Περιβαλλοντικό Νομοσχέδιο: Τι προβλέπει το ν/σ που ψηφίστηκε και προκάλεσε «θύελλα»

Νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα:

«Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις» 

Το επίμαχο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο είχε αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση στις 4 Μαρτίου 2020 με 82 άρθρα και στη συνέχεια απέκτησε 130. Στις 18 Μαρτίου, η διαβούλευση έκλεισε έχοντας συγκεντρώσει 1579 σχόλια με πολλές αρνητικές αντιδράσεις από πλειάδα φορέων, περιβαλλοντικών οργανώσεων και πολιτών. Στις 28 Απριλίου 2020 ξεκίνησε στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου η συζήτηση του νομοσχεδίου. Υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου είχε ταχθεί μόνο η ΝΔ, ενώ όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι το καταψηφίζουν.

Το νομοσχέδιο ήρθε την Τρίτη 4 Μαΐου 2020 προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής, αφού πέρασε από την αρμόδια επιτροπή με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας, με την υπόλοιπη αντιπολίτευση να καταψηφίζει – πλην της Ελληνικής Λύσης που επιφυλάχθηκε για την Ολομέλεια.

Κατά την διάρκεια της Ολομέλειας (δείτε σχετικά εδώ όσα είπε ο πρωθυπουργός) οι τόνοι ανέβηκαν ανάμεσα στην κυβέρνηση, η οποία υπεραμύνθηκε του νομοσχεδίου και την αντιπολίτευση που ανέβασε τους τόνους κάνοντας λόγο για “περιβαλλοντικό έγκλημα” (δείτε σχετικά εδώ). Μάλιστα την αποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ από τη διαδικασία στη Βουλή ανακοίνωσε ο Αλέξης Τσίπρας ολοκληρώνοντας την ομιλία του (δείτε σχετικά εδώ).

Ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία τόσο επί της αρχής όσο και επί των άρθρων του, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και την εναρμόνιση της με το κοινοτικό δίκαιο.

Ναι επί της αρχής ψήφισαν και οι 158 βουλευτές της ΝΔ ενώ 56 βουλευτές της Αντιπολίτευσης καταψήφισαν.

Είχαν προηγηθεί ονομαστικές ψηφοφορίες που είχαν ζητήσει ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αποχωρήσει από τη διαδικασία.

Το ΚΙΝΑΛ είχε καταθέσει αίτημα για ονομαστική ψηφοφορία επί σειρά άρθρων του νομοσχεδίου ενώ το ΚΚΕ ζήτησε να διεξαχθεί και επί της αρχής του.

Σημειώνεται ότι με επιστολική ψήφο ψήφισαν συνολικά 141 βουλευτές.

Τι προβλέπει το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο 

Το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων:

– Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για περιοχές Ntura

– Μείωση του χρόνου περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων

– Θέσπιση αποκλειστικών προθεσμιών για τα αιτήματα αδειοδότησης.

Επίσης:

– Ενεργοποιείται ο θεσμός των ιδιωτών πιστοποιημένων αξιολογητών.

– Επεκτείνεται η ισχύς της περιβαλλοντικής άδειας από 10 στα 15 χρόνια.

– Προβλέπεται η έκδοση ενιαίας άδειας με ενσωματωμένους περιβαλλοντικούς όρους μετά τη δημιουργία της κατάλληλης τεχνικής υποδομής.

– Καταργείται η άδεια παραγωγής για τις ΑΠΕ και αντικαθίσταται από Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας μετά από αυτοποιημένη διαδικασία ελέγχου.

– Προβλέπεται ότι οι αιτήσεις για την έκδοση βεβαιώσεων θα υποβάλλονται 3 φορές το χρόνο και οι βεβαιώσεις θα ισχύουν για 25 χρόνια με την προϋπόθεση ότι ο επενδυτής θα προχωρά σε επενδύσεις.

– Τα αιτήματα για χορήγηση άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ μέχρι τον Ιούνιο 2018 θα αξιολογούνται με το παλιό θεσμικό πλαίσιο για την έκδοση ή μη της άδειας.

– Τα αιτήματα που έχουν υποβληθεί από το Σεπτέμβριο του 2018 και μετά θα εξετάζονται με το νέο θεσμικό πλαίσιο.

– Καταργείται το τέλος διατήρησης αδειών παραγωγής ενώ εισάγεται τέλος για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού.

– Αυξάνεται το όριο απαλλαγής για την περιβαλλοντική αδειοδότηση φωτοβολταϊκών σταθμών από 0,5 MW στο 1 MW.

