Ο ουρανός δεν είναι το όριο

 

 Στο κινηματογραφικό πανί προβαλλόταν η συμπαθής φυσιογνωμία με το μουστάκι μέσα στην ειδική στολή του και μία επιγραφή που αναβόσβηνε “Ο ουρανός δεν είναι το όριο” (The sky is not the limit). Περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι κάθε ηλικίας είχαν καταφτάσει από νωρίς στο θέατρο Bord Gais, σε μία από τις πιο μοντέρνες συνοικίες του Δουβλίνου, και ανέμεναν καρτερικά. Η κιθάρα που έστεκε σε μία βάση στο βάθος συμπλήρωνε την αίσθηση ότι περιμέναμε κάποιον μουσικό αστέρα από στιγμή σε στιγμή στη σκηνή. Η αποθέωση κατά την εμφάνισή του ήταν ανάλογη, δε συναντά, άλλωστε, κάθε μέρα κανείς έναν αστροναύτη.

Παρά το ότι γνώριζε καλά πως οι πιθανότητες θανάτου κατά τα πρώτα 9 λεπτά από την εκτόξευση είναι 1 προς 38, ο Chris Hadfield ανέκαθεν ήθελε να βρεθεί στο διάστημα. Μας το απέδειξε με μία φωτογραφία στην αυλή του πατρικού του που τον έδειχνε να κουμαντάρει το πρώτο του χειροποίητο διαστήμοπλοιο από χαρτόκουτα. Για να φτάσει, βέβαια, στην πρώτη του πτήση προς το διάστημα στις 25 Νοεμβρίου 1995 χρειάστηκαν ατελείωτες ώρες δουλειάς και εκπαίδευσης. “Όποτε με ρωτούσαν πού βλέπω τον εαυτό μου σε 10, σε 20 χρόνια, πάντα έλεγα ότι εγώ θέλω να περπατήσω στο φεγγάρι. Είχα την τύχη να μεγαλώσω έχοντας δει το Νιλ Αρμστρονγκ να το κάνει κι έτσι συνειδητοποίησα ότι η σκληρή δουλειά κάνει τα αδύνατα δυνατά.”, λέει “κλείνοντας το μάτι” στους πολυάριθμα παιδιά που τον παρακολουθούσαν εκστασιασμένα.

Έχοντας πιλοτάρει περισσότερους από 70 τύπους αεροσκαφών δεν είχε απομείνει κάποια άλλη ιπτάμενη πρόκληση για τον Hadfield επί γης. Έτσι, το 1992 και αφού είχε διακριθεί για με τις επιδόσεις του στις Καναδικές ένοπλες δυνάμεις, επιλέγεται ως ένας από τους 4 Καναδούς αστροναύτες που εντάχθηκαν στην ομάδα της NASA. Λεπτομέρεια: η επιλογή έγινε ανάμεσα σε 5.330 υποψηφίους. Καθώς αναπαριστά με τη βοήθεια μία κόκκινης καρέκλας επί σκηνής τη στάση των αστροναυτών (λίγο πριν) κατά την εκτόξευση και μιλώντας για τα συναισθήματα και τις σκέψεις που γεννά η αντίστροφη μέτρηση, αντιλαμβάνεται κανείς ότι δε θα μπορούσαν πολλοί άνθρωποι σήμερα στον πλανήτη να μιλήσουν εκ πείρας για το θέμα…

Ο Hadfield πέρασε συνολικά 166 ημέρες στο διάστημα που σίγουρα διαμόρφωσαν την προσωπικότητα και τον τρόπο σκέψης του. Την επίδραση αυτή έχει περιγράψει, άλλωστε, και στο βιβλίο του “Ο οδηγός ενός αστροναύτη για τη ζωή στη γη” που βρέθηκε για πολλές εβδομάδες στη λίστα των ευπώλητων σε Αμερική και Καναδά. Ο φόβος, το ρίσκο, η προετοιμασία, η γνώση είναι μόνο μερικά από τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται ο νεαρός που μεγάλωσε σε μια φάρμα στο Μίλτον του Οντάριο. “Είναι πολύ όμορφο να αντιλαμβάνεσαι το ρίσκο που κρύβει αυτό που κάνεις, όμως να ετοιμάζεσαι τόσο καλά ώστε να μπορείς να ανταπεξέλθεις.”, τονίζει σε μία αποστροφή του λόγου του και συνεχίζει “για 6 μήνες στο διάστημα προετοιμαζόμαστε 5 χρόνια, μαθαίνοντας να κάνουμε μέχρι και εγχειρήσεις σε περίπτωση που θα χρειαστεί.”

