IANOS | ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ | ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2017
Δημιουργική γραφή | Διόρθωση και Επιμέλεια κειμένων | Εικονογράφηση |
Eξ αποστάσεως εργαστήρια (e-learning)
Η αλυσίδα πολιτισμού IANOS και τα εργαστήρια βιβλίου της συμπλήρωσαν εφέτος τέσσερα χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στον χώρο της εκπαίδευσης. Τα εργαστήρια δημιουργήθηκαν την άνοιξη του 2013 και ήδη έχουν λειτουργήσει εννέα επιτυχημένοι κύκλοι μαθημάτων.
Οι εγγραφές για τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής, διόρθωσης και επιμέλειας κειμένων και εικονογράφησης ξεκίνησαν. Φέρουν τη σφραγίδα του ΙΑΝΟΥ και των καταξιωμένων συγγραφέων και επαγγελματιών οι οποίοι διδάσκουν σε αυτά. Σχεδιάστηκαν με γνώμονα την ποιότητα και το πάθος για το βιβλίο, την αγάπη για τη διά βίου εκπαίδευση και στοχεύουν τόσο στη συγγραφική πρόοδο και στην επαγγελματική κατάρτιση των συμμετεχόντων, όσο και στην ενημέρωση και την καλλιέργεια αυτών που αγαπούν το λογοτεχνικό κείμενο και το βιβλίο γενικότερα.
Τα σεμινάριά μας απευθύνονται σε όσους στοχεύουν να μυηθούν στα μυστικά της γραφής καλλιεργώντας τους τρόπους έκφρασής τους (νέοι συγγραφείς)· σε όσους προσβλέπουν σε υψηλή επαγγελματική κατάρτιση, προκειμένου να συμβάλουν στην παραγωγή άρτιων λογοτεχνικών και επιστημονικών κειμένων (διορθωτές-επιμελητές κειμένων)· και σε όσους επιθυμούν τη δυνατότητα επιμόρφωσης σε επιλεγμένες επιστημονικές θεματικές ενότητες.
Πραγματοποιούνται σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, ενώ παρέχουν τη δυνατότητα και εξ αποστάσεως (e-learning) μαθημάτων.
Τα μαθήματα ξεκινούν από τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου, ενώ οι αιτήσεις συμμετοχής υποβάλλονται έως τις 13 Νοεμβρίου.
Ακολουθούν αναλυτικά τα σεμινάριά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη:
Διά ζώσης εργαστήρια στην Αθήνα
Σεμινάρια Δημιουργικής Γραφής
Μυθιστόρημα – Κλειδιά και αντικλείδια ⦁ Ρέα Γαλανάκη
Διήγημα – Νουβέλα: Ξεκλειδώνοντας τη μικρή φόρμα ⦁ Χρήστος Οικονόμου
Διήγημα – Νουβέλα: Το επόμενο βήμα ⦁ Χρήστος Οικονόμου
Ποιητική συνάντηση ⦁ Στρατής Πασχάλης
⦁ Παιδικό και νεανικό βιβλίο: Ο Κοντορεβυθούλης της λογοτεχνίας; Ένα εργαστήρι δημιουργικής προσέγγισης της παιδικής λογοτεχνίας
Μαρία Αγγελίδου – Ελένη Σβορώνου
⦁ Συγγραφή θεατρικού έργου ⦁ Σωτήρης Χατζάκης
⦁ Διαβάζω και κρίνω Μάνος Κοντολέων
Εργαστήριο Διόρθωσης-Επιμέλειας κειμένων (2 κύκλοι, 4 επίπεδα)
Δημήτρης Θάνας – Πελαγία Μαρκέτου
Εισαγωγή στη διόρθωση κειμένων
2. Εργαστηριακό τμήμα διόρθωσης κειμένων
Εισαγωγή στην επιμέλεια κειμένων
Εργαστηριακό τμήμα επιμέλειας κειμένων
Εργαστήριο Εικονογράφησης
Σβετλίν
Διά ζώσης εργαστήρια στη Θεσσαλονίκη
Σεμινάρια Δημιουργικής Γραφής
