Μια έκθεση στο ομορφότερο χωριό της Χαλκιδικής

To Parthenώn Film Festival – Σινεμά στο χωριό, στα πλαίσια της ανάδειξης αυτού του υπέροχου τόπου που αποτελεί το χωριό του Παρθενώνα και του πολιτισμού του, συναντάει τον Κωνσταντίνο Πετρίδη, στο λιμάνι του Μαρμαρά Χαλκιδικής, από τις 8 έως τις 15 Ιουλίου, σε μια έκθεση με έργα από το αρχείο του σπουδαίου φωτογράφου.

Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης γεννήθηκε το 1930, στο Π. Φάληρο Αττικής και η ζωή του ήταν αρκετά ταξιδεμένη εξαιτίας του επαγγέλματος του πατέρα του. Ο φωτογράφος επηρεάστηκε από την αγάπη του παππού και του πατέρα του για την φωτογραφία. Μετά από επίσκεψη του πατέρα του στον Ν. Μαρμαρά και τον ενθουσιασμό του για τον τόπο αυτό, η οικογένεια εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί. Μέχρι σήμερα, στα 87 του χρόνια, η φωτογραφία παραμένει αναπόσπαστο μέρος της ζωής του.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η συλλογή του είναι τόσο πλούσια σε αποτυπώσεις, τόσο της καθημερινότητας της ζωής των ανθρώπων, των εποχών, των εθίμων και των παραδόσεων, όσο και του ίδιου του τόπου δια μέσου των χρόνων.

Η έκθεση «οι Φωτογραφίες μου» του Κωνσταντίνου Πετρίδη θα εγκατασταθεί στον μεγαλύτερο όγκο της στην κεντρική προβλήτα του Ν. Μαρμαρά αλλά και σε επιλεγμένα σημεία εντός του χωριού με τον επισκέπτη να αντιμετωπίζει δύο προκλήσεις. Από την μια έρχεται σε επαφή με αυτό που ονομάζουμε εξέλιξη ή ανάπτυξη ενός τόπου και μιας κοινωνίας πραγματοποιώντας άμεσα σύγκριση του τότε με το τώρα, από την στιγμή που οι φωτογραφίες εκτίθενται στον φυσικό τους χώρο. Από την άλλη θα αναρωτηθεί πως γίνεται αυτά τα παλιά χρόνια που σου δίνουν την αίσθηση πως η ζωή είναι σταματημένη όπως την κρίνουμε υποτιμητικά, οι άνθρωποι να αντιλαμβάνονται την ευτυχία με ποιοτικά χαρακτηριστικά και όχι ποσοτικά. Προσέξτε τις φωτογραφίες με τα γλέντια και τις γιορτές. Εποχές οι οποίες πέρασαν ανεπιστρεπτί.

Λίγο πριν στήσει τις μοναδικές του απεικονίσεις του Παρθενώνα στην προβλήτα του Μαρμαρά, ο Κωνσταντίνος Πετρίδης μίλησε στην Parallaxi.

Τα έργα σας θα εκτεθούν, στα πλαίσια της έκθεσης, στα φυσικά τους σημεία στον Μαρμαρά. Πως έχει αλλάξει το τοπίο της περιοχής που απεικονίζεται στις μοναδικές αυτές φωτογραφίες για σας από το τότε στο τώρα;

Το τοπίο έχει αλλάξει αρκετά, αν και είναι φυσικό, μετά από σχεδόν 70 χρόνια. Την εποχή που έβγαλα τις φωτογραφίες ο Νέος Μαρμαράς ήταν ένα χωριουδάκι με μικρά προσφυγικά σπιτάκια, κτισμένα επάνω στους (ευδιάκριτους τότε) πέντε λόφους, αγκαλιασμένα από την επάνω πλευρά με το πράσινο του βουνού και από την κάτω πλευρά, με το γαλάζιο της θάλασσας. Η φυσική ομορφιά του τόπου δεν έχει χαθεί φυσικά, όμως η απλότητα της δόμησης και η αραιή κατοίκηση της περιοχής προσέδιδαν άλλα στοιχεία στο τοπίο. Οι επισκέπτες της έκθεσης πιστεύω θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν τις συγκρίσεις και να αντιληφθούν τις αλλαγές.

