όταν περιγράφονται με γαστρονομικούς όρους, ακόμη και μερικές από τις πιο δυσάρεστες εμπειρίες της ζωής γίνονται λίγο πιο “εύγευστες”.

удалёнка (udalyonka) Απομακρυσμένη εργασία (ουσιαστικό) στα Ρώσικα

Πριν από την πανδημία η ευέλικτη εργασία ήταν άγνωστη για τους περισσότερους Ρώσους. Χρειάστηκε ένας νέος όρος για να περιγράψει αυτήν την πρόσφατα απαραίτητη, αλλά ανορθόδοξη, πρακτική, έτσι οι Ρώσοι εγκαταστάθηκαν στην udalyonka, η οποία μεταφράζεται ως «απομόνωση» στα Ελληνικά.

Μέχρι φέτος, μόνο μερικοί Ρώσοι τεχνοκράτες χρησιμοποιούσαν τον όρο. Τώρα ακούγεται σε Zoom meetings σε όλη τη χώρα. Μάλιστα αυτή η νέα πραγματικότητα απομακρυσμένης εργασίας ώθησε ορισμένες ρωσικές εταιρείες να επενδύσουν σε λογισμικό παρακολούθησης. Οι προγραμματιστές μιας ρωσικής εφαρμογής υπόσχονται να προσφέρουν στους πελάτες μια «πραγματική εικόνα κάθε εργάσιμης ημέρας των υπαλλήλων τους». Το Stakhanovite, ένα άλλο πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για αδιάκριτα αφεντικά, περιλαμβάνει ένα πακέτο συνδρομής που ονομάζεται “Total Control”.

Επί της ουσίας , η udalyonka είναι δυνατή μόνο για όσους έχουν θέσεις εργασίας σε μεγάλες εταιρείες ή που ζουν σε πόλεις και όχι για όλο το εργατικό δυναμικό της χώρας.

La mise au placard Να μπει στην ντουλάπα ή να οδηγηθεί κάποιος σε παραίτηση (ρήμα) στα γαλλικά

Αν και οι γαλλικοί κανόνες στο χώρο εργασίας έχουν χαλαρώσει λίγο τα τελευταία χρόνια, μια απόλυση συνεχίζει να κοστίζει ακριβά. Έτσι, για να ωθηθεί κάποιος υπάλληλος σε παραίτηση, υπάρχει μία τακτική που είναι γνωστή ως “la mise en placard”, ή τοποθετείται στην ντουλάπα: δλδ συνεχίζει να εμφανίζεται κάθε μέρα, αλλά σταδιακά απαλλάσσεται από τα καθήκοντά του.

Το πιο τρελό σε αυτήν την τακτική είναι ότι κανείς δεν του λέει στην πραγματικότητα ότι είναι σε αυτήν την κατάσταση – η πρακτική θεωρείται “ηθική παρενόχληση” και είναι παράνομη. Και τα περισσότερα άτομα μπαίνουν σταδιακά: πρώτα δεν καλούνται πλέον σε συσκέψεις και δε λαμβάνουν εργασιακά email και, στη συνέχεια, δεν συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων και δεν τους γίνονται νέες αναθέσεις. Σε ακραίες περιπτώσεις, εμφανίζεται κάποιος άλλος, με τον ίδιο τίτλο εργασίας και απλά του παραδίδουν τα καθήκοντά τους.

Το ψυχολογικός κόστος μπορεί να είναι υψηλό. Άρθρα αναφέρουν οτι οι εργαζόμενοι μπορεί να οδηγηθούν σε κατάθλιψη και κοινωνική απομόνωση όταν οι συνάδελφοι τους αποφεύγουν και οι ανώτεροι τους αγνοούν. Ωστόσο, πρέπει να παραμείνουν στο γραφείο μερικές φορές για μήνες. Αν και μπορούν να παραπέμψουν την εταιρεία τους στο δικαστήριο, η μάχη τείνει να είναι επίπονη και αργή. Ένα πλεονέκτημα της τηλεργασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας είναι ότι, αν κάποιος “έχει τοποθετηθεί στην ντουλάπα” τουλάχιστον μπορεί να είναι στο σπίτι με τις πιτζάμες του.

Πηγή: Economist