Πεζογραφία (για αρχάριους): Πώς γίνεται η αρχή⦁ Σοφία Νικολαΐδου
H Πεζογραφία (για προχωρημένους): Γράφω το δικό μου βιβλίο
Σοφία Νικολαΐδου
Διήγημα – Νουβέλα: Μυθοπλασία – Εργαλεία, ψεύδη και χειρισμοί
Γιάννης Σκαραγκάς
⦁ Ποίηση Α: ⦁ Το σύμπαν της Ποίησης ⦁ Βασίλης Αμανατίδης
⦁ Ποίηση B: Ποιώντας το πρώτο μου βιβλίο ⦁ Βασίλης Αμανατίδης
⦁ Παιδική Λογοτεχνία: Δημιουργώ από το μηδέν Έλενα Αρτζανίδου
⦁ Τεχνική γραφής σεναρίου Τάσος Αποστολίδης
Εξ αποστάσεως εργαστήρια (e-learning)
Σεμινάρια Δημιουργικής Γραφής
Μυθιστόρημα – Από την πρώτη ύλη στο έργο τέχνης ⦁ Κώστας Καβανόζης
⦁ Διήγημα – Νουβέλα: Ξεκλειδώνοντας τη μικρή φόρμα Χρήστος Οικονόμου
⦁ Η αστυνομική αφήγηση και τα μυστικά της Ανδρέας Αποστολίδης
⦁ Ποιητική συνάντηση ⦁ Στρατής Πασχάλης
⦁ «Στο κάτω-κάτω της γραφής» – Εργαστήριο δημιουργικής γραφής και σχέσης με το παιδικό και νεανικό βιβλίο ⦁ Μαρία Αγγελίδου – ⦁ Ελένη Σβορώνου
Εργαστήριο Διόρθωσης κειμένων
⦁ συντονισμός ⦁ Δημήτρης Θάνας
⦁ διδάσκοντες ⦁ Δημήτρης Θάνας – ⦁ Πελαγία Μαρκέτου
Εργαστήριο Επιμέλειας κειμένων
⦁ συντονισμός Δημήτρης Θάνας
⦁ διδάσκοντες ⦁ Δημήτρης Θάνας – ⦁ Πελαγία Μαρκέτου
Αναλυτικές πληροφορίες στο www.ianos.gr
Βασίλης Αμανατίδης // ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ / ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΠΟΙΗΣΗΣ
ΣΤΟΝ “ΙΑΝΟ” ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Αρχίζουμε ξανά! Αυτή τη φορά φθινοπωρινοί/χειμερινοί –
και μάλιστα από φέτος με δ ύ ο σεμινάρια / εργαστήρια
δημιουργικής γραφής Ποίησης, στον “Ιανό” Θεσσαλονίκης.
Ώστε η κάθε ενδιαφερόμενη και ο κάθε ενδιαφερόμενος
να διαλέξουν αυτό που τους ταιριάζει.
ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: έως 13 Νοεμβρίου 2017
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ / ΔΙΔΑΚΤΡΑ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ / ΑΙΤΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ:
ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ: Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2017 / Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2017
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:
1) “ΠΟΙΗΣΗ Α: ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ”
Δίδακτρα: 340 ευρώ για νέες εγγραφές και 300 ευρώ για φοιτητές, άνεργους και απόφοιτους προηγούμενων κύκλων.
Απευθύνεται σε όλους: σε όσους γράφουν ήδη (δημοσιεύοντας ή όχι), αλλά και σε “απλούς” αναγνώστες.
ή
2) “ΠΟΙΗΣΗ Β: ΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟ”
για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη
Ημέρα μαθημάτων: Σάββατο
Ώρες μαθημάτων: 14:30 – 17:30
Διάρκεια μαθημάτων: έξι τρίωρα απογευματινά μαθήματα (18 ώρες διδασκαλίας)
Έναρξη: Σάββατο 25 Νοεμβρίου
Δίδακτρα: 200 ευρώ για νέες εγγραφές και 180 ευρώ για φοιτητές, άνεργους και απόφοιτους προηγούμενων κύκλων.