– Ορίζεται περιβαλλοντική απαλλαγή για αιολικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής μέχρι 60 KW και για υβριδικούς σταθμούς μέχρι 100 KW.

– Επεκτείνεται το έργο Διασύνδεσης Ελλάδας Ιταλίας με τον αγωγό φυσικού αερίου IGI Poseidon ώστε να περιλαμβάνει την διασύνδεση με τον αγωγό EastMed.

– Περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΙΕ.

Ρυθμίσεις για την περαιτέρω υποστήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ψηφίστηκαν χθες με τροπολογίες που ενσωματώθηκαν στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο. Με τις διατάξεις αυτές: 

1.Το ΥΠΕΝ δίνει πλέον τη δυνατότητα σε μικρούς παραγωγούς ΑΠΕ που μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν να υλοποιήσουν τα έργα τους λόγω του κορεσμού του δικτύου, να προχωρήσουν στην επένδυσή τους μέσω της υποβολής κοινού αιτήματος με άλλους παραγωγούς για κατασκευή νέου Υποσταθμού στον ΑΔΜΗΕ.

2. Διευκολύνεται η ταχύτερη υλοποίηση νέων σταθμών ΑΠΕ που έχουν επιλεγεί μέσω συμμετοχής στους διαγωνισμούς της ΡΑΕ προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα στα ώριμα έργα.

3. Αναστέλλεται ο κύκλος υποβολής του Ιουνίου για υποβολή νέων αιτήσεων για έκδοση Βεβαιώσεων ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων. Η αναστολή θεσπίστηκε λαμβάνοντας υπόψη το πλήθος των εκκρεμών αιτήσεων για ‘Αδεια Παραγωγής που θα αξιολογηθούν με το νέο πλαίσιο αδειοδότησης που εισήχθη με το νομοσχέδιο, τις ιδιαίτερες συνθήκες που έχει προκαλέσει η πανδημία στην αγορά και τη δημόσια διοίκηση αλλά και την ανάγκη να δοθεί στους επενδυτές χρόνος ώστε να προλάβουν να διαμορφώσουν τις αιτήσεις που θα υποβάλουν στη ΡΑΕ σύμφωνα με το περιεχόμενο του νέου νόμου. Αντίθετα θα επιτρέπεται η τροποποίηση υφιστάμενων αδειών παραγωγής που είναι σε ώριμο στάδιο αδειοδότησης , όπως συνέβη και με τον κύκλο υποβολής αιτήσεων του Μαρτίου 2020. Με τον τρόπο αυτό, όπως σημειώνει το ΥΠΕΝ, διευκολύνεται αφενός η προσαρμογή των επενδυτών στις επιταγές του νέου νόμου, αφετέρου η ολοκλήρωση του νέου πληροφοριακού συστήματος της ΡΑΕ και η ταχύτερη διεκπεραίωση των εκκρεμών αιτήσεων.

4. Προβλέπεται η δυνατότητα συνένωσης -υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις- Αδειών Παραγωγής ή Βεβαιώσεων ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων που βρίσκονται στο ίδιο αδειοδοτικό στάδιο. Στόχος της ρύθμισης είναι να μειωθεί το συνολικό πλήθος των διακριτών Αδειών, Βεβαιώσεων ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων και να μειωθεί ο διαχειριστικός φόρτος των υπηρεσιών αδειοδότησης.

5.Τέλος, αποσαφηνίζεται ότι ο Φορέας Αδειοδότησης θα προχωρά με την αξιολόγηση αιτήσεων ενός κύκλου (για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων) αν έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση αιτήσεων προηγούμενων κύκλων -χωρίς να περιμένει την πληρωμή του Τέλους Εκδοσης Βεβαίωσης από τον αιτούντα- εφόσον δεν παρατηρείται εδαφική επικάλυψη μεταξύ αιτήσεων των δύο κύκλων ή δεν υπάρχει υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας του ΟΤΑ που αφορούν οι υπό αξιολόγηση αιτήσεις.

Αναλυτικότερα σύμφωνα με το ΥΠΕΝ το νομοσχέδιο προβλέπει:

Δημιουργείται Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, «η Ελλάδα για πρώτη φορά αποκτά έναν κεντρικό φορέα συντονισμού της διακυβέρνησης και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, στα πρότυπα χωρών όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Φινλανδία». Ο φορέας αυτός είναι μετεξέλιξη του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ) και διαθέτει 24 οργανικές μονάδες σε όλη τη χώρα (Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών – ΜΔΠΠ), που είναι περίπου αντίστοιχες με τα σχέδια διαχείρισης, που εκπονούνται για τις περιοχές αυτές.

