Οι νέοι προτιμούν το DIY
Και όχι τόσο τον καπιταλισμό
Στη σύγχρονη κοινωνία της υπερκατανάλωσης, μια ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή τάση αναδύεται: οι νέοι δεν ακολουθούν απλά το δρόμο της μαζικής αγοράς έτοιμων προϊόντων, αλλά προτιμούν να δημιουργούν οι ίδιοι τα αντικείμενα που χρησιμοποιούν καθημερινά.
Αντί να καταναλώνουν χωρίς να σκέφτονται, στρέφονται στην προσωπική δημιουργία, κατασκευάζοντας από κούπες και κεραμικά μέχρι έπιπλα και κοσμήματα, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα μια νέα φιλοσοφία βιωσιμότητας, προσωπικής έκφρασης και DIY (Do It Yourself).
Αυτή η τάση δείχνει πώς η γενιά των νέων ανθρώπων δημιουργεί, ανακυκλώνει και επαναχρησιμοποιεί αντικείμενα, υιοθετώντας έναν πιο συνειδητό τρόπο ζωής.
Σύμφωνα με έρευνες της Euromonitor (2021), το 64% των νέων ηλικίας 18-34 ετών στην Ευρώπη αναφέρουν ότι προτιμούν να καταναλώνουν λιγότερο και να δημιουργούν περισσότερα πράγματα μόνοι τους. Ειδικά στο κομμάτι της δημιουργίας, η τάση DIY (Do It Yourself) κερδίζει ολοένα και περισσότερους οπαδούς.
Η Ζωγραφική και η κεραμική: Έκφραση και σύνδεση με το παρελθόν
Μια από τις πιο δημοφιλείς δραστηριότητες δημιουργίας για τους νέους είναι η ζωγραφική και η κεραμική. Η δημιουργία χειροποίητων κούπες, πιάτων ή διακοσμητικών από κεραμικό δεν είναι μόνο μια δημιουργική διαδικασία, αλλά και ένας τρόπος να συνδεθούν οι νέοι με την παράδοση και τη φύση. Η κεραμική, για παράδειγμα, προσφέρει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν μοναδικά αντικείμενα που εκφράζουν την προσωπική τους αισθητική, αντί να αγοράσουν τυποποιημένα προϊόντα από το εμπόριο.
Σύμφωνα με έρευνα του National Endowment for the Arts (2022), το 35% των νέων κάτω των 30 ετών στις ΗΠΑ αναφέρουν ότι δημιουργούν έργα τέχνης για προσωπική χρήση, με τη ζωγραφική και τη χειροτεχνία να είναι από τις πιο δημοφιλείς δραστηριότητες. Αυτό δείχνει ότι οι νέοι αναζητούν τρόπους να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους μέσω της καλλιτεχνικής διαδικασίας, αποφεύγοντας την μαζική παραγωγή και δίνοντας σημασία στην αυθεντικότητα και τη μοναδικότητα των αντικειμένων τους.
Μεταποίηση ρούχων και αλλαγή στην καταναλωτική νοοτροπία
Ένα άλλο παράδειγμα της τάσης δημιουργίας είναι η μεταποίηση ρούχων. Αντί να αγοράζουν καινούργια ρούχα, οι νέοι στρέφονται στην επαναχρησιμοποίηση και τη μεταποίηση παλιών κομματιών. Εφαρμόζοντας τις αρχές της βιωσιμότητας και της μόδας, πολλές πλατφόρμες όπως το Depop έχουν καταφέρει να κάνουν τη μεταποίηση ρούχων δημοφιλή, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνουν τη δημιουργία νέων, μοναδικών ενδυμάτων από παλιά. Ο Κώστας, ένας 22χρονος από τη Θεσσαλονίκη, εξηγεί: «Δεν θέλω να ακολουθώ τη μαζική παραγωγή, προτιμώ να ανανεώνω τα ρούχα μου και να τα μετατρέπω με τον τρόπο που μου αρέσει». Η τάση αυτή συμβάλλει στην αποφυγή της υπερκατανάλωσης και του fast fashion, εστιάζοντας στην ανακύκλωση και στην προσωπική δημιουργία.
Δημιουργία επίπλων και διακοσμητικών: Ανακύκλωση και εξατομίκευση
Οι νέοι σήμερα δεν διστάζουν να αναλάβουν και την κατασκευή επίπλων, από ξύλινες καρέκλες μέχρι βιβλιοθήκες και τραπέζια. Το DIY και το upcycling, που συνδυάζει την επαναχρησιμοποίηση παλιών αντικειμένων για την κατασκευή νέων, γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές. Οι makerspaces, χώροι δημιουργίας που προσφέρουν εργαλεία και υποδομές για τη δημιουργία, παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή την τάση, δίνοντας στους νέους τη δυνατότητα να πειραματιστούν με διάφορα υλικά και να κατασκευάσουν μοναδικά έργα. Έρευνες δείχνουν ότι το 60% των νέων χρησιμοποιούν makerspaces τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, ενώ το 70% από αυτούς συμμετέχουν σε τέτοιες δραστηριότητες για να δημιουργήσουν κάτι για προσωπική τους χρήση.
Ο Γιάννης, ένας 28χρονος από την Αθήνα, λέει: «Η δημιουργία επίπλων μου δίνει μεγάλη ικανοποίηση. Όταν κατασκευάζω ένα έπιπλο, ξέρω ότι είναι μοναδικό και πλήρως προσαρμοσμένο στις ανάγκες μου». Με το να δημιουργεί ο Γιάννης τα δικά του έπιπλα και διακοσμητικά, αποφεύγει την αγορά τυποποιημένων προϊόντων και ενισχύει τη σύνδεση με το χώρο του.
Κεριά και κοσμήματα: Χειροποίητες δημιουργίες για προσωπική χρήση
Εκτός από έπιπλα και διακοσμητικά, οι νέοι ασχολούνται επίσης με τη δημιουργία κεριών και κοσμημάτων, προσφέροντας μια μοναδική πινελιά στην καθημερινότητά τους. Ο Λεωνίδας, 24 ετών, από τη Θεσσαλονίκη, δημιουργεί χειροποίητα κεριά με αιθέρια έλαια και φυτικά υλικά. «Αγαπώ την ιδέα να φτιάχνω τα δικά μου κεριά, είναι κάτι που με χαλαρώνει και μπορώ να τα προσαρμόσω στο δικό μου στυλ και άρωμα», λέει. Οι νέοι ανακαλύπτουν τη χαρά της δημιουργίας ακόμα και σε μικρές κατασκευές όπως τα κεριά και τα κοσμήματα, προσφέροντας έναν εξατομικευμένο και δημιουργικό τρόπο έκφρασης. Η Μαριάννα από την Θεσσαλονίκη λέει: «Τα κοσμήματα είναι πολύ ακριβά και πολλές φορές δεν βρίσκω αυτά που φαντάζομαι, οπότε, ξεκίνησα να ψάχνω χάντρες και να δημιουργώ τα δικά μου είναι πολύ κοστοβόρο χόμπι αλλά, μου αρέσει και είναι υπέροχο που έχω μοναδικά κομμάτια στην συλλογή μου!»