Απευθύνεται σε όσους: έχουν εγκαθιδρύσει μια πιο συστηματική σχέση με την ποιητική γραφή, έχουν ήδη στο ενεργητικό τους συγκεκριμένες ποιητικές δοκιμές ή μια ποιητική ιδέα και επιθυμούν να κατευθυνθούν προς το επόμενο στάδιο: τη συγκρότηση και δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ενότητας, συλλογής ποιημάτων / βιβλίου ποίησης.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ
Ποίηση Α:
Το σύμπαν της Ποίησης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ:
Η Ποίηση είναι ένα ολόκληρο σύμπαν: η πιο συμπυκνωμένη τέχνη του λόγου, αλλά ίσως και η πιο αταξινόμητη. Αν και η ποίηση διαφεύγει πάντα από κάθε ορισμό (αφού ούτως ή άλλως χειρίζεται τις λέξεις ώστε να μεταβεί σε ένα πεδίο πέραν των λέξεων), η συστηματική ενασχόληση με την ποίηση συντελεί όχι μόνο στην εσωτερική μαςαπελευθέρωση, αλλά αποτελεί και εργασία, καθώς και μία συνεχή αναμέτρηση με την ιστορία και τις μορφές τής ποιητικής τέχνης.
Μολονότι δεν γίνεται να διδάξεις σε κάποιον το πώς να γίνει ή να είναι (είτε στη ζωή είτε στη γραφή) ο εαυτός του, πολλά «μυστικά» της (ποιητικής) γραφής εννοείται πως διδάσκονται. Εκείνο όμως που κυρίως μεταδίδεται είναι το πάθος, η άρνηση της στασιμότητας, η αναζήτηση όλων των πιθανοτήτων.
Με τη δημιουργική ομάδα του σεμιναρίου θα επιχειρήσουμε να κάνουμε τον γύρο του κόσμου της ποίησης –αλλά και να διεισδύσουμε σε αρκετό από το βάθος της– μέσα σε 30 μόλις ώρες. Οι συμμετέχοντες θα ασκηθούν αρχικά στα τεχνικά στοιχεία της ποιητικής τέχνης: κυριολεξία, μεταφορά και μετωνυμία, στίξη, τομές, ρίμα, έμμετρος-ποικιλόμετρος-ελεύθερος στίχος, συντακτικό, σχήματα λόγου, ύφος, ήχος, προσωδία, ρυθμός. Μέσα από αναπάντεχες συζεύξεις καινοτόμων παραδειγμάτων, αντλημένων από τη διαχρονία της ποιητικής τέχνης, αλλά με ιδιαίτερη έμφαση στον 20ό αιώνα (ενδεικτικά: Σαπφώ, Ευριπίδης, Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Σαχτούρης, αλλά και Dickinson, Rimbaud, Cummings, Celan, Beckett, Michaux, Carson, και πολλοί σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι ποιητές), θα συζητηθούν οι ιστορικές συνιστώσες, οι μορφικές ιδιαιτερότητες και οι νοηματικές αποκρυσταλλώσεις κάθε περίπτωσης, αλλά κυρίως οι σπινθήρες των συνδυασμών τους. Ταυτόχρονα, θα διερευνηθούν οι σχέσεις που γεφυρώνουν την ποίηση με τον πεζό λόγο, με το θέατρο, αλλά και με το τραγούδι, τη μουσική, τις εικαστικές τέχνες, τον κινηματογράφο. Στόχος είναι η εξοικείωση με το Άλλο, η εκπαίδευσή μας στην ετερότητα, η διεύρυνσή μας.
Ο κάθε σπουδαστής θα παρουσιάζει σταδιακά σειρά ασκήσεων και ποιημάτων, που θα σχολιάζονται από όλους. Βασικό εργαλείο: η άντληση θεμάτων, και μοτίβων μέσα από το τριμερές σχήμα Κόσμος (πραγματικότητα, πολιτική, καθημερινότητα, επικαιρότητα) – Εαυτός (ψυχική δομή, βιογραφία, προσωπικές εμμονές, φαντασία, όνειρα) – Τέχνη (προσωπικές επιλογές από όλο το φάσμα των τεχνών, όχι μόνο της λογοτεχνίας αλλά και των εικαστικών και των παραστατικών). Έμφαση θα δοθεί και σε μία σειρά από κρίσιμες έννοιες και πρακτικές (ακρίβεια, σαφήνεια, αφαίρεση, συμπύκνωση, έμπνευση, παρατηρητικότητα, επινόηση, διαμόρφωση, δόμηση, σύνθεση), καθώς και στη διάκριση μεταξύ σιωπηρής και μεγαλόφωνης ανάγνωσης, στην άρρηκτη σχέση της ποίησης με τη φωνή και το σώμα του ποιητή.
