Όσκαρ 2020 – Προβλέψεις λίγο πριν μάθουμε τις φετινές υποψηφιότητες

Είναι τα Παράσιτα η ταινία των φετινών οσκαρικών υπερβάσεων;

Μια ανάσα πριν την ανακοίνωση των φετινών υποψηφιοτήτων που θα ανακοινωθούν το απόγευμα (ώρα Ελλάδας) της Δευτέρας 13 Ιανουαρίου στο Λος Άντζελες και όλα δείχνουν πως και φέτος η οσκαρική κούρσα άνοιξε πολλές συζητήσεις που αφορούν την κινηματογραφική βιομηχανία και όχι μόνο. 

Μια συζήτηση αφορά την πρόσφατη ανακοίνωση της Ακαδημίας για το σώου της απονομής καθώς φέτος για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τα Όσκαρ δεν έχουν κάποιο πρόσωπο ως κεντρικό παρουσιαστή/στρια. Παρά το άχρωμο και άγευστο αποτέλεσμα της περσινής απονομής (που διασώθηκε από ελάχιστες καλές στιγμές) η Ακαδημία επιμένει στην ίδια συνταγή κυρίως γιατί με τον τρόπο αυτό καταφέρνει να συμμαζέψει το σώου σε χρόνους, θέλει διακαώς να κερδίσει τους δείκτες τηλεθέασης στην Αμερική (πέρυσι η απονομή σημείωσε αύξηση τηλεθέασης) και επιπλέον αποφεύγει τα ατυχή σχόλια που έγιναν τα τελευταία χρόνια για τις επιλογές της (όπως πέρυσι συνέβη με την άδοξη επιλογή του σταντ απ κωμικού Κέβιν Χαρτ). 

Άλλη μια συζήτηση των φετινών Όσκαρ θα είναι η έκταση της παρουσίας του Netflix στις υποψηφιότητες και με πόσες ταινίες, ειδικά μετά την πανωλεθρία που έπαθε η τηλεοπτική πλατφόρμα στις Σφαίρες. Η πιο ασφαλής εκτίμηση θέλει το promo του Netflix να ρίχνει πλέον στοχευμένα όλο το βάρος κυρίως στον Ιρλανδό του Μάρτιν Σκορτσέζε αλλά και στην Ιστορία Γάμου του Νόα Μπάουμπαχ. Οι Δύο Πάπες πιθανόν να έχουν μια περιορισμένη παρουσία ενώ άγνωστη είναι η μοίρα του My name is Dolemite. 

Ο Ιρλανδός αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τους δημοσιογράφους και τους κριτικούς, πήρε άλλωστε αρκετές διακρίσεις από αρκετές ενώσεις κριτικών κινηματογράφου, ενώ προτάθηκε και σε αρκετά σωματειακά βραβεία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του αμερικανικού τύπου το ταβάνι της ταινίας φτάνει στις 9-11 υποψηφιότητες (σημειώστε ανάμεσα στις οποίες η διπλή παρουσία της ταινίας με τους Πέσι και Πατσίνο για τον β ανδρικό, ταινία, σκηνοθεσία, σενάριο και ανάμεσα στα τεχνικά δώστε προσοχή κατηγορία των οπτικών εφέ για την χρήση της τεχνολογίας του de-aging). Αυτό βέβαια μπορεί να μην σημαίνει και απολύτως τίποτα για τον Σκορτσέζε καθώς η σχέση του σπουδαίου δημιουργού με την Ακαδημία – με εξαίρεση τον θρίαμβο του Πληροφοριοδότη το 2006 – κρίνεται αρκετά ιδιότροπη αν θυμηθεί κανείς το παρελθόν και την παρουσία άλλων σημαντικών ταινιών του στα Όσκαρ που αν και προτάθηκαν είτε περιορίστηκαν σε μια μοιρασιά μεταξύ άλλων για επιμέρους επιδόσεις τους είτε αγνοήθηκαν εντελώς (Οργισμένο Είδωλο, Τελευταίος Πειρασμός, Καλά Παιδιά, Aviator, Γκάνγκστερ της Νέας Υόρκης, Hugo, κλπ). Θα συμβεί το ίδιο και με τον Ιρλανδό; Και επιπλέον ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο θα καταφέρει να ξεπεράσει την προβληματική υποδοχή που έχει λάβει μέχρι στιγμής η ερμηνεία του (δεν προτάθηκε ούτε στις Σφαίρες, ούτε στα SAG, ούτε στα BAFTA) και να προταθεί για το Όσκαρ του Α΄ ανδρικού ρόλου;