Ενώ, παραμένει η προστασία και η κάλυψη για όλες τις προστατευόμενες περιοχές, τα εθνικά πάρκα και τους εθνικούς δρυμούς. Ο νέος φορέας αναλαμβάνει τον συντονισμό για μια πιο αναβαθμισμένη προστασία των συγκεκριμένων περιοχών και, μεταξύ άλλων, θα γνωμοδοτεί για τις επιπτώσεις έργων ή δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στις προστατευόμενες περιοχές. Στο πλαίσιο κάθε μίας από τις 24 Μονάδες θα λειτουργούν τοπικές επιτροπές διαχείρισης και θα αποτελούνται από εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας, των περιβαλλοντικών οργανώσεων, της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών, ενώ η στελέχωση του νέου σχήματος (Γενικοί Διευθυντές και Διευθυντές) θα γίνει μέσω διαδικασιών ΑΣΕΠ.

Ζωνοποίηση των περιοχών Natura

Θεσμοθετείται η ζωνοποίηση των περιοχών Natura, με τέσσερις διαφορετικές ζώνες, «όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη, έτσι ώστε στις περιοχές αυτές, να υπάρξουν δραστηριότητες ανάλογα με τον χαρακτήρα τους», όπως επισημαίνει το ΥΠΕΝ. Στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο, είναι να μην καθυστερεί η διαδικασία των ειδικών περιβαλλοντικών μελετών, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από τον νόμο για κάποιες χρήσεις γης (Προεδρικό Διάταγμα 59/2018), αλλά και άλλες περιβαλλοντικές δραστηριότητες, με κλιμάκωση ανάλογα με τον βαθμό προστασίας.

Σημειώνεται, ότι οι μελέτες αυτές λαμβάνονται υπόψη για την εκπόνηση, από το υπουργείο, του διαχειριστικού σχεδίου για κάθε επί μέρους περιοχή Natura, ενώ παράλληλα το διαχειριστικό σχέδιο τίθεται ουσιαστικά υπό την έγκριση του Συμβούλιου της Επικρατείας, καθώς προβλέπεται η έκδοση ενός Προεδρικού Διατάγματος για κάθε επί μέρους μελέτη και διαχειριστικό σχέδιο. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, «με το πλαίσιο αυτό μπαίνει τέλος στο καθεστώς της αυθαιρεσίας και καθιερώνεται ένα συνολικό πλαίσιο προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος».

Πλαστική σακούλα

Επιβάλλεται τέλος σε όλες τις πλαστικές σακούλες ανεξαρτήτως πάχους τοιχώματος, με στόχο την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Μοναδική εξαίρεση είναι οι βιοαποδομήσιμες/λιπασματοποιήσιμες, ενώ ως χρονικός ορίζοντας εφαρμογής της ρύθμισης ορίζεται η 1/1/2021.

Ιδιωτικές συνδέσεις και αστικά λύματα

Με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ, χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους η σύνδεση ακινήτων με τα κεντρικά δίκτυα αποχέτευσης σε μια σειρά από δήμους της χώρας, ιδιαίτερα δε της Ανατολικής Αττικής, χωρίς οικονομική επιβάρυνση των ιδιοκτητών. «Η Ελλάδα με αυτόν τον τρόπο συμμορφώνεται με τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία».

Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑEKK)

Για την έκδοση οικοδομικής άδειας προϋπόθεση θα είναι πλέον η σύναψη συνεργασίας με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ για την αποκομιδή των μπάζων. «Στόχος είναι να μπει τέλος στη σημερινή κατάσταση κατά την οποία μπάζα καταλήγουν σε πεζοδρόμια και ρέματα, με σημαντικές επιπτώσεις για το περιβάλλον, την καθημερινότητα, αλλά και την ασφάλεια των πολιτών».

Διαχείριση αποβλήτων

Σύμφωνα πάντα με το ΥΠΕΝ, το νέο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο απλουστεύεται και επισπεύδεται η υφιστάμενη διοικητική διαδικασία για την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων. Για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων στις νησιωτικές περιφέρειες, του Νοτίου Αιγαίου και των Ιονίων Νήσων, συστήνεται για κάθε μια από αυτές, ειδικός Περιφερειακός Διαβαθμιδικός Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων για τον «καλύτερο συντονισμό για τη διαχείριση αποβλήτων σε αυτές τις ευαίσθητες τουριστικά περιοχές, την αντιμετώπιση των προστίμων που έχουν επιβληθεί από την ΕΕ και τη δημιουργία ενός πιο ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων».

