Μια ματιά στις πολυσυντροφικές Queer ζωές των ανθρώπων της πόλης

Λέξεις: Σοφία Πολίτου 

Καθώς πλησιάζει το 10ο Thessaloniki Pride και με αφορμή την πολύχρωμη κοινότητα της πόλης, επέλεξα να φέρω στο προσκήνιο κάποιες από τις ιστορίες τους. 

Η polyamorous queer ταυτότητα είναι κάτι που δεν συζητείται συχνά και αγνοείται επιδεικτικά απο την mainstream κουλτούρα. 

Τρία άτομα λοιπόν που προσδιορίζονται ως queer και πολυσυντροφικά, θα δείξουν πως οι δύο αυτές ταυτότητες «παντρεύονται» μεταξύ τους στην, όπως θεωρείται, πιο ερωτική πόλη της Ελλάδας.

Τι είναι όμως η πολυσυντροφικότητα και τι το queer;

Σύμφωνα με το λεξικό των Oxfored Languages «H πολυσυντροφικότητα είναι η πρακτική ή η επιθυμία ρομαντικής, σεξουαλικής ή και πλατωνικής σχέσης με περισσότερα από ένα άτομα και με τη γνώση όλων των εταίρων». Η πολυσυντροφικότητα έχει περιγραφεί ως «συναινετική, ηθική, και υπεύθυνη μη-μονογαμία», ενώ το “queer” που αρχικά σήμαινε «παράξενο» ή «περίεργο» και χρησιμοποιούνταν υποτιμητικά ενάντια σε άτομα που είχαν επιθυμίες ή σχέσεις με το ίδιο φύλο, πλέον έχει επαναπροσδιοριστεί από την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα για να περιγράψει ένα ευρύ φάσμα μη ετεροκανονικών σεξουαλικών προσδιορισμών και/ή ταυτοτήτων φύλου.

*Ονόματα και τοποθεσίες έχουν αλλάξει για την προστασία των συνεντευξιαζόμενων.

Βγαλμένοι από ταινία

Είμαι είκοσι πέντε και είμαι ένα πολυσυντροφικό queer άτομο σε θέματα φύλου αλλά και σεξουαλικότητας. Το όνομά μου είναι Μαρία, είμαι από Θεσσαλονίκη και έχω μεγαλώσει σε μία μικρή και συντηρητική κοινότητα σε σχέση με άλλες περιοχές της πόλης. Υπάρχουν αρκετά άτομα τρίτης ηλικίας εδώ πέρα και η νοοτροπία πάει προς τα πίσω, αλλά ευτυχώς όχι τόσο πολύ όσο παλιότερα.

Μέχρι και τα δεκαοχτώ δεν είχα κάποια σεξουαλική εμπειρία και δεν ασχολιόμουν ιδιαίτερα με το ερωτικό κομμάτι της ζωής, όμως από το λύκειο και μετά, όταν άρχισα να εντρυφώ πιο ενεργά στην φιλοσοφία και την κοινωνική ψυχολογία, ξεκίνησα να σκέφτομαι αν θα με πείραζε τα άτομα με τα οποία θα ήμουν ρομαντικά ή σεξουαλικά συνδεδεμένη να βγαίνουν ταυτόχρονα και με άλλα πρόσωπα, ή ακόμα αν θα μπορούσα να είμαι εγώ η ίδια, με δύο άτομα έχοντας τα σε ίσο βαθμό μέσα στην καρδιά μου. Το έβλεπα θεωρητικά τότε, απλά σαν σκέψη. Μέχρι πρόσφατα.

Όταν έκανα την πρώτη μου σχέση, από την αρχή είχαμε συμφωνήσει ότι θα είναι ανοιχτή και σαν πρώτη εμπειρία, ως προς το κομμάτι της επικοινωνίας και της ιδεολογίας τουλάχιστον, ήταν καλή. Εκεί αντιλήφθηκα ότι όντως, ίσως, για αυτό είμαι, ότι η πολυσυντροφικότητα είναι κάτι που θα μου ταίριαζε. Επιβαιβαιώθηκα όταν χώρισα και στην επόμενή μου σχέση, το άτομο μου ζήτησε να είμαστε αποκλειστικά μαζί. Εκεί το ένιωσα. Περιοριζόμουν.

