Φωνητικό σύνολο Πλειάδες: “H παράδοση μεταμορφώνεται ώστε να εκφράζει το εδώ και τώρα”

Οι Πλειάδες είναι ένα γυναικείο φωνητικό σύνολο που μετράει ήδη 15 χρόνια ζωής και δημιουργίας στη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Με βασικό στόχο τους, την προβολή της ελληνόφωνης πολυφωνίας της Ηπείρου, πλέκουν αριστοτεχνικά τις φωνές με τη μουσική, την παράδοση και την θεατρικότητα ώστε να δώσουν στο κοινό ένα σπουδαίο αποτέλεσμα γεμάτο χρώματα και ήχους.

Έχουν εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 14η Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών της Ευρώπης και της Μεσογείου, ενώ οι Swans τις επέλεξαν ως support group στη συναυλία που πραγματοποίησαν στον Μύλο της Θεσσαλονίκης το 2013. Μία ιδιαίτερη στιγμή ήταν όταν τον Σεπτέμβριο του 2017, αφηγήθηκαν μπροστά στο κοινό, τις δραματικές στιγμές της καταστροφικής πυρκαγιάς της Θεσσαλονίκης στην σπουδαία εκδήλωση – αναπαράσταση που διοργάνωσε η Parallaxi για τα 100 χρόνια από εκείνη την τραγική μέρα της πόλης.

Την ίδια χρονιά, κυκλοφόρησε και το πρώτο τους cd με τίτλο «Περιπλανώμενες Πλειάδες», με δέκα πολυφωνικά ηπειρώτικα κι έναν φωνητικό αυτοσχεδιασμό, ενώ τον Απρίλιο του 2015 βγήκε στην αγορά το διπλό cd και dvd «Γυναίκες της Πέτρας» από το Μ.Μ.Α. σε συνεργασία με τους encardia.

Πώς προέκυψε η δημιουργία ενός πολυφωνικού συγκροτήματος;

Οι Πλειάδες δημιουργηθήκαμε το 2006 για τις ανάγκες μιας παράστασης στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Εκείνη η πρώτη επαφή με την ηπειρώτικη πολυφωνία ήταν μια εμπειρία τόσο δυνατή, ώστε γεννήθηκε στην ομάδα η ανάγκη να συνεχίσει να ασχολείται με τη μελέτη της. Με αφετηρία, λοιπόν, την ελληνόφωνη πολυφωνία της Ηπείρου, οδηγηθήκαμε με τρόπο φυσικό στις φωνητικές παραδόσεις και άλλων περιοχών του κόσμου, καθώς αισθανθήκαμε ότι η παραδοσιακή μουσική εμπεριέχει πληροφορίες, σε πολλά επίπεδα, που μας ενδιέφερε να ερευνήσουμε. Βέβαια, στην πορεία το ρεπερτόριο της ομάδας έχει εμπλουτιστεί και με άλλα μουσικά είδη, πάντα όμως παραμένει βασισμένο στην πολυφωνία.

Πόσο ζωντανή είναι η παράδοση μας;

Ο όρος παράδοση θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα συγκεχυμένος. Για την ομάδα μας, κάθε δημιουργία βασίζεται σε κάτι που προϋπάρχει, κι αυτό το κάτι είναι για μας η παράδοση, ό,τι δηλαδή μας έχει παραδοθεί. Ωστόσο, η παράδοση μεταμορφώνεται σε κάθε εποχή με τέτοιο τρόπο ώστε να εκφράζει το εδώ και τώρα.

Υπάρχει μέρος της νεολαίας που στρέφεται στις παραδόσεις;

Σήμερα η νεολαία όλο και περισσότερο στρέφεται στην παραδοσιακή μουσική. Σε αυτό, σίγουρα έχουν συνδράμει τα μουσικά σχολεία και τα πανεπιστημιακά τμήματα που τη μελετούν. Επίσης, σημαντικός είναι και ο ρόλος των καλλιτεχνών, οι οποίοι αντλώντας στοιχεία από τις μουσικές παραδόσεις του κόσμου, μας τις επανασυστήνουν με μια πιο φρέσκια ματιά.

Έχετε κάνει πολλές συνεργασίες, με καλλιτέχνες από διαφορετικά είδη από όσο ξέρω. Ήταν εύκολη αυτή η συνύπαρξη;

Η ομάδα μας, από την αρχή της δημιουργίας της, υποστηρίζει τη διαφορετικότητα και την πίστη στις δημιουργικές δυνατότητες που υπάρχουν σε κάθε άτομο, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στη σύστασή της: τα μέλη της δεν έχουν απαραίτητα μουσικές γνώσεις. Αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο και στις ποικίλες συνεργασίες που έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, και είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας. Τα δεκαπέντε χρόνια που δρούμε ως ομάδα συνεργαστήκαμε με δεκάδες καλλιτέχνες από όλους τους τομείς των τεχνών. Παρόλο που κάθε συνύπαρξη απαιτεί ευελιξία και διαρκή μετατόπιση, εμείς αυτόν τον δρόμο επιλέγουμε να διερευνήσουμε, τόσο μέσα στην ομάδα, όσο και έξω από αυτήν. Είμαστε ευγνώμονες που οι μέχρι τώρα συνεργασίες μας κύλησαν όμορφα. Όλοι οι συνεργάτες μας ήταν άνθρωποι με ανοιχτούς ορίζοντες και με ποιότητες πολύτιμες για μας.