Σε ότι αφορά την Ιστορία Γάμου του Μπάουμπαχ θεωρείται ταινία ερμηνειών (έχει ανάλογη παρουσία και στα SAG awards) και επομένως θα έχει παρουσία στις περισσότερες – αν όχι σε όλες – τις ερμηνευτικές κατηγορίες (Άνταμ Ντραϊβερ, Σκάρλετ Γιόχανσον, Λόρα Ντερν και ερωτηματικό υπάρχει για τη συμμετοχή του Άλαν Άλντα). Είναι άγνωστο αν ο Μπάουμπαχ θα καταφέρει να κερδίσει μια θέση στην πεντάδα της σκηνοθεσίας (πιο πολύ εκτιμάται για το σενάριο της ταινίας παρά για την σκηνοθετική πρόταση του) και έτσι θεωρείται ότι θα βρίσκεται στις ταινίες της χρονιάς, στα σενάρια, για τη μουσική του Ράντι Νιούμαν και ίσως σε 1-2 τεχνικές κατηγορίες (φωτογραφία ή μοντάζ). 

Άλλο ερωτηματικό είναι η παρουσία του Κάποτε στο Χόλιγουντ. Ο ενθουσιασμός είναι μεγάλος για την ταινία του Ταραντίνο (είναι πρόσφατος ο θρίαμβος στις Σφαίρες) και είναι ορατό το ενδεχόμενο να πλασαριστεί με δυναμικό τρόπο κερδίζοντας ακόμα και διψήφιο αριθμό υποψηφιοτήτων (παίζει μεταξύ άλλων σε ταινία, σκηνοθεσία, σενάριο, α ανδρικό για τον Ντι Κάπριο και β ανδρικό για τον Μπραντ Πιτ, β γυναικείο για την Μαργκότ Ρόμπι, φωτογραφία, μοντάζ, διεύθυνση παραγωγής, ήχο, μιξάζ, κουστούμια). Μέχρι στιγμής οι μεγαλύτερες στιγμές του Κουέντιν Ταραντίνο στα Όσκαρ είναι το 1994 το Pulp Fiction (προτάθηκε σε 7 κατηγορίες και κέρδισε το Όσκαρ σεναρίου) και το 2010 οι Άδωξοι Μπάσταρδη (κέρδισε 8 υποψηφιότητες και απέσπασε το Όσκαρ β ανδρικού για την τεράστια ερμηνεία του Κριστόφ Βαλτς). Θα καταφέρει το Κάποτε στην Αμερική να τις ξεπεράσει σε υποψηφιότητες;

Αντίστοιχο ενθουσιασμό παρουσιάζει και μια ξενόγλωσση ταινία που διακρίθηκε στις Κάννες και αγαπήθηκε πολύ στην Αμερική τους τελευταίους μήνες. Ο λόγος φυσικά για τα Παράσιτα. Ο Κορεάτης Μπον Τζουν-Χο όπως φαίνεται είναι το πρόσωπο της οσκαρικής σεζόν. Η ταινία από την Κορέα έχει τεράστια προβολή στα αμερικάνικα media, μέσα στον παροξυσμό που δημιούργησε ανακοινώθηκε μάλιστα ότι θα αποκτήσει μια ασπρόμαυρη βερσιόν και θα γίνει μίνι σειρά στο HBO. Εκτιμάται από αρκετά κινηματογραφικά σωματεία καθώς έχει προταθεί από τους παραγωγούς, σκηνοθέτες, σεναριογράφους, ηθοποιούς (και αυτό της δίνει κάποιες πιθανότητες για την παρουσία και σε κάποια/ες από τις ερμηνευτικές κατηγορίες) και σε αρκετά τεχνικά σωματεία ενώ βρίσκεται στις short lists των Όσκαρ για την διεθνή (ξενόγλωσση) ταινία της χρονιάς αλλά και στην κατηγορία του τραγουδιού! Συνολικά ο αέρας της ταινίας εκτιμάται πως μπορεί να φτάσει με τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις στις 10 (!) υποψηφιότητες, αγγίζοντας το εύρος της περσινής παρουσίας της Ρόμα του Κουαρόν.