Ο καιρός πέρασε και η πρώτη μου τριαδική ερωτική εμπειρία ήρθε. Ήταν πάλι με την πρώτη μου σχέση και την τότε κοπέλα του. Ήμασταν στο σπίτι ενός από τους δύο και εγώ έτρεφα συναισθήματα για όλα τα εμπλεκόμενα άτομα. Η συνάντησή μας εκείνη την νύχτα δεν ήταν απόλυτα σεξουαλική αλλά ήταν απόλυτα αισθησιακή. Κάτω υπό την επήρεια του χόρτου και με το γυμνό στοιχείο να μπερδεύετε με εκείνο της τέχνης, υπήρχε παντού κίνηση και ζωντάνια. Καθίσαμε μισόγυμνοι μέσα στη μπανιέρα σαν τους Ονειροπόλους του Μπερτολούτσι. Οι ενέργειές μας εμπλέκονταν και όλο αυτό ήταν μια έντονα πνευματική εμπειρία για μένα. Θα ήθελα να έχουν όλες οι πολυσυντροφικές σχέσεις μου τέτοιο ρομαντισμό στην ζωή μου.

Τὰ πάντα ῥεῖ

Από την Λέσβο στα Σύβοτα, από τα Σύβοτα στην Θεσσαλονίκη και από την σεξουαλικότητα μέχρι την ταυτότητα φύλου μου, η ζωή μου ακούγεται σαν ένα μόνιμο ταξίδι. Μια συνεχόμενη αλλαγή.

Είμαι το Μάρι και έκανα coming out ως bisexual στα δεκαέξι μου, όταν κατάλαβα ότι μου άρεσε μια συμμαθήτρια μου, ενώ η αντίληψη του ρευστού φύλου μου έγινε πολύ αργότερα όταν ήρθα στην Θεσσαλονίκη για σπουδές. Γενικά όταν ανακαλύπτεις κάτι για τον εαυτό σου και μετά κοιτάς πίσω στην ζωή σου, βλέπεις τα σημάδια. Ποτέ δεν είχα μία ξεκάθαρη αίσθηση του φύλου και αργότερα όταν έβλεπα τον εαυτό μου στον καθρέφτη δεν ταύτιζα την εικόνα μου με τον όρο «γυναίκα».

Η πολυσυντροφικότητα ήρθε στην σκέψη μου όταν ήμουν ακόμα σε έναν μονογαμικό δεσμό. Δεν είχα κάνει κάτι πριν από αυτή την σχέση και όμως από την αρχή ένιωθα αποπνικτικά. Τότε κατάλαβα ότι είμαι πολυσυντροφικός. Δεν ήταν πολύ εύκολο όμως ο κόσμος να το δεχτεί αυτό, καθώς άκουγα χυδαία σχόλια από εδώ και από κει, για αυτό και αποφάσισα ότι τα σύντροφά μου θα είναι από την queer κοινότητα και φυσικά polyamorous, σαν και εμένα.

Εξαιτίας της πρώτης μου σχέσης είχα αρκετές ανασφάλειες ως προς την λειτουργικότητα ενός poly «δεσμού», πίστευα ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο και σε ρομαντικό πλαίσιο παραπάνω από δύο, εν τέλει όμως η πραγματικότητα σε μια polyamorous σχέση, με όλα τα άτομα να ταυτίζονται ως πολυσυντροφικά και να έχουν παρόμοια ιδεολογία, οδηγεί σε υπέροχες καταστάσεις. Λαμβάνεις ωραία συναισθήματα, αγάπη και ενέργειες από όλα τα άτομα, οι εμπειρίες που μπορεί να έχεις με το καθένα είναι διαφορετικές και μπορείς να τις επαναλάβεις ξανά με άλλους σαν να ήταν η πρώτη φορά ενώ στο μεταξύ όλα με κάποιο τρόπο βγάζουν νόημα.

Ζήλια και Σεξ

Το όνομά μου είναι Άρης και όλοι πιστεύουν ότι το να είσαι polyamorous σημαίνει ότι κάνεις συνεχώς σεξ με πολλά άτομα, όργια και sex parties. Μόνο που αυτό για ένα μεγάλο αριθμό πολυσυντροφικών ατόμων, δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα.