Παρόλες τις πρακτικές δυσκολίες της εποχής, επιμείνατε στην φωτογραφία από τις πρώτες δεκαετίες της ζωής σας. Τι προσπαθούσατε να επιτύχετε, να αναδείξετε, να καταγράψετε, αποτυπώνοντας τις εικόνες της περιοχής ανά τα χρόνια;

Πράγματι, υπήρχαν πρακτικές δυσκολίες την εποχή εκείνη, όπως το ότι δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό. Γι’ αυτό υποχρεώθηκα να κάνω δικές μου πατέντες, τόσο για να εμφανίζω τα φιλμ όσο και για να τυπώνω τις φωτογραφίες. Όντας λάτρης της φωτογραφικής τέχνης και έχοντας ζήσει για μεγάλο διάστημα σε αστικά κέντρα, εκτίμησα ιδιαίτερα την παρθένα ομορφιά αυτού του τόπου. Ήξερα ότι είναι θέμα χρόνου να φτάσει η ‘εξέλιξη’ και εδώ. ‘Έτσι με την φωτογραφία, απαθανάτιζα το τοπίο, και με κάθε ευκαιρία, και την κοινωνική ζωή των κατοίκων.

Ανατρέχοντας στο μεγάλο σας αρχείο, με ποια κριτήρια επιλέξατε τις συγκεκριμένες εικόνες που θα δούμε φέτος στην έκθεση στο Pathenώn; Τι θέλετε να μείνει στους επισκέπτες από αυτές;

Επέλεξα ένα αντιπροσωπευτικό μέρος του αρχείου μου. Ήθελα ανάμεσα σε άλλα ο θεατής να γνωρίσει την ξεχωριστή ομορφιά του τόπου μας και την μετάβαση και την ‘εξέλιξη’ του τόπου, τόσο στα τοπία και τα κτίρια, όσο και στους ίδιους τους ανθρώπους (ρουχισμό, κ.ο.κ). Επίσης επέλεξα ποικίλες κοινωνικές εκδηλώσεις αλλά και ‘αυθόρμητα’ στιγμιότυπα της ζωής των κατοίκων. Πιστεύω ότι η εθιμοτυπία μαζί με την καθημερινότητα, αποτελούν την πιο χειροπιαστή λαογραφία για ένα τόπο. Το σπουδαιότερο δε για εμένα, και κοινό χαρακτηριστικό όλων των επιλεγμένων φωτογραφιών, είναι η απλότητα της τότε ζωής, και η αυθεντικότητα και χαρά στα πρόσωπα του κόσμου.

Ποια είναι για σας η ουσία και το είναι αυτού του τόπου;

Οι πρώτοι κάτοικοι αυτού του μικρού χωριού, ήταν πολιτικοί πρόσφυγες από το νησί του Μαρμαρά της Μικράς Ασίας. Αυτός ο τόπος ήταν αρχικά ένα άγριο δάσος της Μονής Γρηγορίου, το οποίο παραχωρήθηκε το 1924 σ’ αυτούς τους ξεριζωμένους ανθρώπους. Αυτοί οι άνθρωποι έδωσαν το ‘είναι’ τους, πάλεψαν με την ελονοσία, αποδεκατίστηκαν. Αλλά με την επιμονή τους, τον κόπο τους, το μεράκι τους και τον πολιτισμό που κουβαλούσαν, κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν και να διατηρήσουν τις παραδόσεις τους, αλλά ουσιαστικά, να δημιουργήσουν από το μηδέν μια νέα πατρίδα. Η ιστορία αυτού του τόπου θα έπρεπε να είναι ένα αισιόδοξο παράδειγμα για όλους μας.

Οι εικόνες σας, που αποτυπώνουν τα έθιμα, τις παραδόσεις και την καθημερινότητα των ανθρώπων της περιοχής δια μέσου των χρόνων, είναι τεράστιας λαογραφικής σημασίας. Μετά το πέρας της έκθεσης στο Pathenώn, ποια θα είναι η πορεία τους;

Ήδη έχω προσφέρει στους δυο Πολιτιστικούς και Λαογραφικούς Συλλόγους του χωριού και στο Δημοτικό σχολείο, μέρος του αρχείου μου προς έκθεση. Το σύνολο του αρχείου μου θα μείνει ως παρακαταθήκη στα παιδιά μου.

*Έκθεση Φωτογραφίας: Οι Φωτογραφίες μου, 8-15 Ιουλίου 2017, από τις 8.00 έως τις 23.00, στην κεντρική προβλήτα του Ν.Μαρμαρά Χαλκιδικής.