Όταν το κοινό τον ρωτάει “αν είμαστε μόνοι στο σύμπαν”, ο Hadfield απαντά “το να πιστεύουμε ότι είμαστε η μοναδική μορφή ζωής είναι σαν να πιστεύουμε πως είμαστε το κέντρο του κόσμου. Πρέπει να συνεχίσουμε να αναρωτιόμαστε, μόνο μέσα από την ανακάλυψη θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο”. Ενώ όταν ένας φοιτητής φυσικής τον ρωτάει ποια είναι η συμβουλή προς επίδοξους αστροναύτες, εκείνος δε διστάζει να καταρτίσει μία απαιτητική checklist “κανείς χρειάζεται ένα υγιές σώμα, τη διάθεση και την ικανότητα να θέλει να μαθαίνει συνεχώς καινούρια πράγματα, διαμόρφωντας πληθώρα δεξιοτήτων. Η εξειδίκευση είναι για τα έντομα.”, λέει αφοπλιστικά, συμπληρώνοντας “επίσης, χρειάζεται αποδεδειγμένη ικανότητα λήψης σωστών αποφάσεων που έχουν σημαντικές συνέπειες και που πρέπει να ληφθούν υπό πίεση. Όμως πάνω απ’ όλα αξίζει να το κυνηγήσει κανείς με όλες του τις δυνάμεις”.

Αυτού του είδους οι συμβουλές και το χάρισμά του να εμπνέει το ακροατήριό του έχουν μετατρέψει τον απόστρατο πια αστροναύτη σε έναν περιζήτητο ομιλητή ανά τον κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό πως παρουσίασή του στο TED του Βανκούβερ με θέμα τον φόβο έχει περισσότερες από 3.000.000 προβολές. Αλλά αυτό που τον καθιστά πραγματικά ξεχωριστό είναι ο τρόπος, με τον οποίο επέλεξε να κλείσει τη μεσημεριανή του παρουσία- θα ακολουθούσε και βραδινή “παράσταση”- στο Δουβλίνο. Στην τελευταία ερώτηση από το κοινό, ο μεσήλικας Ιρλανδός πίστεψε πως τον έφερε σε δύσκολη θέση ρωτώντας τον αν πιστεύει στο Θεό. Όμως, ο Hadfield είπε “βλέποντας ολόκληρη τη γη από εκεί ψηλά, αντιλήφθηκα πως είμαστε όλοι μαζί σε αυτό που λέμε ζωή. Πρέπει πραγματικά να βρούμε έναν τρόπο να σεβόμαστε ο ένας τον άλλο, γιατί μερικά από τα χειρότερα πράγματα που έχουμε κάνει στην ιστορία, τα πράξαμε στο όνομα κάποιου Θεού”.

Και ύστερα έπιασε την κιθαρά του και έβαλε το κοστούμι του μουσικού. Άλλωστε, ακόμη περισσότερος κόσμος τον έμαθε όταν διασκεύασε το “Space Oddity” του David Bowie κατά την τρίτη παρουσία του στο Διεθνη Διαστημικό Σταθμό από το Δεκέμβριο του 2012 ως το Μάιο του 2013. Με μία κιθάρα και ξένοιαστος από τα δεσμά της βαρύτητας ο Hadfield μοιράστηκε τη δική του εκδοχή του φημισμένου τραγουδιού, κατά την οποία ο αστροναύτης δεν πεθαίνει στο τέλος, καθώς αυτός ήταν ο απαράβατος όρος στο γιο του που πείραξε τους στίχους με την άδεια του Bowie.

Μέχρι σήμερα 30.000.000 άνθρωποι έχουν παρακολουθήσει την εκτέλεση του αστροναύτη μουσικού στο Youtube, όμως το να βλέπεις αυτόν το γεροδεμένο 57αρη να παίζει unplugged με μια κιθάρα το συγκεκριμένο τραγούδι λίγες ημέρες μετά το θάνατο του Bowie προκαλεί ανατριχίλα.

Βγαίνοντας στην ανακαινισμένη και φωτισμένη αποβάθρα έξω από το θέατρο Bord Gais αναπόφευκτα έρχεται η σκέψη στο μυαλό. Πόσο διαφορετική οπτική για τον κόσμο μπορεί να σου μεταδώσει ένας και μόνο άνθρωπος; Πόσα πράγματα συμβαίνουν λίγο πέρα από τη φθοροποιό (ελληνική/ευρωπαϊκή) καθημερινότητα; Για κάποιους έκει έξω ο ουρανός σίγουρα δεν είναι το όριο…