Κοροναϊός: Η “άτυχη” γενιά των αποφοίτων του 2020

Η αποφοίτηση από το πανεπιστήμιο θεωρείται ένα από τα «ορόσημα» της ζωής καθώς σηματοδοτεί τη μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση, την έξοδο στον εργασιακό στίβο και γενικότερα μία νέα αρχή. Φέτος, η πανεπιστημιακή ζωή διακόπηκε άγρια από την έλευση της πανδημίας και οι απόφοιτοι δε θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν τη δική τους τελετή αποφοίτησης και ο,τι άλλο αυτή συμβολίζει. Αλλά αυτό είναι το λιγότερο.

Οι απόφοιτοι του 2020 βγαίνουν σε έναν κόσμο που έχει καταρρεύσει κοινωνικά και οικονομικά και αυτό θα στιγματίσει για πάντα την εξέλιξή τους: τις αναμνήσεις τους, την ικανότητα να «κερδίσουν το ψωμί τους», την αντίληψή τους για το τι σημαίνει μία λειτουργική κοινωνία. Για αυτούς τους νέους ενήλικες, η πανδημία δεν αντιπροσωπεύει μόνο μια εθνική κρίση αλλά και μια καθοριστική στιγμή.

Οι απόφοιτοι του 2020 δεν πρόλαβαν καν να αποχαιρετήσουν συμφοιτητές με τους οποίους έζησαν και μοιράστηκαν στιγμές στα πανεπιστημιακά τους χρόνια, πρόλαβαν μόνο να αγκαλιάσουν τους πιο στενούς φίλους και κλείστηκαν στο σπίτι όπου κατέληξαν να  παρακολουθούν την τελετή αποφοίτησής τους διαδικτυακά, φορώντας τις πυτζάμες τους.

Η Arianny Pujols από το State University του Missouri «έστησε» μόνη της την αποφοίτησή της: έφτιαξε τα μαλλιά της, βάφτηκε, και μαζί με την οικογένειά της έκανε μια μικρή τελετή στην αυλή του παππού της. Στη συνέχεια στάθηκε στο πεζοδρόμιο με το καπέλο και την τήβεννο, κρατώντας μία πινακίδα προς τα διερχόμενα αυτοκίνητα που έγραφε «Τα κατάφερα!». Η Brenda Sanchez, 22 ετών, οι γονείς της οποίας είναι μετανάστες από το Μεξικό, λέει ότι θα χάσει τόσο την αποφοίτησή της από το Humboldt State University στην Καλιφόρνια όσο και την αποφοίτηση της αδελφής της την επόμενη μέρα. «Οι γονείς μου δεν πήγαν στο σχολείο. Δεν αποφοίτησαν », λέει. «Είναι απογοητευτικό. Δουλέψαμε σκληρά, κερδίσαμε αυτό το πτυχίο, αλλά δεν πρόκειται να δούμε τον εαυτό μας να περνάει από αυτό το στάδιο. ” Ο Eric Kolarik, αντί να παραστεί στην τελετή αποφοίτησής του από το Πανεπιστήμιο του Michigan, γύρισε στο πατρικό του βοηθώντας τη μαμά του στις δουλειές του σπιτιού. «Είμαι 22, αλλά έχω γυρίσει πάλι στη ζωή του 15χρονου Eric», λέει. “Νιώθεις αποτυχημένος.”

Μακάρι να ήξεραν οι παραπάνω ότι αυτό που στερήθηκαν είναι το λιγότερο. Οι απόφοιτοι αυτοί ξεκινούν την ενήλικη ζωή της με μια οικονομική ύφεση που θα μπορούσε να καθορίσει τη ζωή τους για τις επόμενες δεκαετίες.

Όσοι έχουν αποφοιτήσει έχασαν τις δουλειές που είχαν στην πανεπιστημιούπολη. Πολλοί δεν εργάζονται πολύ καιρό ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις για πλήρη ανεργία. Δεν είχαν χρόνο να συγκεντρώσουν σημαντικές οικονομίες. Περισσότεροι από 1 στους 5 εργοδότες δήλωσαν ότι δεν θα λάβουν άτομα για πρακτική το καλοκαίρι. Η διαδικτυακή πλατφόρμα θέσεων εργασίας ZipRecruiter έχει 50% μείωση στις αγγελίες προσφοράς εργασίας από τα μέσα Φεβρουαρίου, ενώ οι νέες αγγελίες έχουν μειωθεί περισσότερο από 75%, σύμφωνα με την οικονομολόγο της ZipRecruiter, Julia Pollak.