Ηχητικά ντοκουμέντα αναγνωρισμένων Ελλήνων και ξένων ποιητών του 20ού και 21ου αιώνα, οπτικό υλικό και video, παραδείγματα δραματοποίησης και επιτέλεσης του ποιητικού λόγου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, θα αποτελέσουν μερικά ακόμη από τα εργαλεία του εργαστηρίου.
Ο απώτερος στόχος του εργαστηρίου είναι διττός: Η διερεύνηση της ποιητικής ιδιοπροσωπίας κι ο εντοπισμός του εσωτερικού «ρυθμού» του καθενός μας, αλλά και η ανάδειξη της ποίησης ως τέχνης που την απολαμβάνουμε και την ασκούμε όχι μόνο κατά μόνας αλλά και συλλογικά: μία καταβύθιση που διανοίγεται προς την ανακοίνωση, την πράξη και τη δράση. Αφού η ποίηση είναι το ανοιχτό πεδίο, η εξερεύνηση του πάντα αντικαθεστωτικού λόγου, η ελευθερία της αδιάκοπης έκπληξης. Άλλωστε, μέσα στους δύστροπους, ασταθείς και επισφαλείς καιρούς μας, η δημιουργική ενασχόληση με την ποίηση στο πλαίσιο ενός εργαστηρίου όχι μόνο μας βοηθά στην αναζήτηση του βαθύτερου εαυτού μας, αλλά εξασφαλίζει και την ψυχωφέλεια τού «μαζί»: το μοίρασμα και την ένωση μας με όχημα την τέχνη.
Κατά τον Ισπανό ποιητή Χιμένεθ, η ποίηση είναι η “τέχνη της απέραντης μειοψηφίας”. Το εργαστήριο ποίησης απευθύνεται, λοιπόν, σε όλους. Σε όσους έχουν ήδηδιαμορφώσει κάποια σχέση με την ποίηση και τη γραφή, καθώς και σε όσους θα ήθελαν να διαμορφώσουν. Σε «απλούς» αναγνώστες της που θα ήθελαν να παραμείνουναναγνώστες ή και να αναπτύξουν μια πιο πρακτική επαφή μαζί της, αλλά και σε ποιητές, που είτε δεν έχουν μοιραστεί ακόμη τα γραπτά τους είτε ήδη τα μοιράζονται και ταδημοσιεύουν.
Ποίηση Β:
Ποιώντας το πρώτο μου βιβλίο
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ
Σε αυτό το δεύτερο εργαστήριο Ποίησης απευθυνόμαστε σε όσες και όσους:
– έχουν εγκαθιδρύσει μια πιο συστηματική σχέση με την ποιητική γραφή
– έχουν ήδη στο ενεργητικό τους συγκεκριμένες ποιητικές δοκιμές ή μια ποιητική ιδέα (σε αρχικό ή προχωρημένο στάδιο) και επιθυμούν όχι μόνο να διερευνήσουν γενικά θεωρητικά ζητήματα ή ζητήματα τεχνικής (την ποιητική μαστορική και «τσαγκαρική»), αλλά και να κατευθυνθούν στοχευμένα προς το επόμενο στάδιο: τη σταδιακή συγκρότηση και δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ενότητας, μιας «απλής» συλλογής ποιημάτων ή ακόμη κι ενός πιο αυστηρά δομημένου ποιητικού βιβλίου με αυξημένες συνθετικές προθέσεις και απαιτήσεις.
Εδώ, λοιπόν, μας ενδιαφέρει η πορεία από την πιο σποραδική γραφή προς το βασικό «πρώτο σκαλί» δημιουργίας – με ισχυρή, βεβαίως, εκ μέρους μας τη μέριμνα για διαφύλαξη και διατήρηση της ποιητικής ιδιοπροσωπίας και προσωπικότητας του κάθε σπουδαστή/ποιητή.