Συνδέετε πολλές φορές το τραγούδι με το θέατρο. Σας βοηθάει ερμηνευτικά μία πιο θεατρική προσέγγιση;

Αρχικά, είχαμε την ανάγκη να παρουσιάσουμε τα πολυφωνικά ηπειρώτικα με έναν τρόπο διαφορετικό από τον συνηθισμένο. Έτσι γεννήθηκαν οι πρώτες μας μουσικοθεατρικές παραστάσεις, οι οποίες μας οδήγησαν σε συνεργασία με εξαιρετικούς καλλιτέχνες, όπως οι: Αναστάσης Βασιλειάδης, Άγγελος Κλωνάρης, Λένα Πετροπούλου, Στεφανία Παπαμιχαήλ, Ανθή Θάνου, Δημήτρης Σωτηρίου, Ιωάννα Μανωλεδάκη, Ιωάννα Μήτσικα, Χάρης Πεχλιβανίδης, Κορίνα Βασιλειάδη, Νίκος Κυπουργός, Νίκος Ξυδάκης, Kat Válastur κ.ά.. Θεατρικά εργαλεία χρησιμοποιούμε και στις πρόβες μας, γιατί πιστεύουμε ότι το θέατρο είναι η τέχνη που μας υπενθυμίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ενότητα που υπάρχει ανάμεσα σε όλες τις τέχνες. Επίσης, στην ομάδα μας υπάρχουν μέλη που ασχολούνται επαγγελματικά με το θέατρο (θεατροπαιδαγωγοί, ηθοποιοί, κουκλοπαίχτριες).

Δημιουργείτε συχνά εργαστήρια πολυφωνικού τραγουδιού για όσους επιθυμούν να μάθουν κοντά σας. Ποια είναι η ανταπόκριση;

Τα εργαστήρια πολυφωνικού τραγουδιού ξεκίνησαν λόγω της επιθυμίας μας να μοιραστούμε το βίωμα της πολυφωνίας, την οποία θεωρούμε ανεκτίμητο εργαλείο άσκησης στη συνεργασία και τη συνύπαρξη. Ταυτόχρονα, λειτουργεί θεραπευτικά σε επίπεδο ατομικό και ομαδικό. Η ανταπόκριση στα εργαστήρια είναι συγκινητική, καθώς οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες, παρά το διαφορετικό τους υπόβαθρο, καταφέρνουν να συνδεθούν και να συντραγουδήσουν, δημιουργώντας μάλιστα δεσμούς παρέας, οι οποίοι διατηρούνται κι εκτός των εργαστηρίων. Μάλλον γι’ αυτό έχουν την τάση να παρακολουθούν και τους επόμενους εργαστηριακούς κύκλους. Τα τελευταία τρία καλοκαίρια πραγματοποιούμε τριήμερο βιωματικό σεμινάριο πολυφωνικού τραγουδιού στους Πάδες Κόνιτσας, στον φιλόξενο χώρο του ”munti smolikas”. Φέτος διεξάγεται τακτικό εργαστήριο στη Θεσσαλονίκη, στο ”αβγό”, ενώ στην Αθήνα πραγματοποιούνται εργαστήρια από μεμονωμένα μέλη της ομάδας μας.

Αποκαλύψτε μου ένα μεγάλο σας όνειρο;

Να συναντιόμαστε το συχνότερο δυνατό, κάτι που μας έχει λείψει λόγω της πανδημίας, και να επικοινωνούμε το τραγούδισμά μας. Να συνεχίσουμε να ερευνούμε, να διευρυνόμαστε και να εξελισσόμαστε. Η μικρή κοινωνία των Πλειάδων να επηρεάσει έστω και λίγο τη μεγάλη κοινωνία στην οποία ζούμε, ως η ζωντανή απόδειξη ότι δεν χρειάζεται να μοιάζουμε για να ταιριάζουμε.

Πλειάδες είναι οι: Αλίκη Ατσαλάκη, Στέλλα Γκρήγκοβιτς, Βασούλα Δελλή, Δέσποινα Καλπενίδου, Ειρήνη Κυριακού, Ναταλία Λαμπαδάκη, Ασημίνα Πάτκου, Ιουλία Ρούτζιου,  Γεωργία Τέντα, Ρούλα Τσέρνου.

Δείτε επίσης: