Η υγεία στη Βρετανία κατρακυλά…
Και το αποδεικνύει η κακή παιδική υγεία.
Επιμέλεια, μετάφραση έκθεσης: Αντώνης Καράγιωργας
Δύο χρόνια μετά τη δημοσίευση της έκθεσής «Η κατάσταση της παιδικής υγείας» σχετικά με την υγεία των παιδιών στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Βασιλικό Κολέγιο Παιδιατρικής και της Υγείας του Παιδιού (RCPCH) δημοσίευσε στις 23 Ιανουαρίου μια ενημέρωση σχετικά με την πρόοδο προς τις συστάσεις του. Η έκθεση αποκαλύπτει μια ζοφερή εικόνα της υγείας των παιδιών σε κάθε ένα από τα τέσσερα έθνη του Ηνωμένου Βασιλείου (Βόρεια Ιρλανδία, Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία).
Οι δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας και η βελτίωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας για τους νέους είναι ενθαρρυντικά βήματα και η έκθεση χαιρετίζει την τοποθέτηση των παιδιών στο επίκεντρο του μακροπρόθεσμου σχεδίου του Εθνικού Συστήματος Υγείας στην Αγγλία (NHS). Ωστόσο, το συνεχιζόμενο πολιτικό αδιέξοδο στη Βόρειο Ιρλανδία έχει σταματήσει την πολιτική για την υγεία των παιδιών και, ανησυχητικά, έχει σημειωθεί μικρή ή καθόλου πρόοδος στα τέσσερα έθνη όσον αφορά τη μείωση της παιδικής φτώχειας και των ανισοτήτων.
Πράγματι, μετά από μια δεκαετία σκληρής λιτότητας, οι οικονομικές δυσκολίες έχουν εμφανισθεί τα τελευταία χρόνια. Μετά από αρκετά χρόνια παρακμής, η παιδική φτώχεια στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε σε ετήσια βάση από το 2011-12. Σήμερα, περισσότερα από 4 εκατομμύρια παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο – δηλαδή ένα στα τρία – ζουν σε συνθήκες φτώχειας, σημειώνοντας αύξηση 500 000 τα τελευταία 5 χρόνια. Εντυπωσιακά, η άνοδος αυτή οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην αύξηση της φτώχειας μεταξύ των εργαζόμενων οικογενειών και προβλέπεται ότι τα ποσοστά παιδικής φτώχειας θα φτάσουν στο 40% έως το 2030. Τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας εντοπίζονται στις υποβαθμισμένες αστικές περιοχές, ενώ οι ομάδες εθνοτικών μειονοτήτων έχουν δεχθεί πιο σκληρό χτύπημα.
Η αύξηση της φτώχειας έχει εκτεταμένες και μακροχρόνιες επιπτώσεις: τα παιδιά που γεννιούνται σε φτωχά νοικοκυριά τείνουν να έχουν χαμηλότερο βάρος κατά τη γέννηση και είναι πιο πιθανό να πεθάνουν κατά το πρώτο έτος της ζωής τους. Ειδικότερα, η βρεφική θνησιμότητα αυξήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2015 και το 2016 μετά από περισσότερο από 100 χρόνια συνεχούς πτώσης. Τα παιδιά που ζουν σε συνθήκες φτώχειας είναι πιο πιθανό να είναι παχύσαρκα στην ηλικία των 4-5 ετών, να έχουν χρόνιες ασθένειες, να πεθάνουν από ένα ατύχημα και να βιώνουν κακή ψυχική υγεία. Τα αρνητικά αποτελέσματα είναι δια βίου, ενώ τα μειονεκτούντα παιδιά έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου κατά την ενηλικίωση από καρκίνο, στεφανιαία νόσο, αναπνευστικές νόσους και ασθένειες που σχετίζονται με το αλκοόλ.