Μέσα από εκτεταμένες συζητήσεις με τον διδάσκοντα-καθοδηγητή-εμψυχωτή, αλλά και με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες στο εργαστήριο, πρόκειται να γίνει: Ξεδιάλεγμα και ξεκαθάρισμα του ήδη υπάρχοντος ποιητικού υλικού του καθενός, αλλά και γραφή νέων κομματιών μέσα από εξατομικευμένες ασκήσεις (ανάγνωση και ακρόαση, γραφή και διόρθωση, νέες μεταγραφές, αναθεωρήσεις και επανεγγραφές). Μας ενδιαφέρει επίσης: Τι πετούμε και τι κρατούμε, πώς και γιατί· η εστίαση στους βασικούς θεματικούς πυρήνες που αναφύονται από το ίδιο το υλικό των σπουδαστών· η ψυχολογική, αισθητική και ιδεολογική πλαισίωση του υλικού· τα ζητήματα ύφους, δόμησης και «μοντάζ»· η συνολική επιμέλεια, αλλά και η πορεία παγίωσης τόσο της μορφής των ποιημάτων, όσο και της ροής τους μέσα στο βιβλίο· οι αποφάσεις για τις ποικίλες διακυμάνσεις μεταξύ πρωτοπρόσωπης υποκειμενικής ποιητικής φωνής και μιας αντικειμενικότερης ποιητικής αφήγησης· η μέριμνα για τον τρόπο που η ποιητική φωνή εκλαμβάνεται ή «εισακούεται» από έναν «μέσο» επαρκή παραλήπτη-αναγνώστη· και, βεβαίως, σταθερά, η έμφαση στις εξής κρίσιμες έννοιες και πρακτικές: ακρίβεια, σαφήνεια, αφαίρεση, συμπύκνωση, έμπνευση, παρατηρητικότητα, επινόηση, διαμόρφωση, δόμηση, σύνθεση.
Ταυτόχρονα, θα διερευνηθούν σημαντικά ζητήματα σκιαγράφησης του σημερινού εκδοτικού τοπίου, της πολιτικής των εκδοτικών οίκων, αλλά και των περιοδικών (σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή) σχετικά με την ποίηση, όπως και οι νέοι τρόποι απεύθυνσης, δυνατοτήτων αξιοποίησης, αλλά και προώθησης του ποιητικού μας υλικού.
Υ.Γ.: Ο ποιητής, σε κάθε του έργο, κρατά εγγύτητα και απόσταση. Γίνεται το «πειραματόζωο» του κάθε έργου του. Καταγράφει τον εαυτό του, και μαζί τον αναδημιουργεί. Η διαδικασία της γραφής είναι ένα μακρύ στάδιο που μοιάζει με αργοκύλισμα σε αμνιακά υγρά. Στο τέλος, όμως, πρέπει να αποφασίσει ότι αυτό είναι. Όταν το συγκεκριμένο έργο «τελειώνει», το υποκείμενο του ποιητή παραδίδει σε κοινή θέα ένα αντίτυπό του: ένα αντι-κείμενο, συνήθως ένα βιβλίο, που δεν είναι βέβαια ο εαυτός τού ποιητή, αλλά είναι του εαυτού του. Η σύνθεση που προκύπτει οφείλει να υπερβαίνει τον εαυτό και να αυτονομείται. Ωστόσο τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει εάν ο ποιητής δεν έχει βάλει πρώτα τον εαυτό και τους εκφραστικούς του τρόπους στο μικροσκόπιο και στον μεγεθυντικό φακό.
Όπως πολύ ωραία το περιγράφει ο ποιητής Enzensberger στο παρακάτω ποίημά του:
Ο Αυτοβιογράφος
Γράφει για τους άλλους,
όταν γράφει για τον εαυτό του.
Γράφει για τον εαυτό του,
όταν δεν γράφει γι’ αυτόν.
Όποτε γράφει, δεν είναι παρών.
Όποτε είναι παρών, δεν γράφει.
Εξαφανίζεται, για να γράψει.
Γράφει, για να εξαφανιστεί.
Έχει εξαφανιστεί
μέσα σε αυτό που γράφει.
(Hans Magnus Enzensberger, Η ιστορία των νεφών, και άλλα ποιήματα, μετάφραση: Γ. Πρεβεδουράκη, Πανοπτικόν, 2016)