Ερωτηματικό είναι πόσο εκτεταμένη θα είναι η παρουσία του 1917 του Σαμ Μέντες. Η ταινία έκανε την πρεμιέρα της σχετικά αργά αλλά κατάφερε να πλασαριστεί πιο ξεκάθαρα χάρη στις Σφαίρες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της ταινίας του Μέντες είναι ότι πιθανόν να μην έχει παρουσία στα ερμηνευτικά Όσκαρ καθώς δεν έχει προταθεί στα SAG. Βέβαια ούτε στα BAFTA είχε ερμηνευτικές προτάσεις αλλά κέρδισε συνολικά 9 υποψηφιότητες. Έτσι υπολογίζεται ότι μπορεί να κερδίσει και στα Όσκαρ 8-10 υποψηφιότητες (ανάμεσα τους για ταινία, σκηνοθεσία, σενάριο, διεύθυνση παραγωγής, μουσική για τον Τόμας Νιούμαν, φωτογραφία για τον Ρότζερ Ντίκινς, ήχο/μιξάζ, οπτικά εφέ). 

Παρά την έντονη πολεμική που δέχτηκε από τον αμερικάνικο τύπο ο Joker δείχνει πως τελικά θα απασχολήσει τα φετινά Όσκαρ. Με δυνατότερο χαρτί της ταινίας την ερμηνεία του Γιοακίμ Φοίνιξ η ταινία του Τοντ Φίλιπς φαίνεται πως θα έχει παρουσία στις περισσότερες μεγάλες κατηγορίες (ταινία, σενάριο, Α ανδρικός, φωτογραφία, μοντάζ, ήχο, μουσική για την βραβευμένη με Σφαίρα Χιλντούρ Γκουντναντότιρ, μακιγιάζ). Ερωτηματικό παραμένει το Όσκαρ σκηνοθεσίας (το σωματείο σκηνοθετών τον άφησε εκτός πεντάδας), που όπως είπαμε κλειδώνει σίγουρα τέσσερα ονόματα (Σκορτσέζε, Τζουν-Χο, Ταραντίνο και Μέντες) με την πέμπτη θέση της λίστα να μένει ανοιχτή σε επιλογές. Ο Φίλιπς παραμένει μια από αυτές τις πιθανές επιλογές, το ίδιο και ο Νόα Μπάουμπαχ, το ίδιο ισχύει και για τον Πέδρο Αλμοδόβαρ. Η  ταινία του Πόνος και Δόξα εκτιμάται πως θα βρίσκεται στην πεντάδα της διεθνούς (ξενόγλωσσης) ταινίας και παλεύει για την παρουσία της σε ακόμα 3-4 κατηγορίες με αμφίβολα αποτελέσματα (σκηνοθεσία, Α ανδρικός για τον Αντόνιο Μπαντέρας, σενάριο και μουσική για τον σταθερό συνεργάτη του Αλμοδόβαρ και γνωστό στην αμερικάνικη Ακαδημία Αλμπέρτο Ιγκλέσιας). Για την σκηνοθεσία υπολογίζεται και ο Ταϊκα Γουαϊτίτι (είναι ο πέμπτος της λίστας του σωματείου σκηνοθετών) για το Jojo Rabbit, το οποίο έχει συμμετοχή σε αρκετά βραβεία σωματείων (σίγουρα στην καλύτερη ταινία, το σενάριο, τον β΄γυναικείο για την μαμά του Τζότζο, την Σκάρλετ Γιόχανσον και ίσως σε κάποιες τεχνικές κατηγορίες όπως πχ διεύθυνση παραγωγής και κουστούμια).

Ερωτηματικό υπάρχει και για το πόσο εκτεταμένη θα είναι η εκπροσώπηση και το εύρος της θεματολογίας που θα καλύψουν οι φετινές υποψηφιότητες. Τα περσινά Όσκαρ ήταν ο θρίαμβος των διαφόρων επιμέρους κοινοτήτων όπως οι Aφροαμερικάνοι (Black Panther, Παρείσφρηση), η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα (Bohemian Rhapsody), φυσικά δεν έλειψε και η γυναικεία παρουσία και στις υποψηφιότητες (The Favourite) και στα βραβεία ενώ ήταν ευδιάκριτο και το πολιτικό statement της φιλελεύθερης δημοκρατικής κοινότητας του Χόλυγουντ (Green Book). Καθώς μπαίνουμε σε προεκλογική χρονιά για τις ΗΠΑ πιθανόν το αντι-Τραμπ κίνημα να κάνει κάποιες υπερβάσεις φέτος με στόχο τους συμβολισμούς και τις εντυπώσεις που θέλει να στείλει. Υπάρχει βέβαια μια ανησυχία πως φέτος θα επαναληφθεί το φαινόμενο των #Oscarsowhite καθώς σε αρκετές σημαντικές κατηγορίες (σκηνοθεσία, σενάριο, ερμηνευτικές κατηγορίες) έχει δοθεί μεγαλύτερη δυναμική σε ταινίες που έχουν δουλέψει λευκοί ή/και άνδρες καλλιτέχνες. Η ίδια ανησυχία υπάρχει και για το πόσο ουσιαστική θα είναι η παρουσία γυναικών στα φετινά Όσκαρ. Ο προβληματισμός αυτός αποτέλεσε σημείο τριβής για τις φετινές υποψηφιότητες των BAFTA (#BAFTAsowhite) ενώ και οι Σφαίρες δεν απέφυγαν την κριτική για την απουσία γυναικών σκηνοθετών από τις υποψηφιότητες τους. 