Οικιστικές πυκνώσεις

Γίνεται εκ νέου ανάρτηση των δασικών χαρτών με τις περιοχές που είχαν εξαιρεθεί ως οικιστικές πυκνώσεις σε συμμόρφωση με το γράμμα και το πνεύμα της απόφασης του ΣτΕ (Ολ.ΣτΕ 685/2019), που έκρινε αντισυνταγματική την προηγούμενη προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος.

Παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης για χρονικό διάστημα 30 ετών κατοικιών που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων με βάση συγκεκριμένα κριτήρια προστασίας του περιβάλλοντος. Μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών και την υποβολή των σχετικών ενστάσεων θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα για τις λεπτομέρειες -βασισμένο στις σχετικές οικονομοτεχνικές μελέτες- έτσι ώστε τελικά η όποια ρύθμιση να είναι σύμφωνη με τη νομολογία και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Δασικοί χάρτες

Το νομοσχέδιο αποσαφηνίζει όποιες δεν θεωρούνται δασικές εκτάσεις, γαίες τις οποίες το ίδιο το κράτος επισήμως έχει θεωρήσει μη δασικές. «Τερματίζονται έτσι οι αλληλοσυγκρουόμενες τοποθετήσεις της δημόσιας διοίκησης, αλλά και επιταχύνεται η εκπόνηση των δασικών χαρτών, χωρίς εμπόδια που είχαν τεθεί από ίδιο το δημόσιο, αλλά και χωρίς ταλαιπωρία για τους πολίτες», σύμφωνα με το υπουργείο. Συγκεκριμένα, εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών οι περιοχές για τις οποίες άλλαξε νομίμως με ισχύουσες πράξεις της διοίκησης πριν το 1975 ο χαρακτήρας τους από δασικός σε άλλης μορφής.

Πρόκειται κυρίως για Πράξεις που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της αγροτικής νομοθεσίας, όπως: Αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων για το σύνολο των εκτάσεων που αφορούν κληροτεμάχια, διανομές και αναδασμοί για το σύνολο των εκτάσεων που αναφέρονται στα σχετικά κτηματολογικά διαγράμματα, άδειες υπουργού ή νομάρχη για κάθε περίπτωση μεταβίβασης αγροτικών ακινήτων, όταν δεν έχει αλλάξει η χρήση.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, με το νομοσχέδιο αυτό αναμορφώνονται όλοι οι δασικοί χάρτες (κυρωμένοι, όσοι έχουν αναρτηθεί κ.λπ.) ώστε να λάβουν υπόψη τους αυτές τις διοικητικές πράξεις, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση των αντιρρήσεων. Τέλος, δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να αξιοποιούν την περιουσία τους όταν δικαιώνονται στην εξέταση των αντιρρήσεων, χωρίς να περιμένουν να «κλείσει» το θέμα σε ολόκληρο τον νομό, όπως συμβαίνει σήμερα.

Αρνητικές αντιδράσεις κατά το διάστημα της διαβούλευσης από πλειάδα φορέων, περιβαλλοντικών οργανώσεων και πολιτών 

Την αντίδρασή τους είχαν καταθέσει με κοινή ανακοίνωσή τους η WWF Ελλάς και η Greenpeace, όπου ενημέρωναν ότι ενώνουν τις δυνάμεις τους και «ζητούν από τους πολίτες την έκτακτη και άμεση παρέμβασή τους, προκειμένου να αποσυρθούν οι σκανδαλώδεις διατάξεις από το νομοσχέδιο για τον “Εκσυγχρονισμό Της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας”(sic)».

Αναλυτικά σημείωναν ότι το πολυνομοσχέδιο θέτει το φυσικό περιβάλλον της χώρας σε πρωτοφανή κίνδυνο, καθώς για πρώτη φορά:

–  Επιτρέπονται ρητά οι εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες διαχείρισης οικοτόπων και ειδών (Άρθρο 44).

– Αφαιρείται από την τοπική κοινωνία και τις δημοτικές αρχές το δικαίωμα γνώμης για βαριά επικίνδυνες και ρυπογόνες εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων στις δημόσιες περιοχές ιδιοκτησίας τους (Άρθρο 110).

