Ένα αρχιτεκτονικό διαμάντι η μελλοντική Πολυτεχνική Σχολή Κύπρου

Ένα αρχιτεκτονικό διαμάντι πρόκειται να προστεθεί στο campus του Πανεπιστημίου Κύπρου, καθώς τα σχέδια για το νέο κτίριο της Πολυτεχνικής Σχολής του, το οποίο βρίσκεται υπό κατασκευή, εντυπωσιάζουν.

Τον Νοέμβριο του 2010, ολοκληρώθηκε ο διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το συγκρότημα της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου στην πανεπιστημιούπολη της Αθαλάσσας στη Λευκωσία. Το πρώτο βραβείο απενεμήθη στην κοινοπραξία των γραφείων:

– Χρύσανθος Χρυσάνθου και συνεργάτες αρχιτέκτονες

– Ηρακλής Παπαχρίστου αρχιτέκτονες

– Α. Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες (Α. Κωτσιόπουλος, E. Ζουμπουλίδου, Α. Πάνου)

O Τάσος Κωτσιόπουλος έχει σχεδιάσει και πολλά από τα κτίρια που έγιναν τις τελευαίες δεκαετίες στο ΑΠΘ.

Οι μελέτες κάθε είδους εκπονήθηκαν μεταξύ 2011 και 2015 και η κατασκευή του έργου άρχισε το 2016. Το νέο συγκρότημα έχει συνολική επιφάνεια περίπου 35.000 μ2 και προϋπολογισμό κατασκευής περίπου € 55 εκατ.

Το κτιριακό συγκρότημα προβλέπεται να περιέχει τρεις ευδιάκριτες ακαδημαϊκές μονάδες (δηλαδή το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος, το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Κατασκευαστικής Τεχνολογίας και το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών), την κεντρική διοίκηση της Σχολής και κοινόχρηστες λειτουργίες.

Το σύνολο των χώρων των Τμημάτων οργανώνεται σε ένα ενιαίο σύστημα πτερύγων με προσανατολισμό των κυρίων χώρων στο νότο και το βορρά και με 6 κύριες στάθμες στις οποίες εντάσσονται, από το χαμηλότερο προς το ψηλότερο, τα ερευνητικά εργαστήρια, η πλειονότητα των χώρων των μεταπτυχιακών φοιτητών, οι χώροι διδασκαλίας, και οι χώροι υποδοχής και διοίκησης των Τμημάτων. Οι χώροι των γραφείων των διδασκόντων τοποθετούνται πάνω από το ενιαίο επίπεδο της ημιυπαίθριας κίνησης των πεζών και παράγουν τρείς αναγνωρίσιμους όγκους, «σήματα κατατεθέντα» του κάθε Τμήματος.

Ουσιώδες συστατικό της πρότασης είναι η ζώνη του κεντρικού δημόσιου χώρου που στεγάζει τις κυριότερες δημόσιες χρήσεις, και τους χώρους της κεντρικής διοίκησης της Σχολής. Η γεωμετρία της κεντρικής ζώνης, με τις αναδιπλώσεις και τα κενά του παραγόμενου χώρου και με τη διείσδυση του πρασίνου, επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ των ορόφων και καθιστά τον δημόσιο αυτό χώρο, μια πλατφόρμα ανθρωπίνων επαφών και ανταλλαγής πληροφορίας. Βασικό χαρακτηριστικό του κεντρικού δημόσιου χώρου είναι ότι περικλείεται από ένα στοιχείο που μοιάζει με ενιαία «επιδερμίδα» και αποτελείται από μεγάλες περσίδες πλάτους 2.0 μ. οι οποίες είναι μεν παράλληλες δεν έχουν όμως την ίδια κλίση. Το στοιχείο αυτό ελέγχει το μικροκλίμα της περιοχής με φυσικό τρόπο και – παράλληλα με τη βιοκλιματική του αξία και τη συμβολή του στην παραγωγή ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών διατάξεων – συνιστά από μόνο του μιαν ολοκληρωμένη χωρική εμπειρία για τον περιπατητή που διασχίζει την κεντρική ζώνη του συγκροτήματος.

Πρόθεση των μελετητών ήταν να αναδείξουν το διπλό χαρακτήρα του πανεπιστημίου: την αυστηρότητα στην οργάνωση και ταξινόμηση της γνώσης και την ελευθερία στην ανταλλαγή των ιδεών και στις ανθρώπινες σχέσεις. Ταυτόχρονα, ήθελαν να προβάλουν και τη σχέση ανάμεσα στα δύο, επιζητώντας τη διεύρυνση του αρχιτεκτονικού λεξιλογίου, ιδίως στα στοιχεία εκείνα, όπως τα συνδετήρια, που καλούνται από τη φύση τους να ασκήσουν υβριδικό ρόλο.