Παραδοσιακά, πολλοί νέοι ξεκινούν να εργάζονται στον κλάδο της λιανικής ή των εστιατορίων μέχρι να πάρουν τον δρόμο τους. Σύμφωνα με τo ερευνητικό κέντρο Pew, από τα περίπου 19.000.000 άτομα ηλικίας 16 έως 24 ετών που εργάζονται, περισσότερα από 9.000.000 απασχολούνταν στον τομέα παροχής υπηρεσιών. Με την πανδημία, ένα σημαντικό κομμάτι αυτών των θέσεων εργασίας έχει “εξανεμιστεί”. Μόνο τον Απρίλιο, οι κλάδοι φιλοξενίας και αναψυχής έχασαν το 47% του συνολικού εργατικού δυναμικού τους, κάτι που σημαίνει ότι η οικονομική κρίση έπληξε τους νέους πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα.

Η είσοδος στην αγορά εργασίας κατά τη διάρκεια ύφεσης μπορεί να επηρεάσει τα πάντα, από μελλοντικά κέρδη έως μακροχρόνια υγεία και ευτυχία. Μια μελέτη από τα Πανεπιστήμια UCLA και το Northwestern έδειξε ότι τα άτομα που ξεκινούσαν τον εργασιακό τους βίο κατά τη διάρκεια της ύφεσης στις αρχές της δεκαετίας του 1980 είχαν υψηλότερη θνησιμότητα, είχαν περισσότερες πιθανότητες να χωρίσουν και να μην κάνουν παιδιά.

Κάποιοι απόφοιτοι προσπαθούν να “κερδίσουν” χρόνο αναζητώντας καταφύγιο σε κάποιο μεταπτυχιακό, ωστόσο κι αυτό έχει τα προβλήματά του. Από το 2019, σχεδόν 7 στους 10 φοιτητές αποφοίτησαν με φοιτητικά δάνεια, με μέσο όρο σχεδόν 30.000 δολάρια. Η μετάβαση στο μεταπτυχιακό μπορεί να σημαίνει συσσώρευση ακόμη περισσότερου χρέους. «Πρέπει να πάρω δάνεια, αλλά δεν μπορώ να εργαστώ για να τα εξοφλήσω», λέει ο Sean Lange, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Stony Brook της Νέας Υόρκης. Δεν είναι καν σίγουρος ότι θα του δώσουν δάνειο, ειδικά αν τα μαθήματά του καταλήξουν να διδάσκονται online.

H χρήση των social media, που έχει γίνει τώρα πιο αναγκαία από ποτέ, έχει ήδη συμβάλει στα υψηλά επίπεδα κατάθλιψης και άγχους που παρουσιάζουν τα άτομα του Generation Z, σύμφωνα με τον χυχολόγο και συγγραφέα του iGen, Jean Twenge. Εθνική Έρευνα για τη Χρήση Ναρκωτικών και την Υγεία και διαπίστωσε ότι ο αριθμός των νεαρών ενηλίκων που ανέφεραν συμπτώματα μείζονος κατάθλιψης είχε αυξηθεί κατά 63% μεταξύ του 2009 και του 2017, με αξιοσημείωτη καμπή γύρω στο 2012, όταν η χρήση smartphone έγινε ευρέως διαδεδομένη. Η πανδημία πιθανότατα ενίσχυσε την ήδη κακή ψυχολογία. Σύμφωνα με το Pew, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι Αμερικανοί μεταξύ 18 και 29 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από κατάθλιψη και είναι περισσότερο απαισιόδοξοι για το μέλλον, από τους ηλικιωμένους, παρόλο που οι τελευταίοι είναι πολύ πιο ευάλωτοι στον ιό.