Για αυτόν τον λόγο, το WWF Ελλάς και η Greenpeace είχαν ξεκινήσει κατεπείγουσα δημόσια εκστρατεία συλλογής υπογραφών (https://support.wwf.gr/action/with-greenpeace-against-oil), «με σκοπό να καταψηφιστούν οι επικίνδυνες αυτές διατάξεις από το πολυνομοσχέδιο, οι οποίες θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το περιβάλλον και την οικονομία και υπονομεύουν τη δημοκρατία».

WWF και Greenpeace επισήμαιναν ότι 64 από τα άρθρα του πολυνομοσχεδίου δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης.

«Πρόκειται για μία από τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις αδιαφανών διαδικασιών, η οποία υπονομεύει τη δημοκρατικότητα των θεσμών του πολιτεύματός μας» υπογραμμίζουν προσθέτοντας ότι «με σύσσωμη τη χώρα σε κατάσταση καραντίνας η κυβέρνηση περνάει κυριολεκτικά “κάτω από το τραπέζι” προκλητικές διατάξεις υπέρ των εξορύξεων υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές της Επικράτειας».

Συνολικά, πάνω από 170 συλλογικότητες, οργανώσεις και δημοτικές παρατάξεις είχαν ζητήσει την απόσυρση του νομοσχεδίου Χατζηδάκη 

Το κείμενο που συνυπέγραφαν οι οργανώσεις: «Να αποσυρθεί το Αντι-Περιβαλλοντικό Νoμοσχέδιο:

Το νομοσχέδιο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας» που η κυβέρνηση ετοιμάζεται πυρετωδώς να φέρει προς ψήφιση σε μια πρακτικά κλειστή βουλή λόγω καραντίνας, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να περάσει γιατί:

1. Καταργεί την ουσία της προστασίας των περιοχών Natura 2000 και προωθεί ακόμα και μεταλλευτικές δραστηριότητες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε περιοχές προστασίας της φύσης

2. Εκθέτει σε κίνδυνο τις προστατευόμενες περιοχές, καταργώντας την αυτοτέλεια των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ)

3. Επιτρέπει την καταστροφή του περιβάλλοντος στο όνομα των κατά βούληση επενδυτικών σχεδίων, εκχωρώντας τον έλεγχο των μελετών (ΜΠΕ) σε ιδιώτες και επιβάλλοντας ασφυκτικές προθεσμίες για γνωμοδοτήσεις των υπηρεσιών

4. Προωθεί την αλόγιστη επέκταση των βιομηχανικών ΑΠΕ, κυρίως των αιολικών, που έχουν ήδη προκαλέσει υποβάθμιση του περιβάλλοντος και οικονομική επιβάρυνση των καταναλωτών για την εξασφάλιση υπερκερδών των επενδυτών

5. Νομιμοποιεί τα αυθαίρετα εντός δασικών εκτάσεων και κατά περίπτωση εντός υγροτόπων και ρεμάτων

6. Απλοποιεί τις διαδικασίες διαχείρισης στερεών αποβλήτων και δε λαμβάνει μέτρα κατά της υποβάθμισης των ρεμάτων από την ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών και βιομηχανικών λυμάτων μέσα σε αυτά

7. Παραβιάζει Συνταγματικές διατάξεις, Ευρωπαϊκές οδηγίες και Διεθνείς συμβάσεις Η τρέχουσα οικουμενική κρίση υποδεικνύει την άμεση ανάγκη αλλαγής πλεύσης στη διαχείριση του περιβάλλοντος: Πρέπει να φροντίσουμε για τη διατήρηση, την προστασία και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος, κι όχι να επιτρέπουμε στις κυβερνήσεις να θυσιάζουν το περιβάλλον στο βωμό εφήμερων οικονομικών συμφερόντων.

Το πολυνομοσχέδιο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας» κινείται σαφώς στη δεύτερη κατεύθυνση. Λαμβάνοντας υπόψη μάλιστα ότι έρχεται προς ψήφιση εν μέσω μιας πρωτόγνωρης κατάστασης όπου οι πολίτες δεν έχουμε δικαίωμα να ασκήσουμε τα στοιχειώδη συνταγματικά/δημοκρατικά μας δικαιώματα, να καλέσουμε συσκέψεις/συνελεύσεις, να συνεδριάσουν τα συλλογικά μας όργανα, να καλέσουμε συγκεντρώσεις κλπ , η όλη διαδικασία ψήφισης ενός σημαντικότατου για όλα τα περιβαλλοντικά ζητήματα νομοσχεδίου μόνο αντιδημοκρατική μπορεί να χαρακτηριστεί.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, απαιτούμε την άμεση απόσυρση του νομοσχεδίου με τίτλο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας» στο σύνολό του.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ:

1. Καταργεί την ουσία της προστασίας των περιοχών Natura 2000 και προωθεί ακόμα και μεταλλευτικές δραστηριότητες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε περιοχές προστασίας της φύσης. Ορίζει χρήσεις γης που τις καθιστούν επέκταση του αστικού χώρου, καθορίζοντας 4 κλιμακούμενες ζώνες προστασίας και δίνοντας έτσι τη δυνατότητα βαρέων επενδυτικών δραστηριοτήτων (πχ εξορύξεις), τουριστικής/εμπορευματικής «αξιοποίησής» τους και δημιουργίας μη αναγκαίων υποδομών μέσα σε αυτές (δρόμων, κτιρίων κλπ) .

2. Εκθέτει σε κίνδυνο τις προστατευόμενες περιοχές, καταργώντας την αυτοτέλεια των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ). Υποβαθμίζονται οι ΦΔΠΠ που ήταν ανεξάρτητοι επιστημονικοί/περιβαλλοντικοί φορείς, επόπτευαν τις προστατευόμενες περιοχές και γνωμοδοτούσαν για τα σχέδια διαχείρισης των ΠΠ και τυχόν δραστηριότητες μέσα σε αυτές. Δημιουργεί μία δύσκαμπτη διαχείριση, συρρικνώνοντας τον αριθμό τους, υποβαθμίζοντάς τους και αυξάνοντας την έκταση των περιοχών που εποπτεύουν. Οι αρμοδιότητές τους συγκεντρώνονται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, καταργώντας έτσι την αυτοτέλειά και την αποτελεσματικότητά τους.

3. Επιτρέπει την καταστροφή του περιβάλλοντος στο όνομα των κατά βούληση επενδυτικών σχεδίων, εκχωρώντας τον έλεγχο των μελετών (ΜΠΕ) σε ιδιώτες και επιβάλλοντας ασφυκτικές προθεσμίες για γνωμοδοτήσεις των υπηρεσιών. Καθιερώνει το θεσμό του «ιδιώτη αξιολογητή» Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων(ΜΠΕ), μετατρέποντας την όλη διαδικασία της αδειοδότησης σε αδιαφανή και διάτρητη. Μειώνει ασφυκτικά τις προθεσμίες των γνωμοδοτήσεων των αρμόδιων υπηρεσιών και, χωρίς να τους δίνει τα απαραίτητα εργαλεία για να τις καταρτίζουν, καθιστά το ρόλο τους διακοσμητικό.

4. Προωθεί την αλόγιστη επέκταση των βιομηχανικών ΑΠΕ, κυρίως των αιολικών, που έχουν ήδη προκαλέσει υποβάθμιση του περιβάλλοντος και οικονομική επιβάρυνση των καταναλωτών για την εξασφάλιση υπερκερδών των επενδυτών. Η κατάργηση της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και οι υπόλοιπες “διευκολύνσεις” υπέρ των βιομηχανιών ΑΠΕ, όπως και ο καθορισμός χρήσεων γης στις περιοχές Natura, δημιουργούν τετελεσμένα πριν από την αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ που έχει ανεπίτρεπτα καθυστερήσει και προκαταλαμβάνουν τις υπό εκπόνηση Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες για τις προστατευόμενες περιοχές.

5. Νομιμοποιεί τα αυθαίρετα εντός δασικών εκτάσεων και κατά περίπτωση εντός υγροτόπων και ρεμάτων. Επαναφέρει τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων («οικιστικών πυκνώσεων») για 30 χρόνια, που έχει απορριφθεί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Επιπλέον, με την διατήρηση αυθαίρετων και καταπατήσεων στα ρέματα αυξάνει τον πλημμυρικό κίνδυνο και καθιστά “απαραίτητα” τα έργα διευθέτησης των υδατορεμάτων.

6. Απλοποιεί τις διαδικασίες διαχείρισης στερεών αποβλήτων και δε λαμβάνει μέτρα κατά της υποβάθμισης των ρεμάτων από την ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών και βιομηχανικών λυμάτων μέσα σε αυτά. Δε διασφαλίζει την αποφυγή των παράνομων εκφορτώσεων αποβλήτων σε ρέματα και άλλους δημόσιους/ιδιωτικούς χώρους, που τα τελευταία χρόνια έχουν μετατρέψει όλες τις περιαστικές περιοχές σε απέραντες χωματερές. Καταργεί τη άδεια μεταφοράς αποβλήτων, αντικαθιστώντας την από μια απλή εγγραφή σε ένα μητρώο. Δεν λαμβάνει μέτρα ελέγχου/κυρώσεων για παράνομη διάθεση λυμάτων σε ρέματα.

7. Παραβιάζει Συνταγματικές διατάξεις, Ευρωπαϊκές οδηγίες και Διεθνείς συμβάσεις. Ενδεικτικά: άρθρο 24 του Συντάγματος, Ευρωπαϊκές Οδηγίες για την Προστασία Οικοτόπων και Ειδών 92/43/ΕΟΚ, για την προστασία των άγριων Πτηνών 2009/147/ΕΚ, για τα Νερά 2000/60, για την Θαλάσσια Στρατηγική στη Μεσόγειο 2008/59, Διεθνή Σύμβαση Ραμσάρ για τους Υγροτόπους, Συνθήκη της Βαρκελώνης για την Προστασία της Μεσογείου».

Πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις σε πόλεις της Ελλάδας κατά του νομοσχεδίου

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο πραγματοποιήθηκε σε διάφορες πόλεις το απόγευμα της Κυριακής 4 Μαΐου 2020. Ανάμεσα στις πόλεις και στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στον Λευκό Πύργο. Στη συγκέντρωση συμμετείχαν μέλη περιβαλλοντικών και φιλοζωικών οργανώσεων, πρωτοβουλιών, συλλογικοτήτων και πολίτες, πολλοί από αυτούς με μάσκες και γάντια προστασίας από τον κορονοϊό και κρατώντας πανό και πλακάτ με συνθήματα κατά του νομοσχεδίου. Στο χώρο ακούστηκαν και συνθήματα από τηλεβόα, με κύριο αίτημα την απόσυρση του νομοσχεδίου.

Έντεκα Περιβαλλοντικές Οργανώσεις ανέφεραν σε κείμενό τους στις διαδηλώσεις για το νομοσχέδιο

ΑΝΙΜΑ, Αρκτούρος, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών Καλλιστώ, Greenpeace, MEDASSET, MΟm, WWF Ελλάς:

“Το περιβαλλοντικό πολυνομοσχέδιο που προωθείται στη Βουλή με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος, είναι εξαιρετικά προβληματικό και χρήζει ουσιαστικών μεταβολών, ιδιαίτερα διότι σε πολλά σημεία του αγνοείται η Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Όλες οι οργανώσεις επισημάναμε τα προβλήματα κατά τη διαβούλευση. Ελάχιστα από τα προβλήματα που εντοπίσαμε ήδη ελήφθησαν υπ’ όψιν, παρόλο που όλοι μαζί εκπροσωπούμε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας των πολιτών, και τα στελέχη μας έχουν βαθιά γνώση του αντικειμένου, κάτι που μας επιτρέπει να διαμορφώνουμε βελτιωτικές προτάσεις. Εκ των υστέρων, μετά τη λήξη της διαβούλευσης, προστέθηκαν επιπλέον, νέα άκρως προβληματικά άρθρα, για τα οποία εξ ορισμού δεν έχει γίνει καμία διαβούλευση. Η διαδικασία προώθησης ως κατεπείγοντος ενός τόσο σημαντικού νομοσχεδίου, σε εποχή πανδημίας κορονοϊού, όταν η Βουλή εργάζεται με λίαν περιορισμένη σύνθεση, είναι κατά την γνώμη μας εντελώς αδόκιμη από πλευράς κοινοβουλευτικών διαδικασιών. Κατά συνέπεια παρακαλούμε να αναβληθεί η συζήτηση έως ότου η Βουλή λειτουργήσει ξανά σε πλήρη σύνθεση, ώστε να μπορέσουν να τοποθετηθούν οι βουλευτές επί ενός τόσο σοβαρού θέματος, με τόσο μακροχρόνιες επιπτώσεις.”

Έκκληση στον πρωθυπουργό για απόσυρση είχε κάνει και ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Εύβοιας

Όπως αναφερόταν χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων στην επιστολή που υπέγραφε εκ μέρους του ΔΣ ο πρόεδρός του, Δρ. Κ. Πεχλιβάνογλου, «Το εν λόγω Σχέδιο Νόμου ουσιαστικά θέτει σε κίνδυνο τις Κοινοτικού ενδιαφέροντος προστατευόμενες περιοχές της χώρας».

Στην επιστολή τονίζεται πως «…ευαισθητοποιημένοι πολίτες, περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιστημονικοί φορείς, πανεπιστήμια, κ.λ.π., συμμετείχαν στην ολιγοήμερη, και εντός των πρωτόγνωρων για τη χώρα συνθηκών, διαβούλευση και διατύπωσαν τεκμηριωμένα την αντίθεσή τους στο νομοσχέδιο. Αντί όμως να εισακουστούν οι αιτιολογημένες απόψεις τους, φαίνεται ότι δημιούργησαν πανικό στο καθ’ ύλη αρμόδιο υπουργείο, όπως αποδεικνύεται από την εσπευσμένη και αναιτιολόγητη κατάθεσή του στη Βουλή, εν μέσω της συνέχισης ύπαρξης των μέτρων απαγόρευσης της κυκλοφορίας εξαιτίας της πανδημίας. Σε μια Βουλή που υπολειτουργεί, η οποία όμως νομιμοποιεί Πράξεις Νομοθετικού Περιχομένου με πολύ συνοπτικές διαδικασίες».

Επιστολή είχε σταλεί και από τον ΦΔΠΠ Θερμαϊκού Κόλπου 

Τη διαφωνία του με τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας είχε καταθέσει και το Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου σε επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη. Με την επιστολή ζητούσε να μην προχωρήσει κατά την παρούσα χρονική στιγμή η ψήφιση του εν λόγω νομοσχεδίου, το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση για περιορισμένο χρονικό διάστημα και εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά «να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος, ώστε με ηρεμία και συζήτηση να καθορισθούν οι αρχές ενός σχεδίου νόμου με γνώμονα την ουσιαστική προστασία, αλλά και ανάπτυξη των προστατευόμενων περιοχών».

Όπως σημείωνε τότε στην επιστολή του το ΔΣ του φορέα το νομοσχέδιο:

-Θέτει σε κίνδυνο τις κοινοτικού ενδιαφέροντος προστατευόμενες περιοχές της χώρας, καταργεί την προστασία των περιοχών του Δικτύου Natura 2000.

-Πλήττει την ανεξαρτησία της διαδικασίας γνωμοδότησης στο πλαίσιο της διαβούλευσης των υπό περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων εντός των ΠΠ του Δικτύου Natura 2000 και γενικότερα καταργεί όλο το πλέγμα προστασίας των ΠΠ που οικοδομήθηκε και λειτουργούσε τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας.

-Καταργεί όλους τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, οι οποίοι δημιουργήθηκαν κατόπιν ευρωπαϊκών επιταγών και δημιουργεί έναν Φορέα, ο οποίος θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια παραβλέποντας μια σειρά Ευρωπαϊκών Οδηγιών και Διεθνών Συμβάσεων και αγνοεί την πάγια διαμορφωθείσα νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Πίεση σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο ασκήθηκε από τους Οικολόγους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ 

Επιστολή στους Ευρωπαίους Πράσινους και την Ευρωομάδα των Πράσινων έστειλαν οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ, μέλος του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, στην προσπάθεια να πιέσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την απόσυρση του αντιπεριβαλλοντικού νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Στην επιστολή αναφέρουμε τα σημαντικότερα σημεία που καθιστούν αυτό το νομοσχέδιο αντιπεριβαλλοντικό.

Επιγραμματικά σημείωναν πως το νέο νομοσχέδιο ουσιαστικά καταργεί την προστασία των περιοχών ΝΑTURA 2000, αφού προωθεί ακόμα και μεταλλευτικές δραστηριότητες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε αυτές τις περιοχές, καταστρατηγεί την αυτοτέλεια των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ), εκχωρεί τον έλεγχο των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) σε ιδιώτες, ευνοεί μεγαλοεπενδυτές ειδικά στον Τομέα των ΑΠΕ, δημιουργώντας διακρίσεις εις βάρος των μικρών επενδυτών αλλά και των ενεργειακών κοινοτήτων, νομιμοποιεί τα αυθαίρετα εντός δασικών εκτάσεων και κατά περίπτωση εντός υγροτόπων και ρεμάτων.

O Xρ. Γιαννούλης έκανε λόγο για 9 πληγές στο περιβάλλον

«Η κυβέρνηση ανοίγει εννιά πληγές στο περιβάλλον με το νομοσχέδιο που έφερε στη Βουλή» είχε τονίσει τηλεοπτικά ο βουλευτής Α Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Γιαννούλης προσθέτοντας τότε πως «δεν μπορούμε να δεσμεύουμε το οξυγόνο των παιδιών μας. Η ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος, με το νομοσχέδιο της κυβέρνησης, πετιέται στον Καιάδα».