Κάπως έτσι ταινίες από την αφροαμερικάνικη, όπως το Dolemite, το Just Mercy, τη Harriet ή το Us, και την σινοαμερικάνικη κοινότητα (Farewell) παίζουν στις λίστες διαφόρων κατηγοριών αλλά με περιορισμένη και σκόρπια παρουσία πάντοτε (πχ στις ερμηνευτικές κατηγορίες για τον Έντι Μέρφι, τον Τζεϊμι Φοξ, τις Σύνθια Ερίβο, Λουπίτα Νυόνγκο, Άκουαφίνα και Ζάο Σουζέν). 

Σε ότι αφορά πάντως τη γυναικεία παρουσία στα Όσκαρ η Γκρέτα Γκέργουικ με τις Μικρές Κυρίες φιλοδοξεί να γίνει η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις που θα προταθεί δύο φορές για το Όσκαρ Σκηνοθεσίας (η πρώτη ήταν το 2017 για την Lady Bird). Η Γκέργουικ μετά τον αποκλεισμό της από τις Σφαίρες σήκωσε αρκετά ψηλά στην ατζέντα της φετινής κούρσας το θέμα της υποεκπροσώπησης των γυναικών και θα έχει ενδιαφέρον αν τελικά θα ωφεληθεί από αυτή την τακτική κερδίζοντας και αν ναι τι είδους υποψηφιότητες (όπως φαίνεται παίζει σε καλύτερη ταινία, Α γυναικείο για την Σίρσε Ρόναν, σκηνοθεσία, σενάριο, μουσική για τον Αλεξάντερ Ντεσπλά, διεύθυνση παραγωγής και κουστούμια). Ενδιαφέρον παρουσιάζει εδώ και η παρουσία δύο ταινιών που κινούνται στην λογική των dark horses (υποψηφιότητες που θα λέγαμε ότι έρχονται από το πουθενά). Τέτοια περίπτωση είναι το Πορτραίτο της Γυναίκας που φλέγεται της Σελίν Σιαμά, η οποία θα μπορούσε να βρεθεί στις πεντάδες της Ακαδημίας (για την σκηνοθεσία, το σενάριο, την φωτογραφία της επίσης Γαλλίδας Κλαίρ Ματόν, τα σκηνικά και τα κουστούμια ως ταινία εποχής). Αντίστοιχη περίπτωση είναι και η ταινία της Μελίνα Ματσούκας, το Queen and Slim. Η Ματσούκας αγαπήθηκε αρκετά από τις Ενώσεις Κριτικών ενώ έχει παρουσία και στα βραβεία του Σωματείου Σκηνοθετών (στην κατηγορία πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών). Εδώ αξίζει να συμπεριληφθεί και μια ταινία με φεμινιστική θεματική (#metoo), η Βόμβα (Bombshell), η οποία αγαπήθηκε κυρίως από το Σωματείο των Ηθοποιών (άρα η παρουσία της πιθανόν να μην είναι μεγάλη αλλά θα αφορά τις πρωταγωνίστριες της ταινίας Σαρλίζ Θερόν, Νικόλ Κιντμαν και Μαργκότ Ρόμπι) και αναδεικνύει μια θεματική που απασχολεί την αμερικάνικη βιομηχανία του θεάματος τα τελευταία χρόνια σχετικά με την κακοποίηση γυναικών (ενδοοικογενειακά ή στο επαγγελματικό περιβάλλον).  

Info: Η ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων για τα 92α Όσκαρ θα γίνει την Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2020 στο Λος Άντζελες. Παρουσιαστές θα είναι ο ηθοποιός-παραγωγός Τζον Τσο και η ηθοποιός – συγγραφέας Αϊσα Ρεϊ. Η απονομή των βραβείων θα γίνει στις 8 Φεβρουαρίου 2020 στο Θέατρο Ντόλμπι του Λος Άντζελες και όπως έχει ανακοινωθεί δεν θα υπάρχει κεντρικός παρουσιαστής.