Ακόμη και πριν από τον COVID-19, η τάξη του 2020 κλήθηκε να βιώσει τον φόβο και την ανασφάλεια: Ζώντας ήδη στον απόηχο ένοπλων επιθέσεων σε σχολεία, καταστροφικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, μπήκαν στο Πανεπιστήμιο με την εκλογή του Προέδρου Donald Trump και τώρα βγαίνουν από αυτό με μια παγκόσμια κρίση υγείας που έχει «παραλύσει» τα πάντα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα σημαντικότερα γεγονότα που βιώνουν οι ψηφοφόροι στην αρχή της ενηλικίωσης – περίπου μεταξύ των 14 και 24 ετών – τείνουν να καθορίζουν τις πολιτικές τους στάσεις για το υπόλοιπο της ζωής τους. Και οι απόφοιτοι του 2020 – ήταν ήδη δυσαρεστημένοι. Μόνο το 8% των Αμερικανών – μεταξύ 18 και 29 ετών πιστεύουν ότι η κυβέρνηση λειτουργεί όπως θα έπρεπε, και λιγότεροι από 1 στους 5 θεωρούν τον εαυτό τους «πολύ πατριώτη», σύμφωνα με την έρευνα του Harvard Kennedy School Institute of Politics του 2020. Είναι ταυτόχρονα ευρέως επιφυλακτικοί απέναντι στα θεσμικά όργανα των ΗΠΑ, απογοητευμένοι από το ισχύον σύστημα και επιμένουν σε περισσότερες κυβερνητικές λύσεις.

Σε άλλες χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Τυνησία και η Ισπανία, τα μεγάλα ποσοστά ανεργίας στους νέους πτυχιούχους έχει οδηγήσει σε κοινωνικές αναταραχές και υιοθέτηση ριζοσπαστικών θέσεων, κυρίως λόγω της αίσθησης προδοσίας. «Νομίζαμε ότι υπήρχε κάποιο είδος ευκαιρίας, ένα “κοινωνικό συμβόλαιο”, ότι αν παίζουμε με τους κανόνες, θα βρούμε δουλειά στο τέλος όλων αυτών», σκέφτονται οι νέοι, όπως λέει ο Heath Prince, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Texas στο Austin.

Ορισμένοι μελετητές, φοιτητές και ακτιβιστές θεωρούν πως ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του ποσοστού ανεργίας που θυμίζει εκείνο της μεγάλης Υφεσης του 30, είναι μία σειρά μεταρρυθμίσεων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, παρόμοιες με εκείνες του 30. Το New Deal του Προέδρου Roosevelt περιελάμβανε σημαντικές πρωτοβουλίες για να επιστρέψουν οι νέοι Αμερικανοί στη δουλειά. Το 1933 μέσω του προγράμματος Civilian Conservation Corps, μέσα σε 4 μήνες, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση προσέλαβε 300.000 νεαρούς άνδρες για να φυτέψουν δέντρα και να συντηρήσουν πάρκα και μονοπάτια. Το πρόγραμμα έφτασε να απασχολεί 3.000.000 νέους. Το 1935 ίδρυσε το National Youth Administration, με σκοπό να παρέχει εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση στους νέους.

Κάποιοι Δημοκρατικοί ισχυρίζονται ότι η πανδημία COVID-19 απαιτεί παρόμοια προσέγγιση. Η γερουσιαστής Elizabeth Warren ζήτησε τη δημιουργία Ειδικού Σώματος με σκοπό να επεκτείνει το εργατικό δυναμικό της δημόσιας υγείας και να απασχολήσει ένα στρατό ιχνηλατών επαφής για να βοηθήσει στην καταπολέμηση της εξάπλωσης του ιού. Η εταιρία Americorps χρηματοδοτεί 750.000 θέσεις εργασίας για να βοηθήσει την εκπαίδευση νέων εργαζομένων στον τομέα της υγείας για την καταπολέμηση του COVID-19.

Ακόμη και οι Ρεπουμπλικάνοι που είναι δύσπιστοι απέναντι στα μεγάλα κυβερνητικά προγράμματα, συμφώνησαν σε κάποια μέτρα ανάκαμψης – όπως η αποστολή 1.200 δολαρίων σε επιταγές, σε επιλέξιμους εργαζόμενους Αμερικανούς, κάτι που θα ήταν αδιανόητο πριν λίγους μήνες.

Η πανδημία σηματοδότησε το τέλος μιας φάσης για αυτήν την «άτυχη γενιά των πτυχιούχων». Η ανάκαμψη θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή μιας άλλης.