Οι αιτίες της φτώχειας στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πολύπλευρες και περίπλοκες, με πολλούς παράγοντες να συνωμοτούν για να ωθήσουν τους ανθρώπους στη φτώχεια. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται η χαμηλή αμοιβή και η κακή ασφάλεια της εργασίας, το αυξανόμενο κόστος στέγασης και βασικών υπηρεσιών και οι πρόσφατες αλλαγές στη στήριξη της κοινωνικής μέριμνας, όπως ο περιορισμός της βοήθειας σε δύο παιδιά ανά οικογένεια, το ανώτατο όριο των συνολικών οφελών και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην παραλαβή των διαφόρων επιδομάτων. Η κακή κατάσταση τονίστηκε πρόσφατα από μια έκθεση του ειδικού εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, Philip Alston, μετά από επίσκεψη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η έκθεση Alston απεικονίζει μια θλιβερή εικόνα των εργαζόμενων οικογενειών που αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα και εξαρτώνται από τις τράπεζες τροφίμων για το επόμενο γεύμα τους, ένα περίπλοκο και δυσκίνητο σύστημα παροχών, δημόσιες υπηρεσίες που αποδεκατίζονται στο όνομα της λιτότητας και μια κυβέρνηση “σε κατάσταση άρνησης “για την επικίνδυνη κατάσταση. Εν τω μεταξύ, οι υπουργοί της κυβέρνησης απέρριψαν την έκθεση Alston. Και όταν συζητήθηκε στο Κοινοβούλιο νωρίτερα αυτό το μήνα, εμφανίστηκαν μόνο 14 βουλευτές, υπογραμμίζοντας πόσο λίγη σημασία διαθέτει η κυβέρνηση στους πιο ευάλωτους στην κοινωνία.
Οι περιορισμοί στη χρηματοδότηση έχουν οδηγήσει σε μειωμένους προϋπολογισμούς για τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας σε τοπικό επίπεδο, ενώ οι δαπάνες για τις δημόσιες υγειονομικές υπηρεσίες κατά το 2017-18 είναι κατά 5% λιγότερες σε πραγματικούς όρους από ότι το 2013-14, με περαιτέρω προγραμματισμένες περικοπές χρηματοδότησης £ 85 εκατ. για το 2019-20. Η παροχή προγραμμάτων δημόσιας υγείας για τα παιδιά ηλικίας 5-19 ετών καθώς και οι εντεταλμένες υπηρεσίες για παιδιά ηλικίας 0-5 ετών, ειδικότερα οι υπηρεσίες επίσκεψης στο σπίτι, έχουν μειωθεί δραστικά, οδηγώντας σε απαράδεκτες διαφορές στην ποιότητα και την ποσότητα της παροχής υπηρεσιών παιδικής υγείας σε όλη τη χώρα. Οι περικοπές στις δαπάνες για τη δημόσια υγεία δεν αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες υγείας του τοπικού πληθυσμού και πολλές μειονεκτικές περιοχές με ήδη φτωχές επιπτώσεις στην υγεία έχουν μειώσει αισθητά τις υπηρεσίες. Το RCPCH ζητεί την επείγουσα ανάλυση του αντικτύπου των πρόσφατων περικοπών της δημόσιας υγείας στην υγεία των παιδιών και ένα μορατόριουμ για περαιτέρω μειώσεις μέχρις ότου γίνει αυτό. Με την απειλή της εμφάνισης του Brexit, μια εκτεταμένη περίοδος οικονομικής αβεβαιότητας για τη χώρα φαίνεται αναπόφευκτη και οι συνέπειες για όσους ζουν σε συνθήκες φτώχειας δεν μπορούν να υποτιμηθούν.
Οι κοινωνικοοικονομικοί καθοριστικοί παράγοντες της υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο επιδεινώνονται. Η Βρετανία αισθάνεται σπασμένη Ότι το ένα στα τρία παιδιά ζει σε συνθήκες φτώχειας στην πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, δεν είναι τίποτα λιγότερο από ντροπή. Πάντως μαστορεύοντας με σχέδια και διαδικασίες δεν θα βελτιωθεί το ζοφερό μέλλον που έρχεται μπροστά για πολλά παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτός αν ληφθούν μέτρα αντιστάθμισης για να αντιστραφούν περικοπές στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας πρώτης γραμμής.