Σαν άτομο που μεγάλωσε στην επαρχία, σε ένα πολύ συντηρητικό περιβάλλον που η αυτόματη λειτουργία για όλους θεωρείται ο γάμος, η γυναίκα και φυσικά τα παιδιά, έρχομαι εγώ να τους πω ότι είμαι gay, polyamorous και δεν θέλω παιδιά. Φυσικά από αυτά κατάλαβαν μόνο το «gay» και το «ξεχάστε απογόνους» αλλά αν τους πω και για το «παραπάνω από έναν σύντροφο την φορά» εκεί πραγματικά τεστάρω τα όριά τους.

Στην Θεσσαλονίκη ήρθα για δουλειά. Ήταν ο μόνος τρόπος για να ξεφύγω από την οικογένειά μου. Εγώ και δύο ακόμα παιδιά που είναι και αυτά gay άτομα από επαρχία, συγκατοικούμε και βοηθάμε το ένα το άλλο οικονομικά. Είναι δύσκολα αλλά τα καταφέρνουμε.

Για κάποιο λόγο οι περισσότεροι άνθρωποι, ακόμα και ο ίδιος μου ο κολλητός, όταν τους είπα ότι είμαι gay, το δέχτηκαν σχετικά εύκολα, μιας και πιστεύω ότι η αντιπροσώπευση μας πλεον στην κοινωνία όλο και μεγαλώνει, όταν τους είπα ότι δεν θέλω παιδιά, μου είπαν «εντάξει, δεν τρέχει και κάτι», αλλά ότι διαλέγω να μπαίνω σε ανοιχτές σχέσεις με άλλα άτομα, αυτό δεν μπορούσαν ούτε να το καταλάβουν και επομένως ούτε να το δεχτούν. Ήταν τρελό, περίεργο ως και άρρωστο ακόμα.

«Μα καλά δεν ζηλεύεις;», «Α, εσείς οι νέοι έχετε ξεφύγει», «Άρα πηγαίνεις με ό,τι κινείται, έτσι;». Αυτά ακούω από κάθε άνθρωπο που του το έχω πει. Η απάντηση μου; Όχι (καλά ίσως λίγο), όχι και όχι. Οι πολυσυντροφικές σχέσεις είναι ανθρώπινες και φυσικά κάποια στιγμή κάποιος θα ζηλέψει λιγάκι, θα παραπονεθεί κλπ. Το θέμα είναι να ελέγχετε, να επικοινωνείτε και να λύνετε, αλλιώς απλώς δεν λειτουργεί, ακριβώς όπως όλες οι σχέσεις. Επίσης η πολυσυντροφικότητα δεν είναι ένα «φαινόμενο της εποχής μας» που λένε όλοι οι boomer πενηντάρηδες (ο αριθμός τυχαίος). Υπήρχε και υπάρχει. Φυσικά μην το μπερδεύουμε με την πολυγαμικότητα που γενικά θεωρείται πατριαρχικό φαινόμενο (ένας άντρας, πολλές σύζυγοι). Στο polyamory είναι πολύ σημαντικό όλοι να είναι ανοιχτοί σε queer εμπειρίες.

Τώρα όσον αφορά το «αχαλίνωτο σεξ» που κάνουμε με όλους, είναι σημαντικό, όπως και σε όλα, να μην γενικοποιούμε πρόσωπα και καταστάσεις, αλλιώς μετατρέπονται σε στερεότυπα. Ναι, υπάρχουν τέτοια poly άτομα που έχουν το σεξ πιο πάνω από τον ρομαντισμό ή που τα συνδυάζουν ως κάποιο σημείο και δεν υπάρχει φυσικά τίποτα κακό με αυτό, αλλά, πολλά poly άτομα είναι έντονα ρομαντικά και πλατωνικά. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν υπάρχει καν το σεξ στην σχέση τους και είναι μόνο ρομαντική. Άλλες φορές υπάρχουν σχέσεις που είναι αυστηρά τρία άτομα αποκλειστικά μεταξύ τους. Είναι τόσα τα μοντέλα και οι τρόποι που μπορεί να λειτουργήσει η πολυσυντροφικότητα, που το να την περιορίζεις μόνο στο κομμάτι του σεξ το θεωρώ, τουλάχιστον, έλλειψη φαντασίας.