Χρησιμοποιούνται υλικά όπως το εμφανές οπλισμένο σκυρόδεμα, το λευκό μάρμαρο, το γυαλί σε διάφορες εκδοχές, από υαλοπίνακες υψηλής θερμομονωτικής ικανότητας έως ημιδιαφανείς θερμομονωτικές λωρίδες, το ξύλο, το αλουμίνιο, ο δομικός και ο ανοξείδωτος χάλυβας κ.α. Το σύνολο του συγκροτήματος ακολουθεί ένα ενιαίο κατασκευαστικό σύστημα (κάναβο) διαστάσεων περίπου 10 Χ 10 μ. με σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, εκτός από τις πτέρυγες των γραφείων που αποτελούν αυτοφερόμενες μεταλλικές κατασκευές.

Αρχιτέκτονες: Χρύσανθος Χρυσάνθου και συνεργάτες αρχιτέκτονες Ηρακλής Παπαχρίστου αρχιτέκτονες Α. Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες (Α. Κωτσιόπουλος, E. Ζουμπουλίδου, Α. Πάνου)

Σύμβουλοι: Πολιτικοί μηχανικοί: Λ. Χατζηγεωργίου, Ν. Καλαθάς& Γ. Δημητριάδης Η/Μ μηχανικοί: Μιτσίδης, Σαμουήλ + Συνεργάτες Περιβάλλοντος: Α. Παπαδόπουλος Ακουστικής: Π. Οικονόμου και συνεργάτες Ασφαλείας: Γ. Σκρουμπέλος και συνεργάτες Εργαστηρίων: Ν. Καλογεράκης, Θ. Κιτσόπουλος, Ε. Μπούσιας Επιμέτρησης: Γ. Ροδίτης και Συνεταίροι

Επιβλέποντες της μελέτης: Γραφείο Ανάπτυξης Πανεπιστημιούπολης: Α. Ελισσαίος (διευθυντής), Χ. Αιμιλιανίδης

Επίβλεψη της κατασκευής: Οι αρχιτέκτονες και οι σύμβουλοι

Κατασκευή: Γενικός ανάδοχος: A. Panayides Contracting Limited

Φωτογραφίες εργοταξίου: A. Panayides Contracting Limited

Α.Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες

www.kotsiopoulos-architects.gr

Ο Αναστ. Μ. Κωτσιόπουλος είναι αρχιτέκτων, ομότιμος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και, από το 2008, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Δραστηριοποιείται ως αρχιτέκτων από το 1971.

Από το 1997, κύρια μέλη του γραφείου «Α.Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες» (εταιρικός τίτλος «Κ-αρχιτέκτονες Ε.Ε.») είναι οι αρχιτέκτονες Αναστ. Κωτσιόπουλος (Δρ. Α.Π.Θ., Ph.D. Univ. of Edinburgh), Έμυ Ζουμπουλίδου (Α.Π.Θ., M.A. A.A. School of Architecture) και Αλίνα Πάνου (ΑΠΘ, M.Sc. The Bartlett, U.C.L.) με βασικές συνεργάτιδες τις Μπέτυ Χαλκιοπούλου και Μίνα Χατζημανώλη (2014).

Η δραστηριότητα του γραφείου περιλαμβάνει διακρίσεις σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, ρυθμιστικά σχέδια Πανεπιστημίων καθώς και πολλές μελέτες για ιδιωτικά και δημόσια κτίρια, κυρίως ερευνητικά κέντρα, πανεπιστημιακά κτίρια, πολιτιστικά κέντρα κ.α. Τα περισσότερα από τα κτίρια αυτά έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις και δημοσιευθεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχουν διακριθεί με διάφορα βραβεία (Ε.Ι.Α., U.I.A., «Δομές» κ.α.) και έχουν συμπεριληφθεί σε ειδικά αφιερώματα περιοδικών και άτλαντες όπως στα «Αρχιτεκτονικά Θέματα», «Κτίριο», «Δομές, «Ελληνικές Κατασκευές», “Rassegna”, “Architectural Review”, “The Phaidon Atlas of Contemporary World Architecture”, “The Phaidon Atlas of 21^st Century World Architecture”, κ.α.

Τέλος, το έργο του γραφείου στο σύνολό του έχει εκτεθεί σε μονογραφική έκθεση του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής με τον τίτλο «Α.Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες: μια διαδρομή στα όρια του Μοντέρνου», (επιμέλεια Α. Σκιαδά) στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα (2011) και στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών στη Θεσσαλονίκη (2012). Στο πλαίσιο της έκθεσης αυτής εκδόθηκε και η ομότιτλη μονογραφία (εκδόσεις «Κτίριο», επιμέλεια Α. Γιακουμακάτος).